Τώρα που ολοκληρώθηκε η αγωνιστική ήθελα να πω κάτι για το VAR για το οποίο γίνεται ακόμα τεράστια συζήτηση μολονότι είναι στην ζωή μας από το 2018, δηλαδή επτά ολόκληρα χρόνια. Οσα έγιναν στο Γεώργιος Καραϊσκάκης, στο ματς του Ολυμπιακού και του Λεβαδειακού, αλλά και η ίδια η επεξήγηση της ΚΕΔ την επόμενη μέρα και η προβολή της φάσης της ισοφάρισης του Λεβαδειακού με την επεξεργασία της που δείχνει ότι το γκολ δεν έπρεπε να μετρήσει, μαρτυρούν πόσο απαραίτητο είναι. Και είναι απαραίτητο για δυο λόγους: πρώτον γιατί όπως αποδεικνύει η περίπτωση του διαιτητή Κατσικογιάννη και των συνεργατών του χωρίς αυτό δεν μπορούν να κάνουν μια διαιτησία της προκοπής. Και δεύτερον γιατί όπως πανηγυρικά αποδείχτηκε οι φάσεις θα κρίνονταν λάθος. Λάθη γίνονται και με το VAR κι όπου υπάρχει κρίση θα γίνονται πάντα. Όχι όμως στις περιπτώσεις των οφσάιντ, όπου η κρίση βασίζεται στην αυτόματη ανάλυση της εικόνας από ένα πρόγραμμα υπολογιστή.  Παραδόξως τέτοιες φάσεις μαρτυρούν πως χρειάζεται ακόμα περισσότερη χρήση της τεχνολογίας. Κι ας μην αρέσει.

Εχει ξαναγίνει δυο χρόνια πριν

Εγραφα και στην εφημερίδα ότι οι εκφράσεις του διαιτητής Κατσικογιάννη, όταν διαπιστώνει πως δεν μπορεί να υπάρχει κρίση της δύσκολης αυτής φάσης από την ομάδα του VAR, εμένα τουλάχιστον θα μου μείνουν αξέχαστες. Μιλάει με όποιον υπάρχει στο γήπεδο. Διαρκώς, χειρονομεί και περισσότερο κι από το να προσπαθεί να εξηγήσει τι συμβαίνει (αυτό κάνει) μοιάζει να ψάχνει να βρει κατανόηση για το κακό που τον βρήκε. Ο δε επόπτης που θα πρέπει να κρίνει την φάση λειτουργεί σαν το VAR να υπάρχει, μολονότι όλοι γνωρίζουν ήδη από το πρώτο ημίχρονο ότι υπάρχει με αυτό πρόβλημα: μένει στην θέση του περιμένοντας ότι με κάποιο μαγικό τρόπο το μηχάνημα θα ξαναλειτουργήσει. Μετά από λίγο ο ίδιος πιέζει μαθαίνω τον διαιτητή να μετρήσει το γκολ ενώ ο Κατσικογιάννης του λέει ότι αν χρειαστεί θα μείνουν στο γήπεδο όλο το βράδυ! Ότι στο τέλος όλοι αυτοί παίρνουν την λάθος απόφαση δεν είναι παράξενο: δεν είναι «άρχοντες του αγώνα», όπως κάποτε οι διαιτητές, αλλά κάτι τηλεκατευθυνόμενοι τύποι που περιμένουν να τους πουν στο αυτί τι συμβαίνει όπως στα σόου της τηλεόρασης οι «τηλεγλάστρες» παρουσιάστριες τον τηλεσκηνοθέτη. Η όλη σκηνή μου θυμίζει την ιστορική φράση του Φάμπιο Καπέλο, που όταν θεσμοθετήθηκε το VAR είπε πως πλέον η δουλειά του διαιτητή θα είναι «να ακούει και να βλέπει τηλεόραση». Υπήρξε μάλιστα το Σάββατο και μια παραίνεση στο διαιτητή από τον πάγκο του Λεβαδειακού να δει τι φάση σε ένα ipad που είχαν μαζί τους. Κακώς δίστασε ο Κατσικογιάννης. Αν το έκανε θα έγραφε πραγματικά ιστορία.

Ωστόσο ας αφήσουμε λίγο την πλάκα κι ας πούμε δυο σοβαρά πράγματα: δεν υπάρχει πρόβλημα VAR – ένα μηχάνημα είναι, μπορεί για λίγο να χαλάσει και δεν έχει συμβεί ούτε καν στην Ελλάδα για πρώτη φορά. Την πρώτη φορά που αυτό το είδαμε να συμβαίνει ήταν τον Μάρτιο του 2023 σε ένα ματς των play out Λάμια – ΠΑΣ Γιάννινα. Στο 66' του αγώνα και με το σκορ στο 2-0 υπέρ των γηπεδούχων ο διαιτητής Τσαγκαράκης ενημερώθηκε ότι το VAR δεν λειτουργεί. Με την σειρά του ενημέρωσε τους πάγκους των δυο ομάδων, συνέχισε κανονικά το ματς και δεν προέκυψε κανένα πρόβλημα: ούτε διακοπή 17 λεπτών, ούτε συζητήσεις με όλους, ούτε παρακλήσεις των παικτών να συνεχιστεί το ματς γιατί βαρέθηκαν να περιμένουν. Τι έχει αλλάξει; Ότι από τότε πέρασαν δυο χρόνια. Και οι διαιτητές είναι ακόμα περισσότερο εξαρτημένοι από το VAR. Αλλά κι εμείς το ίδιο είμαστε!     

Η αγαπημένη μας εμμονή

Μπορεί κάποιοι να θυμώνουν με το VAR επειδή όμορφα γκολ ακυρώνονται για ελάχιστα εκατοστά, ή γιατί για μια κρίση καθυστερεί η επανέναρξη του αγώνα. Αλλά είδατε νομίζω τι έγινε το Σάββατο όταν σκόραρε ο Γκούμας κι ο Κατσικογιάννης ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις: άρχισαν όλοι στο Καραϊσκάκη να κοιτάζουν στα κινητά τι έγινε – και στους πάγκους και στις εξέδρες! Ολοι – κι όχι μόνο ο Κατσικογιάννης και οι βοηθοί του – θα ήθελαν να λειτουργήσει ως δια μαγείας το μηχάνημα για να λυθεί η απορία που κυριαρχούσε αφού ούτε και κοιτάζοντας τα κινητά έβγαζαν άκρη. Η φάση είναι από αυτές που καταλαβαίνεις πόσο το VAR έχει γίνει απαραίτητο σε όλους (μας), όχι όμως και στο ίδιο το ποδόσφαιρο. Διότι το ποδόσφαιρο δεν είναι ένα σπορ που υπάρχει για να προκύπτουν φάσεις και να εξετάζονται από το VAR: είναι ένα σπορ που πρέπει να παίζεις καλά για να βάζεις γκολ και να κερδίζεις. Αλλά είναι τέτοια η εμμονή μας με τα διαιτητικά, που κι αυτό κομμάτι το ξεχνάμε.

Ερχεται ο Τσικίνιο

Η ανακοίνωση της ΚΕΔ ότι το γκολ έπρεπε να μετρήσει μαρτυρά και την σημαντικότητα της βοήθειας των διαιτητών από το μηχάνημα: χωρίς αυτό τα λάθη τους θα ήταν πάρα πολλά. Το ξέρω πως η διαπίστωση δεν τιμά την κατηγορία των διαιτητών, αλλά είναι μια πραγματικότητα και πρέπει με αυτή να ζήσουμε. Το VAR, ειδικά στην Ελλάδα, είναι περισσότερο διαιτητής από τους διαιτητές: πρώτα από όλα στο μυαλό μας και καθώς φαίνεται και στο μυαλό των διαιτητών. Αν χάρη στην χρησιμοποίηση του, ωστόσο παίρνονται σωστές αποφάσεις καλώς υπάρχει. Χωρίς αυτό όλα θα ήταν πολύ χειρότερα. Δείτε την τελευταία αγωνιστική. Χωρίς VAR θα είχε μετρήσει το γκολ του Λεβαδειακού και το είδαμε. Δεν θα είχε δοθεί το πέναλτι στον Παναιτωλικό για το χέρι του Τσέριν στο ματς με τον ΠΑΟ. Θα είχε μετρήσει το γκολ του Σιέλη στο ίδιο παιγνίδι. Θα είχε αποβληθεί ο Παντελίδης στο ΟΦΗ - Κηφισιά, δεν θα είχε δοθεί το πέναλτι στον Τσάλοφ: και όλα αυτά - είναι εντυπωσιακό - θα ήταν όλα λάθος! 

Θα σταματήσει την γκρίνια για την διαιτησία; Όχι φυσικά. Αυτή είναι αποτέλεσμα πολιτικής των ομάδων – δεν έχει πια να κάνει με την διαιτησία, αλλά με την αναζήτηση δικαιολογιών: η βιομηχανία παραγωγής δικαιολογιών είναι η νέα μεγάλη επένδυση των ομάδων. Η πρώτη και σταθερότερη είναι η δήθεν αδικία από τους διαιτητές. Αλλά το τι πραγματικά συμβαίνει με το τι οι ομάδες ισχυρίζονται κυρίως για να καλύψουν τα λάθη τους έχει μικρή σχέση. Διότι αν η ομάδα σου είναι καλή και παίζει ποδόσφαιρο, πάντα μετά από κάθε μπάχαλο, κάθε λάθος, κάθε VAR που δεν λειτουργεί, θα έρχεται ο Τσικίνιο να σου θυμίζει τι είναι πραγματικά το ποδόσφαιρο. Πολλοί δεν το θέλουν γιατί καθιστά την βιομηχανία της δικαιολογίας λάθος επένδυση. Αλλά έλα που συμβαίνει.