Από όλα τα παράπονα που κατά καιρούς μου κάνετε θυμίζοντας μου θέματα με τα οποία δεν έχω ασχοληθεί, τα πιο ευχάριστα σε μένα είναι αυτά που μου κάνουν φίλοι που μου γκρινιάζουν υπενθυμίζοντάς μου πως έχω ξεχάσει να προτείνω βιβλία για το καλοκαίρι, δηλαδή αστυνομικά μυθιστορήματα. Το γιατί ειδικά το καλοκαίρι διαβάζουμε αστυνομικά είναι κάτι που με έχει απασχολήσει αρκετά και έχω γράψει κι ένα σχετικό κομμάτι που θα το ανεβάσω προσεχώς – ίσως την Κυριακή, ίσως μια άλλη μέρα. Σήμερα για να ησυχάσω από τα παράπονά σας σας προτείνω μια δεκάδα με αστυνομικά που θεωρώ ότι είναι ό,τι πρέπει για την εποχή. Δεν τα έχω διαβάσει όλα – κάποια θα πάρω μαζί μου κι εγώ φεύγοντας. Αλλά τα έχω τσεκάρει.
Εχουμε και λέμε:
- Αγκάθα Κρίστι, Ηρακλής Πουαρό – Η πλήρης συλλογή διηγημάτων (εκδόσεις Ψυχογιός). Οι εκδόσεις Ψυχογιός είχαν την καλή ιδέα να συγκεντρώσουν σ’ έναν μεγαλούτσικο σε μέγεθος τόμο όλα τα διηγήματα της Άγκαθα Κρίστι, με ήρωα τον Ηρακλή Πουαρό. Ομολογώ ότι αγνοούσα την ύπαρξή τους. Χάρη στην έκδοση έμαθα πως είναι αρκετά διότι όταν κάποιος φίλος της ζητούσε οικονομική βοήθεια από την κυρία Αγκαθα αυτή είχε την συνήθεια να γράφει ένα διήγημα και να του το χάριζε, δίνοντας του μαζί με αυτό και τα δικαιώματα πώλησής του σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής άπαξ και δια παντώς. Τα διηγήματα με ήρωα τον Βέλγο ερευνητή με την περίεργη εμφάνιση και το αληθινό πάθος για την παρατήρηση και τον ορθολογισμό ήταν στον καιρό τους μεγάλες επιτυχίες. Στην ωραία αυτή συλλογή ο Πουαρό λύνει εντελώς διαφορετικά μυστήρια με όλη την συνηθισμένη άνεσή του. Οι εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφόρησαν κι ένα αντίστοιχο βιβλίο με διηγήματα με ηρωϊδα την Μις Μαρμπλ: δεν έχει πέσει στα χέρια μου.
- Αρνε Νταλ, Γιόνας Μόστρουμ, Ο δημιουργός (εκδόσεις Μεταίχμιο). Την μαστοριά του Νταλ την ξέρουμε όλοι οι φανατικοί της σκανδιναβικής αστυνομικής λογοτεχνίας. Η συνάντησή του με τον ομότεχνό του Γιόνας Μόστρουμ μας δίνει ένα ωραίο θρίλερ με ήρωα τον Τομ Μποργ, ένα συγγραφέα που χάνει την έμπνευσή του ενώ κατά πως φαίνεται αποτελεί έμπνευση κάποιου δολοφόνου που αναστατώνει την νύχτα της Στοκχόλμης. Καθώς αρχίζουν φόνοι που ο Μποργ περιγράφει στα βιβλία του, ο συγγραφέας θεωρείται ύποπτος από την αστυνόμο Ολίβια Γουλφ που δεν μοιάζει να πιστεύει τα άλλοθι του. Σύντομα πιστεύω θα γίνει σειρά.
- Ιερώνυμος Λύκαρης, Ω, τι μέρες κι αυτές! (εκδόσεις Καστανιώτη). Ποιες είναι οι μέρες που μοιάζει να νοσταλγεί ο Λύκαρης; Αν κρίνω από το χρονικό πλαίσιο που όλα διαδραματίζονται πρέπει να είναι η πρώτη πενταετία του 2010 – οι χρονιές που η οικονομική κρίση φούντωσε. Όπως στα περισσότερα αστυνομικά του Λύκαρη, έτσι και εδώ υπάρχει μια πολιτική ματιά: η πλοκή έχει να κάνει με την κρίση και η Αθήνα, όπου η ιστορία διαδραματίζεται, είναι μια πόλη σε αναταραχή. Όλα γυρνάνε γύρω από δύο φόνους που διαπράττονται το 2012 και το 2014, τις μέρες της επίσκεψης της τότε καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ. Μοιάζουν άσχετοι μεταξύ τους, αλλά δεν είναι. Εμπλέκονται βουλευτές, κάποιες φίρμες του αθηναϊκού υπόκοσμου και υπάρχουν φυσικά και οι ντέτεκτιβ του Λύκαρη που προς τιμή του δημιουργού τους δεν μοιάζουν με πολλούς που συναντάμε συχνά.
- Κλέρ Μάκιντος – To παιχνίδι των ψεμάτων (εκδόσεις Μεταίχμιο). Την πρωταγωνίστρια της Μάκιντος, την αστυφύλακα Φιόν Μόργκαν, την είχαμε γνωρίσει στο «Το τελευταίο πάρτι» (Μεταίχμιο, 2022). Αυτή τη φορά μπλέκει σε μια ιστορία πολύ πιο σύνθετη. Στα βουνά της Ουαλίας είναι τόπος γυρίσματος ενός πολύ επιτυχημένου ριάλιτι με τον τίτλο «Έκθεση». Σε αυτό συμμετέχουν επτά συνηθισμένοι άνθρωποι που δίνουν ένα αγώνα επιβίωσης διεκδικώντας ένα μεγάλο χρηματικό έπαθλο: τα γνωστά δηλαδή. Όμως οι παίκτες του ριάλιτι δεν έχουν επιλεγεί τυχαία, κουβαλάνε σκοτεινά μυστικά και σύντομα καταλαβαίνουν πως κάποιος παίζει μαζί τους. Όταν ένας τους εξαφανίζεται μυστηριωδώς η ντετέκτιβ Φιόν Μόρκαν που μισεί τα ριάλιτι που έχουν κατακλύσει την τηλεόραση μπαίνει στο παιγνίδι.
- Αντονι Χόροβιτς, Οι Φόνοι της Κίσσας, εκδόσεις Διόπτρα. Υποθέτω πως όσοι αγαπάτε τα αστυνομικά κάτι θα έχετε ακούσει διότι το συγκεκριμένο βιβλίο κυκλοφόρησε πριν μερικά χρόνια. Η τεράστια επιτυχία του επέβαλε μια ακόμα πιο φροντισμένη επανέκδοση – τόσο προσεγμένη και όμορφη που δεν ξέρω αν ενδείκνυται για παραλία, πλην όμως ευτυχώς βιβλία μπορούμε να διαβάζουμε κι αλλού. Είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για το σπουδαίο αυτό μυθιστόρημα χωρίς να αποκαλύψει τα τρικ του συγγραφέα και κατά συνέπεια να περιορίσει την απόλαυση του αναγνώστη. Περιορίζομαι να πω πως στο χορταστικό αυτό μυθιστόρημα υπάρχει ένα μυθιστόρημα μέσα στο μυθιστόρημα. Και δεν ξέρει ποιο είναι καλύτερο.
- Φόλκερ Κούτσερ, Το λούνα παρκ (Εκδόσεις: Διόπτρα). Υπάρχουν κάποιοι φίλοι που νιώθουν ήδη το κενό που άφησε φεύγοντας νέος ο μεγάλος Φίλιπ Κερ. Το Λούνα πάρκ είναι ένα βιβλίο που θα μπορούσε να έχει γράψει αυτός. Διαδραματίζεται στο Βερολίνο του 1930. Εχει Γκεσταπίτες αστυνομικούς και άλλους που απλά κάνουν την δουλειά τους. Ξεκινά φυσικά με μια δολοφονία που μοιάζει πολιτική, υπάρχει αστυνομική διχογνωμία, και φυσικά υπάρχει μια πόλη γεμάτη μυστικά, κινδύνους και τρόμο. Να σημειωθεί πως αυτό είναι το έκτο βιβλίο του συγγραφέα με ήρωα τον αστυνόμο Γκέρεον Ρατ. Μπορεί να μην έχετε διαβάσει κάποιο αλλά είναι ο ήρωας της τηλεοπτικής σειράς «Babylon Berlin» που όποιος την ανακάλυψε δηλώνει χαρούμενος.
- Σέργιος Γκάκας, Κάσκο (εκδόσεις Καστανιώτη). Ο Σέργιος Γκάκας θεωρείται πως μαζί με τον Πέτρο Μάρκαρη, είναι οι θεμελιωτές της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας – διαδέχτηκαν τον πρωτομάστορα Γιάννη Μαρή δίνοντας όμως άλλη διάσταση στις ιστορίες του είδους. Ο Γκάκας έγραψε αληθινά ελληνικά νουάρ με ήρωες ερευνητές, μοιραίες γυναίκες, εγκλήματα πάθους κτλ. Όπως γράφει στον πρόλογο του βιβλίου ο καλός συγγραφέας Ανδρέας Αποστολίδης, ο Γκάκας αγαπούσε πολύ τα αστυνομικά – κυρίως τα αμερικάνικα φιλμ νουάρ και για αυτό τα βιβλία του είναι και κομμάτι παιγνιδιάρικα: οι αναφορές σε ιστορίες και συγγραφείς που του αρέσουν είναι αρκετές. Ο πλούτος των γνώσεων του Γκάκα (που καταπιάνεται και με την μουσική και με το σινεμά, εκτός από τα αστυνομικά μυθιστορήματα) τον βοηθά να στήσει μια άψογη πλοκή, στηριγμένη σε ένα ωραίο πλαίσιο που είναι καθαρά δικό του. Κρίμα που η επανέκδοση οφείλεται στο ότι ο συγγραφέας έφυγε από την ζωή.
- Αντριαν ΜακΚίντι, Μπάτσοι με κοιτάζουν περίεργα στο τμήμα, εκδόσεις Οξύ. Είπα φέτος το καλοκαίρι να αφήσω κατά μέρους κάποιους συγγραφείς αστυνομικών που συνεχώς διαβάζω γιατί ένιωσα κομμάτι παγιδευμένος. Μόνη εξαίρεση ο Μακ Κίντι και ο ήρωάς του, ο αστυνόμος Ντάφι. Ξαναπάμε στο Μπέλφαστ της δεκαετίας του 80 και βρίσκουμε τον ήρωά μας πιο ώριμο αλλά και πιο μπλεγμένο από ποτέ. Κάθε βιβλίο του Μακ Κίντι με ήρωα τον Νάφι είναι μια ευκαιρία για να διαβάζεις όλα του τα προηγούμενα. Και να ακούς παράλληλα τα τραγούδια που αυτός ακούει ενώ προσπαθεί απλά να γλυτώσει.
- Γιάννης Μόσχος, Αμνοί και λέοντες (εκδόσεις Τόπος). Ο συγγραφέας μου έστειλε ένα mail πριν λίγο καιρό ζητώντας μου ευγενικά την άδεια να μου στείλει το βιβλίο του. Δεν αρνήθηκα φυσικά διότι όταν ένας άνθρωπος θέλει να σου στείλει ένα βιβλίο του είναι γιατί το πιστεύει: και πολύ καλά κάνει. Ο Μόσχος γράφει μια ιστορία που εξελίσσεται στην εποχή του Μεσοπολέμου μέσες άκρες. σκηνικό τα είναι τα Αγραφα, και πρωταγωνιστές κάποιοι «κυνηγοί κεφαλών», πρώην ληστές της περιοχής που συνεργάζονταν με τις αρχές παραδίδοντάς τους τους πρώην συντρόφους τους για να λάβουν αμνηστία. Η άγρια αυτή περιπέτεια είναι ένας φόρος τιμής στην παράδοση του ληστρικού είδους, που στην Ελλάδα δεν έχουμε λογοτεχνικά εκμεταλλευτεί. Ο Μόσχος πριν γράψει έχει διαβάσει και έχει ερευνήσει πολύ. Μας δίνει ένα αληθινά πρωτότυπο και σπάνιο μυθιστόρημα. Δύσκολο στην συγγραφή, απολαυστικό στην ανάγνωση.
- Γρηγόρης Αζαριάδης, Καμιά προσευχή για τους πεθαμένους (εκδόσεις Bell). Θαυμάζω την μεθοδικότητα και την όρεξη του φίλου μου του Γρηγόρη που μας δίνει σταθερά ένα βιβλίο κάθε δυο χρόνια. Σε αυτό αφήνει κατά μέρος της αστυνομικές ιστορίες που εξελίσσονται στην Αθήνα και απασχολούν το Τμήμα Ανθρωποκτονιών για να μας πάει ένα μικρό ταξίδι αρχικά στα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια, όπου διαδραματίζεται το πρώτο μέρος του. Μια αποτυχημένη ληστεία σ’ ένα φανταστικό ορεινό χωριό γίνεται στο σκηνικό της αρχής και στην συνέχεια θα μεταφερθούμε στην Αθήνα του 1986 όπου θα υπάρξει και η τελική λύση. Ωραίο και για να γίνει σήριαλ…