Μετά την περιέργεια για το πώς θα ξεκινήσουν τα φαβορί και την αιώνια συζήτηση για το ποιος τελικά θα κερδίσει τη διοργάνωση, φτάνει σε κάθε τουρνουά Εθνικών ομάδων η «ώρα των μπισκότων». «Μπισκότα» χάρη στους Ιταλούς, που έβαλαν τον όρο στην παγκόσμια γλώσσα του ποδοσφαίρου, είναι τα παιγνίδια στα οποία προκύπτει ένα αποτέλεσμα γνωστό από πριν διότι βολεύει και τις δυο ομάδες.
Κάποτε στο Χιχόν
Οι Ιταλοί θυμούνται πάντα το 2-2 ανάμεσα στην Σουηδία και στη Δανία στο Euro2004 εξαιτίας του οποίου η ομάδα του Βιέρι, του Καναβάρο, του Νέστα, του Τότι, αποκλείστηκε. Οι υπόλοιποι (ειδικά όσοι είδαν το ματς…) θυμούνται το περίφημο Δυτική Γερμανία – Αυστρία 1-0 στο Μουντιάλ του 1982: το συγκεκριμένο αποτέλεσμα έδινε πρόκριση και στους δυο και γινόταν αιτία αποκλεισμού της υπέροχης Αλγερίας, που τότε προσπαθούσε να γίνει η πρώτη ομάδα από την Αφρική, που θα προχωρούσε στο δεύτερο γύρο στο παγκόσμιο κύπελλο. Ο κόσμος είδε το ματς με περιέργεια κι όποιος το είδε δεν το ξέχασε ποτέ. Οι Γερμανοί άνοιξαν το σκορ νωρίς νωρίς με τον Χρούμπες. Και μετά, για 80 λεπτά, αυτοί και τα ξαδερφάκια τους μάζευαν ήλιο στο Χιχόν – το ματς ήταν απόγευμα – χωρίς να κάνουν ευκαιρία. Απηύδησε μαζί τους μέχρι κι ο διαιτητής Μπομπ Βαλεντάιν που το ολοκλήρωσε χωρίς καθυστερήσεις. Απόψε, αν οι Αυστριακοί φέρουν την ισοπαλία με τους Ουκρανούς, που περιμένει όλος ο κόσμος, θα γίνουν η πρώτη ομάδα με συμμετοχή σε δυο «μπισκοτάκια» σε τελική φάση μεγάλης διοργάνωσης.
Οι δυο εκδοχές
Πως γεννήθηκε η έκφραση «μπισκότο»; Υπάρχουν δυο εκδοχές. Η πρώτη έχει να κάνει με τη μαγειρική: biscotto είναι κάτι που είναι μαγειρεμένο (cotto) δυο φορές (bis). Αν σε αυτό προσθέσεις ότι έχει ως αποτέλεσμα γλυκιά γεύση, τότε ο όρος είναι εξαιρετικός: το «μπισκότο» είναι γλυκό και «μαγειρεμένο» κι από τους δυο. Η δεύτερη ερμηνεία σχετίζεται με τον ιππόδρομο. Στην Ιταλία λέγανε πως αν ένα άλογο, έπρεπε να χάσει για να μην πληρωθούν οι παίκτες που το φόρτωσαν χρήμα, οι μπουκ του δίνανε ένα «μπισκοτάκι», ένα ηρεμιστικό δηλαδή. Από τις δυο εκδοχές προτιμώ την πρώτη.
Κρατάς την τύχη στα χέρια σου
Σας σκανδαλίζουν τα «μπισκότα»; Εμένα όχι και τόσο μολονότι υπάρχει σε αυτά περισσότερη πίκρα (για το σπορ) παρά γλύκα (για το αποτέλεσμα). Κατά βάση κάθε ομάδα σε αυτές τις διοργανώσεις κρατά την τύχη στα χέρια της κι αν δεν προσέχει το πληρώνει. Οι Ελβετοί π.χ. Αν οι Ουκρανοί με τους Αυστριακούς φέρουν την ισοπαλία που περιμένει η γη ολόκληρη, κινδυνεύουν να γίνουν η πρώτη ομάδα σε ιστορία διοργάνωσης που θα αποκλειστούν στη φάση των ομίλων έχοντας κάνει 4 βαθμούς. Θα μπορούσαν να το αποφύγουν ωστόσο και είχαν τρεις ευκαιρίες. Την πρώτη την πέταξαν όταν δεν κατάφεραν να κερδίσουν τους Ουαλούς από τους οποίους ήταν καλύτεροι. Στη συνέχεια έμπλεξαν τη ζωή τους όταν ξέχασαν στο ματς με την Ιταλία ότι και η διαφορά τερμάτων παίζει ρόλο και δέχτηκαν λίγο πριν το τέλος το γκολ από τον Ιμόμπιλε. Και το τρίτο λάθος το έκαναν χθες: κόντρα στους απογοητευμένους Τούρκους έπρεπε να κυνηγήσουν ένα γκολ ακόμα. Θα είχαν 4 βαθμούς και 5-5 τέρματα. Και μεγαλύτερες πιθανότητες να προκριθούν.
Εκείνο το σκανδιναβικό 2-2
Τα «μπισκότα» γίνονται λόγος για να χαλάσουν τον κόσμο οι ηθικολόγοι, αλλά φτιάχνουν και ωραίες ιστορίες – αρκεί να τις παρακολουθείς και να ξέρεις και τις λεπτομέρειές τους. Ολοι π.χ θυμούνται το Δανία – Σουηδία 2-2. Ελάχιοστοι θυμούνται ότι στο ματς Ιταλία – Δανία ο Τότι έφτυσε τον Κρίστιαν Πόουλσεν, αρχηγό των Δανών, προκαλώντας την οργή των Σκανδιναβών. Λιγοι επίσης θυμούνται πως στο ματς Ιταλία – Βουλγαρία (που γινόταν την ίδια ώρα με το Δανία – Σουηδία) οι Ιταλοί δεν έκαναν τίποτα για 80 λεπτά, μήπως και στο άλλο ματς κάποιος πιστέψει πως δεν θα κερδίσουν και παίξει για να πάρει τη νίκη. Kάποια στιγμή έχαναν μάλιστα αλλά τελικά κέρδισαν 2-1: κωμωδία κανονική. Αλλα σχεδόν κανείς επίσης δεν θυμάται τη συνέχεια εκείνης της βραδιάς κάτι χρόνια αργότερα.
Συνέχεια με εκδίκηση
Το 2013μ την τελευταία αγωνιστική των προκριματικών του μουντιάλ του 2014 οι Ιταλοί πήγαν στην Κοπεγχάγη τελείως αδιάφοροι να αγωνιστούν με τους Δανούς: με ένα γκολ του Ακουιλάνι στις καθυστερήσεις απέσπασαν μια ισοπαλία με 2-2 στερώντας από την ομάδα του Μόρτεν Ολσεν, όχι μόνο την πρόκριση, αλλά και τη συμμετοχή στα μπαράζ!
Αν υπάρχουν στο ποδόσφαιρο κάποιοι με τρομερή μνήμη (σχεδόν πάντα επιλεκτική) αυτοί είναι οι Ιταλοί. Η μοίρα τα είχε φέρει έτσι ώστε η Σκουάντρα Ατζούρα και η Δανία δεν είχαν βρεθεί αντίπαλοι από το 2004 και έπειτα σε καμία διοργάνωση. Όταν προέκυψε η Δανία ως αντίπαλος των Ιταλών, υπήρξε μια γενική μουγκαμάρα: όλοι θυμόντουσαν τι έγινε το 2004, αλλά τη λέξη «εκδίκηση» δεν τόλμησε να την πει κανείς πριν το πρώτο μεταξύ τους ματς: οι το Ιταλοί κέρδισαν ως γηπεδούχοι με 3-1 στο Σαν Σίρο, αλλά και πάλι κανείς δεν μίλησε για εκδίκηση. Τι είδους εκδίκηση μπορεί να είναι για κοτζάμ Ιταλία μια νίκη με τους καλούς Δανούς; Το να τους αποκλείσουν από το μουντιάλ ήταν προφανώς κάτι που θα τους έδινε πιο μεγάλη χαρά: όταν, όμως, πριν το ματς της Κοπεγχάγης, τους τους προέκυψε η ευκαιρία να τους αποκλείσουν και από τα μπαράζ, τα θυμήθηκαν όλα!
Οι Ιταλοί στα ματς που δεν έχουν για αυτούς βαθμολογικό ενδιαφέρον κάνουν συνήθως πειράματα. Τέσσερις μέρες πριν αγωνιστούν με τη Δανία στην Κοπεγχάγη είχαν φέρει ισοπαλία με την Αρμενία στη Νάπολι. Αλλά με τη Δανία έπαιξαν με το μαχαίρι στα δόντια ισοφαρίζοντας στις καθυστερήσεις. Επέστρεψαν στη Ρώμη εν μέσω αποθέωσης των ΜΜΕ: οι Δανοί είχαν προσβάλει τη χώρα και η χώρα έπρεπε να πάρει εκδίκηση.
Τραγωδία και φάρσα
Επειδή η ιστορία δεν θα μπορούσε παρά να έχει και συνέχεια τον Νοέμβριο του 2017 προέκυψε στο δρόμο των Ιταλών και η Σουηδία – ο έτερος κατασκευαστής του «μπισκότου». Οι δυο ομάδες κληρώθηκαν να αναμετρηθούν σε ένα μπαράζ για το ποια θα πάει στο Παγκόσμιο της Μόσχας. Τα ιταλικά ΜΜΕ ανάσυραν την ιστορία του «μπισκότου», πριν τα ματς. Αυτή τη φορά δεν κράτησαν χαμηλούς τόνους, όπως στα παιγνίδια της Ιταλίας με τη Δανία το 2013, αλλά χάλασαν τον κόσμο! Μέχρι κι ένα ειδικό ντοκιμαντέρ της RAI προβλήθηκε πριν τα παιγνίδια για να καταλάβουν οι νεαροί οι Ιταλοί διεθνείς την ανάγκη για εκδίκηση. Αλλά ως γνωστόν η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα ή ως τραγωδία: στην προκειμένη περίπτωση συνέβησαν και τα δυο. Οι Ιταλοί ήταν κωμικοί στο πρώτο ματς και τραγικοί στο δεύτερο κι αποκλείστηκαν. Και η ανάμνηση του «μπισκότου» του 2004 έγινε πικρότερη.
Προτιμώ το νιάου
Θα ρθει ισόπαλο το Ουκρανία – Αυστρία; Οι Ουκρανοί έχουν μια ωραία ομάδα, ικανή να γίνει η μεγάλη έκπληξη της διοργάνωσης. Ο Γιάρεμτσουκ και ο Γιαρμολένκο είναι δυο δαίμονες που δύσκολα δεν θα βάλουν γκολ στους Αυστριακούς. Τα «μπισκότα» δεν προκύπτουν πάντα και παντού. Στο μουντιάλ του 2014 π.χ στον όμιλο της Γερμανίας, στο τελευταίο ματς οι μετέπειτα πρωταθλητές κόσμου θα μπορούσαν να φτιάξουν μια ωραία ισοπαλία με τις ΗΠΑ που είχαν προπονητή τον Γιούργκεν Κλίνσμαν: η ισοπαλία θα έδινε σε αυτούς την πρωτιά και στον Κλίνσμαν την πρόκριση, αλλά δεν ήρθε ποτέ. Οι Γερμανοί κέρδισαν με 1-0 κι ο Κλίνσμαν προκρίθηκε χάρη στις ισοβαθμίες. Ισως κι απόψε κερδίσει κάποιος ανάμεσα στην Ουκρανία και στην Αυστρία, ωστόσο το «μπισκότο» είναι πειρασμός.
Να ξεκαθαρίσω κάτι: για μένα μπισκότο υπάρχει μόνο μεταξύ Εθνικών ομάδων. Για τα ματς του ελληνικού πρωταθλήματος (και όλων των άλλων πρωταθλημάτων) που προκύπτει αποτέλεσμα που βολεύει και τους δυο προτιμώ τον όρο «νιάου». Που έβαλε στο λεξικό του ελληνικού πρωταθλήματος ο μεγάλος Αντρέας Παντελή στο σύντομο πέρασμά του από την Ελλάδα αποδεικνύοντας πως ο ποιητής δεν χρειάζεται χρόνο αλλά μόνο έμπνευση…
