O Ολυμπιακός θα αγωνιστεί σήμερα με την Μάντσεστερ Σίτυ, που βάζει τρία γκολ σε όποια ομάδα συναντά φέτος στο Τσάμπιονς λιγκ. Ο Πεπ Γκουαρντιόλα έχει ανακοινώσει ότι θα κάνει rotation γιατί ακολουθούν στην Πρέμιερ λιγκ για τη Σίτυ δυο μεγάλα ματς με την Λίβερπουλ και την Τότεναμ. Ως εκ τούτου δύσκολα μπορεί να πει κανείς οτιδήποτε για το ματς πριν το δει: το παιγνίδι της Σίτυ είναι έτσι κι αλλιώς γνωστό. Ετσι η συγκυρία προσφέρεται για να πούμε δυο πράγματα για τον Κώστα Φορτούνη που έμεινε στην Αθήνα πληρώνοντας τα νεύρα του Μαρτίνς για το κακό πρώτο ημίχρονο του Ολυμπιακού με τον Απόλλωνα.

Ολοι οι οπαδοί του Ολυμπιακού ρωτάνε τι συμβαίνει ανάμεσα στον παίκτη και στον προπονητή, κυρίως γιατί οι πιο πολλοί τους εκτιμούν και τους δυο. Ο,τι έχει συμβεί μεταξύ τους έχει ωστόσο συμβεί μπροστά στα μάτια μας: δεν υπάρχουν κρυφά επεισόδια. Συμβαίνει κάτι απλό: ο Μαρτίνς δεν έχει διάθεση να συγχωρεί στον Φορτούνη μέτριες εμφανίσεις. Δεν υπάρχει κανένα μυστήριο και τίποτα το παράξενο. Αλλά ας τα πάρουμε με τη σειρά.

Εξαρτάται πως το βλέπεις

Τον αδίκησε τον Φορτούνη ο κόουτς του Ολυμπιακού με όσα έκανε και (κυρίως) όσα είπε το Σάββατο; Εξαρτάται. Ο παίκτης δεν ήταν ο χειρότερος του γηπέδου και η αλλαγή του στο ημίχρονο ήταν τραβηγμένη. Ο προπονητής σίγουρα θα μπορούσε να αποφύγει και την δήλωση με την οποία τον φωτογράφισε («περίμενα περισσότερα από όσους παίζουν κι όχι από όσους δεν έχουν παίξει πολύ»), αλλά ο Μαρτίνς δεν αποφεύγει τις δημόσιες κρίσεις για παίκτες. Δυο φορές φέτος τον έχει εκθειάσει, μετά από καλές του εμφανίσεις και πιο παλιά είχε πει ότι ο Φορτούνης είναι ένας απο τους καλύτερους ποδοσφαιριστές που έχει προπονήσει ποτέ του. Υποθέτω με βάση και τη χθεσινή δήλωση του Μαρτίνς ότι ο Φορτούνης αποκλείστηκε από την αποστολή γιατί τη Δευτέρα πονούσε, ότι ο ποδοσφαιριστής μπορεί λίγο να θύμωσε γιατί ο προπονητής το Σάββατο δεν το κάλυψε δηλώνοντας ότι βγήκε γιατί τραυματίστηκε. Αλλά αυτό είναι μια εικασία: το βέβαιο είναι ότι ο Μαρτίνς δεν ήταν το Σάββατο ευχαριστημένος από την απόδοσή του. Αυτό άλλωστε είναι σχεδόν πάντα το πρόβλημα των προπονητών με τους παίκτες. Ειδικά των προπονητών που είναι καιρό σε μια ομάδα και ξέρουν με ποιους έχουν να κάνουν.   

Ηγέτης με το στανιό δεν γίνεσαι

Προφανώς ο Μαρτίνς κρίνει τον Φορτούνη διαφορετικά από τον Λοβέρα π.χ γιατί έχει από αυτόν μεγαλύτερες απαιτήσεις. Τον έχει δει και να παίζει καλά και να κάνει τη διαφορά κι αυτό το τελευταίο είναι νομίζω το βασικό σε αυτή την ιστορία: ο Φορτούνης είναι λίγο θύμα των προσδοκιών που δημιουργεί - πρέπει να δίνει το κάτι παραπάνω, κι αν δεν το κάνει, για τον προπονητή δεν έχει θέση βασικού. Είναι φανερό ότι ο Μαρτίνς τον συγκρίνει κυρίως με τον Φορτούνη, που έχει δει ο ίδιος προ διετίας να κάνει σπουδαία πράγματα σε ματς σαφώς δυσκολότερα από τα εφετινά στα οποία έχει χρησιμοποιηθεί. Ο Φορτούνης έχει παίξει σπουδαία μπάλα με την Μπέρνλι και τη Μίλαν, έχει διαλύσει την ΑΕΚ σε ένα ημίχρονο, έχει μοιράσει ασίστ σε ευρωπαϊκά ματς – το αν με τον Απόλλωνα έχει χτυπήσει ένα καλό φάουλ και ένα κόρνερ είναι για τον κόουτς λίγο. Ασήμαντο.   

Είναι υπερβολική η απαίτηση του κόουτς; Για μένα όχι, αλλά δεν ξέρω αν ο κομμάτι εύθραυστος ψυχολογικά Φορτούνης μπορεί να την σηκώσει. Διότι ο Μαρτίνς του ζητά να είναι πάντα ο ηγέτης της ομάδας και στον βαρύ Ολυμπιακό με το στανιό ηγέτης κάποιος δεν γίνεται.   

Δυο λογιών «δεκάρια»

Από την άλλη κατανοώ και τη δυσκολία του Φορτούνη στη συγκεκριμένη εφετινή ομάδα. Δεν ξέρω αν παραπονιέται ο Φορτούνης για τη χρησιμοποίησή του (ευκαιρίες πάντως παίρνει…), αλλά έχει ένα δίκιο διότι καλείται από τον κόουτς να κάνει τη διαφορά παίζοντας σε μια ομάδα που δεν είναι στημένη στα μέτρα του.

Στη θέση που αγωνίζεται ο Φορτούνης υπάρχουν δυο λογιών ποδοσφαιριστές: αυτοί που μπορεί από μόνοι τους να σηκώσουν το βάρος της ηγεσίας (με την τεχνική τους κατάρτιση, την ποδοσφαιρική ευφυΐα τους και την διαβολιά τους) κι αυτοί που για να λειτουργούν ως «δεκάρια» πρέπει γύρω τους να υπάρχει ένας μηχανισμός, που να τους βοηθά να αποδώσουν τα μέγιστα. Στην πρώτη κατηγορία υπάρχουν με τα στραβά τους και τα καλά τους μοναχικοί σολίστες όπως ο Ιμπραϊμοβιτς, ο Μόντριτς, ο Νεϊμάρ, ο Ρομπέρτο Μπάτζιο για να πάω λίγο παλιότερα: αναφέρομαι σε παίκτες που παίζουν παντού με τον δικό τους τρόπο ανεξάρτητα από την ομάδα που βρίσκονται ή τους συμπαίκτες που έχουν. Στη δεύτερη κατηγορία υπάρχουν παίκτες όπως ο Μίλερ, ο Ντε Μπρόιν, ο ίδιος ο Μέσι ή ακόμα και ο Ντελ Πιέρο για να θυμηθώ κάποιον σπουδαίο από το πρόσφατο παρελθόν. Ολοι αυτοί χρειάζονται μηχανισμό, δηλαδή ομάδα (κι όχι απλά μεσαία γραμμή) στα μέτρα τους. Ο Φορτούνης ανήκει στους δεύτερους: είναι χαρισματικός, αλλά όχι σολίστας. Και για αυτό για παράδειγμα δυσκολεύεται και στην Εθνική του Φαν Σιπ.

Στις καλές του χρονιές

Θα το κάνω ακόμα πιο απλό. Ο Φορτούνης έκανε δυο σπουδαίες χρονιές στον Ολυμπιακό. Η μία ήταν εκείνη με προπονητή τον Μάρκο Σίλβα και η δεύτερη η προπέρσινη με τον Μαρτίνς. Τη χρονιά του Σίλβα ο Ολυμπιακός είχε στα εξτρέμ Πάρντο, Ντουρμάζ, Ερνάνι και τον χρήσιμο Σεμπά που πίεζε και έτρεχε. Είχε επίσης δυο μπακ έτοιμα για overlap, τον Μασουακού και τον Ομάρ. Και δυο χαφ με δημιουργικές ικανότητες πίσω του: τον Μιλιβόγεβιτς και τον Κασάμι (ή τον Καμπιάσο). Πριν δυο χρόνια είχε στο πλάι του το Λάζαρο και τον Ποντένσε, πίσω τους τον Τσιμίκα (ή τον Κούτρη) και τον Ελαμπντελαουί και μπροστά του ένα φορ που πίεζε για χάρη του: υπήρχε ο Γκερέρο (που έκανε δουλειά ανάλογη με του Σεμπά) και με αυτόν έπαιζε καλύτερα από ό,τι με τον Χασάν. Σήμερα υπάρχει ένας Ολυμπιακός εντελώς διαφορετικός. Ο Ελ Αραμπί (και ο Χασάν) θέλουν «ταϊσμα» - δεν παίζουν για να ανοίγουν χώρους. Το ίδιο και ο Μασούρας που η προσφορά του είναι κυρίως τα γκολ. Ο δε Ραφίνια και ο Χολέμπας δεν παίρνουν τις πρωτοβουλίες των επιθετικών μπακ που υπήρχαν παλιότερα και ο Καμαρά κι ο Μπουχαλάκης κυνηγάνε πιο πολύ τον αντίπαλο παρά παίζουν κάθετα.

Όταν ο Φορτούνης ξεκινά στα ματς ο αντίπαλος κολλάει ένα παίκτη πάνω του και φοβάται κυρίως τους παίκτες που πατάνε περιοχή κι όχι τους ακραίους. Η επίθεση του Ολυμπιακού φέτος δεν έχει πλάτος κι ο αντίπαλος παρκάρει το πουλμανάκι μπροστά στην περιοχή πιο εύκολα. Τον συνωστισμό τον πληρώνει κυρίως ο Φορτούνης: ο Βαλμπουενά έχει την εξυπνάδα να πάει στο πλάι και ο Καμαρά που επίσης παίζει συχνά στη θέση του διευκολύνεται με αυτό το παιγνίδι γιατί κερδίζει δεύτερες μπάλες πιέζοντας. Ο Φορτούνης συνεργασίες σε μια στατική ομάδα είναι δύσκολο να βρει. Είναι χρήσιμος όταν έρχεται από τον πάγκο και βρίσκει κουρασμένους κόφτες κι όταν πάει στο πλάι, όπως με τον Ατρόμητο για να παίξει για τον Ελ Αραμπί κυρίως. Κάτι προσφέρει κι όταν ο Βαλμπουενά παίζει σαν εξτρέμ, όπως έγινε στο τέλος του ματς με τη Μαρσέιγ και στο τέλος του ματς με την Πόρτο. Αν αυτά δεν συμβαίνουν, ο ίδιος εγκλωβίζεται. Κι ο Μαρτίνς θυμώνει. Όχι άδικα. Αλλά υπερβολικά.

Τρίτη λύση σαν «δεκάρι».

Ο Μαρτίνς δύσκολα θα αλλάξει κάτι σε μια ομάδα που ο ίδιος πιστεύει πως λειτουργεί: σήμερα στο μυαλό του ο Φορτούνης είναι τρίτη λύση σαν «δεκάρι». Ο Φορτούνης πρέπει να δώσει πιο πολλά – να αφήσει π.χ στην άκρη κάποιους εγωισμούς και να γίνει καλύτερος σαν εξτρέμ που συγκλίνει. Δεν θα κερδίσει κάτι επειδή γράφουν για αυτόν οι φίλοι του κάθε μέρα ότι είναι «ο καλύτερος Ελληνας ποδοσφαιριστής κι αδικείται πχ στην Εθνική» ή ότι αρνήθηκε την πρόταση των εκατομμυρίων των Αράβων γιατί θέλει να γίνει ηγέτης στον Ολυμπιακό. Ηγέτης θα γίνει, αν γίνει σταθερότερος. Και τότε θα χει και προτάσεις πιο μεγάλες…