Το χθεσινοβραδινό παιγνίδι ανάμεσα στο Βέλγιο και στην Ιαπωνία ήταν για μένα το τέλειο παιγνίδι ενός μουντιάλ. Είχε μια καταπληκτική διακύμανση του σκορ, τρία τουλάχιστον υπέροχα γκολ, καταπληκτικές εμφανίσεις από παίκτες που ξέρω και άλλους που χθες γνώρισα κι ένα φινάλε δραματικό και για αυτό αξέχαστο. Κυρίως, όμως, είχε την πρέπουσα κατάληξη: κέρδισαν οι Βέλγοι και ευτυχώς δεν έγινε άλλη μια έκπληξη.

Η χαμένη γοητεία

Το παγκόσμιο κύπελλο είναι μια ιστορία μεγάλων δραμάτων και έτσι πρέπει να το βλέπουμε. Στο τέλος υπάρχει μόνο ένας τελικός νικητής και όποιος άλλος έκανε όνειρα για να το κατακτήσει, κλαίει. Κλαίει συνήθως κι όποιος αποκλείεται νωρίς, ενώ πίστευε πως φέτος θα είχε τη μεγάλη ευκαιρία να γράψει ιστορία. Δεν είναι όλες οι ομάδες που παίρνουν μέρος στο μουντιάλ ίδιες, γιατί συμβαίνει να συμμετέχουν στην ίδια διοργάνωση. Υπάρχουν αυτές που αγωνίζεται για το θαύμα της μιας βραδιάς, ομάδες όπως π.χ η Ισλανδία και η Νιγηρία που ήθελαν ν αποκλείσουν την Αργεντινή κι αυτές που πιστεύουμε πως μπορούνε να κερδίσουν το τρόπαιο, ακόμα κι αν έχουν ξεκινήσει άσχημα όπως φέτος η Γερμανία π.χ. Κάποτε οι εκπλήξεις ήταν σπάνιες: με τον καιρό δεν είναι πια. Οποιος ξέρει να αμύνεται κι έχει κυνηγούς ικανούς να τρέχουν στις αντεπιθέσεις μπορεί να αποκλείσει και την δυνατότερη ομάδα της διοργάνωσης, αν τη βρει λίγο κουρασμένη ή απλώς άμυαλη. Αλλά η έκπληξη δεν μπορεί να γίνει κανόνας: αν αυτό συμβεί το ποδόσφαιρο χάνει κάμποση από τη γοητεία του.

Οι σταρ που κλαίνε

Στα τελευταία μουντιάλ έχουμε δει του κόσμου τις εκπλήξεις κι ακούμε διαρκώς τους σχολιαστές να λένε ότι δεν υπάρχουν πια μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις ομάδες και ότι η ψαλίδα έχει κλείσει. Δεν ξέρω ποιος το είπε πρώτος, αλλά από τότε σε κάθε μουντιάλ το επαναλαμβάνουν μολονότι σπανίως το τεκμηριώνουν. Το «κλείσιμο της ψαλίδας» είναι το κλισέ που αρκεί για να εξηγήσει τις εκπλήξεις και να τις κάνει αγαπητές και ευχάριστες. Προσωπικά στα παγκόσμια κύπελλα τις σιχαίνομαι: νοιώθω ότι απλά μας έχουν στερήσει τη δυνατότητα να δούμε μεγάλα ματς. Σε όλες τις άλλες διοργανώσεις (πρωταθλήματα, Ευρωπαϊκά κύπελλα, Euro, Kόπα Αμέρικα κτλ) τις θεωρώ χρήσιμες και απαραίτητες γιατί μεγαλώνουν το σασπένς: στα μουντιάλ, όμως, όχι. Στο παγκόσμιο κύπελλο κάθε τέσσερα χρόνια χτίζουμε μνήμες, ανανεώνουμε τους όρκους αγάπης με το ποδόσφαιρο, παθιαζόμαστε με βάση και τα ιστορικά προηγούμενα: θέλουμε πρωταγωνιστές που να κλαίνε ή να πανηγυρίζουν, σταρ, όμως, που έχουν εξασφαλίσει μια θέση στην ιστορία πριν καν η διοργάνωση αρχίσει. Η αποθέωση του τίμιου εργάτη και η δικαίωση του επαγγελματία κομπάρσου δεν μου προκαλεί ανατριχίλες. Εγώ θέλω μεγάλα ματς – όπως το Βέλγιο – Βραζιλία που ευτυχώς χθες σώθηκε. Ξέρετε γιατί; Γιατί αυτό που μετρά είναι η προσμονή – αυτή την προσμονή οι Ιαπωνίες όλου του κόσμου, όταν εμφανίζονται στα προημιτελικά ή στα ημιτελικά στην ακυρώνουν. Εχουν κάνει την έκπληξή τους κι απλά περιμένεις να τις δεις να φεύγουν: συγνώμη αλλά προτιμώ όσους δεν μου επιτρέπουν τέτοιες βεβαιότητες.   

Ημουν μαζί τους

Εχουμε δει του κόσμου τις εκπλήξεις στα τελευταία μουντιάλ. Το 2002 είδαμε τη Νότιο Κορέα να αποκλείει την Ισπανία και την Ιταλία, τη Γαλλία να αποκλείεται από την Σενεγάλη και την Αργεντινή να αποκλείεται από την Σουηδία. Το 2010 οι Ιταλοί και οι Γάλλοι δεν κάνανε νίκη. Το 2014 η Κόστα Ρίκα απέκλεισε την Αγγλία, η Χιλή τους παγκόσμιους πρωταθλητές Ισπανούς και οι ΗΠΑ τους Πορτογάλους του Κριστιάνο Ρονάλτο. Όλα αυτά τα χρόνια χορτάσαμε εκπλήξεις, αλλά αμφιβάλω αν υπάρχει ποδοσφαιρόφιλος που τις θυμάται. Ξέρετε γιατί; Γιατί η έκπληξη στο μουντιάλ σπανίως ολοκληρώνεται – κατά κάποιο τρόπο τελειώνει ακριβώς τη στιγμή που γίνεται. Ακόμα χειρότερα, συνήθως αυτός που την κάνει, νοιώθει τόσο χαρούμενος και ευτυχισμένος που συχνά παραδίνεται στο επόμενο ματς. Λίγοι τιμήσανε τις εκπλήξεις τους και μπορώ να τους βλέπω με συμπάθεια. Στο προηγούμενο μουντιάλ οι Κοσταρικανοί π.χ αφού αφήσανε έξω την Αγγλία και την Ιταλία, απέκλεισαν την Ελλάδα στους 16 και στα προημιτελικά έφτασαν το ματς με την Ολλανδία στα πέναλτι: ήμουν μαζί τους. Οι Νιγηριανοί όμως, που είχαν κι αυτοί περάσει στους 16, είχαν αποκλειστεί από τη Γαλλία με κάτω τα χέρια. Το 2002 στον τελικό έπαιξαν Βραζιλια – Γερμανία. Το 2006 Ιταλία – Γαλλία, το 2010 Ισπανία – Ολλανδία, το 2014 Αργεντινή – Γερμανία: ουδεμία έκπληξη και πάλι καλά.

Σε μάνγκα η θρίλερ

Με κουράζει επίσης κι ο τρόπος που γίνονται οι εκπλήξεις: οι πιο πολλές από τις ομάδες που τις κάνουν παίζουν μαζική άμυνα και προσπαθούν να κοροϊδέψουν το φαβορί βρίσκοντας μια αντεπίθεση – όλο αυτό είναι τόσο προβλέψιμο και τόσο δεδομένο, ώστε καταντάει κουραστικό. Το ακόμα χειρότερο είναι να μην υπάρχουν καν αντεπιθέσεις κι απλά οι ομάδες που θέλουν να κάνουν την έκπληξη να περιμένουν τα πέναλτι. Το κόλπο πιάνει: οι σχολιαστές και οι οπαδοί των εκπλήξεων πανηγυρίζουν κι εγώ σκέφτομαι ότι απλά εξασφαλίσαμε ένα ματς ακόμα από αυτά που δεν βλέπονται. Τουλάχιστον οι Γιαπωνέζοι κόντρα στους Βέλγους παίξανε όσο καλύτερα μπορούσαν. Κυνήγησαν όχι μόνο το γκολ του 0-3, αλλά και το γκολ του 2-3 και καθόλου δεν πτοήθηκαν όταν οι Βέλγοι που κατάλαβαν αργά την αδυναμία τους στο ψηλό παιγνίδι ισοφάρισαν με δυο κεφαλιές. Στο τέλος οι σχιστομάτηδες πλήρωσαν μια στιγμή υπερβολικής αισιοδοξίας: βγήκαν στο τελευταίο κόρνερ όλοι μπροστά ξεχνώντας να αφήσουν δυο παίκτες στα δέκα μέτρα από τη  μεγάλη περιοχή των Βέλγων για να μην δεχτούν την αντεπίθεση. Ο Κουρτουά είδε το άδειο γήπεδο, έδωσε γρήγορα τη μπάλα και οι Βέλγοι έκαναν κατανοητό στους Βραζιλιάνους πως αν τους δώσουν χώρους για αντεπιθέσεις θα το πληρώσουν ακριβά. Οι Γιαπωνέζοι δεν υπήρξαν πρωταγωνιστές σε κάποιο δράμα ωστόσο. Σε ένα μάνγκα σίγουρα. Η σε ένα θρίλερ από αυτά που τους αρέσουν.

Περιμένοντας τους προηγούμενους

Οι πολλές εκπλήξεις μειώνουν τον αριθμό των μεγάλων ματς. Μεγάλο ματς είναι ένα παιγνίδι που περιμένεις, κι όχι ένα με ωραίο θέαμα. Σε αυτό το μουντιάλ, που κάποιοι μετράνε τις εκπλήξεις, εγώ μετράω τα μεγάλα ματς που δεν θα δω. Ηθελα να δω Βραζιλία – Γερμανία και μου το χάλασαν οι Νοτιοκορεάτες. Ηθελα να δω Ισπανία – Αγγλία, αλλά οι Ρώσοι χτύπησαν καλά τα πέναλτι. Δεν θα δω τον Μέσι εναντίον του Ρονάλντο κι ευτυχώς ο νικητής του Γαλλία – Ουρουγουάη παίζει με το νικητή του Βραζιλία – Βέλγιο. Εννοείται πως απόψε τρέμω μην πέσουν θύμα έκπληξης και οι Αγγλοι και περάσει η Κολομβία. Σε αυτή την περίπτωση κάποια στιγμή θα δούμε ένα τελικό, αλλά για να δούμε ένα μεγάλο τελικό θα πρέπει να περιμένουμε το μουντιάλ του Κατάρ. Ο εφετινός, αν οι Αγγλοι την πατήσουν, θα μας κάνει απλά να σκεφτόμαστε την ανυπομονησία που νοιώθαμε περιμένοντας τους προηγούμενους….