Βλέπεις τη φάση του Βιερίνια και καταλαβαίνεις για ποιο λόγο αξίζει τον κόπο να παρακολουθείς το ελληνικό πρωτάθλημα: πουθενά στον κόσμο δεν μπορεί να δεις κάτι ανάλογο. Πρόκειται για μια στιγμή ολικής τύφλωσης του διαιτητή Τσαμούρη και του επόπτη του. Πιθανότατα και οι δυο να έχουν ζάχαρο – το λέω σοβαρά. Εχω ακούσει πως αν σου ανεβεί το ζάχαρο ξαφνικά μπορεί να χάσεις την όρασή σου για κάποια δευτερόλεπτα ή και λεπτά. Δεν ξέρω αν είναι αλήθεια – και δεν με ενδιαφέρει κιόλας. Απλά πολλές φορές αυτό μου εξηγεί πολλά – είναι πιθανότατα η μοναδική εξήγηση που μπορεί να υπάρξει στη φάση του Βιερίνια. Η άλλη είναι να πίστεψε ο διαιτητής ότι ο Βιερίνια είναι κάτι σαν τον Τιραμόλα: ξαφνικά ψήλωσε, έγινε γύρω στα δυο μέτρα, βρήκε τη μπάλα με το κεφάλι και μετά ξαναμάζεψε και βρέθηκε στο κανονικό του μέγεθος. Αλλά ανάμεσα στις δυο εξηγήσεις προτιμώ αυτή με το ζάχαρο: είναι περισσότερο επιστημονική – αποκλείω άλλωστε ο Τσαμούρης να διάβαζε Τιραμόλα μικρός.

Φάση υπεράνω κριτικής

Εχω πει πολλές φορές ότι οι αμφισβητούμενες φάσεις στο ποδόσφαιρο έχουν μικρότερη σημασία από τη διαιτησία – ο καλός διαιτητής μπορεί να αβαντάρει μια ομάδα είτε μοιράζοντας σωστά τις αμφισβητούμενες φάσεις, ώστε να δημιουργεί σύγχυση, είτε και χωρίς καθόλου να τις χρειαστεί. Από την άλλη είναι δεδομένο σε κάθε πρωτάθλημα πως οι μεγάλες ομάδες θα πάρουν και περισσότερα αμφισβητούμενα σφυρίγματα, αρκεί να επιτίθονται πιο πολύ. Το ποδόσφαιρο δεν είναι μπάσκετ, που έχει μετρημένες κατοχές. Αν κάποιος κάνει 75% κατοχή μπάλας θα κάνει και πιο πολλές επισκέψεις στην περιοχή: είναι τελείως λογικό μια στις πέντε φάσεις να μην κριθεί σωστά – ειδικά αν μιλάμε για κάτι οφσάιντ στο όριο. Η τηλεδιαιτησία μετέτρεψε αυτά τα απλά λάθη σε εγκλήματα – το κανε συνήθως εκ του πονηρού για να δημιουργείται στους διαιτητές πίεση.

Αλλά όλα αυτά για όποιον καταλαβαίνει είναι πράγματα λογικά και συνηθισμένα: το χέρι του Βιερίνια είναι, ως λάθος, κάτι εντελώς εκτός λογικής. Και είναι κουτό να το δεις ως διαιτητικό λάθος: η φάση είναι υπεράνω κριτικής. Τόσο υπεράνω που πιστεύω πως δεν είναι καν λάθος. Λάθος είναι κάτι που δεν θες να γίνει – κάτι που δεν γίνεται σωστά. Θα έπαιρνα όρκο ότι εδώ συνέβη το αντίθετο.

Πληρώνουν και καμαρώνουν

Νομίζω κόσμος και κοσμάκης έβγαλε μεροκάματο στην Ελλάδα μιλώντας καμιά εικοσαριά χρόνια για το περίφημο πέναλτι του Παπουτσέλη. Σήμερα αν δείξεις τη φάση αυτή σε ένα ξένο, ένα άνθρωπο που δεν γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα στην Ελλάδα, θα σου πει ότι ο διαιτητής πιθανότατα την πάτησε, ότι η περίφημη ανατροπή είναι μάλλον εκτός περιοχής, αλλά όλα γίνονται γρήγορα κι ο διαιτητής μπορεί να κάνει και λάθος. Μετά μπορεί να του πεις ιστορίες για το Θωμά, το θείο, το Γουρούνι, τον Ολυμπιακό που τον αφήσανε χωρίς πρωτάθλημα εννιά χρόνια με το έτσι το θέλω κτλ κι ο άνθρωπος να γελάσει ή να μας σιχαθεί – η αντίδραση  είναι δική του υπόθεση. Αλλά η φάση του Βιερίνια δεν χρειάζεται επεξήγηση: τι βλέπεις και αν είσαι ξένος αναρωτιέσαι τι διάβολο είναι αυτό το πρωτάθλημα και πως γίνεται να εξευτελίζεται το ποδόσφαιρο τόσο πολύ. Και πάλι πρέπει να τον πάρεις τον άνθρωπο κατά μέρους και να του εξηγήσεις ότι δεν εξευτελίζεται το ποδόσφαιρο, αλλά οι άνθρωποι που το διοικούν καθώς και όσοι για τέτοιες φάσεις πληρώνουν και καμαρώνουν.  Κι αυτό είναι ίσως μια ουσιώδης διαφορά του ποδοσφαίρου μας από όλα τα άλλα: παντού μπορεί να υπάρχουν άστοχες διαιτητικές κρίσεις ή ακόμα και αβαντάρισμα του μεγάλου. Μόνο εδώ ο μεγάλος πορεύεται διεκδικώντας το αβαντάρισμα και χωρίς να νοιάζεται καθόλου για το ποδόσφαιρο που παίζει. Ο σκοπός είναι όταν ο Βιερίνια σηκώσει το χέρι του να μην σφυρίξει ο διαιτητής: όλα τα άλλα μας απασχολούν λιγότερο.  

Δύσκολα θα είχε ανταγωνισμό

Στον ΠΑΟΚ θα έπρεπε να γίνει φέτος απονομή πρωταθλήματος πριν αυτό ξεκινήσει: όλη η ποδοσφαιρική Ελλάδα που συμπόνεσε πέρυσι τον Ιβάν Σαββίδη, όταν μπούκαρε με τα κουμπούρια στην Τούμπα, θέλει να τον δει πρωταθλητή.  Η βεβαιότητα της κατάκτησης του πρωταθλήματος έβαλε τον ΠΑΟΚ από την αρχή στη διαδικασία να βρει καινούργιους στόχους: να το πάρει μόνο με νίκες π.χ, ή να το πάρει αήττητος: καλά έκανε, διότι ανταγωνισμό έτσι κι αλλιώς δύσκολα θα είχε. Είναι ωστόσο ενδιαφέρον ότι αυτή η βεβαιότητα οδήγησε και σε κάτι ακόμα: στο κακό ποδόσφαιρο. Ο ΠΑΟΚ από τα δώδεκα ματς που έχει δώσει στο πρωτάθλημα είναι ζήτημα να άρεσε σε τρία. Η ομάδα του Λουτσέσκου δεν κάνει σχεδόν τίποτα για να δικαιολογήσει την υπεροχή της – τουλάχιστον την δικαιολογεί με το χέρι του Βιερίνια.

Είναι δεδομένο ότι σε ένα μεγάλο μέρος των οπαδών αυτές οι νίκες αρέσουν: σε αυτό η περίφημη εξυγίανση υπήρξε απολύτως διδακτική. Ολοι όσοι κουνούσαν στον Ολυμπιακό το δάχτυλο δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να πανηγυρίζουν νίκες με τη διαιτησία – νίκες μάλιστα στις οποίες βλέπεις λάθη (;) που δεν χρειάζονται ούτε καν ριπλέι. Δεν είχα καμία αμφιβολία ότι όλη η προηγούμενη ευ υψηλού ρητορική για «τις χαμένες Κυριακές», τις «εγκληματικές οργανώσεις», τους «χιλιοτραγουδισμένους διαιτητές κτλ», είχε να κάνει μόνο με την ανάγκη να κερδίσει και κανένας άλλος το πρωτάθλημα – να το κερδίσει μάλιστα χωρίς να παίζει μπάλα της προκοπής γιατί αυτό είναι δύσκολο. Μόνο με τα λεφτά του και τα εργαλεία του  - όποια τέλος πάντων εργαλεία έχει ο καθένας.   

Η Λαμία ως Ιφιγένεια

Το γραφα και στην εφημερίδα: Μπορεί η νίκη του ΠΑΟΚ στη Λαμία να ήταν δύσκολη και να ήρθε με κάμποση τύχη (και πολύ κατενάτσιο…) αφού η Λαμία είχε και δοκάρι στο 45΄με τον Μπερτόλιο,  αλλά είναι κι αυτή οιωνός για την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Πέρυσι το πρωτάθλημα το κέρδισε η ΑΕΚ, η οποία την Λαμία την είχε κερδίσει χάρη σε ένα πέναλτι που είχε δει μόνο ο διαιτητής Βάτσιος: η ανατροπή του Λιβάγια έγινε δυο μέτρα έξω από την περιοχή. Φέτος την Λαμία την κέρδισε ο ΠΑΟΚ με τον διαιτητή να επιτρέπει στον Βιερίνια να παίξει τερματοφύλακας. Η Λαμία είναι σαν την Ιφιγένεια: την θυσιάζεις για να πας να κερδίσεις το πρωτάθλημα με τον παρά σου και το φρου φρου για μουσική υπόκρουση. Τι θα κάνει η Λαμία; Θα φωνάξει; Και ποιος θα την ακούσει; Το πολύ πολύ να βγάλουμε στα κανάλια μας το Βιερίνια να κλαίει που και στη Λαμία δεν τον σεβαστήκανε! Κάποιος θα πει ότι έκλαιγε απο τη στεναχώρια του (ή απο τα γέλια...) όταν είδε τη φάση στην τηλεόραση.

Θα ρωτήσει κάποιος γιατί να μην γίνεται ένας πλειστηριασμός πριν αρχίσει το πρωτάθλημα και να το κερδίζει όποιος κάνει την καλύτερη προσφορά. Διότι πλέον αυτό δεν αρκεί: πρέπει να αγοράζεις ό,τι υπάρχει. Από Ενώσεις μέχρι δημοσιογράφους και από τηλεκτριτικούς διαιτησίας μέχρι τραγουδίστριες…