Εν μέσω μουντιάλ δεν έγραψα τίποτα για την Ευρωλίγκα, όπως δεν έγραψα τίποτα και για άλλα πολλά, με τα οποία στο blog συνήθως  ασχολούμαι. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν παρακολουθούσα τα παιγνίδια. Χθες πήγα ΣΕΦ να δω τον Ολυμπιακό: μόνο έκπληξη δεν ένιωσα για το τελικό αποτέλεσμα.

Δυο λογιών παιγνίδια

Ο Ολυμπιακός φέτος στην Ευρωλίγκα σου προσφέρει τη δυνατότητα να δεις δυο λογιών παιγνίδια.

Υπάρχει ένα παιγνίδι στο οποίο είναι σκληρός στην άμυνα και καταιγιστικός στην επίθεση. Εχει το Φαλ αληθινό στήριγμα σε όλους, τον Γουόκαπ έτοιμο να εξουδετερώσει όχι ένα, αλλά συχνά και δύο παίκτες του αντιπάλου με έφεση στο σκοράρισμα, έχει ένα Βεζένκοφ ασταμάτητο και ένα Σλούκα σε ρόλο σπουδαίου δημιουργού. Σε αυτό το παιγνίδι κερδίζει πάντα θεαματικά κι εύκολα.

Αλλά δυστυχώς υπάρχει κι ένα δεύτερο παιγνίδι το οποίο τελευταία το βλέπεις όλο και συχνότερα.  Σε αυτό ο Ολυμπιακός χτίζει και χάνει διαφορές, καταλήγει να πρέπει να διαχειριστεί λεπτομέρειες στο φινάλε και σχεδόν πάντα γνωρίζει την ήττα. Σε αυτό το δεύτερο παιγνίδι ο αντίπαλος μπλοκάρει τον Βεζένκοφ και δίνει σουτ στον Παπανικολάου και στον Γουόκαπ, ενώ ο Σλούκας καταλήγει κατάκοπος διότι τον κυνηγάνε τρεις. Οταν δεν υπάρχει ο Φαλ στο γήπεδο κάτω από το καλάθι του γίνεται πάρτι – κι όταν η ομάδα «σφίγγει» για να σταματήσει τους αντίπαλους ψηλούς, αναλαμβάνει ένας Βιλντόζα, ένας Ντε Κολό, ένας Κλάιμπερν, ένας Τζόουνς, ένας Τζέιμς, ένας Μπάλντουιν για να σκοράρουν άνετα πάνω από 15 πόντους σε ένα ημίχρονο και να πάρουν το ματς. Σημειωτέων όλοι αυτοί είναι παίκτες που δεν θα έπαιζαν ποτέ στον Ολυμπιακό «γιατί δεν ταιριάζουν με την φιλοσοφία του», όπως γράφουν αυτοί που ξέρουν ρίχνοντας στη χύτρα και λίγη αμερικανιά (ακούς για άιζο, χαντ-όφ, ποστ απ, κι ό,τι άλλο τραβάει η όρεξή σου): προφανώς ο Ολυμπιακός είναι φιλοσοφικό ζήτημα όχι πλέον ομάδα που πρέπει να έχει σκόρερ και παίκτες που να παίρνουν αποφάσεις βγαίνοντας από τα κουτάκια του προπονητή του.

Το δεύτερο παιγνίδι

Χθες ο Ολυμπιακός έπαιξε το δεύτερο παιγνίδι που παίζει φέτος κι έχασε. Όπως έχασε κι από τη Μονακό, τη Βαλένθια, τη Μακάμπι, την Βιλερμπάν, την Εφές, με τον ίδιο δηλαδή τρόπο. Διότι δεν έχει σημασία ποιος είναι ο αντίπαλος ή η φόρμα του ή η δυναμική του: τα ματς αυτά είναι ίδια γιατί ο Ολυμπιακός έχει την ίδια συμπεριφορά, την ίδια λογική και εν τέλει τις ίδιες αδυναμίες. Όπως είναι ίδια και τα ματς με την Ρεαλ, την Μπαρτσελόνα, την Μπασκονια, την Φενέρ, την Παρτιζάν, την Βίρτους, την Ζαλγκίρις: όλες αυτές τις ομάδες ο Ολυμπιακός τις κέρδισε (και με άνεση σχετικά) γιατί του βγήκε το παιγνίδι – τις έσκασε τρέχοντας στην κατηφόρα. Μόνο που η Ευρωλίγκα έχει ανηφόρες και μάλιστα πάρα πολλές.

Καλπάζει και αγκομαχεί

Δεν υπάρχει κανένας λόγος να γκρινιάζει ο κόσμος τώρα για τον Κάναν, τον Πίτερς, τον Μπολομπόι, τον χαμένο ΜακΚίσικ – είτε γκρινιάζει, είτε χειροκροτάει και αποθεώνει, το πράγμα είναι ένα και ίδιο και δεν αλλάζει: ο Ολυμπιακός θα συνεχίσει να δίνει μέχρι τη λήξη της διοργάνωσης αυτά τα δυο ματς. Είτε θα καλπάζει, είτε θα αγκομαχεί. Προβλέψιμα και με τους ίδιους ακριβώς πρωταγωνιστές. Διότι είναι φτιαγμένος για να έχει τέτοιους λίγους.

Παίζει μόνο ένας  

Εχει συμβεί κάτι απλό και θα σας το πω εγώ γιατί δεν το λέει κανένας από φόβο μην γίνει δυσάρεστος – άλλο λόγο δεν βρίσκω. Ο Γιώργος Μπαρτζώκας έφτιαξε μια ομάδα φέτος όπου υπάρχει ένας και μόνος βασικός παίκτης: ο ίδιος. Ο Ολυμπιακός δεν είναι δημιούργημα του προπονητή του: είναι εξαρτημένος από τον προπονητή του.

Μια ομάδα δημιουργημένη από ένα προπονητή αποκτά κάποια στιγμή αυτονομία διαχείρισης των δυσκολιών – οι παίκτες παίρνουν αποφάσεις προσωπικές γιατί νιώθουν εμπιστοσύνη και στα χέρια τους και στην ομάδα γενικότερα: δεν μιλάω για τις τελευταίες φάσεις, που κρίνουν ένα ματς – σε αυτές τα Θέλω του προπονητή είναι ιερά. Μιλάω για τη χαρά της δημιουργίας γενικότερα. Μια ομάδα που είναι δημιούργημα ενός προπονητή είναι έξυπνη κι ελάχιστα προβλέψιμη παρόλο που νομίζεις πως την ξέρεις: αυτή είναι η ιστορία της Εφές πχ που έχει κερδίσει δυο φορές στη σειρά τη διοργάνωση, γιατί παίκτες όπως ο Μίσιτς, ο Λάρκιν, (αλλά κι ο Μπουμπουά κι ο Σίμον – μην πω κι ο Σίγκλετον κι ο Πλάις) ξέρουν να βγαίνουν μπροστά κάθε στιγμή του ματς που αυτό είναι απαραίτητο. Αλλά ο Ολυμπιακός φέτος από τον προπονητή του είναι εξαρτημένος – κι αυτό είναι κάτι άλλο.

Κοιτώντας τον πάγκο

Δέκα τουλάχιστον παίκτες του Ολυμπιακού παίζουν κοιτώντας τον πάγκο. Η όποια πρωτοβουλία περιορίζεται σε κανένα σουτ του Λαρεντζάκη, που τα ακούει και για αυτό όσο κανείς. Ολο το επιθετικό παιγνίδι είναι by the book για αυτό και γράφονται καταπληκτικά νούμερα ακόμα και στις βραδιές που η ομάδα χάνει: χθες είχε 25 ασίστ και μόλις 7 λάθη. Αλλά όλο αυτό είναι συχνά τρομακτικά προβλέψιμα κι απόλυτα ευανάγνωστο από τον αντίπαλο. Αν φρενάρεις τον Βεζένκοφ (δηλαδή του περιορίσεις τα «κοψίματα» στη ρακέτα με ένα γρήγορο αθλητικό παίκτη), αν δυσκολέψεις την τροφοδοσία του Φαλ κι αν κουράσεις τον Σλούκα, έχει μεγάλες πιθανότητες να κερδίσεις. Εκτός κι αν ο Μπαρτζώκας τραβήξει κάποιο άσσο από το μανίκι και σε μπλέξει, αλλά βρίζοντας και χοροπηδώντας στον πάγκο, κι αυτό του γίνεται όλο και πιο δύσκολο.

Όλα έγιναν χειρότερα

Χθες ο προπονητής του Ολυμπιακού έχοντας δει την ομάδα του να χάνει, όπως έχασε, από τη Βιλερμπαν έκανε κάτι απλό. Επαιξε στην τρίτη περίοδο χωρίς τον Σλούκα (επιστρατεύοντας ακόμα και τον χωρίς προπονήσεις Φαλ) για να τον έχει αυτή τη φορά ξεκούραστο κι όχι ξεζουμισμένο όπως με τη Βιλερμπαν στο τέλος. Κράτησε επίσης τον Βεζένκοφ έξι λεπτά στον πάγκο στο ξεκίνημα του τέταρτου δεκαλέπτου για τον ίδιο λόγο. Τι κατάφερε; Να το κάνει όλο χειρότερο. Στο τρίτο δεκάλεπτο ο Ολυμπιακός έχασε τη μικρή διαφορά που με κόπο είχε χτίσει και στο τέταρτο βρέθηκε να κυνηγάει το σκορ. Και στο τέλος ο Μπαρτζώκας διαμαρτυρήθηκε για τη διαιτησία – τουλάχιστον δεν είπε το «οι αντίπαλοι έβαλαν μεγάλα σουτ», που είναι η κλισαρισμένη του απάντηση μετά από κάθε ήττα.

Συζητήσεις χωρίς νόημα

Δεν έχει νόημα να συζητά κανείς για τον Κάναν, τον Πίτερς, τον Μπολομπόι που χθες σε μια στιγμή φοβόταν να σουτάρει μόνος κάτω από το καλάθι. Η επιλογή των παικτών αυτών έγινε γιατί ο προπονητής του Ολυμπιακού θέλει πολλά πρόθυμα στρατιωτάκια να τον ακούν: το κάνουν – όλοι τον ακολουθούν τυφλά. Αυτοί που πιθανότατα μπορεί να παίρνανε και καμιά πρωτοβουλία (ο Μπέικον, ο Βιντόζα, ο Καμπάτσο, ο Χένρι – μιλάω για παίκτες που προστέθηκαν σε ομάδες μετά την έναρξη της Ευρωλίγκας), δε είναι αρεστοί.  

Τυφλά τον ακολουθεί φυσικά τον κόουτς και πάρα πολύς κόσμος – και δεν είναι παράξενο: πέρσι η ομάδα πήγε στο Final 4 και κέρδισε το νταμπλ στην Ελλάδα – όλα αυτά είχαν να συμβούν χρόνια. Αν κάνει και φέτος τα ίδια ο στρατός των πιστών του θα μεγαλώσει. Αλλά στο μεταξύ ας καταλάβουμε κάτι: πως αυτός και μόνο είναι υπεύθυνος για ό,τι καλό ή κακό συμβαίνει ή θα συμβεί. Όταν ο Ολυμπιακός ρολάρει και τρέχει είναι γιατί ξέρει να παίζει καλά ένα είδος οργανωμένου μπάσκετ, που διδάσκει ο προπονητής του. Όταν χάνει, είναι γιατί το μπάσκετ αυτό φρακάρει, επειδή η ομάδα δεν έχει  ξένους με προσωπικότητα – ο τελευταίος ήταν ο Ντόρσεϊ, που ελληνικό είχε μόνο διαβατήριο. Δεν φταίνε ούτε «τα μεγάλα σουτ», ούτε ο Χριστός και η Παναγία, ούτε κανείς άλλος στις ήττες.

Φυσικά δεν μπορώ να ξέρω τι θα συμβεί στο τέλος της σεζόν. Ξέρω όμως ότι ο απόλυτος υπεύθυνος για όλα, καλά ή άσχημα, είναι ο Γιώργος Μπαρτζώκας. Με τα ωσανά εν τοις υψίστης δεν γίνεται τίποτα: η κριτική ίσως τον ταρακουνούσε. Αν υποθέσουμε πως κάτι τέτοιο υπάρχει στην Ελλάδα, όπου το να πεις κάτι για Ελληνα προπονητή είναι περίπου ποινικό αδίκημα…