Όπως συμβαίνει συχνά όταν μιλάμε για αποτελέσματα σε ευρωπαϊκά προκριματικά το ποτήρι είναι για άλλους μισογεμάτο και για άλλους μισοάδειο. Θα πάρω θέση μεταξύ των αισιόδοξων μολονότι από ιδιοσυγκρασία δεν μου ταιριάζει. Σε τελική ανάλυση ο ΠΑΟ πήρε την πρώτη του νίκη φέτος σε επίσημο ματς κόντρα στον Σαμσουνσπορ και θα πάει στην Σαμψούντα έχοντας ένα μικρό αλλά χρήσιμο αβαντάζ να υπερασπιστεί, η ΑΕΚ κρατά πλέον την τύχη στα χέρια της μετά την ισοπαλία με την Αντερλεχτ στις Βρυξέλλες και ο ΠΑΟΚ, με την εμφάνιση που έκανε, πρέπει να είναι χαρούμενος γιατί έχασε μόνο 1-0 στην Ριέκα – το σκορ ανατρέπεται στην Τούμπα όπου είναι αδύνατον να παίξει χειρότερα.

Μερικές επισημάνσεις για τα ματς τις βρίσκω ωστόσο απαραίτητες.

Τα τρία πρόσωπα του ΠΑΟ

Ο Παναθηναϊκός έχει πολλές εικόνες στο παιγνίδι με την ευρωπαϊκά άπειρη αλλά επικίνδυνη Σαμσουνσπορ. Υπάρχει ο ΠΑΟ του πρώτου μισάωρου που μπαίνει καλά στο ματς και το ελέγχει και από τον οποίο λείπει μόνο το γκολ – πάλι γιατί οι εκτελεστές του κάνουν κακές επιλογές ή γιατί τους λείπει λίγη ρέντα. Με τον Μπακασέτα πίσω από τον Σβιντέρσκι, τους Πελίστρι και Τετέ στο πλάι και τον Σβιντέρσκι φορ ο ΠΑΟ χωρίς να είναι καταιγιστικός έχει καλές στιγμές – κυρίως δεν απειλείται πράγμα που μοιάζει η βασική επιλογή του. Οι Τούρκοι θυμίζουν ομάδα του ελληνικού πρωταθλήματος – ακόμα κι όταν πιέζουν λίγο πιο ψηλά καταλαβαίνεις ότι έχουν το μυαλό τους στην άμυνα. Αρχίζουν και ξεμυτίζουν μετά το μισάωρο και κάπως το παιγνίδι ανοίγει. Ο ΠΑΟ συνεχίζει να κρατά μπάλα, αλλά ο Μπακασέτας γυρνά πολύ, ο Κότσιρας δεν παίρνει επιθετικές πρωτοβουλίες κι ο ΠΑΟ χάνει την αρχική του συνοχή μέχρι το 60΄. Οι αλλαγές του Μπακασέτα με τον Τετέ πίσω από τον φορ δεν αποδίδουν – οι φιλοξενούμενοι προειδοποιούν τρεις φορές, ένα γκολ τους δεν μετρά γιατί ο σκόρερ Ντιμάτα είναι ελάχιστα οφσάιντ, ο Ντραγκόφσκι δεν έχει πλέον μια ήσυχη βραδιά και στο 52΄ ο στόπερ Τόμασον (ο καλύτερος των Τούρκων με τον Εντσαμ) κάνει το 1-0 μετά από εκτέλεση κόρνερ τιμωρώντας την ζώνη. Και κάπου εκεί εμφανίζεται ο τρίτος ΠΑΟ, αυτός που κερδίζει το ματς.

Ανατροπή με τους αμυντικούς

Ο Ρουι Βιτόρια για πρώτη φορά φέτος βρίσκει τις σωστές αλλαγές – με πρώτη αυτή της διάταξης: το 4-4-2 εμπεριέχει ρίσκο αλλά είναι η λύση. Ο ΠΑΟ χάνει με 0-1 και πρέπει να βγει μπροστά και για να γίνει αυτό χρειάζεται παίκτες να απασχολήσουν την άμυνα της Σάμσουνσπορ και να την κρατήσουν πίσω. Ο Τσέριν γυρνά για να γίνει πλέιμεϊκερ, ο Καλάμπρια μπαίνει για να δώσει ισορροπία στην επίθεση και να αναπτυχθεί ο ΠΑΟ και από δεξιά καθώς κι ο Τετέ βρίσκει ένα στήριγμα. Ο Ιωαννίδης παλεύει εκτός περιοχής, αλλά υπάρχει στο ματς. Κερδίζοντας μέτρα ο ΠΑΟ ο γηπεδούχος κάνει πολλές τελικές – και το κυριότερο τις κάνει όχι σποραδικά, αλλά συχνά. Προκύπτουν δυο δοκάρια, αλλά πριν στο ΟΑΚΑ αρχίσουν να ψάχνουν εξορκιστή, ο ΠΑΟ βρίσκει δυο γκολ (με τον Κυριακόπουλο και τον Πάλμερ Μπράουν) από εκτελέσεις κόρνερ. Η άπειρη ευρωπαϊκά Σαμσουνσποορ έδειξε να μην ξέρει πως να διαχειριστεί ένα αβαντάζ. Ο ΠΑΟ έφτασε σε ανατροπή με τον τρόπο που έκανε και τις ανατροπές πέρυσι (με ΟΦΗ, Φιορεντίνα κτλ): στρυμωγμένος από ένα αποτέλεσμα κομμάτι άδικο, βγήκε μπροστά – σαν αμάξι το χειρόφρενο του οποίου λύθηκε στην κατηφόρα. Πιο σπουδαίο και από την νίκη ότι πάλι η συνεισφορά των νεοφερμένων είναι σημαντική. Σε αυτούς βάζω και την πιο σημαντική εσωτερική μεταγραφή του: τον Πάλμερ Μπράουν. Τον στήριξαν, τον έστησαν στα πόδια του, τον  περίμεναν ένα χρόνο και τώρα έχουν ένα εξαιρετικό παίκτη.  Το λέω έχοντας στο μυαλό μου και τον νεοφερμένο Ρενάτο Σάντσες που κι αυτός πριν βοηθήσει, χρειάζεται βοήθεια και υποστήριξη.        

Και πάλι καλά

Ο ΠΑΟΚ έχει ελάχιστους νεοφερμένους που τον βοηθάνε κι αυτό φαίνεται. Η ήττα του στην Ριέκα είναι αποτέλεσμα σκληρό, πλην όμως δίκαιο διότι ο ΠΑΟΚ ουσιαστικά σταμάτησε να παίζει όπως ο Ρασβάν Λουτσέσκου ήθελε ήδη από το 40΄, όταν και βρέθηκε πίσω στο σκορ από την κεφαλιά του Μέναλο μετά από εκτέλεση φάουλ του Γιάνκοβιτς. Το γκολ αυτό προκάλεσε ένα απροσδόκητο μπλέξιμο – έβλεπες τους παίκτες του ΠΑΟΚ και διάβαζες στο συννεφάκι των σκέψεων τους «τι κακό μας βρήκε».  Το αποτέλεσμα ήταν ένα ματς που άρχισε καλά (ο ΠΑΟΚ κρατούσε μπάλα, οι εναλλαγές του Κωνσταντέλια με τον Ιβανουσεκ λειτουργούσαν και ο Ζίφκοβιτς είχε κέφια), να συνεχιστεί με πλήρη σύγχυση. Τόσο μεγάλη ώστε ο ΠΑΟΚ, που είχε δοκάρι στο μισάωρο με τον Ιβάνουσεκ, τελειώνει παίζοντας άναρχα εντελώς: ο Κωνστανέλιας γυρνά για να πάρει μπάλα μπροστά από την άμυνα, στην επίθεση δεν συμβαίνει το παραμικρό, χρειάζεται πάλι ο Παβλένκα για να μην βρει η Ριέκα αυτό το δεύτερο γκολ που θα απλοποιούσε την ρεβάνς. Ο Λουτσέσκου χρησιμοποιεί πάλι ως αλλαγές τους μικρούς: ο Μύθου και ο Χαντσίδης δεν μπορεί να δώσουν λύσεις -ειδικά σε τέτοια ματς- αλλά δεν έχει κι άλλους. Στα χαφ οι παίκτες είναι ελάχιστοι. Και η απουσία του Πέλκα, του Σορετίρε και του Τάισον στερεί κι αλλαγές στην επίθεση αφού ο Ρουμάνος δεν βρήκε το κουράγιο να ρίξει στο ματς τους Γιακουμάκη και Ντεσπότοφ. Θα τους χρειαστεί στην Τούμπα όπου είναι απαραίτητο να παρουσιάσει και μια ομάδα με περισσότερο καθαρό μυαλό.

Η Ριέκα έπιασε τον ΠΑΟΚ αιχμάλωτο. Παίζοντας χωρίς φορ στην αρχή μπέρδεψε πολύ την άμυνα του, ενώ είδαμε πως έχει και κάποιους εξαιρετικούς παίκτες. Ο Tόνι Φρουκ, ψευτοσεντέρ φορ στο πρώτο ημίχρονο, τιμά την φανέλα με το 10: έχει προταθεί σε όλες τις ελληνικές ομάδες που κάνουν πρωταθλητισμό, αλλά στην Ελλάδα είναι της μόδας τα «στοιχήματα».  Ο Ντοκί στα αριστερά είναι ταχύτατος: ανάγκασε τον Λουτσέσκου να επιστρατεύσει τον Σάστρε. Ο Γιάνκοβιτς έχει πολύ καλά πόδια και σπάνια τακτική παιδεία. Για τον ΠΑΟΚ η ρεβάνς θα είναι δύσκολη: η Ριέκα παίζει συνήθως καλύτερα εκτός έδρας. Και είναι και πρωταθλήτρια Κροατίας, πράγμα όχι τυχαίο.

Η ανασύνταξη της ΑΕΚ

Η ΑΕΚ στις Βρυξέλες πήρε το πρώτο αποτέλεσμα της σεζόν που μπορεί να την βοηθήσει να χτίσει την αυτοπεποίθησή της: της είναι απαραίτητο. Με την Μπερσεβά προκρίθηκε κι αυτό ήταν το μόνο καλό. Με τον Αρη Λεμεσου γύρισε με νεύρα από την Κύπρο κι απέφυγε το κάζο στη ρεβάνς στις λεπτομέρειες. Στις Βρυξέλλες όμως άντεξε αρχικά, ανασυντάχθηκε θεαματικά και έδειξε πρόοδο στο β΄ημίχρονο, γεγονός που είναι και το ζητούμενο. Πήρε αποτέλεσμα για πρώτη φορά με πρωταγωνιστή τον Στρακόσια, που έκανε μερικές εντυπωσιακές επεμβάσεις και θα ήταν ο καλύτερος του ματς αν δεν υπήρχε στο γήπεδο ο Νίκολιτς που πιστώνεται το αποτέλεσμα.

Οι παρεμβάσεις του Σέρβου προπονητή άλλαξαν την ΑΕΚ – και θεαματικά. Το φρεσκάρισμα της μεσαίας γραμμής, (με Πινέδα και Μάνταλο), ήταν ο βασικός λόγος της μεταμόρφωσης στην επανάληψη. Ο Ελίασον βγήκε από την ναφθαλίνη, βοήθησε με τον Πιερό την ΑΕΚ να αποκτήσει μια λογική επιθετική τριάδα στην επανάληψη και κυρίως σκόραρε. Ο Κουτέσα είναι την δεδομένη στιγμή το πιο μεγάλο κέρδος.

Κάποιος θα πει ότι ο Νίκολιτς διόρθωσε τα δικά του λάθη στην σύνθεση της αρχής: δεν συμφωνώ. Ο κόουτς της ΑΕΚ κράτησε στην αρχική ενδεκάδα την βασική γραμμή άμυνας γιατί έτσι πρέπει καλοκαιριάτικα. Προσπάθησε με τους Λιούμπισιτς, Γκατσίνοβιτς και Μάριν να έχει τρεις χαφ που θα του δώσουν καλύψεις και μεταβάσεις – δεν είχαν καλή απόδοση, ο Γκατσίνοβιτς υποφέρει όταν φεύγει από τα αριστερά, αλλά η τριάδα δεν αποτελεί ανορθογραφία. Ο κόυτς επιβράβευσε τους Κοϊτά και Κουτέσα για όσα καλά έκαναν στην ρεβάνς με τον Αρη Λεμεσού. Και έπαιξε με φορ τον Ζίνι γιατί έχει ταχύτητα: ο μικρός ήταν πρωταγωνιστής σε τρεις φάσεις αλλά είναι φανερά άγουρος για εκτός έδρας ευρωπαϊκό ματς – πέρυσι έπαιζε στον Λεβαδειακό. Αλλά αν δεν πάρει ευκαιρίες στη δεδομένη στιγμή δεν θα ωριμάσει.

Θεωρία και πραγματικότητα

Ο Νίκολιτς αποδεικνύει ότι δεν είναι δογματικός. Δεν λειτουργεί ξεροκέφαλα με την περίπτωση του Μάνταλου για να αποδείξει ότι μόνο αυτός έχει δίκιο, όταν αποφάσισε να τον μεταμορφώσει σε «πλέι μέικερ από τα μετόπισθεν» στα 33 του: χθες που περίμενε από τους γηπεδούχους πίεση δεν τον ξεκίνησε, αλλά δεν τον ξέχασε κιόλας – κρίμα που ο Ελληνας διεθνής αποβλήθηκε για μια ανοησία στο φινάλε. Ο Νίκολιτς δείχνει να καταλαβαίνει πως όπως οι «παλιοί» είναι χρήσιμοι το καλοκαίρι, το ίδιο χρήσιμα είναι και τα «παλιά» σχήματα και οι παλιές διατάξεις: ωραίες οι θεωρίες και οι δοκιμές του ρόμβου στα χαφ, αλλά χρειάζονται αποτελέσματα. Κατασκευαστικά η ΑΕΚ έχει πολλά εξτρέμ που μπορεί να την βοηθήσουν να παίξει καλύτερα. Και πρέπει να αξιοποιηθούν.

Η Αντερλεχτ είναι μια ομάδα με τον Ντόλμπεργκ και πολλά πιτσιρίκια. Ο Δανός έδειξε την κλάση του στο γκολ του 1-0, αλλά ακόμα και στο καλό της διάστημα, στην αρχή του ματς πχ, η γηπεδούχος έδειξε ομάδα ακόμα υπό κατασκευή: λίγο φλύαρη κι αμυντικά ευάλωτη δηλαδή μια πραγματική ομάδα του Χάσι. Μετά την ισοφάριση της η ΑΕΚ κινδύνευσε μόνο μια φορά από ένα λάθος του Ρότα: αυτό είναι οδηγός για την ρεβάνς – αν προσέξει κι αποφύγει λάθη μπορεί να κερδίσει την Αντερλεχτ την όγδοη φορά που θα την έχει αντίπαλο – σήμερα έχει μαζί της 3 ήττες και 4 ισοπαλίες. Η Αντερλεχτ, που είχε τρεις τουλάχιστον σοβαρές απουσίες, είναι καλύτερη στην έδρα της από όσο εκτός έδρας, μετράει ήδη ένα ευρωπαϊκό αποκλεισμό φέτος (από την Χάκεν στα προκριματικά του Γιουρόπα λιγκ), δεν είναι ομάδα ικανή να κλέψει ένα ματς: για να αποκλείσει την ΑΕΚ πρέπει να είναι καλύτερη από αυτή. Αλλά η ΑΕΚ φανερά πλέον νομίζω πως έχει το χρόνο σύμμαχο, έστω κι αν χρειάζεται ενισχύσεις.       

Ενισχύσεις χρειάζονται όλοι. Αλλά πρώτα πρέπει να γίνει η δουλειά. Και τις τρεις ελληνικές ομάδες στις ρεβάνς τις περιμένουν δυσκολίες. Αλλά μετά από τα πρώτα ματς όλα μοιάζουν να είναι στο χέρι τους…

(Gazzeta.gr, Αυγουστος του 2025)