Ολη η Ευρώπη συζητά ένα και μόνο πράγμα: το πώς ο Αγιαξ έχασε το πρωτάθλημα Ολλανδίας ενώ είχε δέκα βαθμούς διαφορά από την PSV πέντε αγωνιστικές πριν το τέλος. Δεν έχει συμβεί ποτέ. Επειδή η ιστορία είναι από τις σπάνιες ας θυμηθούμε τι έγινε.

Μια σεζόν χαώδη

Πάμε ένα χρόνο πίσω. Στις 12 Μαΐου του 2024, ο Άγιαξ κέρδισε την Αλμερία και εξασφάλισε μαθηματικά την πέμπτη θέση στο πρωτάθλημα, κι ένα εισιτήριο για τα προκριματικά του Γιουρόπα Λιγκ. Για ένα κανονικό Αγιαξ αυτό δεν θα ήταν επιτυχία, αλλά στο τέλος μιας αληθινά κάκιστης σεζόν είχε δημιουργήσει ανακούφιση. Το κακό είχε ξεκινήσει νωρίς με την απόλυση του τεχνικού διευθυντή Μαρκ Οβερμαρς, που κατηγορήθηκε για σεξουαλική παρενόχληση από γυναίκες υπαλλήλους του συλλόγου. Ο Οβερμαρς ήταν ο τελευταίος που είχε δημιουργήσει ένα Άγιαξ ανταγωνιστικό: χωρίς αυτόν χάθηκε η μπάλα. Ό,τι ακολούθησε θα μπορούσε να είναι υλικό για μια από τις καλύτερες τηλεοπτικές σειρές με θέμα το ποδόσφαιρο. Μέσα σε ένα χρόνο αλλάζουν τέσσερις διευθύνοντες σύμβουλοι, δύο αθλητικοί διευθυντές, ένας τεχνικός διευθυντής και τέσσερις προπονητές. Ο Άγιαξ τρέχει σερί δέκα συνεχόμενων αγώνων χωρίς νίκη πρώτη φορά στην ιστορία του, ενώ αποκλείεται στο κύπελλο από μια ερασιτεχνική ομάδα, την USV Hercules. Για διεκδίκηση πρωταθλήματος ούτε λόγος: από την Φέγενορτ χάνει 6-0. Με την λήξη της σεζόν διώχνουν τον Τζόνι Φαν τ’ Σιπ, που κάπως είχε συμμαζέψει την ομάδα. Στη συνέντευξη Τύπου του αντίο ένας δημοσιογράφος τον ρωτά αν έχει μάθει κάτι από την συνεργασία του με τον σύλλογο. «Ναι», απαντά «την επόμενη φορά που θα μου τηλεφωνήσουν, καλύτερα να μην απαντήσω».

Η νέα ιταλική αρχή

Ο Άγιαξ πρέπει να κάνει μια ακόμα νέα αρχή. Προσλαμβάνει τον Ιταλό κόουτς Φραντσέσκο Φαριόλι που έχει δουλέψει καλά στη Νις. Ο Φαριόλι είναι Ιταλός και δεν είναι τυχαίο ότι Ιταλός δεν έχει προπονήσει ποτέ τον Άγιαξ. Είναι μόλις 35 χρονών. Αρχικά μοιάζει τυχερός. Όταν ο Αγιαξ αποκλείει τον ΠΑΟ σε εκείνη την ατελείωτη διαδικασία των πέναλτι έχοντας προηγουμένως δεχτεί γκολ από τον Τετέ στο 89΄όλοι στην Ολλανδία επισημαίνουν πως είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που η ομάδα καταφέρνει να πάρει ευρωπαϊκή πρόκριση κερδίζοντας στα πέναλτι. Ο Ιταλός προσπαθεί να περάσει την δική του νοοτροπία στην ομάδα. Αυτό φαίνεται. Όταν ο Αγιαξ κερδίζει την Ναϊμέγκεν εκτός έδρας σε ένα ματς που η γηπεδούχος τελειώνει το ματς με 21 ευκαιρίες, ένα δοκάρι και απόλυτη κυριαρχία, ένας δημοσιογράφος ρωτά τον Φαριόλι αν πιστεύει πως έκλεψε το ματς: αυτός απαντά ότι αυτή η έκφραση δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό του – το κάνει με αμεσότητα σαν του Μουρίνιο. Αλλά στην Ολλανδία αρχίζουν όλοι να μιλάνε για τον «Lucky Ajax», χρησιμοποιώντας αυτή την έκφραση για να μειώσουν τις νίκες του. Ακούγεται και αποδεικνύεται κάτι σαν κατάρα. Ο Αγιαξ αρχίζει τα στραβοπατήματα: η PSV στις αρχές Δεκεμβρίου έχει πλεονέκτημα 9 βαθμών στην βαθμολογία – ο Αγιαξ δεν είναι καν πρώτος τον έχει ξεπεράσει η Ουτρέχτη. Η δε πορεία του στο Γιουρόπα λιγκ είναι εφιαλτική: όταν η Λάτσιο τον κερδίζει με 1-3 στην Κρόιφ Αρένα στην Ολλανδία γράφουν ότι μοιάζει σαν ομάδα νέων που αντιμετωπίζει για πρώτη φορά επαγγελματίες!

Η προσπέραση του Φεβρουαρίου

Η ιστορία δεν θα είχε ενδιαφέρον αν δεν προέκυπτε ξαφνικά μια κατάρρευση της PSV. Εξαντλημένη από την πορεία στο Τσάμπιονς λιγκ η ομάδα του Πίτερ Μποζ αρχίζει να χάνει το ένα ματς μετά το άλλο και ο Αγιαξ την πιάνει στην βαθμολογία μολονότι έχει πετύχει 24 γκολ λιγότερα από αυτή! Όταν ο Άγιαξ κερδίζει την Φέγενορντ με γκολ του Τέιλορ στο 94ο λεπτό, και μετά από χαμένο πέναλτι του Βέγκχορστ στα μέσα του δευτέρου ημιχρόνου, ο Φαριόλι λέει πως πλησιάζει η ώρα για κάτι μεγάλο. Την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου, ο Άγιαξ, μετά τη νίκη με 4-0 επί της Χέρακλες προσπερνά. Κι όταν κερδίζει τέλος Μαρτίου 0-2 την PSV έχει το πρωτάθλημα στο χέρι. Είναι 13 Απριλίου, απομένουν πέντε αγώνες για το τέλος του πρωταθλήματος. Το +10 στην βαθμολογία θεωρείται και λογικά κάτι μη ανατρέψιμο. Στα πέντε μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (Αγγλικό, Ισπανικό, Ιταλικό, Γερμανικό, Γαλλικό), καμία ομάδα δεν έχασε ποτέ ένα τόσο μεγάλο προβάδισμα μόλις πέντε αγωνιστικές πριν τη λήξη. Αλλά είμαστε στην Ολλανδία. Ο Φαριόλι δεν έχει παρελθόν ως ποδοσφαιριστής. Εχει σπουδάσει φιλοσοφία. Στην Ιταλία σχεδόν αγνοείται – στην Ολλανδία αντιμετωπίζεται ως κάτι αξιοπερίεργο: πάει να κερδίσει το πρωτάθλημα με μια ομάδα που δεν έχει καν την καλύτερη επίθεση. Στις 25 Απριλίου, είναι καλεσμένος στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Αμστερνταμ: μιλά με μια μπάλα στο χέρι. «Η δουλειά μου ήταν να βάλω τέλος στο χάος. Τα κατάφερα» θα πει. Που να ξέρει τι τον περιμένει.

Η μεγάλη κατηφόρα

Αυτό που συμβαίνει μεταξύ 20 Απριλίου και 14 Μαΐου είναι απλά ανεξήγητο. Η κατηφόρα ξεκινά στο Ουτρέχτη – Αγιαξ. Στο 23ο λεπτό του ματς με το σκορ ήδη στο 1-0, μετά από μια κόντρα η μπάλα περνάει πάνω από τον τερματοφύλακα Ματέους που είχε βγει από το τέρμα του χτυπά στο δοκάρι και μετά στην γραμμή: ο Καπλάν απομακρύνει. Ο Άγιαξ αντεπιτίθεται αλλά ο διαιτητής διακόπτει το παιχνίδι και ισχυρίζεται ότι το goal line technology δεν λειτούργησε, όμως σύμφωνα με το VAR η μπάλα μπήκε. O Αγιαξ καταρρέει, η Ουτρέχτη βάζει τέσσερα γκολ. Στην Ολλανδία υπενθυμίζουν ότι η Νις του Φορναρόλι ένα χρόνο πριν τελείωσε το γαλλικό πρωτάθλημα πολύ άσχημα.

Ακολουθεί το Άγιαξ-Σπάρτα Ρότερνταμ. Στο 92΄ ο Γιούρι Ρέγκερ σουτάρει στο δοκάρι. Το σκορ παραμένει στο 0-0. Ένα λεπτό αργότερα ο Βέργκχορστ, με κεφαλιά μετά από κόρνερ, βρίσκει πάλι το δοκάρι: είναι το τέταρτο στο ματς! Αντί για το 1-0 γίνεται στο 94΄το 0-1: η Σπάρτα σκοράρει μετά από έμεσο φαούλ που παραχώρησε ο τερματοφύλακας Ματέους ανεξήγητα πιάνοντας την μπάλα σε γύρισμα! Ο Άγιαξ καταφέρνει να ισοφαρίσει στο 97ο λεπτό, αλλά η PSV είχε ήδη νικήσει την Τβέντε και πλησιάζει.

Η 32η αγωνιστική πρέπει αν είναι καθοριστική. Ο Άγιαξ υποδέχεται την Ναϊμέγκεν, η PSV πρέπει να πάει στο Ρόντερνταμ για να αντιμετωπίσει τη Φέγενορντ. Η ομάδα του Μποζ, πρώην προπονητή του Αγιαξ που απολύθηκε γιατί παρουσίαζε μια ομάδα που δεν την ενδιέφερε η άμυνα, ζει ένα εφιαλτικό πρώτο ημίχρονο - η Φέγενορντ πάει γρήγορα στο 2-0 αλλά φρενάρει. Η PSV αρχίζει να το πιστεύει. Μειώνει με τον Πέρισιτς και ισοφαρίζει με τον Νόα Λανγκ. Στο 92' το σκορ είναι 2-2 κι ο Άγιαξ χρειαζόταν μόνο να κερδίσει εντός έδρας την Ναϊμέγκεν, που βρίσκεται στη δέκατη τρίτη θέση της βαθμολογίας. Ακυρώνεται ένα γκολ του Τίλμαν για το 2-3 στο 93΄ μέσω VAR. Αλλά ο διαιτητής, παρέτεινε κατά δυο λεπτό τον χρόνο των καθυστερήσεων ακριβώς λόγω του ελέγχου και έτσι υπήρξε χρόνος για να κάνει στο 99΄, ο Νόα Λανγκ το 2-3! Η είδηση της νίκης της PSV στο Ρόντερνταμ προκαλεί κατάρρευση στο Αμστερνταμ. Η Ναϊμέγκεν που στο γήπεδό της έχει χάσει 21 ευκαιρίες σκοράρει με το πρώτο σουτ παίκτη της στην εστία του Αγιαξ. Το ματς λήγει 0-3. Η ομάδα του Φαριόλι έχει ακόμη δύο παιχνίδια να παίξει και ακόμα κρατάει την τύχη στα χέρια της. Αλλά η PSV είναι μόλις ένα βαθμό πίσω.

Το μοιραίο Χρόνιγκεν

Το Χρόνινγκεν-Άγιαξ γίνεται Τετάρτη. Ολη η Ολλανδία περιμένει την κατάρρευση της ιταλικής ομάδας του Αμστερνταμ όπως λέγεται περιπαιχτικά. Τερματοφύλακας της Χρόνιγκεν είναι ο Βέσεν, που δηλώνει πως θα χαιρόταν προσωπικά να δώσει τον τίτλο στην PSV. Δεν θα καταφέρει όμως να σταματήσει τους επιθετικούς του Φαριόλι που οδηγούν τον Αγιαξ σε μια ανατροπή: ο Βέγκχορστ που το έχει πάρει προσωπικά κάνει το 1-2. Αλλά ακολουθεί κάτι τρελό. Στο 92ο λεπτό, το νούμερο 10 της Χρόνινγκεν με το όνομα Λουτσιάνο Βαλέντε παρότι Ολλανδός τιμά αυτό το σχεδόν ιταλικό ονοματεπώνυμο και κάνει ένα σκληρό φάουλ στον Χέντερσον. Ξεσπά καυγάς, ο διαιτητής αποβάλει το Βαλέντε αλλά δίνει και έξτρα χρόνο καθυστερήσεων εξαιτίας της διακοπής. Στο 98ο λεπτό ο σέντερ μπακ του Αγιαξ Σούταλο κάνει το αδιανόητο: στέλνει τη μπάλα στα δίχτυα της ομάδας του με μια κεφαλιά προς τα πίσω. Για τον Άγιαξ, το Χρόνινγκεν περνά για δεύτερη φορά στην ιστορία. Στις 15 Νοεμβρίου του 1964, ακριβώς εδώ, ο Γίοχαν Κρόιφ έκανε το επαγγελματικό του ντεμπούτο. Ήταν 17 ετών. Ο Άγιαξ έχασε με 3-1. Αλλά τώρα ενώ έφερε ισοπαλία, έχασε ένα πρωτάθλημα.

Επίλογος με κλάματα

Την Κυριακή, ο Άγιαξ κέρδισε τον πρώτο αγώνα μετά από ένα μήνα κόντρα στην Τβέντε. Αλλά η PSV που τον είχε ξεπεράσει έκανε το καθήκον της κόντρα στη Σπάρτα Ρότερνταμ, επιτρέποντας στον Πήτερ Μποζ να σηκώσει τον δεύτερο συνεχόμενο τίτλο του. Μετά το ματς με την Τβέντε, ο Φαριόλι κλαίει. Αυτή τη φορά είναι πεσμένος στο έδαφος, τα γόνατά του λυγισμένα, απαρηγόρητος. Στη συνέντευξη Τύπου μετά τον αγώνα είχε ακόμα δάκρυα στα μάτια του. Ανακοινώνει τον αποχαιρετισμό του στον πάγκο του Άγιαξ. «Το ποδόσφαιρο δεν είναι πάντα όπως θα θέλαμε να είναι» λέει. Για απόφοιτος φιλοσοφικής δεν έχει γράψει ωραίο επίλογο.