Η Εθνική ομάδα πόλο των Ανδρών αποκλείστηκε από τον τελικό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος χάνοντας στα πέναλτι από την Ισπανία. Θα είναι δύσκολο στο μέλλον για όποιον έχει δει αυτό το μοναδικό ψυχόδραμα να το περιγράψει σε κάποιον που δεν το έχει δει. Η ήττα της Εθνικής μας είναι μια από τις πιο πικρές στην ιστορία της. Κι όχι μόνο γιατί ένα δευτερόλεπτο πριν το τέλος του ματς κέρδιζε με 7-6.
Ο Θοδωρής Βλάχος μιλούσε στην ΕΡΤ μετά το τέλος του συγκλονιστικού ημιτελικού. Ελεγε μάλλον τα προβλεπόμενα. «Είναι ίσως η πρώτη φορά που θα πω, πως ενώ έχουμε αποκλειστεί, αξίζαμε να πάρουμε το παιχνίδι γιατί πραγματικά ήταν μια συγκλονιστική εμφάνιση. Μετά την αποβολή του Χαλυβόπουλου νομίζω ότι κυριαρχήσαμε πλήρως απέναντι σε μια σπουδαία ομάδα, από τις καλύτερες ομάδας που υπάρχουν. (…) Θέλω απλά να πω πολλά πολλά συγχαρητήρια στα παιδιά. Είχαν τρομερά ψυχικά αποθέματα. Εγινε τρομερή ομαδική προσπάθεια στην άμυνα. Στην επίθεση παίξαμε όσο μας επέτρεψε η ομάδα αυτή γιατί έχει πολύ καλά αμυντικά χαρακτηριστικά. Θα ήταν η μεγαλύτερη ανατροπή που έχει γίνει ποτέ σε έναν ημιτελικό» είπε ανάμεσα σε άλλα πολλά. Αλλά πιο πολύ από το να ακούσει κανείς τα λόγια του, έπρεπε να δει το βουρκωμένο βλέμμα του. Ο κόουτς είχε δει ένα «ματς - εποποιία», μια προσπάθεια της ομάδας του πέρα από τα συνηθισμένα. Κι έπρεπε να σχολιάσει μια ήττα. Καταραμένη δουλειά.
Ο καταραμένος παράγοντας
Οι φάσεις στο τέλος ενός ματς είναι πάντα αυτό που λέμε «ειδικές καταστάσεις» – φάσεις δηλαδή εντελώς διαφορετικές από όλες όσες προηγούνται στην διάρκεια του παιγνιδιού: ισχύει σχεδόν σε όλα τα ομαδικά σπορ. Στο τέλος ενός ανοιχτού ματς, στο οποίο το αποτέλεσμα μπορεί να αλλάξει σε μια φάση, προκύπτουν ανάγκες που ξεπερνούν καμιά φορά το ίδιο το παιγνίδι – η καταστροφή μετρά όσο η δημιουργία, ίσως και περισσότερο, και η απόγνωση καμιά φορά γίνεται όπλο. Το μυαλό συχνά πάει στην άκρη και εμφανίζεται το ένστικτο. Η πίστη μετρά πιο πολύ από την οργάνωση. Και το παιγνίδι με το χρονόμετρο μπορεί να είναι χρήσιμο και συγχρόνως καταστροφικό.
Στα ρευστά και ανοιχτά παιγνίδια όλα γιγαντώνονται, όλα παύουν να είναι απλά. Ακόμα και στο μπάσκετ που αυτές οι ειδικές καταστάσεις μοιάζουν να είναι μέρος του ίδιου του παιγνιδιού δεν υπάρχει τίποτα δεδομένο: ούτε καν η ικανότητα του παίκτη. Ο ίδιος μπορεί να είναι ήρωας και μοιραίος. Θυμόμαστε πάντα λίγο πιο πολύ τα εύστοχα σουτ που έχουν δώσει νίκες ή έχουν προκαλέσει συγκοπές, αλλά τα άστοχα ίσως είναι περισσότερα – και στην μια και στην άλλη περίπτωση οι πρωταγωνιστές των φάσεων είναι συνήθως ίδιοι κι αλίμονο σε όποιον βγάζει συμπεράσματα για την επάρκειά τους: μετρά μόνο ότι δεν κρύβονται. Οι φάσεις στο τέλος του ματς είναι πάντα βασανιστικές ακριβώς γιατί έχεις δει τα απίθανα και γνωρίζεις πως δυστυχώς αυτά μπορεί να επαναληφθούν. Πέρυσι στους Ολυμπιακούς Αγώνες ένα γκολ του Σέρβου Γιάκσιτς από το κέντρο δυο δευτερόλεπτά πριν το τέλος του ματς στέρησε από την ομάδα του Βλάχου ένα μετάλλιο: οι Σέρβοι πήραν το χρυσό. Πόσο πιθανό ήταν στην επόμενη διοργάνωση πάλι ένα σουτ στο τέλος να στοιχίσει ένα τελικό; Η λογική λέει πως είναι απίθανο, αλλά στις φάσεις του τέλους δεν υπάρχει λογική – τουλάχιστον η λογική που ξέρουμε. Γιατί πολύ συχνά στο τέλος ενός ρευστού ματς, όσο μεγάλο κι αν είναι αυτό, εμφανίζεται πάντα ο πιο καταραμένος από τους παράγοντες που μπορεί να κρίνουν ένα παιγνίδι: η τύχη.
Ο κανόνας του σπορ
Η σπουδαία ομάδα του Βλάχου δεν είχε την τύχη με το μέρος της στο ματς με την Ισπανία: όλα τα άλλα είναι εκ των υστέρων αναλύσεις που γίνονται γνωρίζοντας το αποτέλεσμα. Στην πραγματικότητα από την στιγμή που έμειναν αυτά τα καταραμένα τέσσερα δευτερόλεπτά ένα σουτ από τους Ισπανούς θα γινόταν κι από την στιγμή που ο Θοδωρής Βλάχος (όπως και ο Ισπανός προπονητής δεν είχε τάιμ άουτ) όλα θα κρίνονταν από αυτό το σουτ. Το πόλο έχει τους κανόνες του κι ένας από αυτούς είναι ότι στο τέλος του χρόνου όταν έχεις την μπάλα ένα σουτ το κάνεις πάντα. Δεν χρειάζεται να λέμε κουταμάρες αποδεικνύοντας την άγνοια των κανονισμών του σπορ. Κανένα λάθος δεν κάνει ο Αργυρόπουλος αφήνοντας στους Ισπανούς την μπάλα: αν την πετούσε σκόπιμα πιο μακριά οι διαιτητές θα την έδιναν στους Ισπανούς παγώνοντας το χρονόμετρο όπως προβλέπεται. Η απόφαση της ομάδας να παίξει με το χρονόμετρο σε ένα τόσο κλειστό ματς ήταν σωστή. Η κυκλοφορία της μπάλας ήταν καλή – οι Ισπανοί δεν έκλεψαν την μπάλα, ο χρόνος πέρασε χωρίς πρόβλημα. Φυσικά η επιλογή αυτού του τρόπου παιγνιδιού είχε ως αποτέλεσμα να μείνουν οι Ισπανοί μπροστά και να πάρουν τις θέσεις που έπρεπε για να έχει ο σπεσιαλίστας τους από μακριά Μουνιαρίθ αυτό το τελευταίο σουτ. Αλλά όταν έχεις κρατήσει τον αντίπαλό σου για πάνω από 17 λεπτά χωρίς γκολ ένα σουτ δεν το φοβάσαι: λες πως δεν είναι δυνατόν αυτό που δεν έγινε σε 17 λεπτά να γίνει σε 4 καταραμένα δευτερόλεπτα. Παίζεις με τον χρόνο γιατί αυτός που έχει προηγηθεί κι έχει αξιοποιηθεί σου δίνει το δικαίωμα να το κάνεις. Αλλά αν η καταραμένη Θεά που λέγεται τύχη θέλει να σε καταδικάσει δεν γλυτώνεις.
Κόντρα στην τύχη σε όλο το ματς
Γιατί η τύχη γύρισε την πλάτη στην τρομερή ομάδα του Βλάχου; Γιατί σε όλο αυτό το συνταρακτικό παιγνίδι της κόντρα στους Ισπανούς η Εθνική μας κάνει ό,τι μπορεί για να αποδείξει ότι είναι πιο δυνατή από δαύτη. Στο ματς τίποτα από όσα κάνει η Εθνική μας δεν έχει να κάνει με την τύχη. Η ομάδα του Βλάχου βρίσκει αντίδοτο στην ισπανική επίθεση που παίζει χωρίς φουνταριστό στην αρχή και την μπλέκει. Αποδεικνύει ότι ακόμα κι αν παίξει με παίκτη λιγότερο για τέσσερα λεπτά μετά την αποβολή του Χαλυβόπουλου μπορεί να παραμείνει ζωντανή: παθαίνει αυτό που έπαθαν οι Ιταλοί στο ματς μαζί της αλλά η αντίδρασή της στο λάθος του παίκτη της είναι σχεδόν αψεγάδιαστη κι ας έχει γίνει το 2-3, 2-6. Η ομάδα δείχνει ότι μπορεί να ανοίξει την ισπανική άμυνα με γκολ του Γκίλλα και του Πούρου, που στην πρώτη τους εμφάνιση σε παγκόσμιο πρωτάθλημα μοιάζουν σοφοί βετεράνοι ενώ δεν είναι παρά δυο νεότατοι πρωταθλητές. Η ομάδα βρίσκει στο πρόσωπο του Τζωρτζάτου ένα τερματοφύλακα αληθινό κέρβερο. Δεν υπάρχει τίποτα τυχαίο στην μεγαλύτερη ανατροπή σε ημιτελικού παγκόσμιου πρωταθλήματος στην ιστορία του σπορ που έχει γίνει μπροστά στα έκπληκτα μάτια μας. Πολύ σκληρό να δεχτεί η τύχη πως δεν παίζει κανένα ρόλο. Στο τέλος αυτή σου υπενθυμίζει πως δυστυχώς δεν μπορείς να την κερδίσεις ποτέ. Ο Βλάχος την είπε «στιγμιαία αδράνεια». Αλλοι την λένε «ικανότητα του Μουνιαρίθ». Εχει πολλά ψευδώνυμα. Καμιά φορά την λέμε «γκαντεμιά», «ατυχία» κτλ. Πάντα η ίδια είναι. Κι έχει την καταραμένη συνήθεια να σου θυμίζει πως χωρίς αυτή δεν μπορείς να τα καταφέρεις όσο άψογος και μαχητής και ψυχωμένος να είσαι. Όχι στο πόλο ή στον αθλητισμό. Στη ζωή την ίδια.
Ψηλά το κεφάλι
Λένε πως όλα γίνονται για ένα λόγο. Δεν το πιστεύω γιατί το λόγο δεν τον βλέπω. Βλέπω μόνο μια ήττα πικρή. Όχι μια ήττα από την Ισπανία που ούτε κατάλαβε πως κέρδισε, αλλά μια ήττα μιας λογικής που προσωπικά ασπάζομαι. Με βάση αυτή αν δεν κερδίσεις την τύχη, αν δεν σταματήσεις να εξαρτάσαι από δαύτη, αν δεν βρεις την δύναμη να την κάνεις από παράγοντα επιτυχίας απλή υποσημείωση, τότε δεν θα νιώσεις ποτέ ευτυχής και πλήρης. Η ομάδα του Βλάχου άγγιξε μια στιγμή απόλυτης ευτυχίας. Αλλά αν την ευτυχία αυτή την αγγίξεις απλά η ήττα πονάει πιο πολύ. Ψηλά το κεφάλι. Αλλά ο πόνος είναι πόνος γαμώτο. Δεν τον θεραπεύει κανένα δάκρυ. Και το να σου χτυπάνε τον ώμο και να σου λένε κρίμα απλά μεγαλώνει τον πόνο.
Στον Βλάχο και στα παλικάρια του ας πούμε αυτό που νιώθουμε: πονέσαμε μαζί σας. Αλλά ψηλά το κεφάλι. Εστω πονώντας.