Μια εβδομάδα συζητούσαν οι άνθρωποι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με τον Αντόνιο Κόντε για να αναλάβει ως προπονητής την ομάδα και τελικά με παρέμβαση διαβάζω του Σερ Αλεξ ανανεώθηκε η εμπιστοσύνη στον Ερικ Γκούναρ Σόλσκιερ: κάποιοι λένε ότι θα παίξει τα ρέστα του το απόγευμα κόντρα στην Τότεναμ, κάποιοι άλλοι πως όσο τον στηρίζει ο Φέργκιουσον θα βγάλει τη χρονιά. Κι εγώ αναρωτιέμαι πόσο κακό θα κάνει άθελά του ακόμα στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ο Σερ Αλεξ που έφυγε, αλλά είναι σαν να μην έφυγε ποτέ.
Τι τον ήθελε τον Μόγιες;
Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ζει σε συνθήκες παρατεταμένης κι αγιάτρευτης ασθένειας από το 2013 όταν κι έφυγε ο Σερ Αλεξ Φέργκιουσον. Το θέμα δεν ήταν η φυγή του Σκοτσέζου – κάποτε θα έφευγε. Ολο το πρόβλημα ξεκίνησε από την επιλογή του αντικαταστάτη του, που ο ίδιος ο Σερ Αλεξ διάλεξε. Λεγόταν Ντέιβιντ Μόγες και ήταν προηγουμένως δέκα ολόκληρα χρόνια προπονητής στην Εβερτον χωρίς ποτέ κανείς να εκθειάσει το αγωνιστικό στυλ της ομάδας του – σοβαρές επιτυχίες έτσι κι αλλιώς δεν είχε να επιδείξει. Πιθανότατα ο Σκωτσέζος έβλεπε στο πρόσωπό του ένα σκληρό δουλευταρά. Δικαιώθηκαν ωστόσο όλοι οι υπόλοιποι που δεν έβλεπαν τίποτα: ο Μόγιες δεν ολοκλήρωσε τη σεζόν. Αλλά η ζημιά που έγινε υπήρξε ανεπανόρθωτη.
Μπορεί ένας προπονητής που πέρασε από τον πάγκο μιας ομάδας το 2013 να ευθύνεται για το ό,τι αυτή, οκτώ χρόνια αργότερα, έχει προβλήματα, ενώ ξοδεύει πάνω από 150 εκατ λίρες για μεταγραφές το χρόνο; Όχι φυσικά. Απλά εκείνη την πρώτη μετά τη φυγή του Σερ Αλεξ σεζόν διαταράχθηκε για πάντα η εσωτερική ιεραρχία της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, αυτή που χάρη στον μεγάλο Σκωτσέζο υπήρχε για χρόνια. Κι αυτό, ως πρόβλημα, δεν λύθηκε ποτέ. Και πληρώνεται ακριβά κάθε χρόνο.
Μοναδική περίπτωση, αλλά…
Η φυγή του Φέργκιουσον κατέδειξε τη μοναδικότητα του: υπήρξε μια από τις σπάνιες περιπτώσεις προπονητή του οποίου η διάσταση ξεπέρασε το ίδιο το μεγαλείο του συλλόγου. Η αποχώρηση του Σερ έκανε απολύτως κατανοητό ότι στην Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ υπήρχε μόνο ένας ηγέτης: αυτός. Κάθονταν στον πάγκο, μάσαγε τσίχλα και έκανε μαθήματα σε όλους όσους ήθελαν να καταλάβουν τι θα πει ποδόσφαιρο και κυρίως πρωταθλητισμός. Πρώτα πρώτα στους παίκτες του.
Την πρώτη κιόλας χρονιά μετά το αντίο του Σερ Αλεξ είχε συμβεί κάτι καταστροφικό: δημιουργήθηκε μια κοινή πεποίθηση, ακόμα και στους οπαδούς της ομάδας, ότι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ των πρωταθλημάτων και των θριάμβων δεν έχει παίκτες! Οι αστέρες που τότε υπήρχαν στη βασική ενδεκάδα της, (παίκτες όπως ο Φαν Πέρσι, Ρούνεί, ο Βίντιτς, ο Φέρντιναντ, ο Ασλει Γιάνγκ, ο Ντε Χέα κτλ), έμοιαζαν ξαφνικά κουρασμένοι και άκεφοι. Οι υπέροχοι ρολίστες που έδιναν ποιοτικές λύσεις ακόμα κι όταν έρχονταν από τον πάγκο (παίκτες όπως ο Νάνι, ο Βαλέντσια, ο Εβρά, ο Κάριγκ κτλ) έμοιαζαν «παίκτες της σειράς», που δεν χωράνε στο ρόστερ της Σίτυ, της Τσέλσι, της Αρσεναλ. Ένα χρόνο πριν όλοι αυτοί είχαν κατακτήσει με τον Σερ Αλεξ το πιο εύκολο πρωτάθλημα στην ιστορία της Πρέμιερ λιγκ κι ένα χρόνο μετά αγκομαχούν να πείσουν τον κόσμο ότι αξίζουν να πατούν το χορτάρι του Ολντ Τράφορντ. Ολο αυτό είχε προκληθεί από την ακατανόητη απόφαση του Σερ Αλεξ να εμπιστευτεί κάποιον που δεν είχε κάνει ποτέ πρωταθλητισμό, δηλαδή τον Μόγιες. Αν πήρε αυτή την απόφαση για να γίνει ακόμα περισσότερο αισθητό το κενό που άφησε τα κατάφερε. Αλλά η ομάδα που αγάπησε έμεινε ακυβέρνητη. Και χωρίς πυξίδα.
Ηγεμόνας που δεν άφησε πίσω τίποτα
Κάποτε είχα γράψει ότι στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ οι ηλικίες και τα συμβόλαια των παικτών δεν παίζουν κανένα ρόλο – σημασία έχει ότι όλοι ήταν επιλογές του μάνατζερ Φέργκιουσον: το αλάθητο του κριτήριού του εγγυόντανε τη συνέχεια των θριάμβων της ομάδας. Ο πραγματικός λόγος της διαφοράς της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από οποιαδήποτε άλλη ομάδα στον κόσμο ήταν ότι ο προπονητής έπειθε τους παίκτες που διάλεγε ότι αξίζουν τη φανέλα της: κατά κάποιο τρόπο η επιλογή τους από αυτόν τον αλάνθαστο μάνατζερ ήταν και η απόδειξη της ικανότητας τους, η ίδια τους η καταξίωση. Από τη στιγμή που τους διάλεγε ο Σερ Αλεξ ήταν υποχρεωμένοι να τον δικαιώσουν για αυτό και όλοι σχεδόν ρίζωναν εκεί. Ο Μόγιες που τον διαδέχτηκε δεν θα μπορούσε ποτέ να πείσει κάποιον για τον αλάνθαστο της επιλογής του. Το μοντέλο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ βασιζόταν στον ηγεμόνα προπονητή: ο Μόγιες, άθελα του, το κατέστρεψε. Αν καταστραφεί μια ομάδα και υπάρχουν χρήματα ξαναφτιάχνεται. Αν καταστραφεί ένα μοντέλο διοίκησης η ομάδα χάνεται. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ διασύρθηκε λίγες μέρες πριν από τη Λίβερπουλ, ενώ είναι πάμπλουτη και σκορπά τα χρήματα της: για την επιστροφή (μόνο) του Κριστιάνο Ρονάλντο ξόδεψε περισσότερα από όσα η Λίβερπουλ για όλους όσους έφερε φέτος στο Ανφιλντ. Η αρρώστια των Κόκκινων Διαβόλων κρατάει χρόνια.
Το 2013 έγινε η καταστροφή
Το 2013 η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έπρεπε να πάρει στη θέση του Σερ Αλεξ κάποιον που να θεωρείται διάνοια – τον Πεπ Γκουαρντιόλα πχ ή τον ανερχόμενο Γιούργκεν Κλοπ ή κάποιον σαν τον Κάρλο Αντσελότι που έχει δουλέψει παντού σχεδόν με επιτυχία. Δεν το έκανε. Οταν αποφάσισε να πάει σε ένα τέτοιο «προπονητή – κέρβερο» είχε χαθεί ο δρόμος: δεν θα μπορούσε ποτέ πια ο προπονητής να είναι ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης της ομάδας, ακόμα κι αν λεγόταν Φαν Γκααλ ή Μουρίνιο. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχε ανοίξει την πόρτα του τρελοκομείου: ξόδευε πολλά για να βρει παίκτες που κάνουν τη διαφορά, έψαχνε σωτήρες και μεσσίες – έγινε δηλαδή μια ομάδα, όπως είναι οι πιο πολλές. Με τη διαφορά ότι για χρόνια το δικό της επιτυχημένο μοντέλο ήταν άλλο. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, το απόλυτο παράδειγμα ότι μια ομάδα πρέπει να διοικείται από ένα και μόνο μεγάλο αφεντικό, χάθηκε. Και ήταν αδύνατο να γίνει Τσέλσι ή Ρεάλ Μαδρίτης.
Η μετάλλαξη του συλλόγου
Όταν το 2018 έφυγε από το Μάντσεστερ ο Μουρίνιο είχε πει πως το μεγάλο του πρόβλημα ήταν ότι δεν μπορούσε να έχει κάποιους απαραίτητους παίκτες «γιατί ομάδες όπως η Σίτυ και η Τσέλσι ξόδευαν πολλά περισσότερα χρήματα». Ο Σερ Αλεξ δεν θα το έλεγε ποτέ, αλλά το θέμα δεν είναι αυτό: στη δήλωση του Μουρίνιο ανακάλυπτες τη μετάλλαξη του αγγλικού συλλόγου. Ολοι όσοι δουλεύουν στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πιστεύουν πως η επιστροφή στην κορυφή είναι ζήτημα χρημάτων. Εξαιτίας αυτής της λογικής προσέλαβαν το 2018 ως υπηρεσιακό προπονητή τον Ολεγκ Γκούναρ Σόλσκιερ, ένα παιδί του συλλόγου. Τον έχουν ακόμα γιατί δεν πιστεύουν στη δουλειά του προπονητή: πιστεύουν στον Ρονάλντο, στον Πογκμπά, στον Καβάνι, στον Ντε Χέα, στον Μαγκουάϊρ – και βασανίζονται. Την περασμένη εβδομάδα διάβαζα ότι οι παίκτες έκαναν λέει σύσκεψη για να συζητήσουν το θέμα του προπονητή. Που γίνονται άραγε αυτά;
Φταίνε αυτοί που διοικούν το σύλλογο; Σίγουρα ναι. Αλλά όταν ο μεγάλος προφήτης Σερ Αλεξ τους έφερε κάποτε τον Μόγιες ήταν σαν να τους έπεισε πως ο τελευταίος που μπορεί ως προπονητής να κάνει τη διαφορά ήταν αυτός και μόνο. Κι αν σήμερα στηρίζει τον Σόλσκιερ είναι γιατί πιστεύει ότι άλλος σαν την αφεντιά του δεν υπάρχει. Εχει δίκιο. Αλλά ενώ αυτός αποθεώνεται από τον κόσμο και παρεμβαίνει σαν γκουρού στις κρίσεις, ενώ δεν έχει ποτέ του διαχειρισθεί καμία, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ σκορπάει χρήματα για σούπερ σταρ για να μένει εκτός διεκδίκησης τίτλου από τον Οκτώβριο…
(Νέα Σαββατοκύριακο, Οκτώβρης 2021)
