Tα ματς κυπέλλου δεν έχουν μεγάλο ενδιαφέρον κι έτσι δράττομαι της ευκαιρίας να απαντήσω σε μια ερώτηση, που μου κάνουν τελευταία πολλοί φίλοι και έχει σχέση με το Ραφίνια. Δεν θα γράψω τόσο για τον παίκτη και τα χαρακτηριστικά του, αλλά θα προσπαθήσω να κάνω κατανοητό γιατί η απόκτησή του ήταν μια έξυπνη κίνηση. Και γιατί δείχνει πόσο επιβάλλεται να μετράς σωστά κάποιες λεπτομέρειες ειδικά στον καιρό της πανδημίας. Το κείμενο είναι λίγο εκπαιδευτικό.
Διαχείριση έκτακτης ανάγκης
Ο Ολυμπιακός αποχαιρέτησε τον Ραφίνια και διαβάζω δεξιά κι αριστερά διάφορα για «αποτυχημένη μεταγραφή», «αδικαιολόγητο θόρυβο τον ερχομό του το καλοκαίρι», «ακριβοπληρωμένο λάθος» κτλ. Συγνώμη που θα διαφωνήσω, αλλά όποιος τα λέει αυτά δεν έχει καταλάβει τίποτα από αυτό που λέγεται «προγραμματισμός» και από αυτό που λέγεται «διαχείριση έκτακτης ανάγκης». Και τα δυο, ειδικά το περασμένο καλοκαίρι, ήταν σε κάθε ομάδα απαραίτητα.
Ο Ολυμπιακός το περασμένο καλοκαίρι έχασε τον Τσιμίκα και τον Ελαμπντελαουί, δυο κολώνες του. Τον Τσιμίκα τον πούλησε στη Λίβερπουλ. Ο Ομάρ έφυγε γιατί ο Ολυμπιακός έκρινε τις απαιτήσεις του υπέρογκες: δυστυχώς ήταν. Ο παίκτης ζητούσε 3 εκατ 600 χιλιάδες καθαρά (που σημαίνει πάνω από 5 εκατομμύρια) για τρία χρόνια. Για δεξί μπακ είναι πολλά.
Για μια ακόμα φορά ο Ολυμπιακός βασίστηκε στις υποδείξεις ενός προπονητή που δουλεύει καιρό στην ομάδα, την γνωρίζει και ξέρει και τους στόχους της. Ο Μαρτίνς αποδείχτηκε ότι κατάλαβε καλοκαιριάτικα τέσσερα βασικά πράγματα που δεν τα κατάλαβαν όλοι. Το πρώτο ότι λόγω και του τελικού με την ΑΕΚ δεν θα υπήρχε χρόνος για προετοιμασία, δηλαδή για ένταξη νέων παικτών. Το δεύτερο ότι για να περάσει ο Ολυμπιακός τον προκριματικό του Τσάμπιονς λιγκ πρέπει να βρει δυο έμπειρους αμυντικούς που να μην χρειάζονται χρόνο προσαρμογής: μόνο η εμπειρία μπορεί να καλύψει την έλλειψη ενέργειας που δεδομένα θα υπήρχε. Το τρίτο ότι σε τέτοιου τύπου συνθήκες, που δεν επιτρέπουν να προκύψει μια ομάδα που να αγωνίζεται με μεγάλη αγωνιστική ένταση, πρέπει ο προπονητής να ποντάρει στην άμυνα και στην αξιοπιστίας της. Και το τέταρτο ότι ο πιο εύκολος δρόμος για να πάθει ζημιά μια ομάδα που δεν μπορεί να προετοιμαστεί σωστά είναι να αλλάξει πάρα πολύ.
Οι νέοι δεν είχαν χρόνο προσαρμογής
Πάμε να δούμε πως αυτά ο Ολυμπιακός τα αντιμετώπισε. Θυμίζω ότι στις 20 Αυγούστου που αποκτήθηκε ο Ραφίνια ο Ολυμπιακός δεν ήξερε ότι θα αγωνιστεί με την Ομόνοια: περίμενε τον Ερυθρό Αστέρα, δηλαδή ένα αντίπαλο πιο δυνατό. Ο Μαρτίνς μίλησε με τον Ζεσούς, που είχε παίκτη τον Βραζιλιάνο και πόνταρε σε αυτόν για τη δεξιά πλευρά, ενώ ο Ολυμπιακός του έφερε τον Χολέμπας για τα αριστερά γιατί ο βετεράνος «Γερμανός» είναι σοβαρός επαγγελματίας. Να προσθέσω και κάτι ακόμα για να γίνει κατανοητή η δυσκολία: τα περισσότερα πρωταθλήματα είχαν πέρυσι ολοκληρωθεί με ανώμαλο τρόπο – άλλα είχαν σταματήσει τον Μάρτιο (το γαλλικό, το ολλανδικό, το βελγικό κτλ) και άλλα ολοκληρώθηκαν τέλη Ιουλίου. Ο Μαρτίνς παίρνοντας τον Ραφίνια πήρε ένα παίκτη από πρωτάθλημα που είχε ξεκινήσει νωρίς, δηλαδή ένα έμπειρο παίκτη που ήταν αγωνιστικά έτοιμος και τελείωσε καλοκαριάτικα και κάθε γκρίνια για τη φυγή του Ομάρ. Εχει σημασία.
Συγχρόνως για τις θέσεις των δυο βετεράνων ήρθαν και δυο νεότεροι. Είδαμε τι έγινε με αυτούς: ο Ντρέγκερ και ο Βινάγκρε, χωρίς προετοιμασία και δέσιμο με την ομάδα, ζορίστηκαν. Αν αυτοί ήταν οι βασικοί (που θα μπορούσαν να είναι, γιατί είναι νεότεροι) κι αν ακόμα χειρότερα δεν είχαν αποκτηθεί ο Ραφίνια και ο Χολέμπας, δεν ξέρω αν ο Ολυμπιακός θα περνούσε στους ομίλους: ίσως με την εμπειρία του να τα κατάφερνε κόντρα στην Ομόνοια (από την οποία δεν δέχτηκε φάση…). Είμαι ωστόσο βέβαιος ότι την δυσκολία των νεοφερμένων αμυντικών του θα την πλήρωνε πολύ στο πρωτάθλημα: τη διαφορά την πήρε με βασικούς το Χιολέμπα και τον Ραφίνια. Πιστεύω επίσης ότι αν το καλοκαίρι ερχόταν ο Ρέαμπτσουκ π.χ πάλι θα δυσκολευόταν: οι συνθήκες ήταν περίεργες. Δεν το λέω τυχαία: δείτε π.χ την ΑΕΚ. Καλοκαιριάτικα απέκλεισε την επικίνδυνη Σεν Γκάλεν και την δυνατή Βόλφσμπουργκ – χάρη κυρίως στον κυνισμό του Καρέρα. Οσο όμως ο καιρός περνούσε η δυσκολία των νεοφερμένων αμυντικών της στοίχισε: ο Ινσούα, ο Νεντελτσιάρου, ο Χνιντ, ο Βασιλαντωνόπουλος, δεν κουβαλάνε τις εμπειρίες του Ραφίνια. Την ίδια δυσκολία είχε και ο Παναθηναϊκός, που άλλαξε πολύ: είναι λογικό – την έχει ακόμα και η Γιουβέντους, που επίσης έκανε ελλιπέστατη προετοιμασία κι έπρεπε να εντάξει ένα σωρό παίκτες.
Πρώτος εγώ θα φώναζα
Αν ο Ολυμπιακός έμενε με τους 35αρηδες να είσαστε βέβαιοι πως πρώτος εγώ θα φώναζα: είχα πολλές φορές επισημάνει ότι στη βασική του ενδεκάδα εμφανίστηκαν ξαφνικά πολλά μεγάλα παιδιά – σημάδι ανησυχητικό. Όμως ο Ολυμπιακός, χωρίς πίεση και εκμεταλλευόμενος αυτό το εξάμηνο, συνέχισε την αναζήτηση: δεν έμεινε με έξι βετεράνους παίκτες στην ενδεκάδα όπως ο περσινός ΠΑΟΚ π.χ. Όταν βρήκε τους παίκτες που ήθελε ευχαρίστησε τον Ραφίνια, που σαν καλός μισθοφόρος έφυγε έχοντας κάνει τη δουλειά και κράτησε τον Χολέμπας για να τον αποστρατεύσει με τιμές το καλοκαίρι γιατί είναι δικό του παιδί. Στο μεταξύ έφερε τον Ρέαμπτσουκ (που ήρθε έτοιμος πια γιατί ήταν βασικός στην ομάδα του) και τον Λαλά (που δεν θα τον κρίνουμε πριν τον δούμε), αλλά έχει καλές συστάσεις και ήταν επίσης βασικός στη Στρασμπούργκ. Στο μεταξύ ο Μαρτίνς προετοίμασε τον Ανδρούτσο για λύση στα δεξιά και είδε χθες με τον Παναιτωλικό τον Ντρέγκερ να κάνει πιθανότατα το πιο καλό του ματς στην Ελλάδα. Όλα αυτά και χάρη στον Ραφίνια.
Στο Τσάμπιονς λιγκ όμως;
Κάποιος θα πει ότι ο Ραφίνια και ο Χολέμπας δεν έδωσαν πολλά στα ματς στον όμιλο του Τσάμπιονς λιγκ: δεν θα διαφωνήσω. Ωστόσο εκείνα τα ματς ήταν τα περισσότερα παιγνίδια λεπτομερειών, που για να είμαστε δίκαιοι στις κρίσεις μας δεν πρέπει να μας διαφεύγουν. Το στυλ παιγνιδιού του Ραφίνια (βοηθάω τα στόπερ, καλύπτω τον εξτρέμ και δεν πολυκατεβαίνω) ήταν για μένα χρήσιμο, όσο κι αν αναστάτωσε λίγο τον Ολυμπιακό που με τον Ομάρ είχε συνηθίσει αλλιώς. Αλλά δεν ήταν αυτός το πρόβλημα: το πρόβλημα ήταν ότι ο Καμαρά έπαθε κορωνοϊό πριν το ματς με την Πόρτο, που αποδείχτηκε το «ματς – κλειδί» της διαδικασίας. Ο Μαρτίνς εκεί εμπιστεύθηκε για ένα καταστροφικό εικοσάλεπτο τον απροσάρμοστο Βινάγκρε (τον οποίο πίστευε όπως σχεδόν όλοι) και αυτό στοίχισε. Οπως στοίχισε και ότι η ομάδα συνολικά έχοντας μια έλλειψη ενέργειας είχε προβλήματα στις αντοχές της. Αλλά στο ελληνικό πρωτάθλημα τα πήγε μια χαρά κυρίως γιατί η άμυνά της (με τους Ραφίνια και Χολέμπας) αποδείχτηκε εξαιρετικά αξιόπιστη. Πράγμα που δεν ήταν η άμυνα της ΑΕΚ, αλλά και του ΠΑΟΚ που ειδικά στο Τσάμπιονς λιγκ πλήρωσε πολύ ακριβά την απειρία του Μιχαηλίδη στο ματς με την Κρασνοντάρ. Είπαμε: όλα φέτος είναι λεπτομέρειες.
Οι χρήσιμοι παίκτες μετράνε
Στο ποδόσφαιρο του καιρού μας πρέπει να έχεις τους παίκτες που χρειάζεσαι. Ο Ολυμπιακός δεν πήρε τον Ραφίνια για να χτίσει πάνω του την άμυνα: τον απέκτησε για να κερδίσει χρόνο, όπως και τον Χολέμπας. Ο Ρέαμπτσουκ και ο Λαλά θα δείξουν αν ο χρόνος αξιοποιήθηκε σωστά. Τους πήραν τώρα, όπως και τον Παπασταθόπουλο, για να παρουσιαστεί η ομάδα με παίκτες χωρίς ανάγκη χρόνου προσαρμογής στα επόμενα καλοκαιρινά προκριματικά, που θα είναι πάλι και δύσκολα και σημαντικά. Ο τρόπος χειρισμού του πράγματος μαρτυρά και έξυπνη διαχείριση κρίσης και προγραμματισμό. Οσο για τα χρήματα, τελικά ο Ραφίνια στοίχισε λιγότερο από τον Ομάρ κι όχι περισσότερο όπως αρχικά φαινόταν. Κι έφυγε σαν κύριος.
Τέλος σε όσους μιλούν για νέους, μέσους όρους ηλικίας κτλ, θέλω να πω ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο εύκολο από το να κατεβάζεις το μέσο όροι ηλικίας μιας ομάδας: ανεβάζεις τρία παιδιά από την ακαδημία και το κάνεις – το θέμα είναι τι μπάλα παίζεις. Μας αρέσει πχ ότι ο ΠΑΟ δίνει ευκαιρίες σε μικρούς (και καλά κάνει), αλλά το θέαμα των παιγνιδιών του είναι βασανιστικό. Και στο φινάλε ο Ολυμπιακός έχει αρκετούς παίκτες με προοπτική: τον Ρατζέλοβιτς, τον Μπα, τον Κάιπερς, τον Ανδρούτσο, τον Μασούρα, τον Χασάν δεν τους πήραν τα χρόνια. Το είδαμε και χθες: όλοι αντιμετώπισαν με σοβαρότητα το ασήμαντο ματς με τον Παναιτωλικό...
