Για δυο τρεις μέρες σε όλη την Ευρώπη, μετά το τέλος του τελικού του Τσάμπιονς λιγκ και την κατάκτηση του τρόπαιου από την Μάντσεστερ Σίτυ, υπήρξαν δυο συζητήσεις. Η πρώτη αν είναι τα χρήματα των Αράβων ο λόγος της επιτυχίας της αγγλικής ομάδας και η δεύτερη αν η συμβολή του Πεπ Γκουαρντιόλα στην τελική επιτυχία είναι τόσο μεγάλη, με δεδομένο ότι στον τελικό μόνο «ποδόσφαιρο ομάδας Γκουαρντιόλα» δεν είδαμε. Οι δυο συζητήσεις είναι τελικά αλληλένδετες.
Ο Γκουαρντιόλα έχει φανατικούς οπαδούς και φανατικούς εχθρούς – και δεν είναι παράξενο διότι κερδίζει πολύ. Συχνά οι εντάσεις για αυτόν προκύπτουν και από τις υπερβολές με τις οποίες παρουσιάζονται τα κατορθώματα του. Για παράδειγμα το να πεις μετά από ένα τελικό στον οποίο η κατεξοχήν επιθετική ομάδα του καιρού μας κέρδισε χωρίς να κάνει παρά ελάχιστα από όσα έχει στο ρεπερτόριο της, ότι ο καλύτερός ήταν ο προπονητής της, είναι μια υπερβολή. Δεν είναι όμως υπερβολή να πεις πως χωρίς αυτόν, έστω και με τα χρήματα των Αράβων, η Σίτυ δεν θα ήταν η ομάδα που είναι σήμερα. Διότι δεν είναι ούτε το Τσάμπιονς λιγκ που την καταξιώνει, ούτε το περίφημο τρεμπλ αυτό που της δίνει λάμψη: την κάνει να ξεχωρίζει κυρίως η σταθερότητά της. Κι αυτό συμβαίνει γιατί ο προπονητής της είναι μια ιδιοφυία, που δεν έχει σταματήσει να είναι στη μόδα εγώ και δεκαπέντε χρόνια.
Υπάρχει μόνο ένας
«Το τρεμπλ της Σίτυ αποτελείται από τίτλους που λάμπουν σαν τ’ αστέρια», είπε ο Πεπ Γκουαρντιόλα μετά την ιστορική, αν όχι και συναρπαστική βραδιά, στην Κωνσταντινούπολη. Οι οπαδοί του λένε πως ο Καταλανός προπονητής μετέτρεψε την Μάντσεστερ Σίτυ σε μια από τις μεγαλύτερες αγγλικές ομάδες όλων των εποχών – μια ομάδα έτοιμη πλέον για να δημιουργήσει μια ευρωπαϊκή δυναστεία: αυτή η κατάκτηση του Τσάμπιονς λιγκ της ανοίγει απλά το δρόμο για πολλά που μπορεί να ακολουθήσουν. Όντως το έκανε με τα χρήματα των Αράβων, αλλά αυτά τα είχαν στην διάθεσή τους και ο Μαντσίνι και ο Πελεγκρίνι, και δεν νομίζω πως υπάρχει κάποιος που πιστεύει πως, αν στη Σίτυ συνέχιζαν, θα είχαν τους ανάλογους τίτλους. Μια ωραία απόδειξη ότι δεν αρκούν τα χρήματα είναι η Παρί Σεν Ζερμέν. Εχει ξοδέψει απίστευτα πολλά, έχει ξεφύγει από τις υπόλοιπες γαλλικές ομάδες σε σημείο που μπορεί να κερδίζει το πρωτάθλημα άνετα χωρίς να είναι καλή, όπως συνέβη φέτος. Αλλά κάθε καλοκαίρι ζει μπερδέματα με τον ΕμΠαπέ, αλλάζει προπονητές σαν τα πουκάμισα και έχει πάψει να συγκαταλέγεται μεταξύ των φαβορί για την κατάκτηση του Τσάμπιονς λιγκ καιρό τώρα: κανείς από τους τελευταίους αποκλεισμούς της δεν ήταν έκπληξη. Γιατί; Γιατί δεν έχει ένα Γκουαρντιόλα.
Πολλές και σημαντικές ιδέες
Το τρεμπλ, δηλαδή η κατάκτηση της Πρέμιερ Λιγκ, του κυπέλλου Αγγλίας και του Τσάμπιονς Λιγκ, είναι το ιστορικό αποκορύφωμα μιας ομάδας που χρόνο με το χρόνο βάδιζε προς την κορυφή χάρη και στην δουλειά του Πεπ. Πρώτα από όλα μετράνε οι ιδέες και στη διάρκεια αυτής της καταπληκτικά δύσκολης εφετινής σεζόν είδαμε κυρίως τέτοιες: θα έπρεπε να είναι η χρονιά του Χάαλαντ, ο Πεπ όμως έχει κερδίσει φέτος δυο τελικούς στη σειρά χωρίς τα γκολ του. Στην ανασκόπηση της σεζόν τα όντως πάρα πολλά γκολ του Νορβηγού δεν μοιάζουν να μετράνε πιο πολύ από τις παρεμβάσεις του προπονητή: στον τελικό της Κωνσταντινούπολης πχ ο Τζον Στόουνς, το απόλυτο σύμβολο της αλλαγής της Σίτυ μέσα στη σεζόν, ήταν σημαντικότερος από τον Νορβηγό ή τον Ντε Μπρόινε που αποχώρισε νωρίς και τραυματίας.
Τρώγεται με τα ρούχα του
Για τις αλλαγές του Πεπ στη διάταξη και στο σχηματισμός σας είχα γράψει πριν τον τελικό. Αυτό που πολλοί αποκαλούν 3-2-4-1, ενώ είναι το επικαιροποιημένο WM του Τσάπμαν, αποδείχτηκε ένα εργαλείο δουλειάς – ίσως τελικά και το μυστικό της επιτυχίας, αφού έδωσε στην κουρασμένη Σίτυ αμυντική σταθερότητα κυρίως. Ο Γκουαρντιόλα αλλάζοντας τη θέση του Στόουνς όποτε ήθελε, έμοιαζε να έχει στο γήπεδο ένα παίκτη παραπάνω. Το σχήμα στο οποίο ο Πεπ έχει ποντάρει με μεγάλή σιγουριά από τον Ιανουάριο και μετά, είναι ο λόγος που η Σίτυ στην κούρσα που ξεκίνησε από τις αρχές Φεβρουαρίου έως τις 10 Ιουνίου έχασε μόνο ένα παιχνίδι – αυτό με την Μπρέντφορντ που ήταν βαθμολογικά αδιάφορο. Είναι επίσης η απόδειξη της τακτικής εξέλιξης ενός προπονητή, που παρά την πίστη του στο 4-3-3 (και στο 3-4-3), δεν είχε πρόβλημα να τα αφήσει πίσω αποδεικνύοντας πως τρώγεται με τα ρούχα του! Το σχήμα, ως νεωτερισμός, έδωσε ήρωες. Ο Στόουνς, ο Ακάνζι και ο Ακε, ο Γκουντογκάν, ο ίδιος ο Ρόντρι έγιναν από κομπάρσοι βασικοί πρωταγωνιστές. Όχι τυχαία ο Γκουντογκάν έκρινε τον τελικό του κυπέλλου Αγγλίας κόντρα στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και ο Ρόντρι στην Πόλη έδωσε στον Πεπ τη νίκη στον τελικό του Τσάμπιονς λιγκ.
Η Σίτυ κατέκτησε φέτος τα πάντα γιατί μπορούσε να κερδίζει κι όταν δεν ήταν η άψογη μηχανή που ξέρουμε. Πάσες, ρυθμός και παραγωγή φάσεων υπάρχουν πάντα στο κατασκευαστικό DNA της, αλλά πλέον υπάρχει και υπομονή και αναμονή της κατάλληλης στιγμής για να βρεθεί ένα γκολ σε ματς που η ομάδα του Πεπ δεν κυριαρχεί απαραίτητα στο παιχνίδι. Η Σίτυ ξέρει πλέον πώς να προσαρμόζεται σε όποια δυσκολία έχει μπροστά της με τον Πεπ να είναι πλέον έτοιμος για κάθε παραλλαγή χρήσιμη για τη νίκη: στον τελικό πχ για να μην χαλάσει το σχήμα ο Φόντεν έπαιξε στους χώρους του Ντε Μπρόινε.
Ο Πεπ φαίνεται πως άλλαξε και στους τρόπους που χειρίζεται τους παίκτες του. Το εξήγησε πολύ ωραία στο τέλος του ματς της Πόλης ο σκόρερ Ρόντρι μιλώντας στην ισπανική τηλεόραση. «Στο ημίχρονο του παιγνιδιού πρώτος εγώ περίμενα μια κατσάδα από τον Γκουαρντιόλα. Είχαμε κάνει ένα πολύ κακό ημίχρονο – άθλιο θα έλεγα. Ο κόουτς θα είχε κάθε δίκιο να μας βάλει τις φωνές. Οχι μόνο δεν το έκανε, αλλά ήταν μαζί μας συγκαταβατικός. Μας είπε ότι κατανοεί την δυσκολία και πως το μόνο που θέλει είναι να μην ξεχάσουμε ότι είμαστε καλύτεροι». Ο Ρόντρι είναι Μαδριλένος. Το γκολ του έδωσε ένα Τσάμπιονς λιγκ στον Καταλανό προπονητή. Που δυο χρόνια πριν στον ανάλογο (χαμένο όμως) τελικό απέναντι στην Τσέλσι τον είχε αφήσει στον πάγκο χωρίς λόγο. Αυτή τη φορά ο Πεπ του έδειξε εμπιστοσύνη. Με αντάλλαγμα ένα ιστορικό κύπελλο.
Όλα τα άλλα έπονται
Ο Γκουαρντιόλα δεν είναι απλά προπονητής όμως. Υπάρχει ένα είδος προσφοράς του που δεν φαίνεται: αυτό που έχει να κάνει με την ίδια την διοικητική σύσταση της Σίτυ. Ο Γκουαρντιόλα διοικεί την Σίτυ με την ίδια παρέα ανθρώπων (τον Μπεκιριστάιν, τον Εστιάρτε κτλ) εδώ και χρόνια. Οι Σαουδάραβες του εμπιστεύονται τα ωραία τους χρήματα ξέροντας πως θα πιάσουν τόπο κι ο ίδιος είναι ο μόνος προπονητής που έχει αυτό το προνόμιο, αλλά κι αυτή την ευθύνη. Αυτό ξεχωρίζει την Σίτυ από πολλές άλλες ομάδες που ξοδεύουν πολλά: τα χρήματα που από τη Σίτυ ξοδεύονται, ξοδεύονται από κάποιον που δεν κάνει συλλογή παικτών, αλλά συλλογή χρήσιμων εξαρτημάτων – αγοράζει, (ακριβά ίσως), ό,τι νομίζει πως του χρειάζεται. Κι ο Χάαλαντ ένα τέτοιο απόκτημα αποδείχτηκε. Στην Αγγλία περίμεναν πως ο Πεπ θα επιμείνει στο να προσπαθήσει να αποκτήσει τον Χάρι Κέιν, που είναι και καλός με τη μπάλα και δημιουργός. Αλλά ο Πεπ άλλαξε ρότα και αγόρασε τον άγουρο Νορβηγό βάση ρήτρας πληρώνοντας τα μισά από όσα του ζητούσε η Τότεναμ, κι ας μην ήταν ο Χάαλαντ ο τύπος του φορ που ήθελε στις ομάδες του: μετά τον Φεβρουάριο ο Χααλαντ άρχισε να δείχνει πως κατάλαβε τα μαθήματα. Σκόραρε λίγο λιγότερο ίσως, αλλά συμμετείχε στο παιγνίδι παραπάνω: γιατί το παιγνίδι είναι για τον Πεπ το μεγάλο Ευαγγέλιο – όλα τα άλλα έπονται.
Πλούσιοι και νεόπλουτοι
Ο Γκουαρδιόλα έχει μάθει από τα λάθη του. Με αυτοκριτική έμπρακτη. Πράγμα σπάνιο στους καιρούς των δισεκατομμυριούχων των πάγκων που χρυσοπληρώνονται για να σε πείθουν πως δεν κάνουν ποτέ λάθος. Η εφετινή Σίτυ του δεν έχει καμία σχέση με καμία από τις προηγούμενες ομάδες του – κι αυτό από μόνο του μαρτυρά την ικανότητα του προπονητή της.
Γιατί ο κόσμος συζητά τόσο για τα χρήματα που ξοδεύει όταν άλλες ομάδες ξοδεύουν τα ίδια και περισσότερα; Διότι τα χρήματα άλλαξαν το στάτους της ομάδας – αυτό είναι δεδομένο. Ο κόσμος δεν έχει πρόβλημα να βλέπει να ξοδεύουν πολλά όσοι παραδοσιακά το κάνουν. Η Ρεάλ Μαδρίτης πχ, αν πάρει και τον ΕμΠαπέ, θα τινάξει τη μπάνκα στον αέρα. Αν η Βασίλισσα κερδίσει του χρόνου το Τσάμπιονς λιγκ κανείς δεν θα μιλάει για τα λεφτά της: θα ακούμε ιστορίες για την φανέλα της, την νοοτροπία της, τα τρόπαιά της κτλ. Ο κόσμος έχει συνηθίσει τους πλούσιους. Αντιμετωπίζει κυνικά τους νεόπλουτους. Αλλά ο Πεπ δεν είναι νεόπλουτος: είναι σταθερή αξία. Υπάρχει μεγάλη διαφορά…
