Δεν νομίζω ότι έχει πια μεγάλη σημασία να εξηγεί κανείς πόσο καλή δουλειά κάνει ο Πέδρο Μαρτίνς στον Ολυμπιακό – το χουν καταλάβει λίγο πολύ όλοι. Αλλά κι αυτός ο άτιμος δεν σταματά να μας δίνει μαθήματα. Κι επειδή πουθενά δεν διάβασα ποια ακριβώς ήταν αυτή τη φορά η συμβολή του στη νίκη του Ολυμπιακού στον τελικό θα γράψω κάτι που νομίζω ότι κάνει κατανοητό το πόσο πολύπλοκη είναι η δουλειά του προπονητή. Όχι μόνο και ειδικά του Μαρτίνς, αλλά του πραγματικού προπονητή γενικότερα.
Η προσπάθεια και η απόδοση
Ο Ολυμπιακός έκανε το νταμπλ κερδίζοντας στον τελικό του κυπέλλου την ΑΕΚ χωρίς να εντυπωσιάσει, αλλά και χωρίς να ιδρώσει και ιδιαίτερα. Ο Μαρτίνς, προς τιμή του, είπε στο τέλος του αγώνα πως ήταν ευχαριστημένος πιο πολύ από την προσπάθεια των παικτών του, παρά από την απόδοση της ομάδας του. Εγώ θα λεγα πως θα πρεπε να είναι ευχαριστημένος από τον εαυτό του. Όχι τόσο για το κοουτσάρισμα, που δεν είχε μυστικά, αλλά για την προετοιμασία του παιγνιδιού κυρίως.
Στο μυαλό μας έχουμε συνήθως τον Ολυμπιακό των πολλών τελικών προσπαθειών και των μεγάλων σκορ, τον Ολυμπιακό που πιέζει ψηλά και κάνει κατοχή της μπάλας, αλλά ο Μαρτίνς ξέρει πλέον και να κερδίζει και 1-0 και το έδειξε πέρυσι σε ματς δύσκολα – όχι μόνο δυο φορές στην Τούμπα, ή στο Περιστέρι, ή με τον ΟΦΗ στο πρωτάθλημα, αλλά και με τον Ερυθρό Αστέρα στο Τσάμπιονς λιγκ π.χ. Η νίκη στον τελικό έχει πολύ από Μαρτίνς. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς.
Πολλά πολλά ματς πιο νωρίς
Για τον προπονητή του Ολυμπιακού ο τελικός δεν ξεκίνησε χθες, αλλά πολλά πολλά ματς πιο νωρίς. Ο Μαρτίνς έμαθε στην ομάδα του στη διάρκεια της προηγούμενης σεζόν κάτι που ένα χρόνο πριν δεν ήξερε: ότι δηλαδή υπάρχουν ματς στα οποία η σωστή αμυντική κάλυψη και ο έλεγχος του χώρου μετράνε σχεδόν όσο η κατοχή της μπάλας – το παιγνίδι δηλαδή που ο Ολυμπιακός παραδοσιακά αγαπάει. Αυτό το παιγνίδι, μιας στιβαρής αμυντικής οργάνωσης, ο Ολυμπιακός το βρήκε πέρυσι (και για να περάσει τους προκριματικούς και για να σταθεί αξιοπρεπώς στους ομίλους του Τσάμπιονς λιγκ) και δεν το ξέχασε. Για να το κάνει χρειάζεται να μην ανεβούν πολύ οι γραμμές του, να υπάρχει πολύ κυνηγητό στη μεσαία γραμμή και φυσικά να είναι η ομάδα συγκεντρωμένη, ώστε να εκμεταλλευτεί τις φάσεις στην επίθεση – που μοιραία, αν αφήσεις τη μπάλα στον αντίπαλο θα είναι λιγότερες.
Ο Ολυμπιακός έκανε αυτό το παιγνίδι στο Πλιζέν, στην Πόλη με την Μπασακσεχίρ, στο Λονδίνο με την Τότεναμ και φυσικά στο Μόναχο υποχρεωτικά. Πρόκειται για μια εκδοχή του πορτογαλικού ποδοσφαίρου, που θυμίζει πολύ το ποδόσφαιρο του Φερνάντο Σάντος π.χ. Τέσσερα μπακ που σπανίως ανεβαίνουν, προστατεύονται από δυο κόφτες και τέσσερις παίκτες στην επίθεση πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους, χωρίς πολλές βοήθειες από όσους παίζουν στα μετόπισθεν – τουλάχιστον μέχρι ο αντίπαλος να κουραστεί. Στη μέση χρειάζεται ένας σύρτης που να βοηθά άμυνα και επίθεση – στο Βόλο, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις ήταν ο Καμαρά.
Με σεβασμό και προσοχή
Ο προπονητής του Ολυμπιακού φρόντισε να αντιμετωπίσει την ΑΕΚ με σεβασμό και προσοχή, αλλά και με μια τακτική ολότελα διαφορετική από αυτή που ακολούθησε στα τέσσερα προηγούμενα ματς της σεζόν, ακριβώς γιατί είχε ελλείψεις. Δεν άγχωσε την ομάδα (για αυτό κι έπαιξε με τον Βαλμπουενά, τον Ρατζέλοβιτς και τον Μασούρα πίσω από τον Ελ Αραμπί, χωρίς να προτιμήσει μια μεσαία γραμμή με τρεις κόφτες), αλλά φρόντισε να υπάρχει η πρέπουσα κάλυψη της άμυνας. Κι όταν κάποια στιγμή ο ρυθμός έπεσε και το ματς χρειαζόταν τρεις κανονικούς χαφ, μπήκε στη θέση του Βαλμπουενά ο Καφού και το ματς έληξε.
Φιλικό με συμπεράσματα
Πολύ σημαντικό για όσα έγιναν υπήρξε για τον Ολυμπιακό το φιλικό ματς με τον Ατρόμητο: το ένα και μοναδικό αληθινό φιλικό προετοιμασίας. Ο Μαρτίνς μας έδειξε ότι ακόμα και το πιο ασήμαντο φιλικό μπορεί να σου επιτρέψει να βγάλεις τα σωστά συμπεράσματα, αν το διαβάσεις. Στο Περιστέρι όποιος έβλεπε το ματς στάθηκε στις δυσκολίες του Ολυμπιακού στην επίθεση, στην έλλειψη καθαρών ευκαιριών, στις αδυναμίες που δημιουργεί επιθετικά η απουσία του Τσιμίκα και του Ομάρ κτλ. Ο Μαρτίνς είδε όμως κάτι άλλο: ότι η ομάδα του δεν μπορεί να κάνει την κατοχή της μπάλας που θέλει και να παίξει με την άμυνα ψηλά όπως συνηθίζει, αλλά ούτε και να πρεσάρει πολύ. Κόντρα στην ΑΕΚ φρόντισε η κατοχή να είναι λιγότερη (εξού και η απόφαση να μην παίξει ο Ολυμπιακός 4-3-3 ή 4-4-2 όπως στο Περιστέρι) αλλά και η άμυνα να μην είναι ψηλά. Το γρήγορο γκολ σαφώς βοήθησε την στρατηγική, αλλά ο Ολυμπιακός φάνηκε πολύ προετοιμασμένος να κάνει ένα παιγνίδι αντεπιθέσεων, που δεν συνηθίζει.
Μια μη προβλέψιμη ομάδα
Ενώ η ΑΕΚ επικέντρωσε το παιγνίδι της στο πως θα δημιουργήσει προβλήματα στα ακραία μπακ του Ολυμπιακού, ο Μαρτίνς παρουσίασε μια μη προβλέψιμη ομάδα – κάνοντας τα αντίθετα από όσα στο Περιστέρι δοκίμασε! Ο Χασάν κάθισε στον πάγκο ενώ με τον Ατρόμητο ήταν από τους καλύτερους. Ο Φορτούνης δεν αγωνίστηκε γιατί ο κόουτς ήθελε κυνηγητό και καλύψεις. Το πιο σημαντικό, όμως, ήταν η ευκολία με την οποία οι παίκτες του προσαρμόστηκαν σε ρόλους διαφορετικούς από αυτό που είχαμε συνηθίσει. Ο Τοροσίδης στο τελευταίο του ματς έπαιξε αριστερό μπακ χάρη στην εμπειρία του. Ο Καμαρά, απόντος του Γκιγιέρμε πλέον, έπαιξε μετά από καιρό μπροστά από την άμυνα. Ο Μπρούνο έπαιξε δεξί μπακ κι ο Σισέ στο τέλος αριστερό (!) – έκανε μάλιστα και προωθήσεις τρελαίνοντας τον Παουλίνιο που είχε μπει στο ματς για να πιέσει επιθετικά.
Εγώ βλέποντας τις αδυναμίες του Ολυμπιακού στο Περιστέρι ομολογώ ότι δεν του έδινα μεγάλη τύχη να κερδίσει την πληρέστερη ΑΕΚ ακριβώς γιατί διέκρινα ένα έλλειμμα επιθετικότητας και ενέργειας, αλλά δεν είμαι προπονητής. Ο Μαρτινς, που είναι, είχε άλλη γνώμη: βραχυκύκλωσε την ΑΕΚ περιμένοντας την, πράγμα που δεν είχε κάνει μέχρι τώρα ποτέ. Και το κανε γνωρίζοντας πως οι κυνηγοί του Ολυμπιακού έχουν τη δυνατότητα με λίγες φάσεις στην διάθεσή τους να βρουν ένα γκολ. Χωρίς μάλιστα ο Ολυμπιακός να πιέσει πολύ.
Επαγγελματική νίκη
Κυρίως όμως όσα έγιναν σε αυτό ειδικά το ματς μαρτυρούν πόσο σημαντικό είναι στο ποδόσφαιρο του καιρού μας να ξέρεις να χειρίζεσαι τους ανθρώπους. Υπάρχουν δυο παίκτες που θα μπορούσαν να είναι θυμωμένοι με τον Μαρτίνς για πολλά - κι όμως του χάρισαν ένα κύπελλο. Ο Μπρούνο πέρυσι το καλοκαίρι πλήρωσε με παραγκωνισμό ένα πέναλτι που έκανε με την Μπασακσεχίρ στην Πόλη: πιθανότατα να φύγει τώρα από τον Ολυμπιακό, αφού ήρθαν κι άλλοι χαφ – ο Πέπε κι ο Ενβιλά θέλουν φανέλα βασικού. Ο Ρατζέλοβιτς θα μπορούσε να τα έχει μαζί του, πιστεύοντας πως μετά τα γκολ- πρόκριση απέναντι στην Κρασνοντάρ, άξιζε πιο πολύ χρόνο και περισσότερες ευκαιρίες. Ο Μπρούνο θα μπορούσε να κατηγορεί τον προπονητή γιατί δεν τον κάλυψε, ο Ρατζέλοβιτς γιατί δεν τον καθιέρωσε. Αλλά ο Μπρούνο τα δωσε όλα και το σερβάκι ήταν ο ΜVP του τελικού. Γιατί; Γιατί ο καλός Πέδρο δεν αφήνει περιθώρια στους παίκτες του να σκεφτούν έτσι. Τους εξηγεί τι θέλει, χτίζει μια τίμια σχέση μαζί τους, μεγαλώνει τον επαγγελματισμό τους.
Δεν ξέρω πόσο θα μείνει ο Μαρτίνς στον Ολυμπιακό – μπορεί πολύ, μπορεί λίγο, ποτέ δεν ξέρεις. Αλλά όταν φύγει θα χει κάνει σοφότερο όποιον αγαπάει το ποδόσφαιρο και θέλει να το καταλάβει. Στο Βόλο μια ομάδα από άριστους επαγγελματίες έκανε φέτος το νταμπλ. Με μια κανονική επαγγελματική νίκη. Όταν ξανακούσετε τον όρο αυτό, να θυμόσαστε πως μόνο φτιάχνοντας επαγγελματίες, μπορείς να κερδίζεις επαγγελματικά.
