O Στέφανος Τσιτσιπάς φτάνει στον πρώτο τελικό Γκραν Σλαμ στην καριέρα του από τον πιο δύσκολο δρόμο. Με ιδρώτα απερίγραπτο και δάκρια χαράς απαραίτητα. Με τα χέρια υψωμένα στο τέλος μιας μάχης με τον Αλεξάντερ Ζβέρεφ που κράτησε τρεις ώρες και τριάντα λεπτά και τα μάτια βουρκωμένα μπροστά στο παγκόσμιο κοινό που τον χειροκρότησε. Με την απλοχεριά του γενναιόδωρου νικητή που είχε μόνο καλά λόγια να πει για τον αντίπαλο του και την λαμπρότητα ενός εκπρόοσώπου μιας Ελλάδας που πιθανότατα δεν υπάρχει, αλλά δεν κάνει κακό να νομίζεις ότι λάμπει.
Δεν ξέρω αν είναι μπροστάρης μιας νέας εποχής ο Τσιτσιπάς κι αμφιβάλω αν θα γίνει χάρη σε αυτόν και τη Μαρία Σάκκαρη εθνικό μας σπορ το τένις, όπως ακούω από αυτές τις μέρες από πολλούς που παρομοιάζουν τον Στέφανο με το Νίκο Γκάλη π.χ. Αλλά αυτό που έχει σημασία δεν είναι αυτό που θα συμβεί, αλλά αυτό που συμβαίνει. Κι αυτό που διαδραματίζεται μπροστά στα έκπληκτα μάτια μας είναι ένα απίστευτο παραμύθι που έγινε πραγματικότητα. Με ιδρώτα. Με ήττες και νίκες. Με προσπάθεια που ξεπερνά τα συνηθισμένα. Και με δάκρια που ανατριχιάζουν την οικουμένη.
Καριέρα και ζωή
Αναφέρομαι κυρίως στους πολλούς που ανακαλύπτουν χάρη στον Τσιτσιπά και στα κατορθώματα του το τένις: αν θέλετε να καταλάβετε το σπορ, προσπαθήστε πρώτα από όλα να κατανοήσετε τους πρωταγωνιστές του. Σε κανένα άλλο σπορ δεν παίζει μεγαλύτερο ρόλο η ατομική ευθύνη, η ψυχοσύνθεση, το μυαλό και ο τρόπος που σε οδηγεί σε επιλογές - φυσικά και τα πόδια. Το τένις είναι μαραθώνιος και «κατοστάρι» συγχρόνως. Είναι σπορ εκρήξεων και έντασης, αλλά και διαδικασία προσέγγισης και συρραφή από αποφάσεις. Κυρίως είναι μια μοναχική περιπέτεια που ο αθλητής ζει από την ώρα που ξεκινά μέχρι την ώρα που σταματά. Και κάθε μεγάλο ματς δεν είναι παρά η περίληψη όλων των προηγούμενων: η δύναμη που κουβαλάς, η γνώση που έχεις αποκτήσει, ο ενθουσιασμός που σου δίνει το ίδιο το παιγνίδι όταν σε κάνει να νιώθεις ανίκητος και οι μαχαιριές που δέχεσαι από τον ίδιο τον εαυτό σου, που νιώθεις πως σε προδίδει. Πολύ πριν φτάσετε να κρίνετε ένα λάθος (ακόμα κι αυτό που σας φαίνεται τελείως ανόητο) προσπαθήστε να καταλάβετε τη συνολική δοκιμασία: όχι το τι θα μπορούσε να συμβεί ή το γιατί κάτι συμβαίνει, αλλά πως ο ήρωας (γιατί ήρωες είναι όλοι αυτοί οι τρομεροί τύποι) προσεγγίζει το ματς.
Τα μεγάλα ματς του τένις ήταν πάντα μαθήματα ζωής και η ζωή δεν έχει μόνο θριάμβους: για την ακρίβεια έχει λίγους θριάμβους και πολλές ήττες και πολλά χτυπήματα στα οποία πρέπει να αντέξεις για να σκληρύνεις. Και έχει ευτυχώς κι αυτές τις μικρές ωραίες στιγμές προσωπικής ικανοποίησης που σου θυμίζουν γιατί δεν πρέπει να τα παρατάς ποτέ. Η παράξενη μοίρα του Στέφανου Τσιτσιπά είναι τόσο καλή μαζί του που χθες στο κρισιμότερο ματς της καριέρας του, όταν όλος ο πλανήτης είχε τα μάτια καρφωμένα πάνω του, του έδωσε τη δυνατότητα να δείξει δια μέσου ενός συναρπαστικού σε εξέλιξη παιγνιδιού, όχι μόνο την ωραιότερη πλευρά του συναρπαστικού χαρακτήρα του, αλλά και την ίδια την καριέρα του. Αυτό είναι το χθεσινό ματς: η περίληψη της καριέρας του Στέφανου. Κι επειδή καριέρα και ζωή για κάθε παίκτη τέτοιου επιπέδου είναι ένα, αυτό που είδαμε ήταν και κομμάτι μάθημα ζωής.
Σύνθεση καριέρας
Το ματς, όπως και η καριέρα του Στέφανου, ξεκίνησε με τον καλύτερο τρόπο. Ακούραστος εργάτης και διαβολεμένα προσηλωμένος στο πρώτο σετ δείχνει σε όλους τις δυνατότητες που τον έκαναν αντικείμενο συζητήσεων σε όλο τον κόσμο από τα 18 του. Καταπληκτικός στο γήπεδο και σκληρός στην καρδιά και στο μυαλό στο δεύτερο σετ δείχνει την κλάση και την πρόοδο που τον εκτόξευσαν στη βαθμολογία, κάνοντας πράγματα στα οποία ο Ζβέρεφ δεν έχει απάντηση παρά το καλό του ξεκίνημα στο ετ. Και μετά; Μετά όπως και στην κανονική ζωή υπάρχει και δυσκολία και πίεση και άγχος. Ο Τσιτσιπά αρχικά σταματά για να πάρει ανάσες μετά το ασταμάτητο γκάζι των δυο πρώτων σετ. Στη συνέχεια ελπίζει πως τα νεύρα του Γερμανορώσσου θα του δώσουν τη νίκη. Επειτα κυνηγά κάθε μπάλα ελπίζοντας πως θα λυγίσει ένα αντίπαλο, που είναι κι αυτός στα όρια της Τέχνης του. Αλλά ακόμα κι αν προσπαθείς και παλεύεις η ζωή δώρα δεν κάνει: ο Ζβέρεφ εκμεταλλεύεται κάθε μπάλα μπρέικ που είναι λογικό σε ένα παιγνίδι τόσων ωρών να προκύψει και φέρνει το ματς στα ίσια με όπλο ένα καταπληκτικό για την περίσταση σερβίς με το οποίο μοιάζει να γρονθοκοπεί τον Ελληνα σε κάθε περίσταση. Και μετά, στο πέμπτο σετ, ζούμε την ιστορία που βλέπουμε να εξελίσσεται στα μάτια μας όλο αυτό τον καιρό: το πώς ένα χαρισματικό παιδί γίνεται πρωταθλητής.
Μην στέκεστε σας παρακαλώ σε χαμένα σερβίς, ή μπάκχαντ που θα ζήλευε κι ο βασιλιάς Φέντερερ, η λάθη ή άμυνες σε δηλητηριώδη ντροπ σοτ του σεληνιασμένου Ζβέρεφ που όσο περνά το ματς μοιάζει καλύτερος: αφήστε τα όλα στην άκρη και δείτε το πέμπτο σετ στην πραγματική του καρμική διάσταση.
Αυτός κι ο εαυτός του
Πότε γίνεται κάποιος πρωταθλητής; Όταν αφήσει πίσω τον εαυτό του, όταν τον ξεπεράσει θεαματικά, όταν εντέλει σταματήσει να είναι ένας σπουδαίος παίκτης και γίνει κάτι άλλο – κάτι από μας απλησίαστο. Στο πέμπτο σετ υπάρχουν ο Τσιτσιπάς και ο εαυτός του: και κανείς άλλος – ούτε καν ο Ζβέρεφ που ενώ είναι σπουδαίος παίκτης δεν είναι ακόμα πρωταθλητής. Ο Ζβέρεφ συνεχίζει να ποντάρει στο σερβίς του και στο τρέξιμό του, αλλά δεν μπορεί να βγάλει από το μυαλό του ότι έχει απέναντί του ένα καλύτερο παίκτη. Όχι τυχαία όπως ο Τσιτσιπάς πέρυσι στον ίδιο ημιτελικό απέναντι στον Τζόκοβιτς χάνει τελικά στο πέμπτο σετ, ενώ έχει κάνει το 0-2, 2-2.
Αντίθετα από τον Αλέξανδρο ο Τσιτσιπάς είναι σε άλλη διάσταση: είναι ο ήρωας της βραδιά και το ξέρει. Πάει να χάσει μόνος το πρώτο γκέιμ του πέμπτου σετ και μόνος το γυρνά με πέντε πόντους ανθολογίας: ο Ζβέρεφ έχει 3/3 μπρέικ πόιντ στο ματς, αλλά ο Τσιτσιπάς του σβήνει τρια στη σειρά, απλά γιατί δεν τον βλέπει. Ο Ελληνας έχει τέσσερα ματς μπολ στο σερβίς του Γερμανορώσου και δεν τα εκμεταλλεύεται: όσοι δεν έχουμε ιδέα από πρωταθλητισμό (οι περισσότεροι δηλαδή…) προβλέπουμε τη συναισθηματική του κατάρρευση. Αλλά τα ντέρμπι με τον εαυτό σου τα κερδίζεις όταν τα συναισθήματα τα κλειδώνεις στην καρδιά και βάζεις μπροστά το εγώ σου: οι απώλειες γίνονται στατιστική, όχι ιστορία, και τον γεμίζουν θέληση. Κι όταν κλείνει το ματς με άσσο μπορεί να ανοίξει το χρηματοκιβώτιο των αισθημάτων που κουβαλάει στην καρδιά του και να βουρκώσει σε παγκόσμια μετάδοση.
Αγέρωχος, γενναιόδωρος, υπέροχος, ωραίος ως Ελληνας. Προχωράει μπροστά μόνος όπως μόνος είναι από τη πρώτη μέρα που πάτησε το πόδι του σε ένα γήπεδο και πήρε μια ρακέτα στο χέρι, όχι απλά για να παίξει, αλλά για να αλλάξει τον εαυτό του. Και τον κόσμο ολόκληρο.
Ωραίος σαν μύθος
Ο Τζόκοβιτς εκθρόνισε τον Ναδάλ από το θρόνο του βασιλιά του χώματος: ο πλανήτης του τένις ασχολείται με το κατόρθωμα του Σέρβου, που γύρισε το ματς έχοντας δει το Ναδάλ να παίζει για ένα σετ ίσως το καλύτερο τένις, που έχει παιχτεί από κάποιο στο χώμα τα δέκα τελευταία χρόνια. Αλλά αυτό ήταν απλά ένα μεγάλο ματς και τέτοια θα υπάρχουν πάντα. Το ματς του Τσιτσιπά είναι κάτι άλλο.
Είναι μια ωδή. Είναι αυτό το στιχάκι που λέει «που πας παλικάρι ωραίο σαν μύθος». Είναι μια μεγάλη, μοναδική αθλητική ιστορία που διαδραματίζεται μπροστά μας εδώ και τρία τουλάχιστον χρόνια. Χαρείτε την. Είναι τόσο σπάνια και τόσο μοναδική που θα μας πάρει χρόνια να καταλάβουμε πως είναι κάτι το ανεπανάληπτο. Δεν μιλάω για το ματς αλλά για την καριέρα: για την επιτυχία ενός ανθρώπου που μπαίνει στην ιστορία ξεκινώντας από το πουθενά και πρωταγωνιστώντας σε ένα απίστευτο παραμύθι, που σου βάζει την ιδέα πως ίσως ο άνθρωπος κάτι να πήρε τελικά από το Θεό. Και του το ανταποδίδει δείχνοντας του τι θα πει θαύμα…