Το γραφα και στην εφημερίδα. Σύμφωνα με την ειδησιογραφία των ημερών είχαμε και νέες «καρατομήσεις» στελεχών της ΕΛΑΣ, ως συνέχεια τα ατυχέστατης συμπεριφοράς της αστυνομίας το βράδυ που σημειώθηκαν επεισόδια στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, κατά τη διάρκεια των οποίων δολοφονήθηκε ο 29χρονος φίλος της ΑΕΚ, Μιχάλης Κατσουρής. Προκύπτει πως «καρατομούνται» από τις θέσεις τους πέντε ανώτατοι και ανώτεροι Αξιωματικοί της ΕΛΑΣ (δύο Ταξίαρχοι και τρεις Αστυνομικοί Διευθυντές): δεν γράφω τα ονόματα διότι δεν υπάρχει λόγος – άλλωστε το μέλλον τους θα κριθεί όταν ληφθεί οριστική απόφαση από τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα. Χρησιμοποιώ την συγκεκριμένη υπόθεση ως παράδειγμα για το πώς αντιμετωπίζει τα προβλήματα η κυβέρνηση: η διάθεση για τιμωρίες αρμοδίων υπάρχει πάντα, αλλά υπάρχει και η αίσθηση πως οι αποφάσεις αυτές είναι απλά εκτονωτικές – όπως οι παραιτήσεις Υπουργών πχ. Δεν λέω πως οι τιμωρίες είναι άχρηστες ή ότι γίνονται στα πλαίσια κάποιου είδος αποπροσανατολισμού: λέω ότι δεν αποτελούν λύση στο πρόβλημα.
Αυτό η συμπεριφορά («καρατομώ άρα υπάρχω») είναι ένας γενικός κανόνας. Θυμηθείτε πχ τι έγινε μετά το δυστύχημα των Τεμπών. Παραιτήθηκε ο τότε αρμόδιος Υπουργός, επενέβη η δικαιοσύνη, είχαμε συλλήψεις και ενδεχομένως αύριο θα έχουμε και καταδίκες για λογιών λογιών αμέλειες. Τι δεν έχουμε; Καλύτερη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτιού, αυτό δηλαδή που είναι το απαραίτητο. Είναι εύκολο να προβλέψει κανείς τι θα γίνει κι όταν λίγο ησυχάσουμε από τις φωτιές. Θα αποδοθούν ευθύνες – δεν αποκλείω και σε αυτή την περίπτωση να έχουμε και καρατομήσεις ανώτερων αξιωματικών ή αλλαγές σε αρμόδια Υπουργεία. Και μετά όλα θα ξεχαστούν. Μέχρι του χρόνου να λαμπαδιάσει πάλι η χώρα.
Συνεχίζονται όλα κανονικά
Ενας πρωθυπουργός οφείλει να μην μοιράζει συγχωροχάρτια. Αν κάποιος έχει ευθύνες πρέπει πάντα να πηγαίνει σπίτι του. Στον Κυριάκο Μητσοτάκη αυτό αναγνωρίζεται γενικότερα. Θυμηθείτε την υπόθεση των υποκλοπών. Δεν δίστασε να απομακρύνει και ανθρώπους του Μαξίμου με τους οποίους είχε οικογενειακούς δεσμούς και οποίοι σίγουρα έκαναν και αρκετή δουλειά – όπως ο κ. Γρηγόρης Δημητριάδης πχ. Αλλά αυτές οι τιμωρητικές συνήθως παρεμβάσεις δεν αποτελούν ποτέ λύση για τα όποια προβλήματα. Στην περίπτωση της οπαδικής βίας πχ λύση θα ήταν ένα στοχευμένο σχέδιο που θα δημιουργούσε ένα τελείως διαφορετικό περιβάλλον. Αν απομακρύνονται οι αξιωματικοί της ΕΛΑΣ και οι χούλιγκανς συνεχίζουν να συγκρούονται με την αστυνομία χωρίς να αισθάνονται τον παραμικρό φόβο για πιθανή σύλληψή τους, δεν βλέπω τι ακριβώς έχει αλλάξει. Όταν επτά μήνες μετά την δολοφονία του Αλκη Καμπανού ακόμα καταγγέλλονται στη Θεσσαλονίκη περιστατικά ανάλογα με αυτά που οδήγησαν στην δολοφονία του, δυσκολεύομαι να φανταστώ τι θα αλλάξει αν απομακρυνθεί και η ηγεσία της ΕΛΑΣ ολόκληρη. Κι όταν στη δεύτερη μόλις αγωνιστική του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου κυκλοφορούν ειδήσεις για φραστικές επιθέσεις παραγόντων σε διαιτητές κι επισκέψεις τους στα αποδυτήρια στο ημίχρονο των παιγνιδιών, τότε καμία σημασία δεν έχει αν θα «καρατομηθούν» δυο ταξίαρχοι ακόμα. Καλή είναι η επίδειξη δύναμης, αλλά αν ένα πρόβλημα δεν το λύνεις θα το βρεις πάλι μπροστά σου. Κυβερνάω σημαίνει λύνω προβλήματα. Στην Ελλάδα περνάμε χρόνια τώρα μια περίοδο που όποιος κυβερνά πιστεύει πως κυβέρνηση είναι η επίδειξη πυγμής (όχι παντού αλλά όπου αυτό είναι εύκολο) και ότι κατά τα άλλα το μόνο που χρειάζεται είναι νόμοι. Αλλά οι νόμοι είναι κάτι σαν εύκολη λύση: η εφαρμογή είναι το πρόβλημα. Το «κλείνω του συνδέσμους νομοθετώντας» δεν έχει μεγάλη διαφορά απο το «καταργώ το μνημόνιο με ένα νόμο κι ένα άρθρο». Μαρτυρά την ίδια φαντασίωση: την φαντασίωση μιας παντοδυναμίας που προκύπτει απο τη δυνατότητα να κάνω στη Βουλή ό,τι θέλω. Καν' το. Ε και;
Υπέρ το 2015, κατά το 2023
Δυστυχώς έχει αποδειχτεί πως η ψήφιση νόμων δεν λύνει πρακτικά προβλήματα, αλλιώς θα είχαμε λύσει με νομοθετικές παρεμβάσεις το πρόβλημα των πυρκαγιών, της ακρίβειας, της διαφθοράς του δημοσίου κτλ. Απλά οι κοινοβουλευτικές συζητήσεις βγάζουν στο φως διαφωνίες που είναι έως και κωμικές. Τον περασμένο Απρίλιο, πχ, στη συζήτηση του τελευταίου αθλητικού νομοσχεδίου για τα «μέτρα αντιμετώπισης της οπαδικής βίας» υπέρ του κλεισίματος των συνδέσμων και της δημιουργίας λεσχών φιλάθλων ψήφισαν «ναι» η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και «παρών» η Ελληνική Λύση – όλα αυτά «επί της αρχής», αλλά υπήρξαν και πολλές αντιρρήσεις. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, που το 2015 είχαν ψηφίσει υπέρ του κλεισίματος των συνδέσμων και υπέρ του ανεφάρμοστου νόμο Κοντονή γενικά, τον Απρίλιο για το κλείσιμο των συνδέσμων καταψήφισαν και τα 9 άρθρα. Το ΚΚΕ καταψήφισε το ψηφιακό Μητρώο Μελών Λεσχών Φιλάθλων και την αυστηροποίηση των ποινών για τα αδικήματα βίας, συμπεριλαμβανομένου και του περίφημου «ιδιώνυμου». Παρεμπιπτόντως το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25 διαφώνησαν και με τις προϋποθέσεις λειτουργίας κέντρων Γιόγκα. Αν ποτέ γίνουν κυβέρνηση ελπίζω όντως με τα κέντρα Γιόγκα κάτι σοβαρό να γίνει – δεν ξέρω τι, αλλά πρέπει να είναι φλέγων ζήτημα.
Μόνο συζητήσεις
Πέρα από τα χωρατά θέλω να πω πως το ζήτημα της ιδεολογικής βίας δεν λύνεται ούτε με νέους ειδικούς νόμους ούτε με τιμωρητικές παρεμβάσεις εντός της αστυνομίας: όλα αυτά, χωρίς συγκεκριμένη επιχειρησιακή δράση, δεν αλλάζουν τίποτα. Πολύ φοβάμαι πως η κυβέρνηση ονειρεύεται μια λύση του προβλήματος χωρίς να έχει γνώση του. Η διάλυση των συνδέσμων συνεχώς ανακοινώνεται αλλά δεν έχει νόημα: νόημα θα είχε να μην υπήρχε για αυτούς χώρους στα «πέταλα» των γηπέδων. Η απόφαση επιστροφής της αστυνομίας στα γήπεδα είναι ρίσκο: τα τελευταία χρόνια όπου υπάρχει αστυνομία, εμφανίζονται στρατιές μπαχαλάκηδων έτοιμοι για συγκρούσεις: συμβαίνει από τις εργατικές διαδηλώσεις μέχρι τις ροκ συναυλίες – φυσικά και στα γήπεδα και ήδη υπήρξαν προβλήματα. Δύσκολα θα βοηθήσουν τα «ευρωπαϊκά παρατηρήτρια» που ανακοινώθηκαν όταν ήρθε στην Ελλάδα ο Τσέφεριν: η οπαδική βία είναι διαφορετική ανά χώρα. Θα ήταν καλύτερο να στελεχωνόταν σοβαρά η ΔΕΑΒ (η Διαρκής Επιτροπή αντιμετώπισης της βίας) ώστε να φοβόντουσαν οι παράγοντες τους παρατηρητές της: αν βρίσκονταν καμιά δεκαριά άνθρωποι με θάρρος θα σταματούσαν τα καραγκιοζιλίκια στα αποδύτηρια. Θα πρεπε επίσης στην Διεύθυνση Αστυνομικής Βίας της ΕΛΑΣ να υπάρχει περισσότερη υποστήριξη: αυτοί που την στελεχώνουν γνωρίζουν το πρόβλημα περισσότερο από τους Υπουργούς. Και θα ήταν ώρα να αναλάβει πρωτοβουλίες και η Διεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Αν δεν συμβεί αυτό θα αρχίσω κι εγώ να πιστεύω πως το πρόβλημα της οπαδικής βίας το έλυσαν οι φωτιές, δηλαδή η ευκαιρία για να γίνει συζήτηση για ένα πρόβλημα μεγαλύτερο. Διότι μόνο συζητήσεις βλέπω να γίνονται. Τίποτα άλλο.
