Ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός δεν τα κατάφεραν αυτή τη φορά στην Ευρωλίγκα απέναντι στην Μονακό και στην Παρτιζάν. Αγωνίστηκαν και οι δυο εκτός έδρας, έδωσαν δυο ματς που θύμιζαν παιγνίδια play off, πάλεψαν κι έχασαν περίπου με τον ίδιο τρόπο: στο τέλος. Ο Παναθηναϊκός έφτασε πιο κοντά στην νίκη καθώς προηγούταν με 7 πόντους πριν το φινάλε: λύγισε στην παράταση. Ο Ολυμπιακός έκανε πολλά και καλά, αλλά στο τέλος θόλωσε: δεν είναι η πρώτη φορά που του συμβαίνει φέτος. Μερικές ήττες είναι διδακτικές για τις ομάδες, άλλες είναι για τους προπονητές, κι άλλες για τους ίδιους τους οπαδούς των ομάδων καθώς θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν να καταλάβουν το σπορ καλύτερα – οι φίλοι του μπάσκετ, που είναι κάτι άλλο, μαθήματα δεν χρειάζονται. Θα κάνω δυο επισημάνσεις έχοντας δει τα ματς με την άνεση του ανθρώπου που ξέρει το αποτέλεσμά τους. Για αυτό άλλωστε δεν έγραψα τίποτα χθες: ήθελα να τα δω καλύτερα.

Αρχικά ας θυμηθούμε πως ολοκληρώθηκαν.

Ο Τζέιμς πήρε το όπλο του

Ο Ολυμπιακός και η Μονακό είναι ισόπαλοι με 73-73 ακριβώς δυο λεπτά πριν το τέλος: έχει ισοφαρίσει για τον Ολυμπιακό ο Μπραζντέκις. Οι ομάδες συμμετέχουν σε ένα μπρα ντε φερ όλο το τελευταίο δεκάλεπτο. Ο Ολυμπιακός έχει φτάσει δυο φορές στο +4 και μια στο +5 (60-65) με βολή του Μιλουτίνοφ, αλλά πολύ νωρίς: όταν έγινε αυτό υπήρχαν 7 λεπτά (και βάλε) διαθέσιμα. Στην τελική ευθεία ο Τζέιμς με τρίποντο κάνει το 76-73: είναι το μόλις δεύτερο στη βραδιά του καθώς έχει 1/5. Χάνει ένα σουτ ο Γουόκαπ κι ακολουθούν ταίμ άουτ. Μετά το ταίμ άουτ ο Τζέιμς κάνει το 77-73 με μια βολή. Μπάινοντας στο τελευταίο λεπτό ο Κάναν αστοχεί σε τρίποντο κι αμέσως μετά από ασίστ του Τζέιμς ο Χολ κάνει το 79-73. Στα 29 δευτερόλεπτα πριν το τέλος μειώνει ο Μιλουτίνοφ από ασίστ του Κάναν, 79-75. Γίνονται αλλαγές, αλλά ο Τζέιμς παίρνει ένα ακόμα φάουλ και γράφει το 81-75. Αστραπιαία με ένα καταπληκτικό αιφνιδιασμό ο Γουόκαπ κάνει το 81-77. Γίνονται πάλι αλλαγές, αλλά ο Μπράουν είναι ψύχραιμος στις βολές: 83-77. Αστοχεί πάλι ο Κάναν, αυτή τη φορά σε δίποντο. Μένουν 13 δευτερόλεπτα κι ένα αντιαθλητικό του Μπραζντέκις δίνει την δυνατότητα στον Τζέιμς να κάνει το 85-77 που είναι και τελικό σκορ.

Πάντερ από παντού

Πάμε τώρα στο Βελιγράδι. Ακριβώς δυο λεπτά πριν το τέλος του ματς ο Γκραντ βάζει το τρίποντο της ζωής του κι ο ΠΑΟ ξεφεύγει της Παρτιζάν με 7 πόντους: το ταμπλό γράφει 71-78. Σε πέντε δευτερόλεπτα ο Πάντερ, που έχει ευστοχήσει σε ένα σουτ όλο το βράδυ, κάνει το 73-78. Ακολουθεί λάθος του Γκραντ στο 1,30’’ – του κλέβει τη μπάλα ο Ντόζιερ και ο Γκράντ του κάνει φάουλ που έχει να δώσει. Στο 1,20’’ ο Πάντερ κάνει με το πρώτο του τρίποντο το 76-78. Ακολουθεί μια παρατεταμένη επίθεση του ΠΑΟ, όπου υπάρχουν δυο άστοχα σουτ του Ναν και ένα κόψιμο του Καμπόκλο. Στα 34’’ πριν το τέλος ο Πάντερ ισοφαρίζει. Στα 12΄΄ο Γκραντ αστοχεί σε ένα μάλλον εύκολο σουτ, που το παίρνει κοντά στη γραμμή των βολών. Η Παρτιζάν παίζει πολύ βιαστικά, υπάρχει χρόνος και για τον Γκριγκόνις που πετά τη μπάλα δυο δευτερόλεπτα αφού το ταμπλό έχει κοκκινήσει και έτσι το καλάθι δεν μετρά. Κανείς δεν πιστεύει πως ο ΠΑΟ θα αντέξει στην παράταση. Και δεν αντέχει. Ο Αταμάν έχει ρισκάρει να παίξει όλο το δεύτερο ημίχρονο με τους Λε Σορτ, Μίτογλου, Γκριγκόνις, Γκραντ συνεχώς παρόντες. Κουράστηκαν όλοι: ο Ομπράντοβιτς πανηγύρισε μια νίκη που είναι και πολύ δική του.        

Η σούμα λέει κάτι απλό

Στη σούμα του καθοριστικού δίλεπτου ο Τζέιμς έχει 7 πόντους, μια ασίστ και δυο κερδισμένα φάουλ. Στο Βελιγράδι ο για 37 λεπτά άποντος Πάντερ έχει 7 πόντους, όλους με σουτ σε επιθέσεις κάτω από δέκα δευτερόλεπτα. Από την άλλη ο Ολυμπιακός έχει δει τον Γουόκαπ να αστοχεί μια φορά και τον Κάναν δυο, ενώ στον ΠΑΟ χάνουν τα σουτ στο τέλος ο Ναν και ο Γκράντ. Να σημειωθεί ότι οι δυο Αμερικάνοι σήκωσαν στους ώμους τους τον ΠΑΟ σχεδόν σε όλο το ματς, ότι ο Κάναν ήταν πιθανότερα ο καλύτερος του Ολυμπιακού και ότι ο Γουόκαπ πρόσφερε πολλά επιθετικά στο δεύτερο ημίχρονο. Αλλά το τελευταίο δίλεπτο δεν έχει καμία σχέση με ό,τι έχει προηγηθεί, όταν μιλάμε για κλειστά ματς: είναι ένα ειδικό παιγνίδι όπου ακόμα και οι βολές έχουν άλλη βαρύτητα, η μπάλα καίει και το πράγμα απαιτεί ειδικότητα, δηλαδή παραστάσεις. Με απλά λόγια είναι μια ειδική δουλειά: που ή την ξέρεις ή δεν την ξέρεις.

Μόνο με βολές

Η ήττα από την Μονακό δεν είναι καταστροφή. Το μόνο κακό είναι ότι στον Ολυμπιακό η δυσκολία σε ένα καθοριστικό τελευταίο δίλεπτο είναι μια σχεδόν επαναλαμβανόμενη ιστορία – κάτι σαν πρόβλημα χωρίς λύση. Ο Ολυμπιακός έχει παίξει ένα άσχημο τελευταίο δίλεπτο με τον ΠΑΟ στο ΟΑΚΑ στην Ευρωλίγκα όταν κέρδισε στην παράταση κι ένα χειρότερο με τον ΠΑΟ στο ΣΕΦ όταν έχασε για το πρωτάθλημα. Εχει κάνει το ίδιο με την Μπαρτσελόνα στο ΣΕΦ. Εχει κάνει το ίδιο με την Φενέρ στην Πόλη, το ίδιο με την Μπασκόνια στο ΣΕΦ, το ίδιο και με την Παρτιζάν πάλι στην έδρα του όπου πόντους δίνει μόνο ο Λαρεντζάκης με βολές. Δεν είναι ζήτημα κούρασης: με τον ΠΑΟ και την Παρτιζάν ο Ολυμπιακός έχει κερδίσει στην παράταση καθαρίζοντας όμως νωρίς και χωρίς να ψάχνει τον παίκτη που θα τον πάρει από το χέρι στο τέλος, αυτόν που το καλοκαίρι ζητούσε ακόμα και ο Γουόκαπ. Ο Αταμάν τον παίκτη αυτό τον έχει: λέγεται Κώστας Σλούκας. Και άθλιο να είναι το παιγνίδι του ο Σλούκας ζει για τέτοια ματς: δεν θα βάλει πάντα το κρίσιμο τελευταίο σουτ (όπως πολλές φορές έχει κάνει) αλλά έχει το μυαλό, την εμπειρία και τις παραστάσεις για να οδηγήσει στο τέλος του ματς την ομάδα στην οποία αγωνίζεται. Για να το πώς σε μια γλώσσα που ο Τούρκος θα το καταλάβει ξέρει να κάνει ό,τι ο Μίσιτς, που αν έπαιζε στον ΠΑΟ θα ήταν στο παρκέ στο τελευταίο δίλεπτο στο Βελιγράδι όσο κακός κι αν ήταν προηγουμένως.

Το λογικό και η έμπνευση

Θα κέρδιζε ο Αταμάν αν απλά χρησιμοποιούσε τον Σλούκα; Δεν το ξέρω. Αλλά η δική μου επισήμανση είναι ότι όταν τον έχεις για αυτά τα ματς τον πληρώνεις: αυτός έχει το δικαίωμα και να τα χάσει. Οι άλλοι, όσο καλοί κι αν είναι, πρέπει να προσπαθήσουν να τα κερδίσουν επιβεβαιώνοντας την εμπιστοσύνη του προπονητή: από την έμπνευση ενός προπονητή και τα τάιμ άουτ και τα σχεδιάκια του, η λογική λέει ότι στο τελευταίο δίλεπτο πρέπει να προτιμάς το αυτονόητο. Τον Τζέιμς. Τον Πάντερ. Και φυσικά τον Σλούκα.               

Ομολογώ ότι από τον Μπαρτζώκα δεν περίμενα κάτι άλλο. Κάποτε σε ένα ματς play off του Ολυμπιακού με την Εφές, ενώ έπεφταν κορμιά, άφησε στα τρία τελευταία λεπτά του ματς έξω τον Σπανούλη. Η θεώρησή του για το μπάσκετ είναι πολύ συγκεκριμένη, έτσι έκανε και καριέρα και μπράβο του. Η πίστη του ότι το παιγνίδι του και οι προσχεδιασμένες φάσεις του είναι πάνω από όλα, τον έκαναν τον σημαντικό προπονητή που είναι σήμερα: το κόστος είναι πολλά χαμένα ματς στο τέλος, αλλά ας φροντίζουν οι παίκτες του στο 38΄ένα ματς να έχει τελειώσει και να παίζουν στο τέλος γύρω γύρω όλοι για να ακουστεί η κόρνα της γραμματείας, όπως πχ με την Ζαλγκίρις.

Δεν βρίσκω τίποτα το παράξενο στο να θέλει ένας προπονητής να κερδίζει αυτός: είναι κι αυτό ένας λόγος που κάποιος κάνει αυτή τη δουλειά. Δεν έχω την απαίτηση ο κόουτς να καταλάβει ότι στο μπάσκετ το τελευταίο δίλεπτο είναι πάντα των παικτών – καθώς είναι κάτι σαν την διαδικασία των πέναλτι στο ποδόσφαιρο: αν βρεθεί κάποιος ήρωας της βραδιάς ο Ολυμπιακός μπορεί κάποιο ματς να το κερδίσει, παίκτη να έχει αυτή τη δουλειά ο Μπαρτζώ δεν χρειάζεται – δεν νομίζω πως την δουλειά αυτή την εκτιμά ιδιαίτερα. Με την απόφαση του Αταμάν όμως αιφνιδιάστηκα αρνητικά. Ισως από την πλευρά του υπάρχει κάποιος έρωτας με τους Αμερικάνους γκαρντ – δεν θα μου φανεί παράξενο. Όπως αυτός μαθαίνει στον ΠΑΟ πολλά, έτσι μαθαίνουμε κι εμείς αυτόν. Και προφανώς έχουμε να μάθουμε περισσότερα. Με το όποιο κόστος.