«Είναι, αλλά δεν το δίνεις»

«Είναι, αλλά δεν το δίνεις»


Ο διασημότερος λάτρης του σασπένς στην ιστορία ήταν και παραμένει ο Αλφρεντ Χίτσκοκ. Αν και βρετανός ο Χίτσκοκ δεν αγαπούσε το ποδόσφαιρο καθόλου, αλλά αγαπούσε πολύ το τένις. Κάποτε είχε γράψει και το γιατί. Το τένις, είχε πει, είναι ένα σπορ στο οποίο η τεχνική μετρά καθοριστικά. Ο παίκτης δεν εξαρτάται από ένα τεμπέλη διπλανό του και η δυνατότητα ενός διαιτητή να επηρεάσει ένα  αποτέλεσμα είναι ελάχιστη: κανείς καλός παίκτης δεν αφήνει στον διαιτητή αυτή τη δυνατότητα – προσέχει, ώστε τίποτα να μην κριθεί σε μια οριακή φάση, στο τένις άλλωστε οι πόντοι είναι πάρα πολλοί. Στο ποδόσφαιρο αντιθέτως, έλεγε ο Χιτς, ο διαιτητής μπορεί να κρίνει ένα ματς κι αυτό είναι εκ προοιμίου άδικο. Ακόμα κι αν ο διαιτητής έχει δίκιο, το γεγονός ότι μια δική του απόφαση μπορεί να κρίνει ένα παιγνίδι, είναι για το σπορ ένα μεγάλο πρόβλημα. Αν μάλιστα η ομάδα δεν έχει στην διάθεσή της και τον απαραίτητο χρόνο για να αντιδράσει, το παιγνίδι γίνεται μισητό, όπως κάθε τι το άδικο.

Ο Χίτσκοκ δεν το ήξερε, αλλά έγραψε την ιστορία του χθεσινού Ρεάλ – Γιουβέντους καμιά σαρανταριά χρόνια πριν αυτό γίνει. Μολονότι το ματς είχε τελικά απίστευτο σασπένς (η Γιούβε έφτασε κοντά στο να κάνει μια από τις μεγαλύτερες ανατροπές στην ιστορία του Τσάμπιονς λιγκ) εν τούτοις στο μετρ το παιγνίδι δεν θ’ άρεσε γιατί κρίθηκε από την διαιτησία. Το αν η απόφαση του κ. Τζέιμι Ολιβερ (που, όχι τυχαία, έχει όνομα που παραπέμπει σε μάγειρα…)  είναι δίκαιη ή άδικη είναι κάτι σημαντικό – πλην όμως δεν αλλάζει την ουσία της ιστορίας. Ο τύπος έκρινε το ματς κι αυτό υπήρξε σίγουρα σκληρό. Πλην όμως αυτό είναι το ποδόσφαιρο: όποιος δεν το γουστάρει μπορεί να ασχολείται με το τένις.

Θα ήταν μια υποσημείωση

Είναι η πρώτη φορά που είδαμε κάτι τέτοιο; Όχι φυσικά. Δεν είναι η πρώτη και δεν θα είναι η τελευταία φορά που μια απόφαση διαιτητή κρίνει ένα παιγνίδι. Υπάρχει ένα παράδοξο σε αυτές τις ιστορίες: τις θυμόμαστε περισσότερο (και συνήθως συμπάσχουμε με τον ηττημένο) όταν ο διαιτητής αποφασίζει κάτι να δώσει – όταν δεν δίνει κάτι, η όποια οργή είναι μικρότερη. Αν π.χ χθες ο Ολιβερ δεν έδινε το πέναλτι, κατά τη γνώμη μου θα είχε αδικήσει την Ρεάλ. Ωστόσο η φασαρία θα ήταν μικρότερη, ακόμα κι αν η Βασίλισσα είχε αποκλειστεί. Δεν θα είχε αποβληθεί ο αρκετά συμπαθής σε όλους μας Μπουφόν, οι ομάδες θα είχαν παίξει μια παράταση – ίσως όλα κατέληγαν στα πέναλτι: όλα αυτά θα έκαναν τον μη καταλογισμό ενός πέναλτι μια υποσημείωση στο ματς. Το όποιο παράπονο θα ήταν ένα ακόμα παράπονο και μάλιστα ένα παράπονο της Ρεάλ «που δεν μπορεί να παραπονιέται». Ενώ τώρα είχαμε μια απόφαση που καθόρισε το ποιος προκρίθηκε – ίσως και το ποιος θα κερδίσει το τρόπαιο. Κι επειδή αυτή η απόφαση είναι του διαιτητή για αρκετό κόσμο είναι αφόρητη. Πλην, όμως, μιλάμε για ποδόσφαιρο και στο ποδόσφαιρο τέτοιες αποφάσεις υπάρχουν: όποιος δεν το γουστάρει μπορεί να ασχολείται με το τένις.

Δικαιοσύνη και κλοπή

Για να καταλάβετε πόσο μεροληπτική είναι η κρίση του διαιτητή προσέξτε μια λεπτομέρεια στα ισπανικά και στα ιταλικά σημερινά πρωτοσέλιδα. Και οι μεν και οι δε δημοσιεύουν την φωτογραφία της φάσης. Ομως οι μεν Ισπανοί έχουν διαλέξει το καρέ που δείχνει τον Λούκας Βάσκεθ την στιγμή που αρχίζει να πέφτειμ αφού έχει έρθει σε επαφή με τον Μπενατιά, οι δε Ιταλοί δημοσιεύουν το καρέ που δείχνει την κίνηση του παίκτη της Γιούβε καλά καλά πριν την επαφή του με τον Ισπανό! Και οι μεν και οι δε χρησιμοποιούν το μέσο (μια φωτογραφία δηλαδή) για να τονώσουν την βεβαιότητα όσων για το αν είναι ή δεν είναι πέναλτι έχουν αποφασίσει. Οι Ισπανοί μιλάνε για απονομή δικαιοσύνης, οι Ιταλοί για κλοπή. Στην πραγματικότητα έχουμε μια φάση δύσκολη και τίποτα περισσότερο. Ο Ολιβερ και οι συνεργάτες του σε δευτερόλεπτα έπρεπε να αποφασίσουν αν θα κρίνουν το ματς και την πρόκριση με μια δική τους απόφαση ή αν θα την αφήσουν να περάσει για να μην πέσει ο κόσμος πάνω τους. Δεν μπορώ να τους κατακρίνω γιατί πήραν μια απόφαση: οι διαιτητές χρειάζονται για αυτό – αν τέτοιες φάσεις δεν υπήρχαν δεν θα ήταν απαραίτητοι. Αν έκαναν λάθος θα τιμωρηθούν, θα γίνουν αντικείμενο χλεύης, θα λεκιάσουν την καριέρα τους. Ωστόσο προσωπικά προτιμώ αυτόν που έχει το κουράγιο να πάρει την απόφαση όσο δύσκολη κι αν είναι, γιατί αυτό είναι το ποδόσφαιρο: όποιος δεν το γουστάρει μπορεί να ασχολείται με το τένις.

Να κάνει πολιτική

Στις τεράστιες αντιδράσεις που προκάλεσε το φινάλε του εξαιρετικού αυτού ματς διέκρινα μερικές που είχαν ενδιαφέρον. Αφήνω στην άκρη αυτές των φίλων της Ρεάλ και της Γιούβε γιατί είναι προβλέψιμες, όσο κι αυτές όσων μισούν την Ρεάλ ή την Γιούβε: όλοι αυτοί είχαν γνώμη για την φάση πριν γίνει, οπότε δεν έχει και πολύ νόημα το τι λένε. Εχει ενδιαφέρον η ζώνη κάποιων ουδέτερων, μολονότι τέτοιους είναι δύσκολο να βρεις διότι η φύση του παιγνιδιού ήταν τέτοια που σε υποχρέωνε να διαλέξεις στρατόπεδο. Οσοι κράτησαν την ψυχραιμία τους, ήταν κατά της απόφασης του διαιτητή λέγοντας ότι «στο σημείο που βρίσκεται το ματς, και πέναλτι να είναι, δεν το δίνεις».  Η θέση αυτή έχει μια σοβαρότητα: όποιος την υποστηρίζει, ουσιαστικά λέει ότι η διαιτησία δεν έχει να κάνει με εφαρμογή των κανονισμών, αλλά με πολιτική. Ο διαιτητής δεν πρέπει να αποφασίζει με βάση τον κανονισμό, αλλά με βάση το χρονόμετρο, την σπουδαιότητα του ματς, το κύρος των αντιπάλων κτλ.

Ομολογώ ότι σε αυτό το επιχείρημα υπάρχει μια κάποια λογική – μόνο που αυτή η λογική δεν έχει μεγάλη σχέση με το ποδόσφαιρο: αν επικρατήσει, τότε το τι πρέπει να κάνει ο διαιτητής θα πρέπει να το ορίσουμε από πριν, ώστε να το ξέρουμε κι εμείς κι ο ίδιος. Ας πούμε ότι αυτό το πέναλτι δεν δίνεται στο συγκεκριμένο ματς στο συγκεκριμένο λεπτό. Σε ποιο ματς δίνεται; Επίσης ας αφήσουμε την υποκρισία κατά μέρους: αν το πέναλτι αυτό το κέρδιζε μια συμπαθητική μικρή ομάδα στο ίδιο λεπτό και χάρη σε αυτό απέκλειε την Ρεάλ, δεν θα μιλούσαμε για σφαγές και άλλα τέτοια ωραία, αλλά για θεία δίκη. Ισως να στεκόμασταν και στο γεγονός ότι με τρία γκολ στην πλάτη έδειξε πίστη για να κυνηγήσει ένα γκολ πρόκρισης στις καθυστερήσεις ή να θυμόμασταν ότι στο πρώτο ημίχρονο ακυρώθηκε ένα γκολ δικό της αναίτια. Η πολιτική που ζητάμε από τους διαιτητές να κάνουν, πρέπει κι αυτή να έχει κανόνες, διαφορετικά θα είναι πιο σκληρή κι από την εφαρμογή του κανονισμού που έκανε ο Ολιβερ. Αλλά αυτό είναι το ποδόσφαιρο: όποιος δεν το γουστάρει μπορεί να ασχολείται με το τένις.

Ο οποίος Ναδαλ

Αν υπήρχε ή δεν υπήρχε πέναλτι στη φάση εν τέλει μικρή σημασία έχει: για μένα πάντα μετράνε οι ιστορίες περισσότερο από τα αποτελέσματα. Η Γιούβε στην πραγματικότητα πλήρωσε την αδυναμία της να σκοράρει στο πρώτο ματς. Ο Ολιβερ με ένα σφύριγμα έβαλε τάξη στον κόσμο. Η Κυρία έγινε περισσότερο συμπαθητική κι όλοι κατάλαβαν πως η κατηγορία ότι παίρνει συνεχώς σφυρίγματα είναι υπερβολική – κι ας είδαμε πρόσφατα τα ματς με την Τότεναμ. Η Ρεάλ ξανάγινε η ομάδα που όλοι μισούν γιατί κερδίζει. Ο Μπουφόν είναι ένας μεγάλος ήρωας γιατί δεν άντεξε την αδικία και αποβλήθηκε. Ο Ρονάλντο έγινε ξανά ο μεγάλος αντιπαθητικός γιατί πανηγύρισε σαν τρελός ένα πέναλτι που χτύπησε τέλεια στο 90 και κάτι. Όλα τα προηγούμενα σβήστηκαν με ένα σφύριγμα γιατί αυτό είναι το ποδόσφαιρο κι όποιος δεν το γουστάρει μπορεί να ασχολείται με το τένις.

Ευτυχώς τον επόμενο μήνα ξεκινά ένα από τα πιο ισορροπημένα Ρολάν Γκαρός της ιστορίας ειδικά αν ο Ναδάλ δεν έχει ξεπεράσει τα προβλήματα που έχει. Ο οποίος Ναδάλ…