Υπάρχουν ηθοποιοί που λατρεύω και βλέπω οτιδήποτε στο οποίο εμφανίζονται ακόμα κι αν γνωρίζω πως είναι μια τεράστια κουταμάρα: ο τελευταίος στην κατηγορία είναι ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς – για μένα υπέροχος ακόμα κι όταν εμφανίζεται σε σειρές που είναι να απορείς για τον λόγο που το κάνει. Υπάρχουν ηθοποιοί που έχω αποφασίσει ότι μου είναι αδιάφοροι – συνήθως γιατί παίζουν τον ίδιο πάντα ρόλο, η Μέριλ Στριπτ πχ. Υπάρχουν ηθοποιοί που πάω να τους δω κάθε φορά με άγια περιέργεια (όπως ο Μαρκ Ράφαλο ή ο Γιοακίμ Φίνιξ) και άλλοι που απλά έχω συνηθίσει να τους βλέπω (όπως ο Τομ Κρουζ ή ο Ματ Ντέιμον). Και υπάρχει και ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο.

Ο άνθρωπος που θα κάνει σουξέ

Αν το 1996, χρονιά που θυμάμαι να τον ξεχωρίζω στο «Romeo + Juliet», υπήρχε το AI θα πίστευα ότι ο Ντι Κάπριο ήταν fake δημιούργημά του. Όχι γιατί δεν ήταν καλός αλλά γιατί νόμιζες ότι είναι κατά παραγγελία του Χόλυγουντ - ότι τον κατασκεύασαν γιατί δεν μπορούσαν αλλιώς. Γοητευτικός αλλά αλητάκος, ωραίος σαν παιδί του Μπέβερι Χίλς αλλά με καταγωγή ιταλιάνικη, μαγνήτης κυρίως για τα γυναικεία βλέμματα. Δίπλα στην τότε πιτσιρίκα Κλερ Ντέινς ήταν σαν να του έχουν κρεμάσει μια ταμπέλα που να έγραφε «εγώ - είμαι - ο -νέος –Αμερικάνος – σούπερ - σταρ - που -δεν – χρειάζεται - να – είμαι- σπουδαίος – ηθοποιός - για – να - κάνω – τεράστια - σουξέ».

Τον αδικώ κομμάτι ίσως. Είχε ήδη μια υποψηφιότητα για Οσκαρ δεύτερου ρόλου για το «Τι βασανίζει τον Γκίλμπερτ Γκρέιπ» που ποτέ δεν είδα. Είχα δει όμως το «Γρήγορη και Θανάσιμη» και το «Αγεφύρωτες Σχέσεις»: στο πρώτο είχε απαιτήσει την παρουσία του στην ταινία η ίδια η Σάρον Στόουν στο δεύτερο τον είχε διαλέξει ο Ντε Νίρο αλλά ποτέ δεν κατάλαβα το γιατί συνέβησαν και τα δυο.

Ο γνωστός δρόμος

Ο δρόμος ενός χαρισματικού (και συνήθως ωραίου) Αμερικάνου ηθοποιού προς την καταξίωση είναι δεκαετίες τώρα ο ίδιος. Ο πιτσιρικάς, αν γυαλίσει στο μάτι των παραγωγών, παίρνει ένα ρόλο δίπλα σε ένα καταξιωμένο ηθοποιό του οποίου προορίζεται για διάδοχος στο box office. Κάνει γρήγορα μια τουλάχιστον συνεργασία με ένα καταξιωμένο σκηνοθέτη που μιλάει για αυτόν με τα καλύτερα λόγια. Κερδίζει τουλάχιστον μια υποψηφιότητα για Οσκαρ ή κερδίζει κάποια από τις Χρυσές Σφαίρες. Αφήνει σχετικά γρήγορα την τηλεόραση. Αν είναι «μάτσο» στήνονται πάνω του μια σειρά από ταινίες με συνέχειες. Όταν φτάνει στο μεγάλο σουξέ κάνει ένα βήμα πίσω και κάνει πάλι μια δυο καλές συνεργασίες με καταξιωμένους σκηνοθέτες και στην συνέχεια ή γίνεται σκηνοθέτης κι ο ίδιος ή παραγωγός ή αρχίζει και πουλάει μια περσόνα που έχει μάθει καλά: μπορεί να είναι ιδανικός ζεν πρεμιέ ή ψυχάκιας, πρωταγωνιστής σε ταινίες δράσης ή απλά ειδικός στο να παίζει τον καλό Αμερικάνο.

Σκεφτείτε όποιον από τους τωρινούς σταρ θέλετε και θα δείτε ότι το σχήμα ισχύει. Για τον Τζόνι Ντεπ έγιναν οι Πειρατές της Καραϊβικής. Ο Τζόρτζ Κλούνεϊ παίζει τα τελευταία δέκα χρόνια που έφτασε στην καταξίωση τον ίδιο ρόλο – όπως κάνουν πριν από αυτόν ο Ντε Νίρο, ο Πατσίνο, ο Νίκολσον. Ο Τομ Κρουζ μετά το Risky Business και το Τop Gun συνεργάστηκε με τον Πολ Νιούμαν κι έκανε ταινίες με τον Ολιβερ Στόουν πριν αναλάβει τη σειρά Mission Impossible. Ο Τομ Χάνκς πριν διαπρέψει στον επαναλαμβανόμενο ρόλο του καλού Αμερικάνου έκανε σουξέ με την Μεγκ Ράιαν αλλά δούλεψε και με τον  Σπίλμπεργκ και τους αδερφούς Κοέν πριν αναλάβει εργολαβία τις μεταφορές των βιβλίων του Νταν Μπράουν. Το σχήμα λειτουργεί για όλους: πολλούς τους βοήθησε και η Marvel καθώς μετά από θεαματικά ντεμπούτα, συνεργασίες με σοβαρούς σκηνοθέτες και εισπρακτικά σουξέ, βρήκαν ένα ρόλο σουπερήρωα που τίμησαν δεόντος. Ο Ντι Κάπριο όμως είναι κομμάτι διαφορετική περίπτωση.

Ο μόνος ρόλος που έπαιζε   

Για πάρα πολλά χρόνια πίστευα πως ο Ντι Κάπριο δεν θα γίνει ποτέ κανονικός ηθοποιός αλλά θα μείνει για πάντα ο Ντι Κάπριο, δηλαδή ένας τύπος που έκανε περάσματα από ταινίες (και ως πρωταγωνιστής) χωρίς να έχει καμία σχέση με τον ήρωα που υποδύεται. Όποιος χρησιμοποιούσε τον Ντι Κάπριο το έκανε για να τον έχει στην ταινία σχεδόν αδιαφορώντας για την συμβατότητα του με τον ήρωα που αυτός έπρεπε να υποδυθεί. Ο Ντι Κάπριο δεν θα μπορούσε ποτέ να ήταν ο καταραμένος ποιητής Αρτούρο Ρεμπό τον οποίο υποδύθηκε στην «Καταραμένη Σχέση». Ως Εντγαρ Χούβερ ήταν να γελάς. Δεν είχε καμία σχέση με τον Βασιλιά Λουδοβίκο της Γαλλίας και το δίδυμο αδερφό του Φίλιππο, στο «Ο Άνθρωπος Με Τη Σιδερένια Μάσκα».  Στο «Ματωμένο Διαμάντι» ήταν εντελώς παράταιρος. Με τον Χάουαρντ Χιούζ στο Ιπτάμενος Κροίσος είχε μια πάρα πολύ μακριά ομοιότητα στο κούρεμα: τίποτα άλλο. Στις «Συμμορίες της Νέας Υόρκης», ξανθωπός με «πιτσέτο» καλλιτέχνη μπαρμπέρη, δεν είχε λόγο ύπαρξης. Οι ερμηνείες του δεν ήταν κακές: ήταν απλά εντελώς άκυρη η παρουσία του – σαν να βλέπεις τον Μόργαν Φρίμαν να παίζει τον Γιαπωνέζο.

Ενοιωθα για χρόνια πως αν ο τύπος δεν ήταν ο Ντι Κάμπριο που όλοι οι Αμερικάνοι ήθελαν να παρακολουθούν βλέποντας στο πρόσωπό του άλλος τον καλό του γιό, άλλος τον καλό του φίλο, άλλος ένα ωραίο τύπο και όλες ένα κούκλο, δεν θα έπαιρνε τους ρόλους αυτούς ποτέ. Η ταινία που τον μετέτρεψε σε απόλυτο είδωλο, ο «Τιτανικός», ήταν το αριστούργημα της χρήσης του από τα στούντιο: εκατομμύρια κοριτσάκια συγκινήθηκαν γιατί ο Ντι Κάπριο αγάπησε την κοκκινομάλλα Κέιτ Γουίνσλετ  μέχρι θανάτου. Το ότι δεν έμοιαζε με επιβάτη τρίτης θέσης, αλλά με ένα παλικάρι που θα μπορούσε να ταξιδεύει με το Πλοίο της Αγάπης δεν απασχολούσε κανένα. Εκτός πιθανότατα από τον ίδιο. Που μόλις έφτασε στην απόλυτη καταξίωση άρχισε να αισθάνεται την ανάγκη να γίνει και ερμηνευτής ρόλων. Και να πάψει να είναι ένας περιπλανώμενος από ταινία σε ταινία σουπέρ σταρ που ο μόνο ρόλος που έπαιζε ήταν αυτός του Ντι Κάπριο. Ενας ρόλος υπαρκτός στο Χόλυγουντ που όμως δεν υπήρχε σε καμία ταινία.

Με σκηνοθέτες για να παίξει ρόλους

Από το 2010 περίπου και μετά ο τύπος αρχίζει να διαλέγει και σκηνοθέτες για να δουλέψει αλλά και ρόλους. Ο Σκορσέζε στο «Shutter Island» κι ο Νόλαν στο «Ιnception» μας παρουσιάζουν για πρώτη φορά ένα Ντι Κάπριο ικανό να υποδυθεί ένα ήρωα με εσωτερικές αγωνίες: τον βλέπουμε να προβληματίζεται για το που έχει μπλέξει, να ανησυχεί επειδή χάνει τον έλεγχο, να «τσαλακώνεται». Το τσαλάκωμα αυτό είναι ο δρόμος προς την καταξίωση. Στο «Λύκο της Γουολτ Στριτ» ο Ντι Κάπριο καταθέτει κάμποση ατόφια παράνοια. Στο «Κάποτε στο Χόλυγουντ» ο Ταραντίνο τον καρτουνίζει – το χει κάνει και στο Djanko με λιγότερη επιτυχία. Στους «Δολοφόνους του Ανθισμένου Φεγγαριού» ο Ντι Κάπριο δεν χάνει στην αναμέτρηση με τον Ντε Νίρο: δεν είναι λίγο. Προηγουμένως έχει πάρει το Οσκαρ για την άνιση «Επιστροφή» και έχει ικανοποιήσει την καλλιτεχνική του ματαιοδοξία παίζοντας τον «Υπέροχο Γκάτσμπι»: μιμείται τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ αλλά δεν πειράζει – και η μίμηση είναι δουλειά ηθοποιού. Στο Don`t look up έδειξε και το κρυμμένο κωμικό του ταλέντο. Αλλά είναι η εφετινή του δουλειά που στα μάτια μου τον καταξιώνει ως ένα σπουδαίο ηθοποιό – που μάλιστα δούλεψε και εξελίχτηκε όσο λίγοι όταν αρκούσε απλά η παρουσία του σε μια ταινία για να την μετατρέψει σε εμπορική επιτυχία. Το «Μια μάχη μετά την άλλη» χωρίς τον Ντι Κάπριο θα ήταν μια τίμια προσπάθεια του Πολ Τόμας Αντερσον να δώσει στους φανς του Ταραντίνο μια ταινία που θα μπορούσε να έχει κάνει αυτός αν τον ενδιάφερε να κάνει πλάκα με τις αμερικάνικες πολιτικές διαιρέσεις. Δεν μιλάμε ούτε για αριστούργημα, ούτε καν για την καλύτερη ταινία του Αντερσον. Αλλά χάρη στην ερμηνεία (και όχι στην παρουσία) του Ντι Κάπριο η ταινία είναι διασκεδαστικότατη, ενδιαφέρουσα, εκρηκτική με τον ίδιο μάλιστα να μεταμορφώνεται στην διάρκεια της από ένα είδος Ματ Ντέιμον Τζέιησον Μπορν στην αρχή σε ένα είδος Τζεφ Μπριτζες Big Λεμπόφσκι στο δευτερο μέρος της. Πρόκειται για ένα ύμνο στην λόξα και βοηθά για αυτό και η παρουσία και ο ρόλος του Σον Πεν που όμως είναι εντελώς καρτουνίστικος και υπονομεύει την όποια προσπάθεια να ειπωθεί και κάτι σοβαρό.

Δεν πειράζει. Σημασία έχει ότι ο Ντι Κάπριο είναι σπουδαίος. Όχι ως Ντι Κάπριο. Ως ηθοποιός. Που θα κάνει σπουδαία πράγματα και στην συνέχεια τώρα που δουλεύει για την πάρτι του. Καιρός ήταν.