Ο Παναθηναϊκός ανακοίνωσε την πρόσληψη του νέου προπονητή του: πρόκειται για τον γνωστό μας Ιβάν Γιοβάνοβιτς. Μου συμβαίνει κάτι παράξενο: με όποιον έχω μιλήσει δυο μέρες τώρα για τον Σέρβο μου λέει τα ίδια πράγματα! Και καλά και κακά, αλλά ίδια. Που σημαίνει ότι ο ΠΑΟ βρήκε κάποιον χωρίς μυστικά. Δηλαδή κάποιον τον οποίο γνωρίζει, ξέρει τι μπορεί από αυτόν να περιμένει και πρέπει απλά να τον στηρίξει. Αλλά αυτό είναι στην Ελλάδα και το πιο δύσκολο.  

Πως γίνεται η στήριξη ενός προπονητή; Είναι εύκολο να πεις ότι στήριξη σημαίνει να κρατήσεις τον προπονητή, μετά από κάποια άσχημα αποτελέσματα γιατί τον πιστεύεις ή γιατί θεωρείς πως θα βρει τρόπο να αλλάξει το κλίμα. Το έκανε φέτος ο Γιάννης Αλαφούζος με τον Λάζλο Μπόλονι. Τον έδιναν όλοι ως «τελειωμένο» μετά τον αποκλεισμό του ΠΑΟ στο κύπελλο από τον ΠΑΣ. Ο μεγαλομέτοχος κόντρα στα προγνωστικά τον κράτησε. Τα αποτελέσματα υπήρξαν στο τέλος χειρότερα και ο Μπόλονι έφυγε απλά λίγο αργότερα. Θέλω να πω ότι αυτό δεν είναι στήριξη. Μπορούμε να το πούμε «έκφραση εμπιστοσύνης», «ελπίδα», «πίστη» κτλ. Αλλά στήριξη στο Μπόλονι θα υπήρχε αν ο Ρουμάνος ήταν ακόμα προπονητής του ΠΑΟ.  

Οι καλές εξηγήσεις  

Στηρίζεις ένα προπονητή δίνοντας του τη δυνατότητα  (στα πλαίσια μιας λογικής φυσικά…) να αποκτήσει όποιους παίκτες θέλει και να προσλάβει όποιους συνεργάτες θέλει; Αν αυτό ήταν στήριξη, στον ΠΑΟ θα ήταν προπονητής ακόμα ο Αντρέα Στραματσόνι: ο Αλαφούζος για χάρη του εκτίναξε τότε το μπάτζετ κι ο «Στράμα» μόλις άρχισε η γκρίνια έφυγε. Συνήθως μάλιστα το ξόδεμα χρημάτων, δημιουργεί και υπερβολικές απαιτήσεις, δηλαδή μικρότερη στήριξη.  

Χρησιμοποιώ τον Παναθηναϊκό πιο πολύ ως παράδειγμα καθώς η ερώτηση «τι είναι στήριξη;» έχει μια γενικότερη επικαιρότητα. Για μένα στήριξη πρώτα από όλα είναι να εξηγήσεις στον κόσμο το λόγο της επιλογής του κόουτς, να οριοθετήσεις το στόχο που του όρισες δεσμευόμενος ότι όλα θα κριθούν στο τέλος, και να κάνεις κατανοητό και τι άλλο περιμένεις από αυτόν – αν π.χ θες να κάνει τις μεταγραφές, να αναδείξει νέους παίκτες, να βοηθήσει την ομάδα οργανωτικά κτλ. Ετσι δημιουργείς μια μεγάλη εικόνα που βοηθά τον κόσμο να καταλάβει τι θες. Αν τα κάνεις αυτά, ο προπονητής έχει πιστεύω μια πιθανότητα να κριθεί δίκαια. Μια δίκαιη κρίση μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα στήριξη. Αν υπάρξει σιωπή κι ομίχλη ο κόουτς θα κριθεί αποκλειστικά από τα αποτελέσματα. Ο Πογιάτος έφυγε μετά από τρία ματς: το ρεκόρ δύσκολα θα σπάσει. Αλλά και πάλι, χωρίς εξήγηση της δουλειάς, της δυσκολίας και της απαίτησης που υπάρχει από τον προπονητή, δεν ξέρω πόσο θα αντέξουν οπαδοί, δημοσιογράφοι και δημοσιογράφοι οπαδοί να μείνουν ήσυχοι στα πρώτα στραβοπατήματα του Ιβάν που στην Ελλάδα έχει περάσει σκληρές περιπέτειες. Εδώ και να εξηγήσεις στόχους και απαιτήσεις, πάλι δύσκολο θα είναι η δουλειά του ανθρώπου να κριθεί σωστά. Στη χώρα μας ακόμα κι αυτά τα στοιχειώδη που στο εξωτερικό είναι τρόπος στήριξης, μπορεί να μην έχουν εφαρμογή.       

Βιογραφικό που λέει πολλά

Λένε πως συχνά η μεγαλύτερη στήριξη του προπονητή είναι το βιογραφικό του. Ο Σέρβος έχει ξεκινήσει την καριέρα του στην Ελλάδα δουλεύοντας στη Νίκη Βόλου και στην Παναχαϊκή, έχει γνώση της Σουπερλίγκας καθώς δούλεψε στον Ηρακλή, (στον οποίο είχε κάνει σπουδαία πράγματα και ως ποδοσφαιριστής κι αυτό είναι πάντα χρήσιμο). Απογείωσε την αξία των μετοχών του κερδίζοντας πρωταθλήματα με τον ΑΠΟΕΛ και φτάνοντας μαζί του στα προημιτελικά του Τσάμπιονς λιγκ και τις εξαργύρωσε βρίσκοντας μεγάλα συμβόλαια στη Σαουδική Αραβία. Μπορεί ο Γιοβάνοβιτς να στηριχθεί από το βιογραφικό του; Κομμάτι δύσκολο γιατί εκτός από τα προηγούμενα το βιογραφικό λέει κι άλλα. Τι λέει; Ότι η επιτυχία του με τον ΑΠΟΕΛ έγινε εννέα χρόνια πριν, ότι έρχεται ουσιαστικά από την Κύπρο από την οποία ήρθαν ο Τιμούρ Κετσπάγια (στον Ολυμπιακό και στην ΑΕΚ) και ο Τσάβι Ρόκα (ως τεχνικός διευθυντής του ΠΑΟ) και όλοι τους εδώ δεν προσαρμόστηκαν – ευτυχώς για τον ΠΑΟ το δείγμα είναι μικρό. Λέει επίσης ότι έχει τη φήμη σκληρού και συγκεντρωτικού ανθρώπου, ότι θυμώνει (κι άσχημα), ότι δεν έχει μεγάλο λόγο στις μεταγραφές κι ότι από τις διοικήσεις που δούλεψε αγαπήθηκε γιατί δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις.

Το βιογραφικό από μόνο του δεν δίνει εγγυήσεις. Στην Ελλάδα το παρελθόν κάθε προπονητή υπάρχει για να χρησιμοποιείται αναλόγως. Σήμερα ο Γιοβάνοβιτς είναι «ο πρώην προπονητής του ΑΠΟΕΛ που έφτασε με την πρωταθλήτρια Κύπρου στα προημιτελικά του Τσάμπιονς λιγκ». Αν χάσει δυο ματς θα είναι «ο προπονητής που δεν κατάφερε να βοηθήσει τον Ηρακλή όταν είχε τη δυνατότητα να διαχειριστεί τα χρήματα του κ. Βαγγέλη Μυτιληναίου» και «ο άνθρωπος που δεν τα κατάφερε στην Παναχαϊκή όταν ο Μακρής είχε βάλει ένα σωρό λεφτά». Μπορώ να γράψω κείμενα σκληρής κριτικής από τώρα. Είναι σαν να τα διαβάζω ήδη.

Πείραμα   

Αυτό που εγώ καταλαβαίνω είναι ότι ο ΠΑΟ θα προσπαθήσει να συνεχίσει το «πείραμα Μπόλονι»: όλα θα συνεχίσουν να λειτουργούν γύρω από ένα συγκεντρωτικό προπονητή, που θα έχει ως μόνο προϊστάμενο τον μεγαλομέτοχο. Η ελπίδα του Αλαφούζου είναι  ο «νέος Μπόλονι» να είναι καλύτερος από τον Ρουμάνο. Και φυσικά είναι απαραίτητο ο Γιοβάνοβιτς να μην πιστέψει πως επειδή θα του πουν ότι είναι απόλυτο αφεντικό, μπορεί και να κάνει ό,τι θέλει. Γιατί ο Μπόλονι αυτό νόμιζε. Και όταν όλοι άρχισαν να γράφουν ότι «έχασε τα αποδυτήρια», «ταλαιπωρεί τα παιδιά», «είναι κακότροπος» ο Ρουμάνος κατάλαβε ότι το «απόλυτο αφεντικό» στην Ελλάδα σημαίνει και «απόλυτος φταίχτης».  

Ούτε οι υπερεξουσίες σε ένα προπονητή δεν αποτελούν στήριξη. Όταν ακούτε ότι σε κάποιον δόθηκαν τα κλειδιά για να γίνει «απόλυτο αφεντικό», να είσαστε βέβαιοι πως μετά από κανα δυο ήττες θα τον θεωρούν όλοι αποκλειστικό υπεύθυνο για τα πάντα. Τι εν τέλει παρέχει στήριξη σε ένα προπονητή; Νομίζω μόνο το ίδιο το παιγνίδι της ομάδας, δηλαδή η εμφανής ποιοτική βελτίωση, η αίσθηση του οπαδού ότι σύντομα η ομάδα θα είναι καλύτερη, η χαρά του παίκτη να συμμετέχει σε αυτή. Και πάντα το γεμάτο γήπεδο. Που είναι απόδειξη πως κάτι καλό ο κόσμος χαίρεται.  

Μου κάνει εντύπωση κάτι και το λέω εγκαίρως: περάσαμε ένα χειμώνα (και βάλε…) όπου ακουγόταν διαρκώς ότι ο ΠΑΟ πρέπει να παίζει άλλο ποδόσφαιρο από αυτό που έπαιζε με τον Μπόλονι, ότι πρέπει να αποκτήσει μια ομάδα που να δημιουργεί, ότι πρέπει να γίνει πιο ελκυστικός κτλ. Ξαφνικά όλα αυτά σταμάτησαν, ενώ κατά τη γνώμη τώρα θα έπρεπε να υπάρχουν ως συζητήσεις: αυτά θα έπρεπε να είναι το κριτήριο επιλογής του προπονητή του ΠΑΟ. Ηταν; Κομμάτι αμφιβάλω.

Κανείς δεν είπε αποκλείεται

Ο Παναθηναϊκός χρειάζεται μια καλύτερη διοικητική οργάνωση: δεν είναι θέμα μόνο προπονητή η βελτίωσή του. Μετά την πρόσφατη ήττα του από τον Ολυμπιακό έγινε γνωστό ότι οργανωμένοι μπήκαν στα αποδυτήρια της ομάδας στο ημίχρονο του ματς και μίλησαν με παρότρυνση διοικητικών στελεχών. Κάποιοι μου το διέψευσαν, κάποιοι μου το επιβεβαίωσαν: στο τέλος κατάλαβα ότι δεν έχει καμία σημασία διότι το κακό στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι η «φήμη» ήταν πιστευτή. Κανείς δεν είπε «αυτά στον ΠΑΟ δεν γίνονται» - ίσα ίσα. Με τον Γιοβάνοβιτς αυτά δεν πρόκειται να γίνουν. Αλλά δεν ξέρω από την άλλη αν ο Ιβάν μπορεί να φτιάξει ένα Παναθηναϊκό τόσο ελκυστικό, ώστε να αντέχονται οι ήττες του. Γιατί αυτές είναι το πρόβλημα, όχι μόνο στον ΠΑΟ, αλλά στην Ελλάδα γενικότερα.