Ποια ματς του Παγκοσμίου Κυπέλου είναι μεγάλα στην ιστορία της διοργάνωσης; Όχι αυτά που έχουν πολλά γκολ, ούτε αυτά που κρίνονται στα πέναλτι. Υπάρχουν ματς που έχουν κριθεί στα πέναλτι και θυμόμαστε απλά ποιοι έκλαιγαν και ποιοι πανηγύριζαν. Και υπάρχουν ματς με πολλά γκολ που κανείς δεν θυμάται. Ποιοι δεν ξεχνάμε ποτέ; Αυτά που οι αναμενόμενοι πρωταγωνιστές στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων δείχνοντας στην παγκόσμια σκηνή γιατί κουβαλάνε ένα μύθο. Τα πιο πολλά ματς της Αργεντινής με την Ολλανδία είναι αξέχαστα για αυτό το λόγο: γιατί σχεδόν πάντα βλέπεις αυτό που περιμένεις. Κι αυτό που βλέπεις ανανεώνει την πίστη σου στο ποδόσφαιρο.

Αυτή τη φορά στο μακρινό Κατάρ ήταν σαν να παίζουν ο Λίο Μέσι και ο Λουίς Φαν Γκααλ. Αυτοί που στις ομάδες τους είναι κάτι περισσότερο από ηγέτες. Και χθες ξαναείδαμε γιατί. Ο Μέσι κι ο Φαν Γκααλ μοιράστηκαν την σκηνή σαν αρτίστες που συνυπήρξαν στο ίδιο θεαματικό πρόγραμμα.

Βραδιά Λουίς Φαν Γκααλ 

Ο Φαν Γκααλ, όπως έχω γράψει στην αρχή της διοργάνωσης, είναι σπουδαίος προπονητής γιατί έχει κάνει τα πάντα και τα ανάποδά τους. Η δουλειά του πλέον δεν είναι αποτέλεσμα νοοτροπίας, αλλά αποτέλεσμα γνώσης – θα λεγα μιας διπλής γνώσης. Ο Ολλανδός βασίζει ό,τι κάνει στην γνώση που κουβαλά χάρη στην τεράστια πείρα του, αλλά και στη γνώση του αντιπάλου – ειδικά των αδυναμιών που ο αντίπαλος κουβαλά. Ο Φαν Γκααλ παρουσιάζει μια Ολλανδία που είναι στημένη στο γήπεδο ακριβώς όπως η Αργεντινή και μάλιστα θέλει και οι κυνηγοί του (που αρχικά είναι ο Μπερχβάιν και ο Ντεπάι) να κάνουν ότι και οι κυνηγοί του Σκαλόνι. Προκύπτει ένα ματς ανάμεσα σε δυο ομάδες που κοιτάζονται στον καθρέφτη – η αλληλοεξουδετέρωση είναι απόλυτη, αλλά σε αυτή τη συνθήκη παιγνιδιού το πρόβλημα το έχει όποιος θέλει να παίξει πιο πολύ με τη μπάλα, κι αυτή είναι η ομάδα του Μέσι. Ετσι όπως είναι στημένες οι ομάδες, χάρη στην επιλογή του Φαν Γκααλ, ο Μέσι έχει πάντα πάνω του ένα παίκτη να τον κυνηγά, είτε πλησιάζει την αντίπαλη περιοχή, είτε γυρνά για να οργανώσει: μάλιστα ο Φαν Γκααλ γνωρίζοντας το πόσο απαιτητική είναι η αποστολή του χαφ που πρέπει να κυνηγήσει τον Μέσι μοιράζει το χρόνο ανάμεσα στον Ντε Ρουν (που ξεκινά) και στον Κουπμάινερς (που μπαίνει στη θέση του Ντε Ρουν στο δεύτερο ημίχρονο) και πρέπει να κάνει το ίδιο, καταθέτοντας ωστόσο μεγαλύτερες οργανωτικές δυνατότητες.

Η Ολλανδία, παρόλα αυτά βρίσκεται πίσω στο σκορ, όχι γιατί η Αργεντινή εκμεταλλεύεται κάτι σε αμιγώς τακτικό επίπεδο, αλλά γιατί προκύπτουν δυο φάσεις που ξεπερνούν το σκόπελο της στρατηγικής: το γκολ του Μολίνα και το πέναλτι που κερδίζει ο Ακούνια (και εκτελεί σωστά ο Μέσι) είναι αποτελέσματα ποδοσφαιρικής ιδιοφυίας (το πρώτο) και ποδοσφαιρικής πρωτοβουλίας (το δεύτερο). Αλλά ο Φαν Γκααλ δεν χάνει την ψυχραιμία του ούτε κι όταν η Ολλανδία του βρίσκεται στο 0-2, είκοσι λεπτά πριν το τέλος του ματς. Τότε μπαίνει στο ματς ο ίδιος, μετατρέποντας το αρχικό 5-3-2 στο πιο απίθανο 4-3-3 που έχουμε δει ποτέ: οι τρεις μπροστά είναι πραγματικά τρεις «πύργοι», αφού στους πανύψηλους Λουκ Ντε Γιόνγκ και Βέγκχορστ έχει προστεθεί ο Φαν Ντάικ!

Η απίθανη αυτή απόφαση βασίζεται στο ότι η άμυνα των Αργεντινών είναι κοντή (κάποια στιγμή βρίσκεται να μαρκάρει τον Φαν Ντάικ ο είκοσι πόντους κοντότερός του Λισάνδρο Μαρτίνες), αλλά και στο ότι ο Φαν Γκααλ έχει δει πόσο υπέφεραν τα γεμίσματα οι Αργεντίνοι στο ματς με την Αυστραλία, παρόλο που έπαιζαν με πέντε αμυντικούς στα μετόπισθεν. Ετσι ο Βέγκχορστ, βρίσκει το γκολ του 1-2 και η Ολλανδία βρίσκει ένα σύμμαχο: το χρόνο. Το γκολ της ισοφάρισης στο δέκατο λεπτό των καθυστερήσεων είναι ένα αριστούργημα του Φαν Γκααλ (σκοράρει ο Βέργκχορστ μετά από κομπίνα σε φάουλ): στη RΑΙ, την ώρα της μετάδοσης του ματς, είπαν πολύ πριν η Ολλανδία κερδίσει το φάουλ, πως αν υπάρξει φάουλ ο Φαν Γκααλ ζήτησε να γίνει αυτή ακριβώς η κομπίνα (που βασίζεται στην παρουσία ενός μίνι ολλανδικού τοίχους, δίπλα στο τοίχος της αντίπαλης ομάδας) και ότι η κομπίνα έχει και όνομα! Στο τέλος η Ολλανδία χάνει στα πέναλτι πληρώνοντας κάτι απλό: η τακτική των τριών ψηλών μπορεί να αποδώσει μόνο σε μια συνθήκη παιγνιδιού υποχρεωτικού ρίσκου. Στην παράταση ο Φαν Ντάικ γυρίζει στα μετόπισθεν, οι δυο πανύψηλοι φορ είναι δύσκολο να τροφοδοτηθούν χωρίς η μπάλα να σηκωθεί, αλλά η άμυνα της Αργεντινής μόνο με τους δυο δεν έχει πρόβλημα. Η τακτική έχει όρια: δεν είναι μπάσκετ. Αν ήταν ο Φαν Γκααλ θα ξανάβγαζε τον Λουκ Ντε Γιόνγκ για να βάλει τον Ντε Πάι. Και φυσικά για ό,τι γίνεται στα πέναλτι ο κόουτς είναι άμοιρος ευθυνών: οι Ολλανδοί σε αυτή τη διαδικασία δεν κερδίζουν ποτέ.

Δυο βήματα από το θρίαμβο  

Κι ο Μέσι; Εχει μαγέψει όταν πρέπει να κάνει το δικό του κομμάτι και τελειώνει θριαμβευτής. Η πάσα του στον Μολίνα στη φάση του 1-0 είναι μια μαραντόνια επιλογή – επιλογή ποδοσφαιρική που σε κάνει να ανατριχιάζεις. Η εκτέλεση του πέναλτι _ κι ενώ έχει χάσει το προηγούμενο με την Πολωνία – είναι άψογη όπως κι όλες σχεδόν οι επιλογές του. Κόντρα στη λογική όλων που πιστεύουν πως η Αργεντινή στην παράταση θα καταρρεύσει ο Μέσι πάει την ομάδα μπροστά και στο δεύτερο ημίχρονο, όταν ο Σκαλόνι ρίχνει τον Ντι Μαρία στο ματς δίπλα στον Λαουτάρο είναι οι δικές του εμπνεύσεις που της δίνουν τη δυνατότητα να κερδίσει μέτρα: το ματς τελειώνει με ένα σφυροκόπημα των Αργεντινών που βασίζεται στο ότι ο Μέσι φτιάχνει σουτ για όλους – το καλύτερο, του Εντσο Φερνάντεζ θα καταλήξει βασανιστικά στο δοκάρι κι ενώ προηγουμένως έχουμε δει σωτήριες επεμβάσεις από τον Φαν Ντάικ και τον τερματοφύλακα Νόπερτ τον οποίο στο απίθανο αυτό ματς ο Ντι Μαρία προσπάθησε να νικήσει με απευθείας εκτέλεση κόρνερ.

Η σοφία και η ωριμότητα του Μέσι φαίνεται και στα πέναλτι: επιλέγει να χτυπήσει το πρώτο για να δείξει σε όλους τους συμπαίκτες του το δρόμο – δεν μένει στην άκρη για να χτυπήσει το πέμπτο και να πάρει τα φλας και την αποθέωση: είναι από αυτά χορτασμένος. Κι αν στα πέναλτι ήρωας είναι ο τερματοφύλακας Εμιλιάνο Μαρτίνες και καθοριστικός ο Λαουτάρο στο τέλος, είναι η εικόνα του Μέσι με τα ανοιγμένα χέρια αυτή που μας μένει. Θέλει να πάρει αγκαλιά τους πάντες: τους συμπαίκτες του, τους προπονητές του, τους 60 χιλιάδες Αργεντίνους που είναι στο γήπεδο, τη γη ολόκληρη που αναπνέει από αγωνία δίπλα του. Δυο βήματα απομένουν μέχρι τον τελικό. Αλλά θα είναι δυο βήματα ή προς το θρίαμβο ή προς το μεγαλύτερο πόνο. Όχι του Μέσι, αλλά όποιου το ποδόσφαιρο χάρη σε αυτόν το αγάπησε λίγο παραπάνω.