Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι εξαρχής. Το Πήλιο δεν είναι αυτό που λέμε «τουριστικός προορισμός». Δεν είναι Μύκονος και Σαντορίνη, δεν έχει καν ερωτευμένους πιγκουίνους. Το Πήλιο πρέπει να το ανακαλύψεις και να το κάνεις μόνος σου. Αυτό από τη μεριά του δεν πρόκειται ποτέ να σε προσκαλέσει με προσφορές σε λουξ ξενοδοχεία που μπορεί να σε δελεάσουν ή με άλλου τέτοιου τύπου προτάσεις: και να μην το επισκεφτείς ποτέ σου δεν ξέρω αν θα του λείψεις καθώς ανέκαθεν δεν του άρεσε και πολύ να γίνεται καλοκαιριάτικα το κέντρο του κόσμου, αντίθετα από νησιά και λογιών λογιών θέρετρα. Ειδικά το Ανατολικό Πήλιο που είναι και ο τόπος καταγωγής μου καθώς μεγάλωσα στην Ζαγορά μοιάζει και κομμάτι απομακρυσμένο: Ο Βόλος πχ απέχει καμιά πενηνταριά χιλιόμετρα γεμάτα με στροφές που απαιτούν, αν μη τι άλλο, οδηγική δεξιότητα. Πόσο μάλλον τον τελευταίο καιρό που το βουνό χτυπήθηκε από την καταιγίδα Ντάνιελ και το πόσο το βλέπεις ακόμα. Οι δρόμοι έχουν στενέψει, υπάρχουν γέφυρες του στρατού σαν να τελεί το βουνό υπό κατοχή, ο δίσκος του αυτοκινήτου μπορεί να ακούσεις να σου λέει «μην με ζορίζεις άλλο». Στους περισσότερους δρόμους που συνδέουν τα χωριά και τις παραλίες οι προσπεράσεις δεν επιτρέπονται. Αν ο τύπος με το αμάξι με τις πινακίδες από τη Λάρισα πάει αργά, θα χρειαστείς όλη σου την υπομονή. Ελπίζω να πιάνει το Spotify ή τουλάχιστον να έχεις δυο – τρία καλά Cd στο αμάξι.
Το Πήλιο δεν είχε επίσης τίποτα κοσμικό. Όχι τυχαία στον Aγιο Ιωάννη έζησε για πολλά χρόνια η Έλλη Λαμπέτη και όχι η Αλίκη Βουγιουκλάκη. Και το διασημότερο σπίτι καλλιτέχνη στο βουνό παραμένει το περίφημο σπίτι του Διονύση Σαββόπουλου στο Μούρεσι που ήταν τόπος συνάντησης μαθητών, θαυμαστών και κυρίως φίλων του και όχι κάποια βιλάρα στην οποία διοργανώνονταν τρέλα κι αξέχαστα πάρτι – σήμερα πωλείται. Το Πήλιο ήταν και είναι ένας παράδεισος και επειδή ο παράδεισος έχει έτσι κι αλλιώς κάτι το μεταφυσικό χρειάζονται για να τον δεις τα μάτια της ψυχής σου. Το σημαντικότερο που σε περιμένει εκεί είναι πάντα η επαφή με τη φύση. Ένας φίλος που έχει χρόνια σπίτι εκεί μου έχει πει ότι στην απευκταία περίπτωση που θα καεί τελικά όλη η Ελλάδα «θα βάλουμε διόδια πριν την Πορταριά και θα πληρώνει εισιτήριο όποιος θέλει να δει τι σημαίνει βουνό και τι σημαίνει θάλασσα».
Το «ο τόπος μας συνδυάζει βουνό και θάλασσα» έχω ακούσει να το λένε σχεδόν παντού στην Ελλάδα, αλλά μόνο στο Πήλιο το βουνό είναι βουνό και η θάλασσα είναι θάλασσα. Το βουνό είναι καταπράσινο, σκληροτράχηλο, γεμάτο οξιές και καστανιές – και σε σημεία δύσβατο. Όταν διαπιστώνεις πως σε αυτό υπάρχουν και καλλιέργειες, όπως αυτή των μήλων που γίνεται κυρίως στη Ζαγορά, τις βλέπεις κι αναρωτιέσαι για την επιμονή και την όρεξη των κατοίκων του: αυτές κυρίως οι δύσκολες καλλιέργειες κρατάνε ένα κόσμο ακόμα εκεί και όχι ο τουρισμός. Οι ντόπιοι που στο Πήλιο δίνουν ζωή το διαφοροποιούν από άλλα μέρη ανάλογα γεμάτα εξοχικά και συνταξιούχους που συζητάνε για την χοληστερίνη.
Από την άλλη η θάλασσα είναι θάλασσα πραγματική, απότομη, συχνά φουρτουνιασμένη ώστε να την εκτιμάς όσο πρέπει τις μέρες που είναι λάδι και πεντακάθαρη. Οι παραλίες του Πηλίου είναι σκηνικά. Μερικές είναι ωραιότερες όταν τις βλέπεις από ψηλά. Η παραλία των Αγιων Σαράντα πχ, που είναι αμέσως μετά το Χορευτό και πριν τον Αη Γιάννη σε μαγεύει όπως την βλέπεις κατεβαίνοντας από ένα στενότατο δρόμο. Η όψη της είναι σταθερά υπέροχη αλλά για να κολυμπήσεις εκεί πρέπει να βρεθείς εκεί Δευτέρα με Πέμπτη: το Παρασκευοσαββατοκύριακο το μικρό της πάρκινγκ είναι γεμάτο από τις 10 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ. Εχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να πιάσεις το τζόκερ από το να βρεις θέση.
Ο Αη Γιάννης ήταν το πρώτο τουριστικό θέρετρο της περιοχής. Οφείλει την δημοφιλία του στην κατασκήνωση της ΧΑΝΘ που δημιουργήθηκε εκεί στα 70’ς: οι πιτσιρικάδες που την χάρηκαν επέστρεφαν ως ενήλικες. Αλλά υπάρχει κι ένας άλλος λόγος που τον καθιστά ακόμα μια καλή επίλογη: μένοντας εκεί έχεις πολλές επιλογές κοντά σου. Στο δεκάλεπτο μπορεί να βρεθεί στον Αγιο Δημήτριο και να φας στα Πέντε Πλατάνια παϊδάκια προβατίνα και άλλα ψητά που συνιστούν εμπειρία ζωής. Στο εικοσάλεπτο μπορείς να είσαι στον Κισσό: θα δεις την εκκλησία και θα περάσεις και από τα Πέντε Φι (Φιλε φάε, φύγε, φέρε φίλους). Στο μισάωρο είσαι στην Τσαγκαράδα και πίνεις καφέ πριν κατεβείς στο Μηλοπόταμο για μπάνιο: δίπλα από την πλατεία της Τσαγκαράδας είναι ένα από τα παλιότερα ξενοδοχεία στην Ελλάδα, ο «Μονόκερος» – για δεκαετίες έρχονταν Αγγλοι και παίζανε μπριτζ! Στα σαράντα λεπτά θα δεις που γυρίστηκε το Μάμα Μία στην Νταμούχαρη – το βράδυ θα πιείς ποτά στον «Κουρσάρο». Στα σαρανταπέντε λεπτά είσαι στις Μηλιές. Πάρε και το τρενάκι.
Το βουνό προσφέρεται για road trip, αλλά δεν είναι αυτά ο λόγος που θα αγαπήσεις το Πήλιο: αν θες να το αγαπήσεις πρέπει να διαλέξεις να μείνεις κάπου και να γνωρίσεις τα μυστικά της περιοχής και τους κατοίκους πράγμα που δεν είναι ό,τι πιο εύκολο γιατί οι Πηλιορείτες είναι οι πρώτοι τουρίστες στον τόπο τους. Παραμένουν άνθρωποι που καταλαβαίνουν όλες τις αλλαγές του χρόνου: ο χειμώνας είναι χειμώνας, το φθινόπωρο βρέχει και το καλοκαίρι το περιμένουν για να το χαρούν πρώτοι αυτοί αφού είναι κάτι σαν την μεγάλη γιορτή τους. Αυτοί γεμίζουν τις παραλίες και τις πλατείες. Αυτοί πίνουν τσίπουρα. Αυτοί θα σύρουν το χορό στα πανηγύρια. Αυτοί, αν σε γνωρίσουν και τους κερδίσεις, θα σου πουν που θα φας, τι πρέπει να δεις και τι θα πάρεις φεύγοντας μαζί σου. Και κυρίως θα γίνουν λόγος για να ξανάρθεις: αν σε αγαπήσουν, θα σε περιμένουν.
Στη Ζαγορά θα διαπιστώσεις πως τα καφέ, τα φαγάδικα, ακόμα και τα ξενοδοχεία έχουν ονόματα που δεν ξέρει κανείς καθώς όλοι τα αποκαλούν με τα ονόματα των ιδιοκτητών τους ή με την ιδιότητα που ο κόσμος τους γνωρίζει: στο Χορευτό πχ υπάρχει ο φίλος μου ο Πέτρος (κεντρικότατα) που ο ίδιος αποκαλεί τον εαυτό του «Σώγαμπρο» και έτσι θα τον λες και συ. Μπάνιο θα κάνεις δίπλα στη Δανάη, που έχει και ωραία κοκτέιλ. Στη Ζαγορά σε περιμένουν για φαγητό ο «Γιάννης» με το μπαλκόνι στην πλατεία του Αη Γιώργη, την πλέον εμβληματική. Υπάρχει η Ελένη, ο Ψηλός που την Παρασκευή μπορεί να έχει και live ορχήστρα - θα πάρεις και γλυκά κουταλιού απο τις «Γυναίκες», συναιτερισμός είναι. Στην Αγία Κυριακή είναι ο Νίκος και οι ψησταριές του (κι όχι μόνο). Στο δρόμο για το Πουρί υπάρχει η Νίκη, μια αληθινή αρχόντισσα. Αν φτάσεις στο Πουρί θα ανεβείς τα σκαλάκια και θα φας στον Μάκη. Κι αν κατεβείς στην κρυφή παραλία που λέγεται Ανάληψη, και που εκατόν πενήντα μέτρα πριν φτάσεις σε αυτή δεν πιστεύεις ότι υπάρχει και νομίζεις πως χάθηκες, θα φας ψάρια (και άλλα πολλά) στον Σπύρο – το μαγαζί λέγεται Πλυμμάρι και το χει μάθει όλη η Ελλάδα, θα χρειαστείς κράτηση. Τα πιο πολλά μαγαζιά είναι γνωστά με τα ονόματα των ιδιοκτητών τους γιατί χωρίς αυτά δεν θα υπήρχαν. Ισχύει και με τα ξενοδοχεία. Το πιο όμορφο ίσως είναι το "Αρχοντικό Σταμου" - για όποιον το ξέρει είναι «της κυρίας Κατερίνας». Σε αυτό θα γνωρίσεις και τον Γιώργο τον γιό της: άκου την συμβουλή του κι ανέβα ένα βράδυ στο συνεδριακό κέντρο που έχει φτιάξει και θα καταλάβεις τι θα πει μεράκι. Κι αν θες ένα ποτό θα το πιείς στο Υληεν και στο Ραδιόφωνο – εκτός αν θες να κατεβείς κάπου παραλιακά: επιλογές έχεις, αλλά μην περιμένεις πως θα κάνεις και κλάμπινγκ. Είπαμε: δεν πουλάει κανείς σε αυτά τα μέρη ευκολίες.
Θα φύγεις με πολλές απορίες. Θα δεις κόσμος σε πανηγύρια, αλλά μπορεί να σου τύχει να παρακολουθήσεις και μια χορωδία με παιδιά που παίζουν βιόλες, φλάουτο, βιολιά: γίνεται και φεστιβάλ κλασσικής μουσικής. Μπορεί στο Πλημμάρι ένα βράδυ να παίξουν ο Λάντσιας και ο Κιουρτσόγλου. Μπορεί να τύχει να βρεθείς και σε μια λογοτεχνική βραδιά – σ’ ένα συνέδριο με θέμα ποιος ήταν ο Γιάννης Κορδάτος πχ ή σε μια παρουσίαση του τελευταίου βιβλίου της Μαρίας Μαυρικάκη ή σε προβολές των ντοκιμαντέρ του Φίλιππα Κουτσάφτη. Μπορεί να σου τύχει να παρακολουθήσεις ένα επεισόδιο από το Παρασκήνιο του Λάκη Παππαστάθη σε ειδική υπαίθρια προβολή– ο Λάκης μας πέρασε πολλά καλοκαίρια στον Κισσό και κάπως έτσι τιμάμε την μνήμη του. Η μπορεί να τύχει να μας δεις να γιορτάζουμε τα γενέθλια του Χωμενίδη που όπως λέει η ανιψιά μου είναι μεγάλη γιορτή και τα γιορτάζουμε τρεις μέρες.
Και μπορεί να δεις και μεθυσμένους από τσίπουρα μεσημεριάτικα, και να ακούσεις συζητήσεις για το τι έπαθαν φέτος τα κεράσια. Θα κοιμηθείς το πρώτο βράδυ και θα ξαναθυμηθείς γιατί ο ύπνος είναι απόλαυση αλλά μπορεί να ξυπνήσεις ξαφνικά το πρωί απλά γιατί ο ψαράς περνάει και διαλαλεί στην διαπασών ότι έφερε κουτσομούρες. Μπορεί να ανακαλύψεις κρυφές παραλίες με τυπάκια που κάνουν υπαίθριο κάμπινγκ ή να βρεθείς σε οργανωμένες παραλίες με μουσική και ξαπλώστρες: όλα χωράνε στο Πήλιο γιατί είναι τεράστιο.
Οσο και η αγάπη που θα σου γεννηθεί, αυθόρμητα αλλά όχι κεραυνοβόλα, αν είσαι τυχερός και το βουνό το ανακαλύψεις…
(Athens Voice, Ιούλιος 2025)
