Εντυπωσιακά πράγματα γίνονται στην Ευρώπη όχι μόνο στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, αλλά και στα εθνικά πρωταθλήματα. Την περασμένη Πέμπτη ο κόσμος παρακολούθησε άφωνος την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να ανατρέπει στην παράταση του ματς με την Λιόν το σε βάρος της 2-4 και μέσα σε επτά λεπτά να πετυχαίνει τρία γκολ και να κερδίζει με 5-4 παίρνοντας το εισιτήριο για τον ημιτελικό του Γιουρόπα λιγκ. Το περασμένο Σάββατο είδαμε την Μπαρτσελόνα να σηκώνεται από το καναβάτσο και να κερδίζει με γκολ του Ραφίνια από εκτέλεση πέναλτι στο 96΄την Θέλτα με 4-3 ενώ έχανε με 1-3 στο 62΄. Μάλιστα αγωνιζόταν και χωρίς τον Λεβαντόφσκι που είχε αποχωρήσει εξαιτίας θλάσης. Oι νίκες αυτές δεν αποκλείεται να κρίνουν και τις διοργανώσεις στις οποίες οι ομάδες παίρνουν μέρος. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αφού κατάφερε να προκριθεί δεν αποκλείεται και να κερδίσει το Γιουρόπα λιγκ πράγμα που θα είναι αληθινό κατόρθωμα δεδομένης της μέτριας σεζόν της. Η Μπαρτσελόνα αφού κράτησε σε αυτό το ματς την διαφορά των τεσσάρων βαθμών από την Ρεάλ Μαδρίτης δύσκολα πλέον θα χάσει το πρωτάθλημα Ισπανία παρόλο που τελευταία η απόδοσή της δεν είναι εντυπωσιακή και το πρόγραμμα της εξαιτίας και των ημιτελικών του Τσάμπιονς λιγκ με την Ιντερ είναι σκληρό.

Υπάρχουν εξηγήσεις όχι για το τι συγκεκριμένα έγινε, αλλά και γιατί τελευταία γίνονται συνεχώς ανατροπές στο ποδόσφαιρο. Βρήκα τουλάχιστον τέσσερις λόγους που εξηγούν το πράγμα. Ας τους δούμε.  

Ο κανονισμός που άλλαξε το σπορ

Ο πρώτος λόγος είναι οι πέντε αλλαγές. Ο νέος αυτός κανονισμός νομίζω ότι είναι ο περισσότερο επιδραστικός στο ποδόσφαιρο τα τελευταία χρόνια. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μπορεί ένας προπονητής να έχει στην τελική ευθεία ενός παιχνιδιού μια ομάδα με αγωνιστική φρεσκάδα καθώς στέλνει στο γήπεδο πέντε παίκτες που δεν είχαν ξεκινήσει - πράγμα που δεν συνέβαινε παλιότερα όταν οι αλλαγές ήταν για πολλά χρόνια δύο και για λίγα τρεις. Ωστόσο πέρα από αυτό η αλλαγή του κανονισμού καθώς ο χρόνος περνά έχει προκαλέσει και δυο ακόμα σημαντικές επιπτώσεις στον τρόπο λειτουργίας των ομάδων – κυρίως αυτών που έχουν μεγάλες υποχρεώσεις. Η πρώτη επίπτωση έχει να κάνει με τα ρόστερ. Οι ομάδες έχουν πλέον μεγάλα ρόστερ γιατί οι προπονητές φοβούνται λιγότερο τις γκρίνιες των μικρών σε ηλικία και συχνά ανώριμων εκατομμυριούχων που έχουν στην διάθεσή τους: ακόμα κι αν κάποιοι δεν ξεκινήσουν, γνωρίζουν πως στα δύσκολα θα χρησιμοποιηθούν. Η δεύτερη επίπτωση αφορά το ίδιο το rotation: χάρη στις πέντε αλλαγές γίνεται πολύ πιο εύκολα αφού όποια πειραματική ενδεκάδα κι αν προκύψει μπορεί στην πορεία του ματς να διορθωθεί. Στο ματς της Μπαρτσελόνα με την Θέλτα ήρθαν από τον πάγκο για να βοηθήσουν την πρωτοπόρο του ισπανικού πρωταθλήματος στην ανατροπή ο Γιαμάλ, ο Ντάνι Ολμο, ο Γκάβι και ο Ερικ Γκαρθία – παίκτες που λογίζονται ως βασικοί. Στο παιγνίδι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με την Λιον είναι σημαντικότατη στην ανατροπή η προσφορά αναπληρωματικών που λέγονται Μέισον Μάουντ, Ερικσεν, Λουκ Σο και Κόμπι Μέινου. Διαβάζεις τα ονόματα και έχεις μια ιδέα γιατί το ματς γύρισε.    

H παράταση που λέγεται καθυστερήσεις

Ο δεύτερος λόγος  είναι τα πολλά λεπτά έξτρα χρόνου που κρατάνε οι διαιτητές. Παλιότερα σπανίως ο χρόνος της καθυστέρησης έφτανε τα πέντε λεπτά, τώρα τα επτά και τα οκτώ λεπτά είναι κανόνας. Αυτό έχει συμβεί και γιατί η χρήση του VAR για την διαιτησία των ματς το επιβάλει, αλλά και γιατί οι διαιτητές έχουν γίνει αυστηρότεροι με την τήρηση του χρόνου. Πρέπει να πω πως για αυτό, ειδικά στα διεθνή παιγνίδια, υπάρχει μια αυστηρότατη οδηγία στους διαιτητές από τον αρχιδιαιτητή της UEFA Ρομπέρτο Ροσέτι. Ο Ιταλός είναι κατά της αλλαγής του κανονισμού που θα έφερνε την υιοθέτηση ενός καθαρού χρόνου ως διάρκεια παιγνιδιού γιατί αυτό όπως στο μπάσκετ πχ θα προϋπόθετε την ύπαρξη γραμματείας και θα αλλοίωνε την ίδια την φύση του σπορ. Και εξαιτίας των δικών του παραινέσεων τα λεπτά των καθυστερήσεων είναι πιο πολλά πλέον. Το γεγονός έχει επίπτωση συχνά και ψυχολογική: η ομάδα που πιέζει όταν βλέπει ότι έχει στην διάθεσή της 7-8 ή και περισσότερα λεπτά για να ψάξει γκολ συχνά αντλεί δύναμη. Αν οι ανατροπές προκαλούν ακόμα μια άγια περιέργεια τα γκολ στις καθυστερήσεις θεωρούνται πλέον κανόνας. Με γκολ στις καθυστερήσεις χθες η Μάντσεστερ Σίτυ αγκάλιασε την έξοδο στο Τσάμπιονς λιγκ λυγίζοντας την Αστον Βίλα και με γκολ που δέχτηκε στις καθυστερήσεις από την Μπολόνια η Ιντερ απέκτησε την Νάπολι ως συγκάτοικο στην κορυφή του Καμπιονάτο. Με γκολ στις καθυστερήσεις έμεινε στο κυνηγητό του τίτλου και η Ρεάλ στο ματς με την Αθλέτικ Μπιλμπάο.         

Το καθοριστικό VAR

Καθοριστικός επίσης παράγοντας για τις ανατροπές - κακά τα ψέματα – είναι και το VAR. Στην πίεση που επιχειρούν στο τέλος όσοι είναι πίσω στο σκορ υπάρχουν πάντοτε επαφές αμυντικών με επιθετικούς και διαμαρτυρίες για πέναλτι, ειδικά από γηπεδούχους. Πριν την έλευση του VAR οι διαιτητές φοβόντουσαν σε πολλές περιπτώσεις να κρίνουν παιχνίδια (και πρωταθλήματα…) με ένα δικό τους σφύριγμα: λίγοι είχαν το κουράγιο να το κάνουν κι όσοι το έκαναν συνήθως βρίσκονταν στο κέντρο τεράστιων διαμαρτυριών. Τώρα όταν η ομάδα του VAR φωνάζει ένα διαιτητή να δει τα replay μια φάσης, όσο κρίσιμη κι αν είναι αυτή, ο διαιτητής μπορεί εύκολα να δώσει μια παράβαση πέναλτι πχ διότι η ευθύνη καλά καλά δεν είναι απολύτως δική του. Στη νίκη της Μπαρτσελόνα με την Θέλτα ο διαιτητής δεν έχει δει τίποτα. Αλλά διακόπτει το ματς όταν ειδοποιείται. Κι ας τρέχει το 94^ο λεπτό του αγώνα. Η φάση αυτή πριν τον ερχομό του VAR δεν υπήρχε.  

Διαφορά ποιότητας

Υπάρχει κι ένας τέταρτος λόγος που είναι κι αυτός σημάδι του καιρού μας: τελευταία διακρίνεται μια ολοένα και μεγαλύτερη διαφορά ποιότητας μεταξύ αμυντικών και επιθετικών. Πάντα υπήρχε αλλά αυτή την στιγμή μοιάζει πιο μεγάλη από ποτέ και γιατί οι μεγάλες ομάδες δεν έχουν απλά καλούς επιθετικούς, αλλά έχουν πολλούς επιθετικούς. Ολες σχεδόν οι μεγάλες ομάδες του καιρού μας είναι μπροστόβαρες: οι επιθετικές γραμμές τους είναι οι καλύτερες γραμμές τους – συνήθως σε αυτές υπάρχουν πολυτέλειες που παλιότερα δεν συναντούσες. Αντιθέτως στην άμυνα δεν βλέπεις το ίδιο. Αν προκύπτουν ανατροπές είναι γιατί αυτές γίνονται απαραίτητες για να κερδίσει μια ομάδα κι αυτό το απαραίτητο οφείλεται στην αμυντική της μετριότητα. Η Μπαρτσελόνα στο ματς με την Θέλτα έκανε δώρο στους φιλοξενούμενους δυο γκολ τουλάχιστον. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ χάρη στην αμυντική απροσεξία της βρέθηκε να χάνει 2-4 από την Λιόν που έπαιζε με παίκτη λιγότερο. Το ότι οι ομάδες αυτές έχαναν 1-3 και 2-4 είναι εξίσου εντυπωσιακό με το γεγονός ότι τελικά γύρισαν το σκορ. Οι δε ήττες της Θέλτα και της Λιόν οφείλονται πολύ και στην δική τους ανισορροπία. Η Λιόν στην επίθεση έχει παίκτες όπως ο Λακαζέτ, ο Σερκί, ο Φοφανά, ο Μικουετάτζε, ο Βερετού, ενώ στην άμυνα πρέπει να τα κάνουν όλα ο φιλότιμος Νακατέ και ο βαρύς βετεράνος Μάτα – ο Ταλιαφίκο και ο Νάιλς είναι επιθετικά ακραία μπακ. Και το πέναλτι που έκρινε το ματς Μπαρτσελόνα – Θέλτα (4-3) το έκανε στον Ντάνι Ολμπο ένα 19χρονο παιδί που λέγεται Γιοέλ Λάγκο. Καλοί είναι μικροί αλλά μεγαλώνουν με κόστος.      

Κι άλλες

Όσο εντυπωσιακά σπάνιες κι αν μοιάζουν οι νίκες της Μάντσεστερ Γιουναιτεντ κόντρα στην Λιον και της Μπαρτσα κόντρα στην Θέλτα δεν είναι θαύματα της Μεγάλης Εβδομάδας που προηγήθηκε. Δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι θα δούμε κι άλλες.