Τώρα που ολοκληρώθηκε και το πρωτάθλημα μπάσκετ μετά την Ευρωλίγκα μπορούμε ήρεμα κι ωραία να πούμε δυο πράγματα για τον Γιώργο Μπαρτζώκα, προπονητή του Ολυμπιακού κι αγαπημένο θέμα συζήτησης τον τελευταίο μήνα. Ο Μπαρτζώκας έγινε από ένα είδους βάρους για τον Ολυμπιακό και τα όνειρά του μετά το χαμένο Final 4 στο Αμπου Ντάμπι, σε ιδιοφυία μετά το κερδισμένο πρωτάθλημα απέναντι στον ΠΑΟ. Τι είναι από τα δυο; Τίποτα. Είναι απλά ένας καλός προπονητής που πάρα πολλοί οπαδοί του Ολυμπιακού τον αγαπούν για λάθος λόγους – τον αγαπούν πχ γιατί είναι οπαδός της ομάδας. Όπως συχνά συμβαίνει στην ζωή οι συναισθηματικές προσεγγίσεις δημιουργούν στο μυαλό των ανθρώπων βεβαιότητες και φανατισμούς που μικρή σχέση έχουν με την πραγματικότητα – κάπως έτσι πχ γεννήθηκε το «ο Μπαρτζώκας ξέρει», συνθηματάκι που μαρτυρά ένα είδος τυφλής πίστης. Παραδόξως αλλά όχι ανεξήγητα αυτή η τυφλή πίστη έφερε τον Μπαρτζώκα για πρώτη ίσως φορά φέτος στο στόχαστρο μιας σκληρής και αδυσώπητης κριτικής που κατά δήλωσή του τον λύγισε κιόλας καθώς όπως είπε παραλίγο μετά το Final4 να παραιτηθεί. Είναι κανόνας πως όποιος αγαπιέται πολύ, εύκολα μπορεί και να κατηγορηθεί για εσχάτη προδοσία. Ενώ σε κάθε περίπτωση κάνει απλά την δουλειά του.
Η αντοχή στην πίεση
Η δουλειά ενός προπονητή μπάσκετ είναι σύνθετη – και δεν τον βοηθά και πολύ να είναι οπαδός της ομάδας κτλ. Ο Ιβκοβιτς πχ δεν ήταν οπαδός του Ολυμπιακού, αλλά δούλεψε υποδειγματικά. Θολώνει η κρίση του Μπαρτζώκα από το γεγονός ότι είναι οπαδός; Δεν θα το έλεγα. Ακόμα κι αν υποθέσουμε πως αυτό του μεγαλώνει την πίεση, η πίεση θα ήταν έτσι κι αλλιώς τεράστια ακόμα κι αν ο Μπαρτζώκας δεν είχε ιδέα ποιος ήταν ο Ολυμπιακός πριν τον αναλάβει. Ας κρατήσουμε λοιπόν αυτό ως πρώτο δεδομένο: ο προπονητής του Ολυμπιακού, όποιος κι αν είναι, μετά από τόσες προκρίσεις και τόσες αποτυχίες της ομάδας στο Final4 δουλεύει με πίεση. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα. Του Ολυμπιακού όμως, όχι του Μπαρτζώκα.
Αντέχει ο Μπαρτζώκας την πίεση; Πιστεύω πως την επιδιώκει κιόλας! Διάφορες επιλογές του τα τελευταία χρόνια δείχνουν πως με αυτή έχει μάθει να ζει τόσο πολύ, ώστε χωρίς αυτή μπορεί να είχε και πρόβλημα: στην Μπαρτσελόνα πχ που ανάλογη πίεση δεν είχε, δεν τα κατάφερε καθόλου καλά. Είναι η πίεση ο λόγος που ο Ολυμπιακός έχασε φέτος την δυνατότητα να αγωνιστεί στον τελικό της Ευρωλίγκας; Ναι αναμφίβολα. Μόνο που το πράγμα έχει να κάνει με τον Ολυμπιακό κι όχι τόσο με τον προπονητή του. Ο Μπαρτζώκας με την πίεση έχει μάθει να ζει. Η ομάδα μάλλον λιγότερο. Στα τελικά του πρωταθλήματος πχ, όταν μετά την ήττα από τον ΠΑΟ χρειαζόταν μια αντίδραση και ο Ολυμπιακός δεν κουβαλούσε τον τίτλο του φαβορί όπως στο Αμπου Ντάμπι, μια χαρά τα κατάφερε. Αν είχε αυτοχρισθεί φαβορί και σε αυτή την διαδικασία πιθανότατα η τελική έκβαση του πρωταθλήματος να ήταν διαφορετική: αλλά αυτό δεν ξέρω αν αφορά τον ίδιο τον προπονητή. Γενικώς με τον Μπαρτζώκα ισχύει συχνά να του χρεώνονται λάθη που δεν κάνει και να του πιστώνονται αρετές που δεν έχει. Ενώ έχει άλλες. Και σε κάθε αξιολόγηση που γίνεται αυτές τις αρετές πρέπει κάποιος να τις μετράει. Όπως πρέπει να μην κρύβει κάτω από το χαλάκι και δυσκολίες και ελαττώματα γιατί σε αυτή την περίπτωση εμφανίζει στον κόσμο κάποιον που δεν υπάρχει. Κοινώς τον κοροϊδεύει.
Η δουλειά και η συζήτηση
Ποια είναι η δουλειά ενός προπονητή στο μπάσκετ; Πρώτα από όλα το ίδιο το στήσιμο της ομάδας – η δημιουργία του ρόστερ της. Όταν τα χρήματα δεν είναι απεριόριστα (στον Ολυμπιακό δεν είναι) για να έχεις μια ανταγωνιστική ομάδα πρέπει ως προπονητής να φτιάξεις ένα ρόστερ που να μπορεί να υπηρετήσει δυο πράγματα που δεν είναι εντελώς όμοια. Το ένα είναι να φτιάξεις μια ομάδα ικανή να παίξει το μπάσκετ που θες. Το άλλο να φτιάξεις μια ομάδα ικανή να κερδίσει – το να κερδίσει μια ομάδα δεν έχει να κάνει πάντα (και ειδικά σε ένα Final4) με τις αρετές της. Συνήθως έχει να κάνει με την πληρότητα της, την πιθανότητα να βρει τους κατάλληλους πρωταγωνιστές, την ικανότητας της να κρύψει σε δυο δύσκολα ματς τις αδυναμίες της ώστε ο αντίπαλος να μην τις εκμεταλευτεί.Για τον Μπαρτζώκα το πράγμα είναι κομμάτι διαφορετικό. Ο προπονητής του Ολυμπιακού όλα αυτά τα χρόνια μοιάζει να πιστεύει πως μια ομάδα αρκεί να παίζει το μπάσκετ που θέλει αυτός για να μην έχει κανένα πρόβλημα. Αυτό είναι κατά την γνώμη μου και το όριο του: κόλαση και παράδεισος συγχρόνως. Η επιμονή στο δικό του μπάσκετ γίνεται συχνά ο λόγος που ο Ολυμπιακός πάει στο Final4 κάνοντας σε όλη την σεζόν εμφανίσεις που σταθερά τον κρατάνε στην πρώτη τετράδα – η ομάδα πιέζεται από τον προπονητή να δίνει κάτι παραπάνω, πράγμα σχετικά απλό αφού ελληνικό πρωτάθλημα δεν υπάρχει. Από την άλλη στα Final4 χρειάζεται για να κερδίσεις να κρύψεις τα προβλήματα σου: ο Ολυμπιακός είναι ανοιχτό βιβλίο. Κι αν σε αυτό προσθέσεις και την πίεση και τις κατά καιρούς δυσκολίες στην διαχείριση των παικτών (δυσκολίες που ο ίδιος παραδέχεται - βλέπε όσα είπε για τον Πετρούσεφ πχ ή την απόφαση να φύγει ο Μιλουτίνοφ, που άλλαξε) εξηγούνται τα πάντα.
Η συζήτηση για την επάρκεια του Μπαρτζώκα είναι μια λάθος συζήτηση: από την στιγμή που ο κόουτς έχει γνώση της διοργάνωσης, μπορεί να δίνει στην ομάδα ταυτότητα, καταφέρνει να αξιοποιήσει παίκτες και να δημιουργήσει μια μηχανή που παίζει καλό μπάσκετ χωρίς να έχει το πιο μεγάλο μπάτζετ στην Ευρωλίγκα μια χαρά προπονητής είναι. Από την άλλη αν στην δημιουργία του εφετινού Ολυμπιακού δεν μετρήσει συγκεκριμένα ενδεχόμενα δεν αποκλείω και του χρόνου ο Ολυμπιακός να ζήσει τα ίδια: να κυνηγάει και να κερδίζει κάποιους εγχώριους τίτλους, να είναι σταθερά στην πρώτη τετράδα της Ευρωλίγκας παίζοντας κάποια βράδια εντυπωσιακά, και να φτάσει στο Final4 κουβαλώντας ένα πλήθος από αμφιβολίες που θα έχουν να κάνουν πάλι με το ίδιο πράγμα: με το πώς θα διαχειριστεί ως ομάδα την πίεση και με το τι θα συμβεί αν η ομάδα δεν καταφέρει λόγω της πίεσης να παίξει για ένα βράδυ το μπάσκετ που θέλει ο προπονητής της. Και που γνωρίζουν πολύ καλά και οι αντίπαλοί του εδώ και χρόνια.
Χωρίς το μπάσκετ του Μπαρτζώκα
Υπό αυτό το πρίσμα τα τελευταία ματς με τον ΠΑΟ δείχνουν στον Μπαρτζώκα μια κατεύθυνση ενόψει της νέας σεζόν: ο Ολυμπιακός κέρδισε τα δυο ματς με τον ΠΑΟ στο ΣΕΦ χωρίς να παίξει το μπάσκετ του Μπαρτζώκα. Οι ασίστ ήταν λίγες, ο Ολυμπιακός σούταρε μετριότατα από το τρίποντο, οι απουσίες υποχρέωσαν τον προπονητή του να ψάξει σχήματα πιο ανορθόδοξα και παίκτες όπως ο Ντόρσεϊ και ο ΜακΚίσικ βγήκαν μπροστά και ανέλαβαν πρωτοβουλίες που στο μπάσκετ του Μπαρτζώκα δεν συνηθίζονται και που στην συγκεκριμένη περίπτωση έκαναν την διαφορά. Ο Ολυμπιακός απέναντι στον ΠΑΟ το μπάσκετ του Μπαρτζώκα το έδειξε στο ΟΑΚΑ στο τρίτο ματς, όταν ο κόουτς είχε χάρη στην αναβολή του παιγνιδιού έξι μέρες για να προετοιμάσει ένα ματς: όταν έχει αυτή την δυνατότητα ο Ολυμπιακός είναι σχεδόν πάντα καλός. Αλλά σε μια σεζόν γεμάτη διαβολοβδομάδες που ολοκληρώνεται με ένα Final4 γεμάτο ένταση δεν την έχει πάντα.Και πρέπει για αυτό να μάθει να κερδίζει βασιζόμενος, πέρα απο τα σχήματα, και στους παίκτες του. Κυρίως χρειάζεται να βρει παίκτες που αυτό να μπορούν να το κάνουν. Για να μην τον δούμε στην Ευρωλίγκα να κυνηγάει την ουρά του.
Πρωτοβουλίες και αθλητικότητα
Το συμπέρασμα που ο προπονητής του Ολυμπιακού πρέπει να κρατήσει από το τέλος της σεζόν είναι ότι του χρειάζονται και παίκτες που να παίρνουν πρωτοβουλίες, κυρίως γκαρντ, αλλά και παίκτες με μεγαλύτερη αθλητικότητα γιατί και σε αυτό υπάρχει έλλειμα. Ο Μπαρτζώκας δεν έχει λόγο να ανησυχεί για την αναγνώριση της προσωπικής του σφραγίδας. Η ομάδα ξέρει το παιγνίδι του, θα συνεχίσει να αξιοποιεί χάρη σε αυτό τον Βεζένκοφ, τον Φουρνιέ και για το καλό της ελπίζω την νέα σεζόν και πιο πολύ τον Μιλουτίνοφ, ενώ θα έχει σίγουρα και ρολίστες που στον Μπαρτζώκα αρέσουν όπως ο Γουόκαπ, ο Παπανικολάου κι ο Πίτερς. Αλλά χρειάζεται και ένα - δυο παίκτες που να μπορούν να βγαίνουν από τα σχήματα, να μην φοβούνται την ευθύνη, να μην παίζουν στα κρίσιμα ματς κοιτάζοντας τον πάγκο και που να ξέρουν να κερδίζουν και οι ίδιοι μεγάλα ματς. Το ξέρω ότι τέτοιοι υπάρχουν λίγοι, πως είναι δύσκολο να τους βρεις, πως όποιος τους έχει δεν τους αφήνει. Αλλά πρέπει να βρεθούν. Γιατί αλλιώς θα συζητάμε πάλι για τον Μπαρτζώκα, ενώ το πρόβλημα θα είναι ποιοι θα βγουν στα δύσκολα μπροστά. Στην Ευρωλίγκα ένας ηρωϊκός Φουρνιέ δεν αρκεί.
Εν κατακλείδι ο Μπαρτζώκας είναι στον Ολυμπιακό απαραίτητος γιατί δύσκολα άλλος θα σήκωνε την σύγκριση μαζί του, όταν μάλιστα υπάρχει πίσω του ένας στρατός πιστών ακόλουθων. Αλλά πρέπει φέτος να αποδείξει πως κάτι παραπάνω έμαθε. Και στο Αμπου Ντάμπι και στους τελικούς του πρωταθλήματος…
(Gazzeta.gr - Ιούνιος του 2025)