Θαύμα θαυμάτων

Θαύμα θαυμάτων


Η Μπαρτσελόνα για να αποκλείσει την Παρί μετά το βαρύ 4-0 με το οποίο επέστρεψε στη Βαρκελώνη χρειαζόταν ένα θαύμα. Οι πιστοί οπαδοί της και όσοι θυμούνται τα πολλά και απίστευτα που έχει κάνει, αφού ένοιωσαν μια χωρίς προηγούμενο απογοήτευση μετά το τέλος του ματς στο Παρκ Ντε Πρενς, κατάφεραν να βρουν λίγη αισιοδοξία πριν το ματς στο Καμπ Ντου αρχίσει. Η διαδρομή αυτή, από την κατάθλιψη στην ελπίδα, βασίστηκε περισσότερο στο μεταφυσικό και πολύ λιγότερο στη λογική: όποιος πίστευε ότι η Μπαρτσελόνα μπορεί να ανατρέψει το σε βάρος της 0-4 είναι ένας κατά βάση θρησκευόμενος άνθρωπος, ίσως και λίγο ιδεαλιστής. Όμως κι αυτός ακόμα ο γαντζωμένος στην αγάπη του για τη Μπάρτσα οραματιστής αποκλείεται να πίστευε ότι μπορεί να δει στις 8 Μαρτίου του 2017 στο Καμπ Νου, όχι ένα θαύμα, αλλά δυο. Δυο το ίδιο βράδυ δεν έχει κάνει κανένας προφήτης καμίας θρησκείας. Μόνο η Μπαρτσελόνα το κατάφερε.

Τι είναι το θαύμα      

Μιλάμε πολύ συχνά για θαύματα – κυρίως γιατί αισθανόμαστε ότι τέτοια έχουμε διαρκώς ανάγκη. Ως θαύμα χαρακτηρίζεται κάθε συμβάν, που παραμένει ανεξήγητο (παρότι πραγματικό), που δεν μπορείς να το ερμηνεύσεις με βάση μια ειδική αντίληψη (κοινωνική, θρησκευτική, φιλοσοφική κ.λπ.) για τη φύση και τους φυσικούς νόμους. Το ανεξήγητο και το θαύμα πάνε μαζί γιατί και τα δυο δεν ερμηνεύονται με τα καθιερωμένα, επιστημονικά αποδεκτά κι εν τέλει λογικά κριτήρια. Το θαύμα κατατάσσεται σε ορισμένη κατηγορία γεγονότων που θεωρούνται «ασυνήθιστα» ή «απίστευτα» - ή που, για να το πω διαφορετικά, ερμηνεύονται μόνο με βάση την πίστη - συχνά οι θρησκευόμενοι ισχυρίζονται ότι αποτελούν αποδείξεις μιας υπερφυσικής ή και θείας παρουσίας.

Επειδή και η γλώσσα μας είναι πληθωριστική, η λέξη «θαύμα» χρησιμοποιείται πιο συχνά από όσο θα πρεπε. Πάντα, ωστόσο, όταν μιλάμε για «θαύματα» στο πίσω μέρος του μυαλού μας υπάρχουν η πίστη, η μεταφυσική, οι πιθανότητες και καμιά φορά και η ίδια η σοκαριστική ομορφιά που μπορεί να προκαλέσει κάτι που είναι πέρα από τη λογική: όχι τυχαία με βάση την ετυμολογία της, η λέξη «θαύμα», προέρχεται από το ελληνικό «θαυμάσιον», το οποίο είναι αυτό που προκαλεί θαυμασμό και κατάπληξη. Όλα αυτά είναι η ερμηνεία της απίστευτης χθεσινής βραδιάς στο Καμπ Νου, που δεν ερμηνεύεται με τη λογική.

Χρειαζόταν ένα, έκανε δυο

Η Μπαρτσελόνα χρειαζόταν ένα θαύμα – κι έκανε δυο. Το πρώτο το κάνει, όταν μόλις στο 50΄προηγείται με 3-0 κι έχει σχεδόν ακυρώσει το βαρύ 4-0 του πρώτου αγώνα, χωρίς – κι αυτό είναι το εντυπωσιακό – να είναι αληθινά καλή! Το Καμπ Νου και η τρομερή του αύρα της δίνουν ένα γκολ μόλις στο 2ο λεπτό: η άμυνα της Παρί πανικοβάλλεται από το γήπεδο – όμως πάνω σε αυτό το γκολ η Μπάρτσα χτίζει λίγα πράγματα. Υπάρχει ένα καλό σουτ του Νεϊμάρ, δυο τρία «ξεδιπλώματα», σίγουρα πολύ και μεγάλη πίεση, αλλά δεν υπάρχουν ούτε ευκαιρίες, ούτε σπουδαίες ατομικές προσπάθειες, ούτε καν ο Μέσι, μέχρι να εμφανιστεί στη βούλα του πέναλτι και να κάνει το 3-0. Κι όμως αυτή η Μπαρτσελόνα, γεμάτη θέληση μεν, πλην όμως προβλέψιμη και νευρική, έχει πάει το ματς στο 3-0 κι έχει μπροστά της σαράντα λεπτά για να βρει το γκολ της παράτασης. Στο 50΄εσύ ο πιστός της είσαι βέβαιος ότι το θαύμα έγινε κι ας έχει χρειαστεί για να το δούμε ένα γκολ του Σουάρες που δεν θα θυμάται κανείς, ένα αυτογκόλ κι ένα πέναλτι που κέρδισε ο Νεϊμάρ από ένα πανικόβλητο διαιτητή. Η πίστη ότι μόνο αυτή η ομάδα μπορεί να καταφέρει να ανατρέψει ένα 4-0 στο 50΄έχει μεταβληθεί σε δογματική αλήθεια: βλέπεις να γίνεται ακριβώς αυτό που πιστεύεις – κι αυτό στη ζωή είναι αληθινά σπάνιο. Ο,τι ακολουθεί είναι ωστόσο κάτι πολύ πέρα από την όποια πίστη: είναι η ίδια η δοκιμασία της.

Που να ξερες…

Η Παρί ανασυντάχτηκε όπως μόνο οι μεγάλες ομάδες μπορούν να κάνουν. Ο Εμερι έριξε στο ματς τον Ντι Μαρία, η ομάδα βγήκε από το καβούκι της, είχε δοκάρι δυο λεπτά μετά το γκολ του Μέσι και στο 62΄ο Καβάνι πέτυχε το 3-1. Είδες το θαύμα, αλλά είδες και το τέλος του. Σωστά πίστεψες ότι η Μπάρτσα μπορεί και το 3-0 στο 50΄, μετά από μια εμφάνιση μέτρια, παραμένει μια αιώνια απόδειξη δυνατοτήτων, αλλά ούτε ένα θαύμα δεν έφτανε για να δεις την πιο ιστορική ανατροπή. Οσο οι Γάλλοι γίνονται ένα κουβάρι και πανηγυρίζουν νοιώθεις μια μεγάλη αμηχανία, αλλά δεν τολμάς να πεις «κρίμα» γιατί κάτι τέτοιο δεν υπάρχει. Που να ξερες τι σε περιμένει…

Πέρα από το ανεξήγητο

Το τέλος του ματς πάει πιο πέρα κι από το ίδιο το ανεξήγητο. Τίποτα από όσα συμβαίνουν στο Καμπ Νου δεν εξηγείται, ούτε καν με τη μεταφυσική που υποτίθεται πως έχει απαντήσεις για όλα. Ο κόσμος μένει κολλημένος στις θέσεις του, μάλλον για να χειροκροτήσει την κατάθεση ψυχής και την προσπάθεια, αυτό το θαύμα θέλησης που είδε μέχρι το 50΄κι ας μην έφτανε για να δώσει πρόκριση: ο Καβάνι κι ο Ντι Μαρία έχουν στα πόδια τους ένα δεύτερο γκολ, αλλά το χάνουν, αφού όλα πλέον έχουν τελειώσει και υπάρχουν και περιθώρια για χαμένες ευκαιρίες – στον Ντι Μαρία γίνεται και πέναλτι, αλλά στο 85΄δεν υπάρχει όρεξη ούτε για διαμαρτυρίες. Και ξαφνικά ο πλανήτης ολόκληρος, ο γεμάτος από άπιστους αλλά και δοκιμασμένους πιστούς, γίνεται αυτόπτης μάρτυρας του εντυπωσιακότερου φινάλε, που έχει υπάρξει στην ιστορία του ποδοσφαίρου – ίσως και όλων των σπορ. Ο Νεϊμάρ με ένα φάουλ κάνει στο 88΄ το 4-1 και οι αρτίστες γίνονται ξαφνικά φονιάδες. Ο Σουάρες παίρνει ένα ακόμα πέναλτι από τον άγουρο Μαρκίνιος, ενώ είμαστε ήδη στις καθυστερήσεις – ο Μέσι αφήνει την εκτέλεση στον Νεϊμάρ, που έχει υποσχεθεί να βάλει δυο γκολ γιατί το έχει συζητήσει με τη μοίρα του, 5-1. Και στο 95΄ η αλλαγή του Λουίς Ενρίκε, ο Σέρχι Ρομπέρτο κι όχι ένας από τους σταρ της Μπάρτσα, παίρνει τη μπάλα από τον αρχάγγελο Νεϊμάρ και κάνει το 6-1. Ποτέ στην ιστορία του ποδοσφαίρου τόσος κόσμος δεν έμεινε άναυδος ακούγοντας το σφύριγμα της λήξης ενός ματς.

Αντιμέτωποι με μια θεομηνία

Η Μπάρτσα δεν ήταν ούτε θεαματική, ούτε άψογη, ούτε όσο παραγωγική λέει το τελικό 6-1. Από ένα σημείο και μετά παίζει σχεδόν χωρίς άμυνα: ακόμα κι ο Τερστέγκεν κατεβαίνει για να παίξει φορ και μετά γίνεται κόφτης! Δεν υπάρχουν ρόλοι, ούτε σχέδιο, ούτε καν καθαρό μυαλό: μόνο πίστη. Αποδεικνύεται ότι αυτή η σιδερένια θέληση αρκούσε στο τέλος για να πανικοβάλει την Παρί που καταρρέει γιατί ο χρόνος δεν περνά, το σφύριγμα της λήξης δεν ακούγεται, το γήπεδο ποτέ μα ποτέ δεν σωπαίνει. Το ματς τελειώνει σαν παιγνίδι μποξ που ο χαμένος στα σημεία επιχειρεί να κερδίσει με νοκ άουτ και το κατορθώνει: αυτή η εξωπραγματική αντίδραση δημιουργεί το δεύτερο απαραίτητο θαύμα – όποιος στέκεται σε αποφάσεις διαιτητή, λάθη του Εμερι, αδυναμίες της γαλλικής άμυνας κτλ δεν έχει βρεθεί ποτέ αντιμέτωπος με θεομηνία. Αποδεικνύεται στο τέλος ότι κάναμε τη λάθος συζήτηση για την ανάγκη ενός θαύματος: αν κάποιος ένα θαύμα χρειαζόταν ήταν η Παρί – η Μπάρτσα μπορούσε να κάνει όσα θαύματα η βραδιά απαιτούσε.   

Το είπα μετά την ήττα της με 4-0, το λέω και τώρα: το παιγνίδι της Μπάρτσα έχει φθίνει, σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν η ομάδα παίζει χειρότερο ποδόσφαιρο, αλλά η δύναμη του Καμπ Νου παραμένει ανεξάντλητη. Ισως η Μπαρτσελόνα δεν κατακτήσει το Τσάμπιονς λιγκ – αλλά η κατάκτησή του δεν είναι κατόρθωμα πιο μεγάλο από αυτό που έκανε χθες. Η ομάδα υπήρξε πρωταγωνίστρια σε μια απίθανη ιστορία, που όλος ο κόσμος είδε χωρίς να μπορεί επαρκώς να εξηγήσει. Μετά από δέκα χρόνια δύσκολα κάποιος θα θυμάται τον νικητή του Τσάμπιονς λιγκ: αυτό όμως που είδε στο Καμπ Νου χθες δεν θα το ξεχάσει ποτέ.