Περισσότερο και από το αν η ΑΕΚ θα συνεχίσει με προπονητή τον Χιμένεθ βρίσκω ενδιαφέρουσα τη συζήτηση που γίνεται για το τι χρήματα πρέπει να ξοδεύει μια ποδοσφαιρική εταιρία: ο Δημήτρης Μελισσανίδης είναι ο μόνος που θυμάμαι που έχει το θάρρος να λέει ξεκάθαρα πως μια ομάδα «πρέπει να εισπράττει 100 και να ξοδεύει 99». Το άλλο που επαναλαμβάνει (το «σε όποιον αρέσει, κι αν υπάρχει κανένας που να το θέλει, ας έρθει να ξοδεύει περισσότερα») το έχουν πει πολλοί – πάντα με την βεβαιότητα πως δεν θα εμφανιστεί κανένας. Αλλά το αξίωμα «πρέπει να ξοδεύω λιγότερα από όσα εισπράττω» το χει διατυπώσει μόνο αυτός. Και μπράβο του γιατί μας δίνει και λαβή για ένα ωραίο προβληματισμό.

«Βάλε λεφτά»

Μπορεί κάποιος να πει ότι ο Μελισσανίδης έχει άδικο; Όποιος ονειρεύεται ακριβές μεταγραφές, παίκτες με ετήσια συμβόλαια της τάξης του 1 εκατ ευρώ και άλλες πολυτέλειες, δεν έχει παρά να θυμηθεί τι συνέβη στην ΑΕΚ τον καιρό που ξόδευε παραπάνω από όσα έπρεπε. Ο αντίλογος, κάθε φορά που αυτό κάποιος το υπενθυμίζει, είναι ότι «τότε η ΑΕΚ δεν είχε τον Μελισσανίδη» και ότι «ειδικά από ένα επιχειρηματία σαν τον Μελισσανίδη περιμένεις κάτι πιο πολύ από μια καλή διαχείριση». Κι αυτό το ακούω (και του δίνω και βάση…) αλλά δεν μπορώ να θυμηθώ το αφεντικό της ΑΕΚ να δηλώνει ό,τι θα κάνει κάτι άλλο από αυτό που κάνει. Σε τελική ανάλυση, αν ήθελε να ξοδέψει χρήματα δεν θα άφηνε την ομάδα να πάει στη Γ΄ Εθνική: χρήματα έχει πει από την πρώτη στιγμή πως θα βάλει μόνο για το γήπεδο. Κι αυτό κάνει.

Ωστόσο μια κριτική σε ό,τι λέει μπορεί να γίνει – όχι όμως αυτή που διαβάζω. Τα «βάλε λεφτά» και τα «φέρε τον Αραούχο» και τα «πάρε τον Πόνσε» κτλ δεν είναι κριτική. Είναι επιθυμίες, απαιτήσεις και προτροπές. Η κριτική είναι κάτι άλλο.

Δυο φορές καλύτερη

Το πρόβλημα κατά τη γνώμη μου σε αυτό που λέει ο Μελισσανίδης δεν έχει να κάνει με το «ξοδεύω», στο οποίο όλοι στέκονται, αλλά με το «εισπράττω» με το οποίο δεν ασχολείται κανείς. Ο Μελισσανίδης λέει ότι «θα ξοδεύω 99, αφού εισπράττω 100». Αν εισέπραττε 200, θα ξόδευε 199. Αν με τα 99 έχεις την σημερινή ΑΕΚ, με τα 199 θα έχεις μια ομάδα δυο φορές καλύτερη - πάντα με την προϋπόθεση ότι ξοδεύεις σωστά τα χρήματα σου. Το σχηματοποιώ για να το κάνω κατανοητό.

Η λογιστική διαχείριση μιας ΠΑΕ δεν είναι εύκολη υπόθεση και το «ξοδεύω λιγότερα από όσα εισπράττω» προφανώς δεν είναι κάτι που πρέπει να περιφρονούμε ζώντας μάλιστα σε μια χώρα που χρεοκόπησε. Ο Μελισσανίδης έχει δίκιο όταν λέει ότι «η ΑΕΚ δεν είναι η Μπαρτσελόνα» - καμία ελληνική ομάδα δεν είναι. Αλλά το μυστικό για να γίνει μια ομάδα καλύτερη, ακολουθώντας τη δική του σωστή λογική, είναι να μεγαλώσει τις εισπράξεις της ώστε να μπορεί να ξοδεύει και περισσότερα. Αν δεν το κάνει, τότε κινδυνεύει να βρεθεί σε ένα σπιράλ ύφεσης που θα της κάνει τη ζωή δύσκολη. Αν π.χ του χρόνου δεν βρει χρήματα από την Ευρώπη τότε το επόμενο καλοκαίρι τα χρήματα που θα έχει να ξοδέψει θα είναι ακόμα λιγότερα. Και η γκρίνια πιθανότατα ακόμα πιο μεγάλη – εκτός αν έχει κερδίσει το πρωτάθλημα, πράγμα που δεν είναι και εύκολο.

Η ΑΕΚ στα χρόνια της επιστροφής της έχει πετύχει αγωνιστικά πολλά πράγματα. Πήρε ένα κύπελλο κι ένα πρωτάθλημα, έπαιξε στους ομίλους του Τσάμπιονς λιγκ, έφτασε στο Γιουρόπα λιγκ στη φάση των 32 κι ανέδειξε παίκτες – κρίμα που κάποιους δεν τους κράτησε, διότι, αν απλά τους κρατούσε, θα ήταν καλύτερη. Αλλά στα χρόνια αυτά δεν μεγάλωσε πολύ τα έσοδά της: τα μόνο σοβαρά χρήματα που μπήκαν στο ταμείο της ήταν αυτά από το Τσάμπιονς λιγκ, τα οποία όμως πήγαν στο γήπεδο. Κατά τα άλλα  ελάχιστοι παίκτες βγήκαν από τις ακαδημίες της κι ο μόνος που έφερε κάποια χρήματα φεύγοντας ήταν ο Βράνιες – δόθηκαν μάλιστα αμέσως για τον Λιβάγια. Αυτό που θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να ζητάνε από τον Μελισσανίδη δεν είναι «να βάλει λεφτά», αλλά να βρει τρόπο να μεγαλώσουν τα έσοδα. Διότι και το γήπεδο, που μια αύξηση εσόδων θα τη φέρει, δεν είναι μια μηχανή που παράγει χρήματα: και γεμάτο να το έχεις κάθε Κυριακή είναι αμφίβολο αν με τις εισπράξεις του μπορεί να αποκτήσεις τον Πόνσε – δεν είμαστε στη δεκαετία του ‘90. Χρήματα σοβαρά, αν δεν υπάρχουν Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου, φέρνουν μόνο οι πωλήσεις των παικτών και οι ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Και τίποτα άλλο. Πόσοι από τους τωρινούς παίκτες της ΑΕΚ μπορεί να φέρουν χρήματα; Δεν βλέπω πολλούς. Αν φρέσκο χρήμα δεν υπάρξει, δύσκολα θα ρθουν καλύτεροι από αυτούς που ήδη στην ομάδα βρίσκονται. Και οι δανεικοί, ακόμα κι όταν «βγαίνουν», αν δεν μένουν, δεν εγγυόνται πρόοδο. Είναι δύσκολο.  

Εστω ένα Κούτρη

Ο κίνδυνος για την ΑΕΚ είναι να μειωθούν την τρέχουσα σεζόν κι άλλο τα έσοδά της, διότι με βάση το αξίωμα του Μελισσανίδη θα μειωθούν αυτόματα και τα έξοδά της. Ο Μελισσανίδης, σοφά πράττοντας κατά τη γνώμη μου, έχει μοιράσει τις μετοχές της ΑΕΚ σε πολλούς, γεγονός που δεν επιτρέπει στην εταιρία να κάνει εύκολα Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου σαν αυτές που βλέπουμε στον ΠΑΟΚ, στον Ολυμπιακό, αλλά και στον ΠΑΟ, όπου ο Γιάννης Αλαφούζος διαρκώς «καίει» χρήματα για τα χρέη. Η ΑΕΚ, έτσι όπως είναι διαρθρωμένη, οφείλει να μην δημιουργεί τρύπες για να μην χρεοκοπήσει – το μαρτύριο το πέρασε κι έμαθε. Αλλά χρειάζεται κατά τη γνώμη μου γρήγορα να ασχοληθεί με το πώς θα δημιουργήσει υπεραξίες, γιατί αλλιώς η γκρίνια θα μεγαλώσει: οι ΠΑΕ δεν είναι επιχειρήσεις που κρίνονται από τους ισολογισμούς τους. Επίσης δεν είναι ένα παιγνίδι στο οποίο κερδίζεις αν δεν πτωχεύσεις γιατί θα πτωχεύσουν οι υπόλοιποι: ο κόσμος πάει στο γήπεδο για να παρακολουθεί μια καλή ομάδα ποδοσφαιριστών, όχι λογιστών – αν και μερικοί έχουν κάνει σπουδαία πράγματα.

Αν η ΑΕΚ είχε κάθε καλοκαίρι να πουλήσει ένα Πρίγιοβιτς, ένα Σισέ, ή έστω ένα Κούτρη, θα είχε και μεγαλύτερα περιθώρια να φτιάξει ένα καλύτερο ρόστερ. Και ίσως και οι προπονητές της να δούλευαν καλύτερα, αν δεν τους ζητούσαν θαύματα. Τα οποία λίγοι δυστυχώς τα κάνουν…