Το γραφα και τις προάλλες. Καταστροφές συμβαίνουν σε όλες τις χώρες: είναι αδύνατο να τα βάλεις με τη φύση, που συχνά σε τιμωρεί για το γεγονός ότι δεν την σεβάστηκες. Ακόμα και χώρες οργανωμένες μπορεί να δουν πόλεις να καταστρέφονται από σεισμούς, πυρκαγιές και πλημμύρες. Ειδικά όταν υπάρχουν και νεκροί πρέπει οι αναφορές σε ευθύνες να είναι προσεχτικές: ο κόσμος τιμωρεί όποιον προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το ανθρώπινο δράμα και καλά κάνει.
Στην μη κανονική και παράξενη χώρα μας, ωστόσο, έχει ενδιαφέρον ότι την καταστροφή που χτύπησε την Δυτική Αττική, αλλά και άλλες περιοχές της Ελλάδας, πιο πολύ και από την αντιπολίτευση προσπαθεί να την εκμεταλλευτεί η Κυβέρνηση και μάλιστα με τρόπους που φλερτάρουν με το grotesco.
Η νέα διάσταση του Εθνικού Πένθους
Η πρώτη επένδυση έγινε στην εικόνα: ετούτη η Κυβέρνηση την κάνει πάντα. Το διάγγελμα για το Εθνικό Πένθος το έκανε πριν μια εβδομάδα ο Πρωθυπουργός με τόνους μελοδραματικούς: «το εθνικό πένθος είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε», «κήρυξα αμέσως μια σύσκεψη αρμοδίων κι αυτοί άφησαν κατά μέρος κάθε προτεραιότητα», «η αντιμετώπιση των συνεπειών της θεομηνίας θα συνεχιστεί με αμείωτη ένταση», «εύχομαι κουράγιο και δύναμη σε όσους δίνουν τη μάχη της ανθρωπιάς και της αλληλεγγύης». Μιλούσε όρθιος, με το κεφάλι σκυφτό στο πλάι – σαν έτοιμος να κλάψει. Μετά πήρε τη σκυτάλη η Περιφερειάρχης κ. Ρένα Δούρου, που εμφανίστηκε με χοντρά γυαλιά, το μαλλί κότσο για να δείχνει πιο μεγάλη και σκυθρωπή, έτοιμη να μιλήσει με τις πιο σύνθετες φράσεις που έχει χρησιμοποιήσει άνθρωπος για να αποδείξει ότι έχει επίγνωση της δυσκολίας της κατάστασης. Ακολούθησε ο Γιώργος Καραμέρος, που βγήκε στην τηλεόραση με κίτρινο γιλέκο, έτοιμος να βουτήξει στη λάσπη για να ανασύρει αγνοούμενους – μόνο που αντί να μοιάζει με διασώστη έμοιαζε με κομπάρσο που θέλει να παίξει το ρόλο και τον έφεραν από το διπλανό στούντιο για οντισιόν. Είδα ακόμα τον Νίκο Φίλη να προσπαθεί να εξηγήσει γιατί ευθύνη έχουν όλοι οι άλλοι εκτός από την κυβέρνηση και την Περιφέρεια και το σόου ολοκληρώθηκε με τον μεγάλο Πέτρο Κωνσταντινέα που έδωσε το νέο ορισμό του Εθνικού Πένθους. Όταν τέτοιο υπάρχει, πρέπει να πηγαίνουμε στην Πάολα και αφού τραγουδήσουμε όλοι μαζί το «να μ αφήσεις ήσυχη θέλω», τιμώντας τη θηλυκή πλευρά του εαυτού μας, οφείλουμε μετά να ουρλιάζουμε κατηγορώντας την δήμαρχο της Μάνδρας μιλώντας ακατάληπτα. Η εμφάνιση του Κωνσταντινέα με τα μάτια κατά κόκκινα από το ξενύχτι είναι η καλύτερη απόδειξη ότι παράλληλα με το Εθνικό Πένθος, θα πρέπει να υπάρξει και πένθος για την Αριστερά, που έφτασε να την εκπροσωπεί κάθε τύπος που ουρλιάζει, θεωρώντας το γρύλισμα πατριωτικό καθήκον: αλίμονό της και αλίμονό μας.
Θυμάμαι που πριν από λίγο καιρό έγραφα για τον Κουρουπλή, που έβγαινε στις τηλεοράσεις μετά την καταστροφή του Σαρωνικού αδυνατώντας να κρύψει την αμηχανία του. Όμως σε σχέση με αυτά που είδαμε αυτές τις μέρες ο Κουρουπλής ήταν ένας κύριος: ούτε βγήκε να παίξει την τεθλιμμένη συγγενή, ούτε τον είδαμε με μπουφάν του ναυτικού, ούτε εμφανίστηκε έχοντας πιεί προηγουμένως το Βόσπορο. Αυτός περιέφερε τη θλίψη του αρνούμενος να πει «παραιτούμαι». Ετούτοι είναι μια θλίψη όλοι τους.
Η πολιτική των επιδομάτων
Για να είμαι ειλικρινής απορώ και με τον τρόπο που ασκείται η περίφημη πολιτική των επιδομάτων και των παροχών στους κακόμοιρους ανθρώπους που είδαν τα σπίτια τους και τις επιχειρήσεις τους να καταστρέφονται. Δεν έχω αντίρρηση να τους βοηθήσουν όλοι όσο και όπως μπορούν. Ναι, καλό θα είναι να πάρουν οι άνθρωποι και δάνεια και επιχορηγήσεις και κάθε τύπου βοήθεια για να ξαναρχίσουν την ζωή τους μετά την καταστροφή. Όμως μια στιγμή: μήπως πριν από όλα αυτά θα ήταν λογικότερο να βρούμε τι έφταιξε, πέρα από τη βροχή, και προέκυψε αυτή η καταστροφή; Αν το πρόβλημα είναι τα μπαζωμένα ρέματα, η άναρχη δόμηση, ή έστω η έλλειψη των κατάλληλων αντιπλημμυρικών έργων, τότε ποιος διασφαλίζει τους ανθρώπους πως και αν διορθώσουν τις ζημιές, δεν θα τους διαλύσει τα σπίτια η επόμενη πλημμύρα; Η μήπως τους δίνουν χρήματα ως ελεημοσύνη για να καμαρώνουν στις κάμερες, όπως οι κακόμοιροι εκείνοι κάποτε στην Ηλεία, που έδειχναν στην τηλεόραση τις επιταγές με τα τριχίλιαρα; Το ξαναλέω: στους ανθρώπους να δοθεί κάθε βοήθεια, αλλά να δούμε πρώτα από όλα και το τι χρειάζεται για να μην ξαναβρεθούν στην ίδια δραματική κατάσταση. Διότι αν τους αποζημιώσουν για να συνεχίσουν να ζουν σε περιοχές, που μπορεί να ισοπεδωθούν μετά την επόμενη πλημμύρα, δεν τους βοηθάνε να φτιάξουν την ζωή τους, αλλά απλά παρατείνουν το μαρτύριο τους. Κι είναι πραγματικά κρίμα.
Θα φανεί στο χειροκρότημα
Τα λαμβάνει κανένας υπόψην του αυτά τα απλά; Η κ. Δούρου π.χ έλεγε τον Οκτώβρη του 2014 ότι θα τις χρειαστούν το πολύ τρία χρόνια για να ολοκληρώσει τα αντιπλημμυρικά έργα που απαιτούνταν για την ασφάλεια της Δυτικής Αττικής – τώρα λέει ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος: ήταν άραγε ανενημέρωτη ή απλά έλεγε ψέματα τότε; Και γιατί κάποιος να πιστέψει τις νέες εξαγγελίες;
Οι υπόλοιποι πρωταγωνιστές της ιστορίας κινούνται από κίνητρα πιο ταπεινά. Ο Καραμέρος φορώντας το κίτρινο γιλέκο μιμείται τον Καραμανλή που πήγαινε κάποτε στις φωτιές της Ηλείας με στρατιωτικό τζάκετ παίζοντας τον Μπους. Ο Κωνσταντινέας ουρλιάζει και φωνάζει παριστάνοντας πάντα τον άνθρωπο του λαού: στο μυαλό του παριστάνει τον κατατρεγμένο κι ας μην έχει πατήσει στην Μάνδρα ποτέ του.
Αν όλα αυτά γίνονται είναι γιατί όλοι έχουν την βεβαιότητα ότι το κοινό που τους παρακολουθεί τέτοια θέλει. Η επένδυση στη θλίψη και στην αγανάκτηση, ακόμα και στη συμπόνια, γίνεται θεατρικά: όλοι πιστεύουν ότι έχουν μπροστά τους ένα μεγάλο κοινό που θα τους αποθεώσει δείχνοντας αγάπη και στοργή στην προσπάθεια τους. Ο Τσίπρας κηρύσσει Εθνικό Πένθος και πάει στη Σουηδία να βγάλει selfie με την Αχτσιόγλου ποντάροντας στις γιαγιάδες που θα συγκινηθούν από την ευαισθησία του. Η Δούρου και ο Καραμέρος παίζουν τους ανθρώπους που σκίζονται για όλους μας, παρά την αδικία της μοίρας που τους έφερε αντιμέτωπους με μια καταστροφή. Κι ο Κωνσταντινέας ουρλιάζει εκπροσωπώντας στο μυαλό του τον ίδιο τον ψηφοφόρο του, που θα στελνε και λουλούδια στην Πάολα ζητώντας της το «Εδώ σε θέλω καρδιά μου».
Το χειρότερο είναι πως μπορεί να έχουν δίκιο. Μας ξέρουν όλοι τους καλά. Και μπορούν να υποδύονται κάθε ρόλο: θλιμμένοι κι αγανακτισμένοι, πονόψυχοι και ελεήμονες, περιμένουν πάντα ένα χειροκρότημα. Κι ας είναι, εκτός των άλλων, και κάκιστοι ηθοποιοί…
