Πριν καλά καλά στεγνώσουν τα δάκρια του αποχαιρετισμού του Λίο Μέσι στη Μπαρτσελόνα ο Αργεντινός εμφανίστηκε περιχαρής και χαμογελαστός στο Παρίσι για να υπογράψει το νέο του συμβόλαιο με την Παρί. Αν το αντίο του Μέσι στην ομάδα που τον ανέδειξε χαρακτηρίστηκε «διαζύγιο της χρονιάς», η απόκτησή του από την Παρί βασίστηκε σε ένα συμβόλαιο που όμοιό του δεν έχει υπογραφεί ξανά στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Δεν είναι εντυπωσιακό τόσο το σύνολο των ετήσιων αποδοχών του (λέγεται ότι ο Μέσι θα πληρωθεί με 30 εκατ ευρώ για κάθε χρόνο της παρουσίας του στο Παρίσι γεγονός εντυπωσιακό, αλλά στη Μπάρτσα έπαιρνε περισσότερα…) όσο οι ειδικοί όροι που το συνοδεύουν. Ένα μέρος των χρημάτων θα το εισπράξει σε κρυπτονόμισμα (!) που έχουν δημιουργήσει καιρό τώρα οι ιδιοκτήτες της Παρί και του οποίου η αξία εκτινάχτηκε. Ο Μέσι θα εισπράττει χρήματα από την αύξηση των εσόδων της Παρί – πράγμα δεδομένο καθώς την πρώτη μέρα της παρουσίας του στη Γαλλία πωλήθηκαν πάνω από 150 χιλιάδες φανέλες του. Κυρίως το εντυπωσιακό στο συμβόλαιο είναι ο σπάνιος όρος του ο Μέσι να μην λείψει ποτέ από ματς της Εθνικής του ομάδας – αυτό είναι πρωτοφανές. Πως δικαιολογείται; Ο λόγος είναι το μουντιάλ του Κατάρ. Οι Καταριανοί ιδιοκτήτες της Παρί επι της ουσίας επιβεβαίωσαν την παρουσία του σε αυτό. Τον πληρώνουν και για να οδηγήσει την Αργεντινή στο μουντιάλ για να έχουν την βεβαιότητα ότι θα το κάνει. Υπήρχε περίπτωση να μην το κάνει; Λογικά καμία. Αλλά πίστευε και κανείς πως θα φύγει από τη Μπαρτσελόνα;
Παρόλο που στην επικαιρότητα υπάρχει κυρίως η μεταγραφή του και η απόκτησή του από την Παρί, οι απορίες των περισσότερων ποδοσφαιρόφιλων αφορούν ακόμα τα γιατί της απόφασης της Μπαρτσελόνα να τον αφήσει να φύγει. Το έγραφα και στην εφημερίδα: υπάρχει μια πανευρωπαϊκή συζήτηση για το παράδοξο της εξέλιξης, δεδομένο ότι η νέα διοικητική ηγεσία της Μπάρτσα βγήκε με βασική εξαγγελία την παραμονή του. Κάποιοι αναρωτιούνται γιατί η Μπαρτσελόνα δεν τον πούλησε πέρυσι, αφού δεν μπορούσε να «σηκώσει» το συμβόλαιό του, ώστε να βάλει και κάτι στο ταμείο της. Αλλοι πάλι επισημαίνουν πως αν δεν μπορείς να κρατήσεις το Μέσι, δεν αποκτάς παίκτες όπως ο Αγκουέρο και ο Ντεπάι, αλλά πουλάς κάποιους από αυτούς που έχεις για να βρεις τα απαραίτητα για την παραμονή του αρχηγού χρήματα.
Ποια είναι η απάντηση σε όλα αυτά; Είναι μια και μόνη: η Μπαρτσελόνα δεν μπορούσε ούτε να πουλήσει πέρυσι το Μέσι, ούτε να τον κρατήσει φέτος – αυτό που έγινε δεν το προγραμμάτισε, αλλά το είδε να προκύπτει νομοτελειακά. Η ομάδα της Καταλανίας δεν μπορούσε να μεθοδεύσει τον τρόπο που θα χωρίσει με τον ποδοσφαιριστή, ακριβώς όπως δεν μπορούσε και να τον κρατήσει. Αν μπορούσε να κάνει το ένα από τα δύο, θα το έκανε.
Άλλη να τον αποκτήσει δεν υπήρχε
Γιατί η Μπαρτσελόνα δεν πούλησε πέρυσι το Μέσι; Γιατί στην Ευρώπη δεν υπήρχε καμία ομάδα ικανή να τον αγοράσει – δηλαδή καμία που θα έδινε έστω 50 εκατομμύρια ευρώ για να αποκτήσει ένα ποδοσφαιριστή που στοιχίζει πάνω από 40 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο και που δεν έχει πια μεταπολιτική αξία γιατί μεγάλωσε. Το 2019 ομάδες για να δώσουν χρήματα στην Μπάρτσα για το Μέσι υπήρχαν πάρα πολλές. Το 2020 ένας αντιπρόεδρος της Ιντερ είχε πει ότι η απόκτηση του συγκεκριμένου ποδοσφαιριστή (που ακόμα από πολλούς θεωρείται ο καλύτερος στον κόσμο) είναι για κάθε ομάδα «ο πιο σύντομος δρόμος προς τη χρεοκοπία» - το χω ξαναγράψει γιατί ως δήλωση είναι μια μεγάλη αλήθεια. Ραντεβού με τη χρεοκοπία θα είχε η Μπαρτσελόνα αν τον κρατούσε τον Μέσι, ακόμα κι αν δεν αποκτούσε κανένα ποδοσφαιριστή στο εφετινό μεταγραφικό παζάρι. Διότι η μείωση των εσόδων της είναι τα δυο τελευταία χρόνια δραματική και η αύξηση των εσόδων της την επόμενη διετία εκτιμάται ότι είναι όνειρο όχι μόνο καλοκαιρινής νύχτας, αλλά και φθινοπωρινής και χειμωνιάτικης. Η διοίκηση της Μπαρτσελόνα φαίνεται να πιστεύει πως η πανδημία δεν πέρασε και πως το ποδόσφαιρο θα συνεχίσει και φέτος να ζει σε ένα καθεστώς απώλειας εσόδων. Πράγμα που σημαίνει πως η επιστροφή στα δεδομένα που υπήρχαν πριν το ξέσπασμα της πανδημίας μπορεί να αργήσει πολύ.
Συμμετοχή σε όλα
Για να καταλάβει κανείς την περιπλοκότητα του προβλήματος θα πρέπει να ξέρει πως λειτουργεί η Μπαρτσελόνα. Ωραίες είναι οι ιστορίες «περί αυτοχρηματοδότησης της ομάδας από τον κόσμο της κτλ», αλλά έχουν χαρακτήρα υπερβολικού περιτυλίγματος που κρύβει την πραγματικότητα: η Μπαρτσελόνα δεν χρωστούσε την ευρωστία της στα μέλη της, αλλά στους χορηγούς της. Η ομάδα, που είναι «κάτι περισσότερο από ένα κλαμπ κτλ κτλ», μέχρι το 2018 είχε συμμετοχή στο 13% του ΑΕΠ όχι της πόλης της Βαρκελώνης, αλλά της Καταλονίας συνολικά. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2020 κάποιοι χιλιάδες άνθρωποι κάθε μήνα ταξίδευαν στη Βαρκελώνη για να δουν παιγνίδια της ομάδας του Μέσι ή στο πρωτάθλημα ή στο Τσάμπιονς λιγκ. Ολοι αυτοί κατανάλωναν στην πόλη, γέμιζαν τα ταμεία της μπουτίκ της Μπαρτσελόνα, αγόραζαν εισιτήρια – αποτελούσαν μέρος ενός τουριστικού ποδοσφαιρικού ρεύματος, μοναδικού ίσως στην ιστορία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Η Μπαρτσελόνα πουλούσε ποδόσφαιρο ποιότητας σε ένα παγκόσμιο κοινό έτοιμο να πληρώσει καλά για την εμπειρία της επίσκεψης στο Καμπ Νου. Η πόλη φρόντιζε να επιστρέφει στην ομάδα αυτή την οικονομική της ενίσχυση ποικιλοτρόπως: χορηγοί της Μπαρτσελόνα δεν ήταν μόνο η Κατάρ Airways, η Adidas και η πάντα παρούσα Τράπεζα της Καταλονίας, αλλά και δεκάδες άλλες επιχειρήσεις που στήριζαν τις Ακαδημίες της, διαφημίζονταν στο Καμπ Νου και είχαν ενεργή και ουσιαστική συμμετοχή στα οικονομικά της θέλοντας να είναι μέρος της οικογένειάς της. Ολοι αυτοί χάθηκαν για δυο λόγους: πρώτον γιατί η κρίση που έφερε η πανδημία οδήγησε και την Καταλονία σε ύφεση και δεύτερον γιατί το κλειστό Καμπ Νου έπαψε να είναι το Ελντοράντο που προκαλούσε αυξήσεις εσόδων. Τα χρήματα που η Μπαρτσελόνα έχασε δεν μπορούσε να της τα δώσει κανένας τηλεοπτικός σταθμός διότι, καμία τηλεόραση δεν μπορούσε να γεμίσει την πόλη τουρίστες, τις μπουτίκ καταναλωτές και το γήπεδο με κόσμο. Ο Μέσι φεύγει γιατί η διοίκηση της Μπαρτσελόνα εκτιμά ότι αυτά θα αργήσουν πολύ να ξανασυμβούν. Και τα μέλη; Τα μέλη και τα χρήματα τους είναι πάντοτε χρήσιμα, αλλά στις τελευταίες εκλογές τα μέλη που ψήφισαν (δηλαδή που πλήρωσαν την συνδρομή τους) ήταν 40% λιγότερα από όσα είχαν ψηφίσει στις προηγούμενες εκλογές. Και γιατί το Καμπ Νου είναι καιρό κλειστό και γιατί διάφορες αποτυχίες έχουν παγώσει ένα κόσμο και γιατί το 10% των μελών της ομάδας βρίσκεται στο εξωτερικό.
Το παραλίγο κραχ
Νομοτελειακή ήταν και η απόκτηση του Μέσι από την Παρί: νομίζω πως δεν υπήρχε άλλη ομάδα που θα ήθελε να τον αποκτήσει έστω και χωρίς να πληρώσει στην Μπαρτσελόνα χρήματα. Η Μάντσεστερ Σίτυ θα μπορούσε να το κάνει, αλλά ο Γκουαρντιόλα θέλει να είναι αυτός ο μεγαλύτερος σταρ της ομάδας. Η Τσέλσι θα μπορούσε να σηκώσει το συμβόλαιό του (και γιατί κατέκτησε το Τσάμπιονς λιγκ), αλλά προτίμησε το Λουκάκου που της στοίχισε 120 εκατομμύρια: και τους δυο δεν θα μπορούσε να τους «σηκώσει». Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και η Λίβερπουλ «μαζεύονται»: η πανδημία δημιούργησε «τρύπες» στα έσοδά τους. Οι Ιταλοί επίσης υποφέρουν: η Ιντερ πούλησε τον Λουκάκου για να αποφύγει το κραχ κι ας κέρδισε το πρωτάθλημα. Η Γιούβε νομίζω πως ευχαρίστως θα άφηνε το Ρονάλντο να φύγει αν υπήρχε κάποιος να τον αποκτήσει.
Θυμόσαστε την ιστορία της Ευρωπαϊκής Σουπερλίγκας; Ισπανοί και Ιταλοί ήταν οι τελευταίοι που παραιτήθηκαν (;) από το εγχείρημα. Τότε πολλοί μιλούσαν για απληστία των πλούσιων συλλόγων. Δεν ήταν θέμα απληστίας: ήταν μια προσπάθεια που έκαναν οι ομάδες αυτές για να διατηρήσουν αναλλοίωτο το οικονομικό τους status, δηλαδή να συνεχίσουν να ζουν σε συνθήκες «οικονομικής φούσκας». Οι οπαδοί δεν ήθελαν την Ευρωπαϊκή Σουπερλίγκα. Δικαίωμά τους. Αλλά αυτό σημαίνει πως όσοι έχουν την τύχη να έχουν Αραβες ιδιοκτήτες θα συνεχίσουν να ζουν σε ένα προνομιακό καθεστώς όσα Financial Fair Play κι αν σκεφτεί η UEFA.
Μόνο δυο χρόνια
Θέλω να πω και κάτι τελευταίο για το συμβόλαιο του Λίο: παρότι φαραωνικό έχει διάρκεια μόλις δυο χρόνων. Νομίζω πως ο Μέσι σχεδιάζει ήδη το τελευταίο κεφάλαιο της καριέρας του, που μέχρι τώρα είναι ίδια με του Ερικ Καστέλ, του διάσημου ήρωα κόμικς – όπως μου υπενθύμισε ένας φίλος κι αυτός έφυγε από την Μπάρτσα και την Παρί. Ο Μέσι πιστεύει πως θα γυρίσει σε δυο χρόνια στη Μπάρτσα για να κρεμάσει τα παπούτσια του. Το βρίσκω αισιόδοξο: έχουμε επιτέλους κάποιον που πιστεύει πως σε δυο χρόνια η πανδημία θα έχει τελειώσει…
