Μια εβδομάδα τώρα όλη η Ελλάδα ασχολείται με ένα κορίτσι που κατήγγειλε ότι την βιάσανε στη Θεσσαλονίκη τη βραδιά της πρωτοχρονιάς. Η ιστορία είναι φρικτή κι όσο διαβάζεις καταθέσεις στην αστυνομία, ακούς τις τοποθετήσεις διάφορων που ξέρουν και ανακαλύπτεις λεπτομέρειες, κανονικά πρέπει να θυμώνεις περισσότερο.

Δυστυχώς όλες οι ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Διότι δυστυχώς οι αληθινοί πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας είναι αυτοί που φαίνονται ελάχιστα στο πλάνο της καθημερινότητας: αναφέρομαι στους κατηγορούμενους – οι δικές τους πράξεις είναι που διερευνώνται ενώ εμείς, όπως σχεδόν πάντα συμβαίνει, μιλάμε επιπόλαια και βλακωδώς για το θύμα.

Είναι εύκολο να μιλάς για το θύμα

Γιατί στις πιο πολλές από αυτές τις ιστορίες μιλάμε για το θύμα; Γιατί είναι εύκολο. Είναι εύκολο να αμφιβάλεις, ενώ είναι δύσκολο να προβληματίζεσαι. Είναι εύκολο να φτιάχνεις θεωρίες για συμπεριφορές, ενώ είναι δύσκολο να ξέρεις τι τομάρια κυκλοφορούν στον πραγματικό κόσμο. Είναι εύκολο να δίνεις εξηγήσεις που σου μοιάζουν λογικές, ενώ είναι δύσκολο να δεχτείς τη διαστροφή ως εξήγηση. Είναι εύκολο να λες «τι ήθελε αυτή εκεί», ενώ είναι δύσκολο να αναρωτηθείς τι διάβολο ήθελαν αυτοί (που κατηγορούνται) σε μια σουίτα ξενοδοχείου πρωτοχρονιάτικα, ενώ μάλιστα δεν είναι από τη Θεσσαλονίκη. Είναι εύκολο να σταυρώσεις με υποψίες το θύμα, ενώ είναι δύσκολο να δεις την μεγάλη εικόνα. Δεν θες να τη δεις. Εχεις μάθεις να ζεις με απλοποιήσεις. Δεν σε κατηγορώ. Κι εγώ σαν εσένα είμαι.

Η ικανοποίηση της διαστροφής

Αυτή η ιστορία που συζητά όλη η Ελλάδα εδώ και μέρες δεν είναι μια ιστορία βιασμού: έχει να κάνει με τη διαστροφή. Κάτι τυπάκια που ψάχνουν πώς να γεμίσουν τη ζωή τους ανεβαίνουν στη Θεσσαλονίκη πρωτοχρονιάτικα να περάσουν ωραία με τα φιλαράκια τους σε μια σουίτα ξενοδοχείου, λες και η Θεσσαλονίκη είναι η Κούβα ή η Μπανγκόνγκ. Θέλουν να πληρώσουν και να κάνουν τα «ωραία» τους – προφανώς γιατί υπάρχει ένα καλοστημένο κύκλωμα που τους εξυπηρετεί. Φυσικά όλα αυτά δεν είναι λόγος να πέσει κανείς από τα σύννεφα – συμβαίνουν παντού. Αλλά όλα αυτά είναι στην προκειμένη περίπτωση η ρίζα του κακού: αυτό που η χώρα μας βλέπει (χωρίς να θέλει να το δει…) είναι μια κρυμμένη εικόνα της – μια εικόνα που κανονικά θα πρεπε να προκαλεί λίγη ντροπή, αλλά τίποτα τέτοιο δεν συμβαίνει κι ας μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας. Μήπως τα ίδια δεν λέγαμε και για την Ιωάννα, όταν της ρίξανε βιτριόλι; Η για την Μπεκατώρου;

Η βάση της ιστορίας είναι το πάρτι - όχι το γεγονός, αλλά ο συμβολισμός. Ενας Θεός ξέρει τι άλλο έχει γίνει κατά καιρούς σε αυτά τα πάρτι που αν έχουν τόση επιτυχία, ώστε πρωτοχρονιάτικα κάποιος να αφήνει τους δικούς του για να τρέχει εκεί, είναι γιατί προσφέρουν στους επιλεγμένους παρόντες την αίσθηση ό,τι μπορεί να κάνουν ό,τι γουστάρουν. Στο κέντρο μιας πόλης. Στη σουίτα ενός ακριβού ξενοδοχείου. Μπροστά στα μάτια όλων. Αυτή είναι στην προκειμένη περίπτωση η βάση της χαράς της διαστροφής. Η ικανοποίησή της.

Το εκεί είναι το θέμα

Ασχολούμαστε με το θύμα. Αναρωτιόμαστε γιατί μίλησε ή πως βρέθηκε εκεί, αλλά το πραγματικό πρόβλημα είναι το «εκεί», όχι το γιατί. Συζητάμε για τις επιλογές της κοπέλας, διαδηλώνουμε (κυριολεκτικά και όχι μόνο διαδικτυακά) για το δίκιο της, ζητάμε κι από άλλες να μιλήσουν και μπορεί και να το κάνουν. Αλλά η ρίζα του κακού δεν έχει να κάνει με τα θύματα – έχει να κάνει με τους θύτες. Αυτό που παρακολουθούμε είναι μια ιστορία παροχής υπηρεσιών που στα δικά μου μάτια είναι κομμάτι πιο σύνθετη από αυτό που νομίζουμε – μπορεί να έχει ένα θύμα, αλλά έχει πολλούς παραπάνω ενόχους από αυτό που φαίνεται. Αν οι τύποι ξεπέρασαν τα όρια είναι γιατί - καθώς φαίνεται - πληρώνουν για να έχουν αυτή τη δυνατότητα. Και υπάρχουν πολλοί πρόθυμοι αυτή την δυνατότητα να την πακετάρουν και να την πουλήσουν για να μπορούν τα παιδιά να κάνουν το κέφι τους – για αυτό πληρώνουν και αυτό μετράει. Γιατί τα παιδιά έτσι μεγάλωσαν: με τη βεβαιότητα ότι υπάρχει ένας κόσμος που θα εξυπηρετεί κάθε γούστο τους. Ακόμα και τη διαστροφή τους.

Μια ιστορία παρακμής

Αυτό που παρακολουθούμε δεν είναι ένας βιασμός – είναι μια ιστορία παρακμής. Της δικής μας δυστυχώς παρακμής. Ας δούμε τη μεγάλη εικόνα όχι για να νιώσουμε συμπόνια αλλά για να καταλάβουμε τον κόσμο μας. Σε μια στιγμή περιορισμών και απαγορεύσεων κάποιοι πιστεύουν πως έχουν το δικαίωμα μιας προνομιακής μεταχείρισης – διότι έτσι έχουν συνηθίσει. Αυτή η αίσθηση ενός προσωπικού δικαιώματος, που τους ξεχωρίζει από όσους δεν είναι σαν αυτούς, τους κάνει ασύδοτους: ό,τι ακολουθεί δεν μπορεί να προκαλεί έκπληξη, αλλά μόνο ντροπή. Ντροπή στην κοινωνία μας πρώτα πρώτα. Που αποτελείται από ξενοδόχους που «εξυπηρετούν». Από μετρ που «οργανώνουν». Από αστυνομικούς που δεν ελέγχουν. Από «βαποράκια» ουσιών και μυστικών. Από δικηγόρους που απειλούν. Από γονείς που μεγαλώνουν χαραμοφάηδες που νιώθουν κυρίαρχοι του κόσμου. Κι από ανθρώπους που κάθονται μπροστά στην τηλεόραση και ρωτάνε «τι ήθελε όμως αυτή εκεί». Ελπίζοντας σαδιστικά η απάντηση να είναι ότι αυτή φταίει. Λες κι αν αυτή φταίει, όλος αυτός ο κόσμος της διαστροφής και της παρακμής θα αποδειχτεί όμορφος κι αγγελικά πλασμένος.

Η χαμένη ηθική

Αν οι τοξικολογικές εξετάσεις έχουν δείξει ότι έχει γίνει χρήση χαπιών κι αν έχουν βιάσει μια κοπέλα ενώ ήταν ναρκωμένη κι αδυνατούσε να καταλάβει τι γινόταν, είμαστε μπροστά σε μια από τις χειρότερες ιστορίες που έχουν συμβεί στη χώρα. Πρόκειται για έγκλημα για το οποίο δεν υπάρχει τιμωρία – δεν αναφέρομαι στους ποινικούς κώδικες. Η ιστορία είναι μια απόδειξη μιας χαμένης ηθικής, που έχουμε ξεχάσει πως υπάρχει. Αυτή είναι που λείπει. Δεν αναφέρομαι ούτε σε κάποια χριστιανική ηθική, ούτε σε κάποιου τύπου πουριτανισμό, ούτε σε δογματισμούς και ευχολόγια. Μιλάω για την χαμένη ηθική του άντρα που οφείλει να ξέρει πώς να φέρεται. Αυτός είναι που κατεξευτελίζεται: σωστά λένε πως δεν υπάρχει. Χωρίς τον κώδικα μιας ηθικής συμπεριφοράς του ο άντρας είναι ένα τίποτα. Ένα σκουπίδι κανονικό.      

Ας σταματήσουμε βλακωδώς να συζητάμε για την κοπέλα κι ας αναρωτηθούμε τι διάβολο άντρες είναι αυτοί που έκαναν κάτι τέτοιο. Όχι τι χαρά βρίσκουν, αλλά που και πως ζουν. Τι συνείδηση κουβαλάνε – αν και δεν νομίζω πως έχουν. Τι άλλο χειρότερο μπορούν να κάνουν. Κυρίως πως διάβολο απέκτησαν τέτοια μυαλά. Και πως γίνεται να μην ντρέπονται…