Το ξέρω ότι το σήριαλ του Τζόκοβιτς έχει κουράσει όπως όλα όσα τραβάνε πιο πολύ από όσο πρέπει. Εχω κατά νου ένα τελευταίο δημοσίευμα όταν και εφόσον θα έχουμε οριστική απόφαση στην Αυστραλία, όμως για την ώρα δεν μπορώ να μην υπογραμμίσω κάτι: οι περιπέτειες του Νόβακ Τζόκοβιτς στην μακρινή Αυστραλία βοηθάνε να θυμηθούμε ότι από την αρχή της πανδημίας είναι ελάχιστοι οι αθλητές που έχουν μιλήσει υπέρ του εμβολιασμού κι έχουν παρακινήσει κόσμο να εμβολιαστεί αφήνοντας κατά μέρος τις φοβίες του. Κάποιοι το έκαναν περιστασιακά και δια μέσου ευχών: «μακάρι να κάνουν όλοι αυτό που πρέπει για να ξεπεραστεί το πρόβλημα» είπε πρόσφατα ο Κριστιάνο Ρονάλντο που τη λέξη «εμβόλιο» δεν την ξεστόμισε. Μια μάλλον σπάνια εξαίρεση  είναι ο Ράφα Ναδάλ. Πέρυσι το καλοκαίρι όταν ο Στέφανος Τσιτσιπάς είχε πει ότι θα κάνει το εμβόλιο «μόνο αν γίνει υποχρεωτικό», ο Ναδάλ τον έψεξε δημόσια λέγοντας ότι το εμβόλιο είναι το μόνο όπλο της ανθρωπότητας για να νικήσει τον ιό – όχι κάποιου είδους τιμωρία. Αλλά ο Ισπανός είναι η εξαίρεση. Οι πιο πολλοί σταρ του τένις εμβολιάστηκαν για να πάνε στη Μελβούρνη- μέχρι το Σεπτέμβριο εμβόλιο είχαν κάνει λίγοι. Και κανείς δεν μιλούσε.   

Μια καμπάνια απουσίας

Δεν θυμάμαι πουθενά στον κόσμο κάποια κυβέρνηση ή κάποια ομάδα έστω (του ποδοσφαίρου ή του μπάσκετ π.χ που έχουν κοινό) να έχει κάνει καμπάνια υπέρ του εμβολιασμού χρησιμοποιώντας την δυνατή εικόνα των αθλητών. Οι κυβερνήσεις θα ήθελαν από αυτούς μια βοήθεια διότι οι αθλητές μπορούν να μιλάνε στους πολύ νέους, που, αν εξαιρέσεις τους Ελληνες πάνω από 65 χρονών ήταν οι πιο διστακτικοί. Οι ομάδες επίσης θα ήθελαν ένας αθλητής να απευθυνθεί στο κοινό τους, διότι όλες από το περασμένο καλοκαίρι ήξεραν πως η όποια πρόσβαση σε γήπεδα θα επιτραπεί αρχικά σε εμβολιασμένους: κι όμως δεν θυμάμαι καμία καμπάνια που να βασίζεται σε πρόσκληση αθλητών στους οπαδούς της ομάδας να εμβολιαστούν για να μπουν στο γήπεδο. Θα μπορούσαν να το κάνουν οι ίδιοι μόνοι τους αφού σε τόσες και τόσες καμπάνιες πρωταγωνιστούν; Δύσκολα.

Τα θέλω τα ψυχολογικά

Φοβούνται οι αθλητές τα εμβόλια; Δυσκολεύομαι να το πιστέψω όσο κι αν τελευταία παρατηρώ πως οι διάσημοι πλούσιοι τα φοβούνται λίγο πιο πολύ από τους καθημερινούς ανθρώπους – ίσως γιατί πιστεύουν πως μια επιπλοκή (που είναι στα όρια του στατιστικού απρόοπτου) μπορεί να τους στοιχίσει μια ζωή με ανέσεις. Οι αθλητές ωστόσο δεν μου μοιάζουν μέλη αυτής της κατηγορίας – ίσως να κάνω και λάθος.

Είναι οι αθλητές κατά της φαρμακοληψίας; Ούτε κατά διάνοια: όλοι με τα φάρμακα έχουν την καλύτερη σχέση. Όταν κάποιοι λένε ότι διεκδικούν το δικαίωμα να κάνουν με το σώμα τους ό,τι θέλουν στα φάρμακα που παίρνουν έχουν το μυαλό τους – τα εμβόλια είναι πρόσχημα.  

Θα σας πω κάτι που συνέβη πρόσφατα για να το καταλάβετε. Ενας παίκτης μεγάλης ομάδας, σοβαρός κι από αυτούς που ποτέ δεν θα υποπτευόσουν ότι έχει υπάρξει πρωταγωνιστής σε μια τέτοια ιστορία, πριν από ένα ματς ζήτησε από τον γιατρό του να του κάνει μια αναλγητική ένεση για να αγωνιστεί, γιατί αισθανόταν βαρύ το πόδι του και φοβόταν ότι θα πάθει θλάση. Ο γιατρός του την έκανε το πρωί με βαριά καρδιά διότι δεν έβλεπε το λόγο. Ο ίδιος παίκτης το απόγευμα, λίγο πριν την έναρξη του ματς, ζήτησε και μια δεύτερη ένεση «για καθαρά ψυχολογικούς λόγους». Ο γιατρός με τα πολλά του κανε το χατίρι, αλλά το είπε στον προπονητή. Λίγο πριν αρχίσει το ματς ο παίκτης ένιωσε όλο του το πόδι μουδιασμένο, δεν αισθανόταν τα παπούτσια που φορούσε, δεν πατούσε καλά και δεν μπορούσε να τρέξει. Εμεινε εκτός αγώνα και για τιμωρία δεν αγωνίστηκε και στον επόμενο! Αλλά για το εμβόλιο ήταν σκεπτικός: το έκανε με τα χίλια ζόρια κι αφού προηγουμένως ασθένησε και για μια εβδομάδα δεν είχε αναπνοές.   

Η ησυχία της σιωπής

Πως εξηγείται αυτή η συμπεριφορά; Στην Ελλάδα έχει να κάνει αρχικά πολύ με την καλή σχέση των παικτών με τους οργανωμένους. Από τη στιγμή που τα μεγάλα κλαμπ των οργανωμένων οπαδών των ομάδων πήραν αποστάσεις από τον εμβολιασμό (σχεδόν όλες οι οργανωμένες θύρες κατάκριναν την διάκριση σε εμβολιασμένους που μπορούν να μπουν στο γήπεδο και μη εμβολιασμένους που δεν μπορούν) οι αθλητές των ομαδικών σπορ προτίμησαν την ησυχία τους. Η συμπεριφορά τους μοιάζει πολύ με αυτή των εγχώριων καλλιτεχνών: όσο πιο «του έντεχνου» είναι κάποιος, τόσο πιο πολύ σιωπά για να μην τον βρίζει μέρος της πελατείας του.

Φυσικά στην περίπτωση των αθλητών παίζει ρόλο και το ότι πάρα πολλοί είναι και φανατικά θρήσκοι – αρκετοί έχουν πνευματικό, επισκέπτονται το Αγιο Ορος, φοράνε σταυρούς και χαϊμαλιά κτλ. Η λατρεία τους για το Θεό οφείλεται πολύ και στην ανάγκη τους να νοιώθουν ό,τι κάποιος τους προστατεύει. Το φαινόμενο δεν είναι φυσικά ελληνικό: ευδοκιμεί στα Βαλκάνια, στον Ευρωπαϊκό Νότο αλλά και στη Λατινική Αμερική. Ο Τζοβάνι Τραπατόνι έριχνε αγιασμό στα αποδυτήρια – του τον προμήθευε η καλόγρια αδερφή του. Ο Τζιοβάνι Σίλβα Ντε Ολιβέιρα ήθελε, όταν σταματήσει το ποδόσφαιρο, να γίνει παππάς. Για τον Τζόκοβιτς και την πίστη του τα έχει εξηγήσει υπέροχα η μαμά του. Τα είχα γράψει στην εφημερίδα τον προηγούμενο Μάρτιο, όταν δεν γινόταν πουθενά συζήτηση για την άρνηση του Τζόκοβιτς να εμβολιαστεί. Είχα τότε δημοσιεύσει ένα απόσπασμα μιας συνέντευξής της στην οποία η μαμά εξηγούσε πως ο σταυρός και τα αγιασμένα κομποσκοίνια κι όχι τα εμβόλια θα προστατεύσουν τον κανακάρη της.

Η μαμά Τζόκοβιτς ήταν βέβαιη πως πίσω από τις νίκες του γιού της βρίσκεται ο ίδιος ο Θεός: σας το έχω ξαναγράψει. Πιστεύει ότι τον βοηθά ακόμα και να κάνει μπρέικ σε δύσκολα σημεία του ματς. Αν αυτά τα βρίσκετε υπερβολικά σας θυμίζω πως μιλάμε για την ίδια κυρία που μιλώντας στις κάμερες πριν μέρες ισχυριζόταν ενώπιον όλου του πλανήτη πως οι Αυστραλοί έκαναν βασανιστήρια στο γιό της.  Και πάλι καλά που δεν είπε ότι τον έστειλαν στο Γκουαντάναμο.

Σπάνια είναι αλήθεια

Ο κόσμος έχει μια σχεδόν στερεότυπη εικόνα για τους πρωταθλητές: θεωρεί ότι αυτοί ειδικά είναι τρομερά προικισμένα παιδιά, με σπάνια χαρίσματα, που δεν φοβούνται τίποτα. Οι βεβαιότητες αυτές δυναμώνουν και από το γεγονός ότι πολλοί αθλητές βγαίνουν μπροστά και παίρνουν θέσεις προοδευτικές απέναντι σε σημαντικά ζητήματα. Πρωταγωνιστούν σε καμπάνιες ενάντια στο ρατσισμό, γονατίζουν για τον αδικοχαμένο Φλόιντ, είναι υπέρ της παγκόσμιας ειρήνης – μπορεί να διαδηλώσουν κιόλας. Αλλά αυτές οι θέσεις είναι απλές, ανθρώπινες, ευλογημένες από όλους σχεδόν και μάλλον βολικές: το να πάρεις δημόσια θέση υπέρ του εμβολίου σημαίνει πως μπορεί να στεναχωρήσεις τον συμπαίκτη σου ή τον αρχηγό της εξέδρας ή κάποιον πολύ δικό σου άνθρωπο. Τον ρατσιστή και τον ξενόφοβο, εκεί που ζεις και κινείσαι, σπανίως τον συναντάς.  

Αγάπη κι ένα γιατρό

Οι αθλητές θέλουν όλοι να τους αγαπούν. Για αυτό κυρίως το λόγο μένουν παιδιά όσο πατάνε τους αγωνιστικούς χώρους. Οι πιο πολλοί είναι μάλιστα παιδιά του κατηχητικού. Με τα συμβολαιάκια τους, το μπαμπά, τη μαμά κι όλη την οικογένεια δίπλα τους. Και με μια Παναγίτσα στο προσκεφάλι τους. Κι ένα γιατρό έτοιμο να τους κάνει ενέσεις. Όχι εμβόλια.

(Νεα Σαββατοκύριακο Ιανουάριος του 2022)