Διανύουμε τον μήνα που ξεκινάνε τα φιλικά ματς των ομάδων που κάνουν προετοιμασία και τα ματς αυτά τα συνοδεύει πάντα μια ερώτηση – για την ακρίβεια δυο. Είναι τα φιλικά παιγνίδια, «ματς που δεν πρέπει να παίρνει κανείς στα σοβαρά» ή πρόκειται για αγώνες που οφείλουμε να αναλύουμε γιατί «μας δίνουν απαντήσεις για το ποια θα είναι η δυναμικότητα μιας ομάδας τη νέα σεζόν»; Η απάντησή μου είναι ότι όλα τα φιλικά δεν είναι ίδια: άλλη βαρύτητα έχει ένα ματς, που γίνεται σε ένα γηπεδάκι στην Αυστρία για ξεμούδιασμα κι άλλη ο πρώτος αγώνας της σεζόν μπροστά στους οπαδούς της ομάδας. Επειδή το καλοκαίρι δεν χρειάζεται ούτε να ενθουσιάζεστε, αλλά ούτε και να παθαίνετε κατάθλιψη με ό,τι στα φιλικά βλέπετε θέλω να σας θυμίσω μερικά πράγματα για το καλοκαιρινό ποδόσφαιρο. Είναι πάντα χρήσιμα.

Οι κυνηγοί και το αβαντάζ

Το πρώτο που δεν πρέπει να ξεχνάτε είναι ότι τα φιλικά, λόγω των λιγοστών φάουλ που συνήθως γίνονται και της έλλειψης έντασης, είναι συνήθως και η χαρά του επιθετικού: αν αυτός είναι κινητικός παίκτης κι αγαπάει τις πρωτοβουλίες και κυρίως αν λυθεί γρήγορα μπορεί να δείχνει καλύτερος από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Πέρυσι πετούσαν στα φιλικά ο Κοϊτά (στην ΑΕΚ έλεγαν ότι θα αποδειχτεί η καλύτερη μεταγραφή), ο Τισουντάλι (ο Λουτσέσκου έλεγαν έτριβε τα χέρια του βλέποντάς τον να παίζει και σέντερ φορ) και φυσικά ο Βέλντε, που έκανε τους πάντες να πιστεύουν ότι ο Ολυμπιακός βρήκε λαβράκι. Ο Νορβηγός ήταν απλά έτοιμος κι έπαιζε κόντρα σε ανέτοιμους παίκτες. Ηρθε από το πολωνικό πρωτάθλημα που είχε ξεκινήσει στις 3 Ιουλίου: ήταν μέρες μπροστά από όλους. Κάποτε στα καλοκαιρινά φιλικά είχαν εντυπωσιάσει με τον Ολυμπιακό ο Διαμαντάκος κι ο Μπαμπαγκίντα, στον ΠΑΟ έβγαζε μάτια ο Ιμπάρμπο και ο Ηρακλής είχε εμφανίσει ένα Ελληνα κυνηγό ονόματι Παπαποστόλου που ένα καλοκαίρι είχε βάλει δέκα γκολ! Όταν λυθούν τα πόδια των αντίπαλων αμυντικών βαραίνουν, συνήθως ξαφνικά, τα πόδια των κυνηγών…

Αμυντικοί που ζορίζονται

Μην κρίνετε αυτό τον καιρό τους αμυντικούς παρά μόνο για το αν κρατάνε τη θέση τους και για το πώς πασάρουν. Ενας καλός μπακ δεν είναι δύσκολο να κάνει αυτά τα πράγματα: είναι απλά. Αν δεν τα κάνει υπάρχει πρόβλημα. Ο αμυντικός φαίνεται όταν η ομάδα πιέζεται κι όταν χρειάζεται να αντιδράσει σκληρά και γρήγορα: τότε βλέπεις αν και πόσο καίει το αίμα του - σε συνθήκες μάχης. Κάποτε ο ΠΑΟΚ είχε αποκτήσει ένα Ρικάρντο Κόστα, Πορτογάλο 35αρη με πέρασμα από την Βαλένθια. Το καλοκαίρι του 2015 έμοιαζε «ψύχραιμος καθηγητής της άμυνας» – αποδείχτηκε πρώην ποδοσφαιριστής. Αντίθετα οι νωχελικοί στην προετοιμασία του ΠΑΟΚ το 2017 Κρέσπο και Βαρέλα, αποδείχτηκαν μια χαρά παίκτες.

Κουμανταδόροι που ψάχνονται

Οι κουμανταδόροι δύσκολα ξεχωρίζουν καλοκαιριάτικα: ο Μιλιβόγεβιτς θυμάμαι πως δεν έκανε σχεδόν ποτέ καλά φιλικά – ούτε και ο Τσόρι. Στην πρώτη εμφάνιση του Ντέταρι με την φανέλα του Ολυμπιακού κάποτε, κόντρα στην Αϊντραχτ στο ΟΑΚΑ, είχε τρομάξει 70 χιλιάδες κόσμος: ο Μαγιάρος ήταν αλλού κι αλλού – είχε δώσει μια πάσα και είχε αποθεωθεί! Ο κουμανταδόρος το καλοκαίρι πρέπει να μάθει το παιγνίδι της ομάδας: δεν γίνεται να κριθεί. Για τον Ζιντάν οι Ιταλοί, όταν πρωτοπήγε στη Γιούβε, έλεγαν ότι μοιάζει να παίζει σαν να φοράει γόβες: ο άνθρωπος απλά προσπαθούσε να καταλάβει την κίνηση των συμπαικτών του, αντί να τρέχει σαν τρελός με τη μπάλα. Δεν λέμε μόνο στην Ελλάδα υπερβολές καλοκαιριάτικα. Λένε και αλλού.

Το καταραμένο κοντρόλ

Μπορεί ένας παίκτης να γίνει ταχύτερος, όταν λυθεί (π.χ συνέβη πέρσι με τον Τετέ στον ΠΑΟ) ή πιο εκρηκτικός όταν προσαρμοστεί (ο Γιάρεμτσουκ πχ είναι τέτοια περίπτωση) ή να αποδειχτεί πιο μυαλωμένος από αυτό που έδειχνε αρχικά ( π.χ ο Μαντί Καμαρά πέρυσι στον ΠΑΟΚ). Ένα μόνο πράγμα δε βελτιώνεται: το κοντρόλ. Αν κάποιος μοιάζει καλοκαιριάτικα να έχει «πυροβολημένα πόδια» που έλεγε κάποτε κι ο Κώστας Καίσαρης, αποκλείεται να τον δεις να γίνεται καλύτερος μέσα στην σεζόν…

Προμήνυμα προβλημάτων

Το «άλλα λέω, άλλα κάνω κι άλλα εννοώ» είναι ένας ωραίος στίχος της Ελεάνας Βραχάλη, αλλά όταν ισχύει για προπονητές είναι κακό προμήνυμα. Να διαβάζετε από τους ρεπόρτερ τι ζητάνε καλοκαιριάτικα οι προπονητές και να κοιτάτε αν αυτά που ζητάνε «βγαίνουν» στο γήπεδο – ανεξαρτήτως του αποτελέσματος της ομάδας. Αν δε βγαίνουν, και δέκα νίκες σερί να κάνει στην προετοιμασία η ομάδα, ο κόουτς κάπου έχει ή θα έχει σύντομα πρόβλημα. Αν π.χ ένας προπονητής ζητάει πίεση ψηλά και η ομάδα του σκοράρει μόνο με αντεπιθέσεις, και τέσσερα γκολ να βάλει σε ένα ματς κάτι δεν γίνεται σωστά. Συνέβαινε πέρυσι στον ΠΑΟ με τον Ντιέγκο Αλόνσο, που όχι τυχαία δεν μακροημέρευσε. Και κάτι ακόμα: παρά τα αντιθέτως λεγόμενα το αποτέλεσμα μετράει. Κανείς ποτέ δεν παίζει για να χάνει ένα ματς. Ο Νίκολιτς, ο νέος προπονητής της ΑΕΚ, το είπε μετά το φιλικό της ΑΕΚ με την Ζούλτε Βάρεγκεν. Και μπράβο του. Είναι σοφός. Κανένας πρωταθλητής των φιλικών δεν απολύθηκε τον Σεπτέμβρη. 

Μετρά κυρίως η πρόθεση

Στα φιλικά πιο πολύ και από αυτό που συμβαίνει μετράει η πρόθεση. Αν μια ομάδα θέλει να είναι συμπαγής και το προσπαθεί αυτό φαίνεται. Αν θέλει να παίζει τη μπάλα γρήγορα, το βλέπεις. Ο τρόπος εφαρμογής μπορεί να μην είναι ο καλύτερος, όμως όταν υπάρχει ένα σχέδιο αυτό γίνεται εύκολα ορατό: μετράει και η χαμηλή ένταση. Από εκεί και πέρα το αν από την πλευρά των ποδοσφαιριστών θα υπάρχει εμπιστοσύνη στο σχέδιο αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Να προσπαθείτε να δείτε το σχέδιο. Οποιος πχ έβλεπε πέρυσι τον Ολυμπιακό καταλάβαινε τι θέλει να κάνει ο Μεντιλίμπαρ, ακόμα κι αν στο γήπεδο υπήρχαν ο Μουζακίτης κι ο Κωστούλας. Που όχι τυχαία στην πορεία έγιναν και βασικοί…

Άλλο είναι τα φιλικά στην Ελλάδα

Μια ειδική κατηγορία είναι τα φιλικά ματς που δίνουν οι ελληνικές ομάδες με ομάδες του εξωτερικού στην Ελλάδα. Οι πιο πολλές από τις ευρωπαϊκές ομάδες, που έρχονται εδώ για φιλικά, τα αντιμετωπίζουν ως καλοπληρωμένες αλλά κομμάτι βαρετές υποχρεώσεις. Συνήθως οι ομάδες έρχονται στην Ελλάδα και φεύγουν μέσα σε 24 ώρες, χωρίς να κάνουν καλά καλά ούτε ζέσταμα πριν το ματς. Τα πιο πολλά από αυτά τα παιγνίδια τα κλείνουν μάνατζερ, που έχουν πάντα ένα καλό λόγο να πουν στους ξένους για την ελληνική ομάδα που θα τους φιλοξενήσει. Επίσης πιο πολύ από το όνομα του αντιπάλου μετράει το από ποια χώρα προέρχεται. Το πρόβλημα είναι μην βρεις αντιπάλους που αρχίζουν το πρωτάθλημα πολύ νωρίς και είναι πιο έτοιμοι: από κάτι Πολωνούς, Ολλανδούς, Βέλγους, μπορεί να πάθεις ζημιά. Τους Ιταλούς ή τους Γερμανούς π.χ οι ελληνικές ομάδες τους έχουν καλοκαιριάτικα «πελάτες», ειδικά όταν οι ομάδες τους έρχονται εδώ. Το καλοκαίρι η Ελλάδα προσφέρεται για τουρισμό. Και ποδοσφαιρικό.

(Νέα, Ιούλιος 2025)