Το άνοιγμα του Παρθενώνα ήταν χθες είδηση στα περισσότερα τηλεοπτικά δελτία στην Ευρώπη: συν έπεσε και με την παγκόσμια ημέρα των μουσείων κι αυτό σίγουρα βοήθησε. Ο Παρθενώνας παραμένει ένα από τα εντυπωσιακότερα αρχιτεκτονικά κατασκευάσματα του κόσμου – μια απόδειξη θείας έμπνευσης - που χθες παραδόθηκε πάλι στους ανθρώπους. Η πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου κατάλαβε την ανάγκη αυτό το άνοιγμα να γίνει με τρόπο λιτό και επίσημο σαν μια μεγάλη υπενθύμιση. Κι έτρεξε στον ιερό βράχο για να τιμήσει με την παρουσία της τη στιγμή: ήταν μια στιγμή που η χώρα ξαναέβρισκε τη γοητεία της. Νομίζω πως μόνο μια γυναίκα μπορεί να καταλάβει τη δύναμη της στιγμής.

Ενας ανδρικός ρόλος    

Ημουν εξ αρχής φανατικά υπέρ της εκλογής μιας γυναίκας στο ανώτατο πολιτικό αξίωμα γιατί είχε χαθεί καιρό τώρα η ελπίδα μου να δω κάτι τέτοιο: μεγάλωσα σε μια εποχή που αυτό δεν έμοιαζε πιθανό γιατί τα στερεότυπα ήθελαν οι πρωθυπουργοί και οι πρόεδροι να είναι βλοσυροί πολιτικάντηδες και ρήτορες λαοπλάνοι, ενώ η χώρα φώναζε πως έχει ανάγκη από μια μεγάλη κυρία, που να συμβαδίζει με την εποχή της – ίσως και περισσότερο από όσο η ίδια η χώρα.

Ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν είναι τόσο σημαντικός. Από τον καιρό που ο Ανδρέας Παπανδρέου αποφάσισε να φτιάξει μια δημοκρατία στα μέτρα του εκάστοτε πρωθυπουργού, ο Πρόεδρος έχασε εξουσίες και λάμψη κι ας έκανε πάντα ό,τι μπορούσε για να τον αγαπάμε και να τον σεβόμαστε. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μου έδινε πάντα την εντύπωση πως προβάριζε τις σοβαρές εκφράσεις του για να μας ψαρώνει, όπως ο δάσκαλος τους μαθητές που τον σεβόντουσαν: μιλούσε λίγο και τα λόγια του προκαλούσαν αναλύσεις τεράστιες – μια φορά και τα δάκρια του. Ο Κωστής Στεφανόπουλος νόμιζες πως θα σε καλέσει να παίξετε σκάκι ή τάβλι και να πιείτε ένα καφέ – δεν ήταν απλός, αλλά ήθελε τέτοιος να μοιάζει και είχε μάθει το ρόλο καλά. Ο κ. Κάρολος Παπούλιας έμοιαζε με τον θείο που έχει πάντα να σου πει μια ιστορία για τον μπαμπά – αλλά δεν θα το κάνει ποτέ μπροστά του. Ο κ. Προκόπης Παυλόπουλος ήταν μάλλον ο πιο σοβαροφανής από όλους: παρέμεινε καθηγητής ακόμα και ως ΠΤΔΕ και κάθε φορά που άκουγα ένα διάγγελμά του νόμιζα πως θα τελείωνε με τη φράση «και τώρα βγάλτε μια κόλα χαρτί να γράψουμε διαγώνισμα». Μου ήταν συμπαθής, αλλά ένοιωθα ότι ασφυκτιούσε. Και το κατέτρεχαν και οι εικόνες στις οποίες φοβήθηκε να δείξει την πυγμή του: η συμπάθεια είχε να κάνει με προσπάθειά του να ανταποκριθεί στην ανάγκη.

Σκληρός ή φιλικός, εστέτ ή άνθρωπος του λαού, χιουμορίστας ή αγέλαστος, απλός ή καθηγητής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν κάθε φορά ο εκπρόσωπος ενός αντρικού στερεότυπου – όχι τυχαία από τον καιρό του κ. Χρήστου Σαρτζετάκη και μετά ο πρόεδρος ήταν πάντα πολιτικός, γιατί οι πολιτικοί μετά τους ηθοποιούς είναι οι καλύτεροι ερμηνευτές ρόλων. Ισως για αυτό έχω ερωτευτεί κεραυνοβόλα τη νέα πρόεδρο: γιατί σε κάθε της δημόσια εμφάνιση διακρίνω ένα άνθρωπο που υπηρετεί το αξίωμά του χωρίς να υπακούει σε ένα παράξενο πρωτόκολλο φτιαγμένο από άλλους και χωρίς να σκέφτεται πως θα είναι απόλυτα συμβατή με το ρόλο ώστε να μοιάζει μια από μας: δεν  είναι μια από μας. Είναι η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας.

Συμβολικές πινελιές      

Η νέας μας πρόεδρος καταργεί το στερεότυπο της ανδρικής προεδρικής δημοκρατίας άμεσα – απλά με την παρουσία της. Δεν είναι πολιτικός, δεν βγάζει λόγους, δεν έζησε ποτέ της με γελοία διλήμματα του τύπου να βάλω ή να μην βάλω γραβάτα. Φοράει τα ωραία μεγάλα γυαλιά της, που θα μπορούσαν να είναι σήμα κατατεθέν, έχει σύντροφο και όχι σύζυγο και ναι έχει και τη δική της σελίδα στο Facebook – είχε τουλάχιστον μέχρι να γίνει πρόεδρος. Η θητεία της μέχρι τώρα δεν την έκανε διαφορετική από αυτό που ήταν όταν μας παρουσιάστηκε: στην Ακρόπολη ανέβηκε με ένα λευκό καλοκαιρινό αμανικο κι ένα μαύρο παντελόνι. Είναι μια γυναίκα του καιρού μας και πολύ χαίρομαι που καθημερινά διαλύει την κλισαρισμένη εικόνα, που είχαμε για τους προέδρους, τους ρόλους τους, τους λόγους τους και τις στημένες συμπεριφορές τους, τις οποίες συνηθίσαμε μεγαλώνοντας.

Όταν έγινε πρόεδρος έγραψα ότι ελπίζω πραγματικά ως γυναίκα να φέρει όλη αυτή την ωραία αναστάτωση που οι γυναίκες προκαλούν σε όσους αμήχανα προσπαθούν να τις καταλάβουν. Δεν το έκανε αλλά κάνει κάτι εξίσου γυναικείο: τραβάει ωραία την προσοχή με κάποιες συμβολικές πινελιές. Είτε πηγαίνει στα σύνορα, είτε μιλά έξω από τη Marfin, είτε ανεβαίνει στην Ακρόπολη, η πρόεδρος έχει ένα ωραίο θηλυκό τρόπο να μην περνά απαρατήρητη, αλλά να μοιάζει παντού απαραίτητη. Σκεφτόμουν τον Παυλόπουλο χθες στην Ακρόπολη να ιδροκοπάει κάτω από τον καυτό ήλιο και να ψάχνει κάτι πομπώδες να πει για να καταλάβουμε το συμβολισμό της πράξης: θα νοιώθαμε απλά το άγχος και την κόπωσή του. Ενώ η πρόεδρος φόρεσε τα γυαλιά ηλίου και είπε απλά ένα στίχο του Γιώργου Σεφέρη, γνωστό σε όλους: «τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο». Δεν νομίζω ότι κι ο ίδιος ο Σεφέρης που την Ακρόπολη τη λάτρευε θα μπορούσε να σκεφτεί μια στιγμή που ο στίχος του να ήταν περισσότερο χρήσιμος.  

Λίγο ψηλότερα…

Όταν εκλέχτηκε με απόλυτη σχεδόν πλειοψηφία η νέα πρόεδρος είχα γράψει ότι ελπίζω η εκλογή της να μεταβάλει τη Δημοκρατία μας, να την κάνει περισσότερο θηλυκή, δηλαδή παραγωγική, αυστηρή, αλλά και γενναιόδωρη. Προφανώς η ευχή μου ήταν υπερβολική και μάλλον θα παραμείνει ανεκπλήρωτη: δεν αρκεί μια πρόεδρος για να συμβούν όλα αυτά. Αλλά μια πρόεδρος που μιλά για τα μάρμαρα που λάμπουν στον ήλιο επιστρέφοντας την Ακρόπολη στην ανθρωπότητα, κάνει την καρδιά σου να γεμίζει αισιοδοξία. 

Ναι κυρία Κατερίνα: ό,τι κι αν μας συμβεί θα σηκωθούμε λίγο ψηλότερα…