Με ρώτησε ένας φίλος της προάλλες γιατί δεν γράφω τίποτα για τις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά με δεδομένο ότι στο χώρο έχω ένα σωρό φίλους: η απάντηση ήταν για αυτό δεν γράφω. Διότι στεναχωριέμαι.  

Η Αγγελική στηρίζει Μανιάτη

Κατά την διάρκεια αυτής της φοβερής και τρομερής προεκλογικής εσωτερικής διαμάχης η σημαντικότερη είδηση που διάβασα είναι ότι η γνωστή τραγουδίστρια Αγγελική Ηλιάδη, λέει, στηρίζει τον Γιάννη Μανιάτη (τον καθηγητή, όχι τον ποδοσφαιριστή) στον αγώνα του για την ηγεσία του νέου φορέα. Η τοποθέτησή της είναι σημαντικότατη για ένα λόγο: η Αγγελική είναι το κορίτσι που ερωτεύεται ο Γιάννης Ζουγάνελης στο «Ας περιμένουν οι γυναίκες», την ιστορική ταινία που ανέδειξε τα προβλήματα της Κεντροαριστεράς, όταν δεν την λέγαμε Κεντροαριστερά και δεν είχε και προβλήματα.

Ο Μανιάτης πρέπει να εκμεταλλευτεί την παρέμβασή της και να θυμίσει ότι «τώρα που τα μάθαμε όλα αυτά, θα ψηφίσουμε πάλι ΠΑΣΟΚ», όπως η Αρχοντούλα και η φίλη της στην ταινία. Η δε παρέμβαση απέδειξε κάτι σημαντικό: ότι υπάρχει κάποιος που ασχολείται με τις εκλογές της Κεντροαριστεράς και δεν βρίσκεται στο θερμοκήπιο της Κεντροαριστεράς. Η Αγγελική Ηλιάδη είναι ο πρώτος άνθρωπος που ξέρω, που δήλωσε πως ενδιαφέρεται για τις εξελίξεις στο χώρο, χωρίς να ανήκει σε κάποια από τις πολλές παρεούλες, που νοιάζονται για την ανάδειξη του νέου ηγέτη του. Που όποιος κι αν είναι, φοβάμαι πως δεν θα έχει τίποτα το ηγετικό.

Ποιες διάβολε είναι οι διαφορές

Προσπαθώ καιρό τώρα να καταλάβω ποιες διάβολο είναι οι διαφορές όλων αυτών των υποψηφίων, που θα διεκδικήσουν στις εκλογές του Νοέμβρη την ηγεσία του νέου μεταπασοκικού κενροαριστερού φορέα.

• Η Φώφη Γεννηματά νομίζω ότι απλώς θέλει να τους μαζέψει όλους στο μαντρί του τωρινού ΠΑΣΟΚ, που έχει το ίδιο ηλικιακό ακροατήριο με τις εκπομπές του Γιώργου Αυτιά.
• Ο Νίκος Ανδρουλάκης θέλει ένα ΠΑΣΟΚ, που να κάνει ανακαίνιση και να γίνει ευρωπαϊκό ΠΑΣΟΚ: μου θυμίζει τους προέδρους των ποδοσφαιρικών ομάδων, που λένε ότι «στόχος είναι η διάκριση στην Ευρώπη», ενώ τρέμει το φιλοκάρδι τους, όταν παίζουν με τη Λαμία.
• Ο δήμαρχος Γιώργος Καμίνης θέλει να περάσουν λίγες μέρες ακόμα χωρίς να πει το παραμικρό, έτσι ώστε να μην θυμάται κανείς τίποτα το κακό: ακολουθεί την ίδια στρατηγική που τον βοήθησε να κερδίσει την Δημαρχία της Αθήνας, μόνο που τώρα δεν είναι άγνωστος. Ο άγνωστος όταν δεν μιλάει μοιάζει σοφός, ο γνωστός είναι απλά άτολμος.
• Ο Γιάννης Ραγκούσης, που νομίζω πως απολαμβάνει την καμπάνια του πιο πολύ από όλους, μοιάζει να θέλει να πάει το ΠΑΣΟΚ στα μέρη του ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύοντας πως θα τον απορροφήσει σε βάθος χρόνου και θα προκύψει από αυτή την ένωση, με τον καιρό, το παλιό μεγάλο ΠΑΣΟΚ, ώστε να ζήσουν όλοι καλά κι εμείς καλύτερα: είναι κρίμα που έχει πέσει σε αυτό το πηγάδι γιατί είναι ένας ικανός άνθρωπος.
• Ο Οδυσσέας Κωνστατινόπουλος δεν ξέρω τι θέλει και αν ακόμα πολιτεύεται, αλλά με ένα τόσο ωραίο όνομα μπορεί να υποστηρίξει ότι θα οδηγήσει την παράταξη στην Ιθάκη (sic).
• O Σταύρος Θεοδωράκης νομίζω πως θέλει να φτιάξει χάρη στο ΠΑΣΟΚ ένα μεγάλο Ποτάμι, που θα πολιτευτεί μάλλον σε μια άλλη χώρα, στην οποία θα ζουν άνθρωποι που τον καταλαβαίνουν.
• Ο Γιάννης Μανιάτης είναι ο εκλεκτός της Αγγελικής Ηλιάδη – κι αυτό μου αρκεί: αν ήμουν εγώ ο εκλεκτός της θα έκανα τούμπες.
• Ο Aπόστολος Πόντας έδωσε μια ωραία εσάνς γραφικότητας, που έλειπε, βγάζοντας φωτογραφίες ως νέος Φρανκ Αντεργουντ: οι φανατικοί αναζητούμε την Κλερ.

Δεν έχω καταλάβει τι θέλουν οι υπόλοιποι υποψήφιοι και ας με συγχωρήσουν. Αλλά κυρίως δεν έχω καταλάβει πως μετά το τέλος αυτής της εκλογικής διαδικασίας θα προκύψει κάποιου είδους αύξηση του ενδιαφέροντος για τον χώρο, όταν όποιος κι αν εκλεγεί, δύσκολα θα αλλάξει την δυναμική του μιλώντας σε όσους τον εγκατέλειψαν.   

 Δημόσια (αυτό)ψυχανάλυση

Σε όλη αυτή την εσωτερική προεκλογική διαδικασία η Κεντροαριστερά μιλάει για την Κεντροαριστερά. Όταν μια παράταξη συζητά για τον εαυτό της, ψάχνοντας τρόπους για να προσδιορίσει το πολιτικό της στίγμα, έχει πρόβλημα: όσο η Κεντροαριστερά (αυτό)ψυχαναλύεται δημοσίως το πρόβλημα θα μεγαλώνει. Βέβαια διάφοροι άνθρωποι θα παθιάζονται με τις συζητήσεις αυτές και στο θερμοκήπιο της Κεντροαριστεράς θα τα περνάνε υπέροχα, αλλά ο αληθινός κόσμος (τι κρίμα!) αρχίζει πέρα από αυτό. Η ιδέα να υπάρξουν εκλογές για την ανάδειξη του ηγέτη του νέου φορέα δεν ήταν μια κακή ιδέα, όμως στο μεταξύ μας λείπει ο φορέας. Χωρίς τον φορέα, δηλαδή χωρίς ένα κόμμα με συγκεκριμένο πολιτικό στίγμα, η προσπάθεια ανεύρεσης ενός αρχηγού εκλεγμένου από τη βάση, δεν μπορεί παρά να καταλήξει σε πανηγυράκι, που προορίζεται για όσους έχουν όρεξη για πολιτικά κλαρίνα. Εβλεπα πρόσφατα σε ένα ντιμπέιτ, που διοργάνωσε το τηλεοπτικό Action24, κάμποσους από τους υποψήφιους: οι διαφοροποιήσεις τους ήταν τόσο λίγες που σκεφτόμουν γιατί τους ταλαιπωρούν τους ανθρώπους και δεν τους αφήνουν να πάνε για φαγητό όλοι μαζί, να πιούνε και να θυμηθούνε τα παλιά.

Οι εσωκομματικές εκλογικές συγκρούσεις πρέπει, για να έχουν νόημα, να βασίζονται σε διαφορετικές πολιτικές και ιδεολογικές πλατφόρμες – όπου γίνονται εσωκομματικές εκλογές, είναι, για αυτό το λόγο, σκληρότατες: ο νικητής συχνά αλλάζει το κόμμα. Εδώ το γεγονός ότι υπάρχουν δέκα υποψήφιοι, μαρτυρά πως υπάρχουν πολλές προσωπικές ατζέντες και ελάχιστες διαφορές: δεν γίνεται στον ίδιο χώρο να υπάρχουν δέκα διαφορετικές απόψεις για την αντιπολίτευση, την διακυβέρνηση, την οικονομία, την παιδεία κτλ, ώστε να υπάρχουν και δέκα διαφορετικοί υποψήφιοι. Αυτή την εικόνα δυσκολεύομαι πραγματικά να την πάρω στα σοβαρά, μολονότι κάμποσοι από τους υποψήφιους μου είναι συμπαθέστατοι.

Τι σημαίνει διεκδικώ

Στην κοινή τους συζήτηση στο πρόσφατο ντιμπέιτ όλοι υπερασπίζονταν τα πεπραγμένα τους και συχνά αερολογούσαν. Κάποια στιγμή υπήρξαν ερωτήσεις από τον κόσμο κι εκεί καταλάβαινες την διαφορά αυτών που ζουν στο θερμοκήπιο και των ανθρώπων που έχουν τις αγωνίες τους. Ο κόσμος ρωτούσε για συγκεκριμένα πράγματα: τις συντάξεις, τα πανεπιστήμια, τους φόρους, το ασφαλιστικό – οι δέκα υποψήφιοι, όταν μιλούσαν μεταξύ τους, έλεγαν απλά τα δικά τους, ζητώντας κατανόηση για ό,τι προηγήθηκε. Μιλούσαν πιο πολύ για τον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ, κατηγορώντας τους, αλλά αυτό δεν αρκεί για να διαφοροποιηθείς σοβαρά: ο κόσμος δεν θα ψηφίσει τον καλύτερο επικριτή των άλλων – άλλα πράγματα τον ενδιαφέρουν.

Διεκδικώ την ηγεσία ενός κόμματος, και μάλιστα καινούργιου που θα προκύψει από συνενώσεις, σημαίνει εμφανίζομαι με δικές μου θέσεις. Παρουσιάζω στον κόσμο που θέλω να με ψηφίσει για αρχηγό του φορέα δέκα προγραμματικές προτάσεις και δεσμεύομαι πως, αν κερδίσω, θα κατεβώ στις εκλογές για να μπω στη Βουλή και να κάνω πράξη αυτό το αποδεκτό από την βάση του κόμματος μου πρόγραμμα, συμμαχώντας με όποιον τις προτάσεις μου αποδέχεται. Σε μια διαδικασία εσωκομματικών εκλογών πρέπει με την κριτική μου στους αντιπάλους μου και τις θέσεις τους, να ξεκαθαρίσω στον κόσμο γιατί η δική μου πρόταση είναι η καλύτερη. Αυτό είναι οι εκλογές: απαιτούν διαφοροποίηση και προτάσεις κι έχουν νικητές και ηττημένους.

Μια ωραία παρέα

Στις εκλογές τις Κεντροαριστεράς δέκα υποψήφιοι μιλάνε για τον Τσίπρα και τον Μητσοτάκη, σαν να είναι μια ωραία παρέα: θα ήταν θεαματικότερο στο τέλος αντί για ψηφοφορία να παίξουν «Πέτρα, ψαλίδι, χαρτί» και κάποιος να κερδίσει. Μετά μπορούν να πάνε όλοι μαζί στην Αγγελική Ηλιάδη να τραγουδήσουν «την μοναξιά φοβάμαι, χωρίς εσένα δεν κοιμάμαι». Και να ψηφίσουν όλοι ΠΑΣΟΚ Αρχοντούλα μου. Το παλιό το Ορθόδοξο…