Σήμερα ο στενός κύκλος της οικογένειας και των φίλων του αποχαιρέτησαν τον Δημήτρη Κοντομηνά. Η οικογένεια ήθελε μια σεμνή τελευταία τελετή. Ισως γιατί ο Κοντομηνάς ήταν άνθρωπος που χαιρόταν τη ζωή. Ισως γιατί ο θάνατός του ήταν λίγο σαν λύτρωση: τα δυο τελευταία χρόνια κλινήρης κουράστηκε.
Από τότε που τον γνώρισα τον θυμάμαι να χρηματοδοτεί μεγάλα project, να εντυπωσιάζεται εύκολα από διάφορους με ικανότητα στο να παρουσιάζουν τις ιδέες τους ως πρωτοποριακές, να φέρεται όχι τόσο ως αφεντικό, αλλά ως χρηματοδότης. Όταν κάποτε πούλησε τον Alpha στο RTL οι Γερμανοί είχαν πει πως ο τότε διευθυντής προγράμματος (που νομίζω πως ήταν ο Λάκης Λαζόπουλος) «διαχειριζόταν χρήματα που δεν έχει στα χέρια του ο Υπουργός Οικονομικών μιας δημοκρατίας της Κεντρικής Αμερικής ή της Ανατολικής Ευρώπης». Ο Κοντομηνάς αγαπούσε όλα τα λαμπερά: τα λαμπερά πρόσωπα της Tv, τους λαμπερούς τραγουδιστές, τους λαμπερούς ηθοποιούς, τους παραγωγούς που τον έπειθαν πως θα γίνει κάτι μεγάλο. Την πρώτη φορά που τον γνώρισα θυμάμαι είχα πάει στο γραφείο του να μιλήσουμε για την δυνατότητα να βγει ένα αθλητικό τηλεοπτικό κανάλι (με βάση το τότε EuroSport) το οποίο να μην είναι συνδρομητικό αλλά ελεύθερο και πανελλήνιας εμβέλειας – μιλάμε για δεκαπέντε χρόνια πριν. Του το είχαν παρουσιάσει οι άνθρωποι του τότε SportFm κι ο Κοντομηνάς με είχε φωνάξει για να του πω τη γνώμη μου και να συζητήσουμε κάποιες λεπτομέρειες. Δεν τον γνώριζα παρά μόνο από διηγήσεις. «Ψάρωσα» λίγο όταν βρέθηκα στο γραφείο του και τον είδα με φόντο τον ζωγραφικό πίνακα που τον απεικόνιζε όρθιο με ένα γκρίζο κουστούμι. Του είπα ότι το σχέδιο, που του προτάθηκε μπορεί να υλοποιηθεί εύκολα, και με ένα σχετικά χαμηλό κόστος. Μου απάντησε ότι αυτό είναι που τον προβληματίζει: το κόστος γιατί ήταν μικρό. Το όλο του φάνηκε φτηνό και προτίμησε να χρηματοδοτήσει το σχέδιο για την δημιουργία ενός είδος ελληνικού CNN – ενός καναλιού που θα μετέδιδε αποκλειστικά και μόνο ειδήσεις. Δεν πήγε καλά. Αλλά δεν έγινε και κάτι: για τον Κοντομηνά η επιχειρηματικότητα δεν ήταν ποτέ συνώνυμο της απόλυτης επιτυχίας, μολονότι επιτυχίες είχε πολλές και τεράστιες.
Η πιο σταθερή παρουσία
Δεν ξέρω πόσοι το έχουν καταλάβει, αλλά ο Κοντομηνάς ήταν ο μπίζνεσμαν με την πιο σταθερή παρουσία στην επιχειρηματική ζωή της χώρας. Από τα τέλη της δεκαετία του 60 και μετά – εξαιρουμένων κάποιων εφοπλιστών που όμως δραστηριοποιούνται παραδοσιακά στο Λονδίνο - ήταν στην πρώτη γραμμή. Αν η ζωή του γινόταν ένα σηριαλ από αυτά που τόσο αγαπούσε θα χαλούσε κόσμο αφού θα είχε τα πάντα: ίντριγκες, έρωτες, νίκες, αποτυχίες, επιστροφές - όλα.
Ο Κοντομηνάς ξεκίνησε πραγματικά από το τίποτα κι ασχολήθηκε με πολλά ποντάροντας πάντα σε αυτό που λέμε «επιχειρηματικό ρίσκο». Επένδυσε στη δημιουργία ενός ασφαλιστικού κολοσσού πχ σε μια εποχή που ο μέσος Ελληνας δεν ήξερε τι είναι οι ασφάλειες. Έφτιαξε από το μηδέν (και πούλησε στη συνέχεια) μια τράπεζα. Έφτιαξε ένα κανάλι γιγάντιο σε εποχές που οι συνεργάτες του του έλεγαν πως η τηλεοπτική αγορά ήταν κορεσμένη και δεν υπήρχαν περιθώρια για έσοδα από διαφήμιση. Αλλά δεν θα είναι για αυτά που θα τον θυμάμαι τον Κοντομηνά: κυρίως θα τον θυμάμαι για την ικανότητα του να χαίρεται τη ζωή. Ισως γιατί συνήθως τον συναντούσα σε γιορτές και τραπέζια, σε μαγαζιά νυχτερινά και ωραία εστιατόρια – πάντα με συντροφιές εξαιρετικές και πάντα με το χαμόγελο του ανθρώπου που ξέρει να διασκεδάζει. Αν νομίζετε ότι αυτό το χαμόγελο το έχουν όλοι οι Ελληνες επιχειρηματίες γιατί είναι «λεφτάδες» και «άνετοι» και «δεν ξέρουν τι έχουν» κάνετε λάθος. Οι πιο πολλοί ζουν ζωές με σκοτούρες και άγχος, παίρνουν ρίσκα που οι απλοί άνθρωποι δεν τα σηκώνουν και ζουν περικυκλωμένοι από αυλικούς στον κόσμο τους. Ισως στον κόσμο του να ζούσε κι ο Κοντομηνάς, που είχε κι εχθρούς και πρωταγωνίστησε σε ζόρικες περιπέτειες και γνώρισε δυσκολίες και κατηγορίες που τρομάζουν. Αλλά τίποτα από όλα αυτά δεν του στέρησε ποτέ μια ωραία αύρα αυτοτροφοδοτούμενη κι από την αγάπη του για την πολυτέλεια. Το σπίτι του πχ στο Τατόι, με την τεχνητή λίμνη, τους κήπους και τους υπέροχους χώρους ήταν η απόδειξη της αισθητικής του: ένας χώρος αρχοντικός, ταιριαστός σε κάποιον που ήξερε πως η ζωή είναι ωραία.
Ηταν καλός άνθρωπος; Ηταν κακός; Δεν το ξέρω γιατί δεν τον έζησα: μια εικόνα του έχω. Αλλά είναι μια ωραία εικόνα και την έχουν πολλοί που μαζί του συνεργάστηκαν. Εγώ αισθάνομαι ότι του χρωστάω: στήριξε την Sday και το SportFm πχ σε καιρούς δύσκολους. Μας σεβάστηκε σαν εργαζόμενους. Και χωρίς να βγάζει τίποτα.
Πως τους θυμάσαι
Νομίζω πως ακόμα και για τους επιχειρηματίες στο τέλος αυτό είναι που μετράει: πως τους θυμάσαι. Ο Κοντομηνάς έβγαζε μια σοβαρότητα και μια χαλαρότητα: κανένας πχ δεν θυμάμαι να τον αποκαλεί «Δημήτρη» - για όλους ήταν ο «κύριος Κοντομηνάς». Αλλά ήταν ένας κύριος προσιτός, όχι για να κάνεις παρέα, αλλά για να κάνεις δουλειές. Αν ήσουν στον κύκλο των ανθρώπων του δύσκολα σε άφηνε: όταν πχ έφυγε από τον Αρη κάποτε σε όλα τα στελέχη της ομάδας είχε προσφέρει μια δουλειά στον όμιλο. Κι ας μην είχαν πάει εκεί καλά τα πράγματα.
Δεν είναι παράξενο ότι ο Δημήτρης Κοντομηνάς που τόσα πέτυχε, απέτυχε παταγωδώς στο ποδόσφαιρο. Δεν ήταν από αυτούς που λάτρευαν το ποδόσφαιρο, το θεωρούσε όμως πάντα «μια καλή δουλειά» κι ας μην τα κατάφερε τίποτα όταν ασχολήθηκε μαζί του. Το εγχείρημα του Alpha Digital κάποτε παραλίγο να του καταστρέψει τον τηλεοπτικό όμιλο: τον βοήθησε ότι είχε τότε ένα δυνατό συμπαίκτη που ανέλαβε μέρος της ζημιάς. Τότε πληρώθηκαν για τηλεοπτικά δικαιώματα αναλογικά τα πιο πολλά χρήματα σε ποδοσφαιρικές ομάδες – λεφτά που κατά βάση πήγαν στο βρόντο. Δεν ήταν βέβαια ευθύνη του Κοντομηνά αυτό: αυτός πίστευε πως τα πολλά χρήματα θα οδηγούσαν το προϊόν σε αναβάθμιση – θα το καναν πιο ελκυστικό. Δεν συνέβη τίποτα τέτοιο.
Ξόδεψε πολύ σοβαρά χρήματα
Η επιχειρηματική του συνταγή δεν είχε επιτυχία ούτε και στον Αρη. Ο Κοντομηνάς πήρε τον Αρη μετά από πιέσεις του Ακη Τσοχατζόπουλου και νόμιζε πως μπορεί να τον διοικήσει όπως τις επιχειρήσεις του, δείχνοντας δηλαδή εμπιστοσύνη σε στελέχη (όπως ο Βασίλης Παναγιωτάκης, ο Μιχάλης Αναγνώστου κτλ) που ήταν καθαρά παιδιά με νεανικό ενθουσιασμό και καλές προθέσεις. Στον Αρη έκαναν τότε του κόσμου τη δουλειά – θυμάμαι τις αγωνίες τους γιατί τους έζησα. Επι Κοντομηνά σουλουπώθηκε το γήπεδο και ανακαινίστηκαν τα αποδυτήρια προκειμένου να ικανοποιηθούν τα κριτήρια της UEFA, δημιουργήθηκε η πρώτη μπουτίκ της ομάδας, τα στελέχη ασχολήθηκαν σοβαρά με την αύξηση των εσόδων, υπήρξαν καλοί προπονητές όπως ο Ανρί Μισέλ και ένα καλό τμήμα σκάουτινγκ. Ο Αρης έπαιζε καλή μπάλα, είχε μερικούς σπουδαίους παίκτες όπως τον Γκλούσεβιτς, τον Ελ Καρκουρί, τον Βερετένικοφ, τον Αγαθοκλέους κτλ, βγήκε στο Κύπελο UEFA, έκανε και προκρίσεις, ενώ οργάνωσε και τις ακαδημίες του. Όταν έβγαινε ένας από τους παίκτες που η ομάδα αγόραζε του κάνανε πλάκα και του λέγανε πως τον απέκτησε αυτός γιατί βλέπει μπάλα, είναι ο μεγαλύτερος γνώστης στην Ελλάδα κτλ: ο Κοντομηνάς γελούσε. Προσπάθησε και στην Αθήνα να βρει τότε ανθρώπους να τον βοηθήσουν – στα περίφημα «κέντρα εξουσίας». Το κανε χωρίς αποτέλεσμα, τίμια ωστόσο και μολονότι στο γήπεδο ίσως να μην είχε πάει ποτέ του στον Αρη ξόδεψε χρήματα σοβαρά.
Αλλά όλοι στη Θεσσαλονίκη φωνάζανε ότι μια ομάδα δεν μπορεί να διοικείται από την Αθήνα κι ο Κοντομηνάς βρήκε ένα μάλλον άκομψο τρόπο κι έκανε τη χάρη όσων ήθελαν να τον διώξουν: έφυγε αφήνοντας τις μετοχές της ομάδας σε ένα παλιό του συγκάτοικο στις ΗΠΑ, τον περίφημο Ζαχουδάνη. Σιγά μην κυλιόταν στα λασπόνερα του ελληνικού ποδοσφαίρου αυτός, ένας άρχοντας…
