Κάπου πήρε το μάτι μου ότι στην Ελλάδα μειώνονται θεαματικά τα τελευταία χρόνια οι παραλίες γυμνιστών – όχι δεν το λέω για να αγανακτήσετε στο διαδίκτυο εναντίον της τουριστικής ανάπτυξης, το καταγράφω σαν σημάδι των καιρών.
Στην Ευρώπη η χώρα με την μεγαλύτερη τρέλα με τον γυμνισμό ήταν η Γερμανία. Ειδικά στο Μόναχο, στις λίγες αληθινά ζεστές ανοιξιάτικες και καλοκαιρινές μέρες, στις όχθες του ποταμού Ιζάρ υπήρχαν περιοχές ρεζερβέ για γυμνιστές. Θυμάμαι είχα πάει κάποτε μια δημοσιογραφική αποστολή για ένα ματς ανάμεσα στην τοπική Μπάγερν και στον Αρη. Ο οδηγός του πούλμαν που είχαμε στην διάθεσή μας οι διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι ήταν Ελληνογερμανός και οπαδός της Μπάγερν – κυρίως όμως μισούσε τον τότε ομοσπονδιακό μας προπονητή Οτο Ρεχάγκελ που ήταν παραδοσιακός εχθρός των Βαυαρών, από τους οποίους είχε κάνει κι ένα απολύτως αποτυχημένο πέρασμα ως προπονητής. Επειδή το κατάλαβα τον πείραζα λέγοντας του συνεχώς ότι «ο Οθωνας είναι βασιλιάς», ότι είναι ο καλύτερος στον κόσμο, ότι έκανε με την Εθνική μας το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό θαύμα όλων των εποχών. Κάποια στιγμή ο άνθρωπος απηύδησε με τις υπερβολές μου και με ρώτησε αν έχω το κουράγιο να τα πω όλα αυτά στο κέντρο μιας πλατείας. Του είπα ναι. Μου εξήγησε πως αυτό είναι μια καλή τιμωρία: «έχουμε τόσο μεγάλη παράδοση στο γυμνισμό εδώ, που εύκολα θα σε ξεβρακώσουν δημοσίως» μου είπε. Ωστόσο την αληθινή λατρεία των Γερμανών για το γυμνισμό την ανακάλυψα, όταν στο Βερολίνο επισκέφτηκα το Μουσείο της Ανατολικής Γερμανίας. Η πάλαι ποτέ DDR προωθούσε το γυμνισμό με κρατικές διαφημίσεις. Τον περιέγραφε ως ένα είδος σοσιαλιστικής έκφρασης – όχι απλά σοσιαλισμού τουρισμού. Δεν ξέρω αν και στην Ελλάδα είχε ποτέ μια τέτοια διάσταση πολιτική: νομίζω όχι, αλλά ποτέ δεν ξέρεις. Από την άλλη στο θυμικό μου ο γυμνιστής ήταν ένα είδος κοινωνικού επαναστάτη. Ηταν μάλιστα λίγο πιο αξιοσέβαστος από αυτόν που απειλούσε πως θα κόψει το ρεύμα αν δεν ικανοποιηθούν αιτήματα του κλάδου πχ.
Πέρασα τα παιδικά μου καλοκαίρια κοντά σε μια υπέροχη παραλία για γυμνιστές στο Πήλιο. Όταν λίγο μεγάλωσα, όταν ήμουν στο Γυμνάσιο μέσες άκρες, την επισκεπτόμουνα με φίλους κάνοντας κανό – ήταν σαφώς πιο βολικό από το να περπατάς μια τεράστια ακτογραμμή και να σε χτυπάει ο ήλιος ή να πρέπει να διασχίσεις ένα μίλι κολυμπώντας. Τότε η παραλία δεν ήταν πολυσύχναστη, στα χρόνια που ακολούθησαν έκανε μεγάλο σουξέ – ειδικά μετά το 2000. Τη δεκαετία του ‘80 οι γυμνιστές που την απολάμβαναν ήταν λίγοι. Υπήρχε μια γενική απαξιωτική αναφορά σε δαύτους – πάντα κάποιοι τοπικοί ιερείς ζητούσαν από τις δημοτικές αρχές την προστασία των ηθών, μερικές φορές εμφανιζόταν και το λιμενικό για τα μάτια του κόσμου (επειδή μιλάμε για γυμνιστές η έκφραση δεν χρησιμοποιείται μεταφορικά αλλά κυριολεκτικά). Παρόλα αυτά δεν υπήρχε ποτέ και επί της ουσίας πρόβλημα: η παραλία των γυμνιστών ήταν μάλλον κάτι σαν τοπικό αξιοθέατο. Και πώς να μην είναι; Στις επισκέψεις μου ως πιτσιρικάς ανακάλυψα ότι σε αυτή σύχναζε τότε όλος ο καλός κόσμος. Ηθοποιοί που στην περιοχή είχαν σπίτια. Ενδιαφέροντες τύποι που τα βράδια στις πλατείες μιλούσαν για την Ελλάδα που επιμένει. Συνδικαλιστικοί παράγοντες και πολιτευτές. Αγρότες που ξαπόσταιναν στα ωραία νερά της αφήνοντας στην άκρη τα ρούχα που ήταν εργαλεία δουλειάς. Προβληματισμένοι ανήσυχοι φοιτητές της εποχής – ακόμα και οικογένειες. Ολο εκείνο το ανθρώπινο μωσαϊκό απέπνεε ένα είδος μεταπολιτευτικής απελευθέρωσης – κάποιοι ελάχιστοι στήνανε και καμιά σκηνή, πολύ αργότερα αυτό έγινε μόδα και η μαγεία χάθηκε γιατί υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στον γυμνιστή που χαίρεται τη φύση και στον κατασκηνωτή που ψάχνει μια ερημική παραλία που δεν υπάρχει νόμος και τα τσιγαριλίκια δίνουν και παίρνουν. Άλλο το πάθος κι άλλο ο μπάφος.
Οι ανίδεοι συνδέουν τον γυμνισμό με το σεξ – νομίζουν πως οι παραλίες γυμνιστών είναι κάτι σαν πλατό που γυρίζονται πορνο ταινίες: δεν υπάρχει μεγαλύτερο λάθος. Από τα λίγο που έχω καταλάβει ο γυμνισμός ήταν ένα είδος ψυχοθεραπείας – ο γυμνιστής απαλλασσόταν για κάποιες ώρες από κάθε τι και επέστρεφε στην παιδική του ηλικία ή στην παιδική του αθωότητα. Επεδίωκε μια επαφή με τη φύση αφήνοντας στην άκρη μια από τις κορυφαίες συμβάσεις, δηλαδή τα ρούχα του. Στις παραλίες των γυμνιστών οι γυμνιστές δεν ήταν μια τεράστια παρέα που τραγουδούσαν κάνοντας τσιμπούσια σαν τους κατοίκους του χωριού του Αστερίξ: ήταν ο καθένας μόνος του. Κολύμπι και ηλιοθεραπεία επέτρεπαν ένα είδος διαλογισμού – οι άνθρωποι καθάριζαν το μυαλό τους, ίσως και την ψυχή τους. Και για αυτό ίσως οι παραλίες αυτές έχουν αρχίσει και χάνονται. Δεν φταίει ότι οι Δήμοι δεν δίνουν άδειες για τη λειτουργία τους γιατί προτιμούν να τις νοικιάζουν σε όποιον μπορεί να στήσει μπιτσόμπαρα και να γεμίσει τον τόπο ξαπλώστρες. Είναι γιατί λείπει η κάποτε ανάγκη των γυμνιστών να επικοινωνήσουν με το νερό και τον ήλιο – τη μάνα φύση – αδειάζοντας από έγνοιες. Σήμερα και τα ρούχα μας να βγάλουμε παραμένουμε αιχμάλωτοι των συμβάσεων της σκέψης μας – αδυνατούμε να διώξουμε τις έγνοιες γιατί μάθαμε να ζούμε μαζί τους. Οπότε μένουμε με τα ρούχα μας. Κάτω από μια πληρωμένη ξαπλώστρα.
Κάποιοι παλιά βλέπανε στον γυμνισμό ένα είδος επίδειξης. Τον απέρριπταν ως «δηθενιά». Σήμερα μπορούν να κάνουν την αυτοκριτική τους βλέποντας το βασίλειο της δηθενιάς, δηλαδή το Instagram. Σε αυτό μπορεί να δεις καλογυμνασμένα κορμιά, βλέμματα με ηδυπάθεια, στιγμές σκηνοθετημένης ανεμελιάς που συχνά έχει μια αφόρητη γελοιότητα. Τα μαγιό των γυναικών συνεχώς μικραίνουν και τα μαγιό των ανδρών συνεχώς μεγαλώνουν και αν ξέρεις να βλέπεις διακρίνεις σε όλο αυτό το σκηνοθετημένο ενδυματολογικό μπριάμ μια πραγματικότητα που είναι αφόρητα βαρετή – σαν τα ρεπορτάζ των καναλιών στα οποία διάφορες ρεπόρτερ μας παρουσιάζουν λουόμενους που δεν έχουν φύγει για διακοπές και κάνουν τα μπάνια τους στην Αθήνα.
Θέλετε να κάνουμε μια αληθινή μεταρρύθμιση; Δώστε το δικαίωμα να γίνει στην αθηναϊκή Ριβιέρα (τρομάρα μας…) μια παραλία γυμνιστών σαν αυτές της δεκαετίας του ’80 – χωρίς σκηνές, τσιγαριλίκια και Γερμανούς τουρίστες με τροχόσπιτα. Στην αρχή θα πάνε λίγοι. Μετά λίγοι περισσότεροι. Αργά ή γρήγορα θα γίνει must. Ποια Μύκονος…
