Τελειώνει το ματς κι από τη μια αναρωτιέσαι ποιος Θεός βοηθά τον Ολυμπιακό να κάνει αυτές τις υπέροχες απαραίτητες υπερβάσεις για να κερδίσει με ένα γκολ στο 90΄ το πρώτο του ματς στο Τσάμπιονς λιγκ εφέτος απέναντι σε μια Μαρσέιγ με αθλητική φρεσκάδα μεγαλύτερη κι από την άλλη σκέφτεσαι ποιος διάβολος έχει στερήσει από τον κόσμο του Ολυμπιακού, που θα γέμιζε το γήπεδο, να ζήσει κάτι τόσο υπέροχο όσο μια νίκη αντρίκια και δίκαιη όπως η χθεσινή. Δεν χειροκροτάς, γιατί δεν είσαι στο γήπεδο. Απλά σηκώνεις τα χέρια πανηγυρίζοντας. Θα θελες να μπεις στο γήπεδο να σηκώσεις τον Πέδρο Μαρτίνς και τα παιδιά του στα ουράνια: αυτό που σου πρόσφεραν είναι η απόδειξη μιας πίστης υπέροχη – ένα είδος βεβαιότητας ότι όντως υπάρχει κάτι μαγικό. Στο μυαλό και στο Καραϊσκάκη.
Τα τρία απαραίτητα
Πριν τη μεταφυσική ας δούμε την πραγματικότητα. Ενας προπονητής σε αυτό το επίπεδο είναι απαραίτητο να ξέρει τρία πράγματα. Το πρώτο τον αντίπαλο και πως θα τον βραχυκυκλώσει – ειδικά αν η δική του ομάδα μπορεί να τρέξει και να πιέσει λιγότερο. Το δεύτερο απαραίτητο είναι να έχει ένα σχέδιο διαχείρισης, απλό και κατανοητό. Το τρίτο να ξέρει την ομάδα του. Και φυσικά να την πιστεύει.
Ο Μαρτίνς κερδίζει κατά τη γνώμη μου το ματς στο πρώτο ημίχρονο, όταν ο Ολυμπιακός δεν είναι καλύτερος πλην όμως κάνει κάτι σημαντικό: δείχνει ότι μπορεί να διαχειριστεί την πίεση - και την αγωνιστική και την ψυχολογική. Δεν μπορεί να κάνει την κατοχή μπάλας που έχει συνηθίσει, μπορεί όμως να σπάσει το ρυθμό των Γάλλων και να μην τους αφήσει να τρέξουν: σκοτώνει κάθε πιθανότητα transition επίθεσης και στο τέλος του ημιχρόνου, σαν τον πυγμάχο που κουράζει τον αντίπαλο, δείχνει ότι περιμένει απλά τη στιγμή για να τον βγάλει νοκ άουτ. Δεν σκοράρει ο Ελ Αραμπί στο 38΄αλλά όλα έχουν γίνει όπως πρέπει: η συνεργασία είναι προσχεδιασμένη, δουλεμένη, άψογα εκτελεσμένη – κακό είναι μόνο το τελείωμα.
Γεμάτος από φάτσες
Ξεπερνώντας το δύσκολο πρώτο ημίχρονο είναι δεδομένο ότι ο Ολυμπιακός θα γίνει πιο απειλητικός: έχει πιο πολλές φάτσες που μπορεί να κρίνουν το ματς. Το σχέδιο του Μαρτίνς είναι απλό, αλλά όχι απλοϊκό: πρώτα αντέχουμε, μετά τους κουράζουμε και μετά κερδίζουμε μέτρα. Κι ακόμα κι αν αφήσουμε τη μπάλα στον αντίπαλο λίγο πιο πολύ, προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε κάθε φάση, κάθε λάθος, κάθε έμπνευση του συμπαίκτη που μπορεί να δημιουργήσει.
Το γκολ μπαίνει στο 90΄αλλά έχουν προηγηθεί φάσεις πολλές. Ενα γκολ του Μασούρα στο 51΄έχει ακυρωθεί μυστηριωδώς, αφού η μπάλα στον σκόρερ φτάνει από αντίπαλο. Ο Ματαντά νικάει τον Βαλμπουενά σε ένα τε α τετ στο 70΄. Ο Ελ Αραμπί στο 83΄ κι ο Σεμέδο στο 88΄δεν βρίσκουν εστία σχεδόν εξ επαφής, σε φάσεις μάλλον εύκολες για την κλάση τους. Τίποτα από όλα αυτά δεν προκύπτει τυχαία. Η ομάδα χτίζει την πίστη ότι θα κερδίσει καθώς τα λεπτά περνούν. Κι ο Μαρτίνς που την ομάδα την ξέρει καλά τη σιγοντάρει με τον τρόπο του. Που είναι σπουδαίος.
Τι θα πει ξέρει την ομάδα
Τι θα πει ότι ένας προπονητής ξέρει την ομάδα; Οι πιο πολλοί αθλητικογράφοι χρησιμοποιούν αυτό το κλισέ για να δικαιολογήσουν μια αλλαγή συστήματος ή μια αλλαγή θέσεων κάποιων παικτών κτλ. Όμως η αληθινή γνώση είναι κάτι άλλο: γνώση είναι να ξέρεις τι ακριβώς οι ποδοσφαιριστές σου μπορούν και να τους στηρίζεις για να μπορείς να στηρίζεσαι κι εσύ σε αυτούς. Ολο αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν εντός των αποδυτηρίων υπάρχει μια σχέση που βασίζεται στην ικανότητα όλων να καταλαβαίνονται και να συνεργάζονται – κι αυτά είναι πιο δύσκολα από το 4-3-3 κτλ. Το ματς Ολυμπιακός – Μαρσέιγ (1-0) είναι η απόδειξη του σεβασμού σε μια εσωτερική ιεραρχία, που υπάρχει εντός της ομάδας και που μπορεί για μας να είναι ακατανόητη, αλλά λειτουργεί. Ο Μαρτίνς έχει καταλήξει στο ποιοι αποτελούν την ομάδα του και με αυτούς έχει αποφασίσει να πορευτεί. Κι αυτή η απόφαση να βασιστεί στα παιδιά του είναι που του δίνει τη νίκη.
Χωρίς Καμαρά, αλλά με ψυχραιμία
Ο Πορτογάλος χάνει τον Καμαρά που αρρωσταίνει παραμονές του ματς αλλά δεν χάνει την ψυχραιμία του. Τον αντικατέστησε ουσιαστικά με τον Βαλμπουενά, που έπαιξε στην τριάδα πίσω από τον Ελ Αραμπί, τον βάζει εκεί μαζί με τους Ρατζέλοβιτς και Μασούρα. Ο Πορτογάλος κόουτς στήριξε τον Γάλλο μέχρι τέλους, παρόλο που έδειχνε κουρασμένος: για να τον κρατήσει στο ματς αντικατέστησε τον Ρατζέλοβιτς με τον Φορτούνη και έβαλε τον Χασάν στη θέση του Μασούρα. Με το πέρασμα του Αιγύπτιου στο ματς ο Μαρτίνς φωνάζει στην ομάδα πως θέλει τη νίκη: ό,τι γίνεται βασίζεται σε μια γνώση που υπάρχει εξαιτίας των πολλών προηγούμενων. Ο Ολυμπιακός παίζει με τον Βαλμπουενά «δεκάρι», όπως στα περσινά προκριματικά του Τσάμπιονς λιγκ, όταν ο Καμαρά δεν ήταν βασικός. Ο Μαρτίνς τελειώνει το ματς με την τετράδα της επίθεσης που αγωνίστηκε και ξεκλείδωσε το ματς κόντρα στον Ατρόμητο – Φορτούνης, Βαλμπουενά, Ελ Αραμπί, Χασάν έχουν παίξει μαζί το Σάββατο. Στο 90΄ο Βαλμπουενά βρίσκει για πρώτη φορά ίσως στο ματς λίγο χώρο στα δεξιά (αφού ο Ραφίνια έχει κλέψει τη μπάλα πρεσάροντας κάτω από τη σέντρα στα 35 του!) κι ο Χασάν είναι εκεί που πρέπει για να στείλει τη μπάλα στα δίχτυα. Ο Μαρτίνς δεν μπορεί να ξέρει ότι αυτό θα συμβεί, ποντάρει όμως σε λύσεις δοκιμασμένες δείχνοντας εμπιστοσύνη στο γκρουπ του: στα παιδιά που θέλει να κοιτάζει στα μάτια.
Θα το κανε ο καθένας; Όχι φυσικά. Άλλος θα έριχνε στο ματς τον Πέπε και τον Βινάγκρε και θα τους είχε ζητήσει να δείξουν πόσο καλοί παίκτες είναι υπενθυμίζοντας τους ότι αυτός τους έφερε. Άλλος θα αντικαθιστούσε τον Βαλμπουενά με τον Φορτούνη, αφού και οι δυο μαζί στο γήπεδο συνυπάρχουν δύσκολα. Άλλος θα έβγαζε τον Ελ Αραμπί για να βάλει τον Χασάν με το μυαλό και στην ισοπαλία. Άλλο θα δοκίμαζε τον Ντρέγκερ στη θέση του Μασούρα για να καλύψει τον Ραφίνια ή τον Βινάγκρε για να καλύψει τον Χολέμπας. Ο Μαρτίνς κάνει αυτό που κάνει γιατί στηρίζεται σε μια σχέση που έχει χτίσει με αυτούς τους παίκτες: είναι τα παιδιά του κι είναι ο προπονητής τους. Κι όλοι μαζί είναι μια υπέροχη ομάδα.
Κάτσε ήσυχα λοιπόν…
Και βέβαια υπάρχει πάντα χώρος και για λίγη μεταφυσική. Παλιά ο Ολυμπιακός θα έχανε το ματς από ένα γκολ στο 46΄: η Μαρσέιγ θα σκόραρε στο μοναδικό λάθος του Ελ Αραμπί που δεν είδε τον Τοβάν και του γύρισε τη μπάλα κι εμείς θα καθόμασταν εδώ να μιλάμε για κατάρες. Παλιά στην ακύρωση του γκολ του Μασούρα η ομάδα θα αντιδρούσε υστερικά. Παλιά θα είχε χαθεί το ματς ένας Θεός ξέρει πως και σήμερα θα γκρινιάζαμε γιατί δεν έπαιξε ο Πέπε, ο Βινάγκρε, ο Μπρουμά και ποιος ξέρει ποιος άλλος που δεν έχουμε δει ακόμα. Παλιά η Μαρσέιγ θα έβρισκε ένα γκολ από κόρνερ και θα αποθεώναμε τον Βίλας Μπόας γιατί μετά το 75΄άλλαξε όλη του την επίθεση κι απέδειξε ότι «ξέρει να κάνει αλλαγές». Παλιά θα λέγαμε ότι κάποιος διάβολος κυνηγά τον Ολυμπιακό γιατί του στέρησε απροσδόκητα τον Καμαρά πριν το ματς, όπως τον Σα πριν το ματς με τη Γουλβς. Όλα αυτά παλιά, πολύ παλιά. Σήμερα ο Βαλμπουενά σηκώνει τα μάτια κοιτάζει ψηλά και λέει «διάβολε κάτσε ήσυχα». Και μετά με μια ξυραφιά του κόβει τις φλέβες και παίρνει το ματς.
Σήμερα υπάρχει ένας Ολυμπιακός που κερδίζει με μυαλό, δουλειά, ψυχραιμία και πίστη. Που βάζει στο ταμείο του άλλα 2,7 εκατ ευρώ και που ονειρεύεται. Που έχει σκόρερ τον Χασάν που αφιερώνει το γκολ στη μνήμη του μπαμπά του που έφυγε σαν χθες. Που λυγίζει την Μαρσέιγ χωρίς τον καλύτερό του παίκτη. Δεν μιλάω για τον σπουδαίο Καμαρά, αλλά για τον κόσμο του που καμαρώνει μια ομάδα που μεγαλώνει μακριά του και λαχταρά να τη δει στο γήπεδο γιατί την αγαπάει και κυρίως την πιστεύει. Κι όσοι ξέρουν από ποδόσφαιρο γνωρίζουν πως το δεύτερο ήταν πάντα σημαντικότερο και δυσκολότερο από το πρώτο…
