Εχω γενέθλια και ειλικρινά μου ρχεται να πω «έχω πάλι γενέθλια», λες και υπήρχε καμία πιθανότητα, όσο ζω, να τα αποφύγω. Επειδή είσαστε τόσοι πολλοί πια αυτοί που με θυμόσαστε και μου στέλνετε ευχές θα ήταν αγένεια σήμερα να ασχοληθώ με κάτι άλλο, εδώ που γράφω συνήθως σκέψεις προσωπικές χωρίς επαγγελματική ή άλλη υποχρέωση – για όλα τα άλλα υπάρχουν όλες οι άλλες μέρες. Από την άλλη, ομολογώ ότι τα κείμενα τα προσωπικά με γεμίζουν αμηχανία, δεν μου αρέσουν, είναι συνήθως βαριά και βαρετά – πρώτα από όλα για μένα που τα γράφω, αφού άλλωστε πάντα προτιμώ να γράφω για άλλους και για τους άλλους. Ετσι δεν θα σας πω τίποτα για τα γενέθλια μου, αλλά θα σας πω κάτι γενικότερο – κάτι για όλα εμάς τα παιδιά που έχουμε γενέθλια τον Αύγουστο. Κάτι για μας τα παιδιά του Αυγούστου.
Το προβλεπόμενο τελετουργικό
Τα τελευταία μας κανονικά γενέθλια εμείς τα παιδιά του Αυγούστου τα γιορτάσαμε όταν ήμασταν μικρά – πολύ μικρά, τόσο μικρά που ούτε καν τα θυμόμαστε. Θέλω να θυμίσω τι είναι τα κανονικά γενέθλια. Η μαμά φτιάχνει ή αγοράζει μια μεγάλη τούρτα, ο μπαμπάς σου κάνει ένα ωραίο δώρο – το καλύτερο της χρονιάς. Στο σπίτι έρχονται οι συνομήλικοι, τα γειτονάκια και τα ξαδέρφια – αργότερα οι συμμαθητές, οι συμφοιτητές, οι συνάδερφοι – οι καλύτεροι και πιο αγαπημένοι δικοί σου άνθρωποι: πρώτοι από όλους οι φίλοι. Σου τραγουδάνε να ζήσεις, μεγάλος να γίνεις κτλ, σβήνεις κεράκια, ανοίγεις τα δώρα, μεγαλώνοντας έρχεται πάντα και μια εκείνη που σου δίνει ένα φιλάκι λιγάκι ξεπέτα – πολύ αργότερα, όταν αντί για τούρτες και κεράκια, το τελετουργικό προβλέπει πάρτι κανονικά, θα σου δώσει ένα φιλί γενεθλίων ωραίο και υπέροχο γιατί το περιμένεις κι έχεις προετοιμαστεί.
Οσο τα χρόνια περνάνε, ένας άνθρωπος που γιορτάζει κανονικά τα γενέθλια μικραίνει το σόου που τα συνοδεύει και κρατά την ουσία τους. Τα περνά με όποιους θέλει, δεν τους καλεί πια στο σπίτι αλλά τους βγάζει έξω, όταν μια τούρτα εμφανίζεται έχει συμβολικά ένα κερί – και τα δώρα, όταν στα κάνουν οι φίλοι που σε ξέρουν, έχουν πλέον πλάκα και γίνονται για να θυμάσαι ότι μεγάλωσες. Με τον καιρό σε αυτά τα κανονικά γενέθλια μπορεί να υπάρχει και μια φάση περισυλλογής – αναρωτιέσαι τι θα κάνεις τώρα που μεγάλωσες, με την ίδια περίπου αγωνία που μικρός έψαχνες την απάντηση στην ερώτηση «τι θα κάνεις όταν θα μεγαλώσεις», που κι εσύ καμιά φορά στα κανονικά σου γενέθλια έκανες στον εαυτό σου. Όλα αυτά είναι μερικά από τα πολλά που κάνουν τα παιδιά που γιορτάζουν τα γενέθλια τους. Όχι τα παιδιά του Αυγούστου.
Δεν υπάρχει ανάλογο σόου
Εμείς τα παιδιά του Αυγούστου σταματάμε πολύ γρήγορα να γιορτάζουμε τα γενέθλια μας κανονικά. Στο δικό μας τελετουργικό σπανίως έχει σόου. Είναι καλοκαίρι και είτε είμαστε διακοπές έχοντας πίσω τον κόσμο μας, είτε έχουμε γυρίσει από δαύτες με την πίκρα των ανθρώπων που θέλανε κι άλλες. Είτε είμαστε στα σπίτια μας τα χειμωνιάτικα, είτε είμαστε κάπου που έχουμε ραντεβού με την ξενοιασιά, το αποτέλεσμα είναι πάντα το ίδιο: τη μέρα των γενεθλίων σπανίως έχουμε δίπλα μας αυτό το μεγάλο κοινό των γενεθλίων - αυτό που έχουν όσοι τα γενέθλια τα γιορτάζουν κανονικά. Αν είμαστε μακριά τους κανονικούς φίλους μας το πολύ πολύ να τους ακούσουμε σε κανένα τηλέφωνο – αν πιάνει εκεί που βρίσκονται κι αν θυμούνται ότι γιορτάζουμε.
Πριν τον ερχομό αυτής της μαρτυριάρας ρουφιάνας που λέγεται Facebook λίγοι θυμόμασταν την ακριβή ημερομηνία των γενεθλίων κάποιου που έχει γεννηθεί τον Αύγουστο, γιατί σπανιότατα είχαμε γιορτάσει τα γενέθλιά του μαζί του: οι άνθρωποι θυμούνται γεγονότα πιο εύκολα από ημερομηνίες. Εμείς τα παιδιά του Αυγούστου δεν κάναμε πάρτι στα γενέθλια μας γιατί αυτά ήταν καλοκαίρι και το καλοκαίρι το ελληνικό είναι από μόνο του ένα πάρτι λαμπερό και κατά συνέπεια δεν πήραμε ωραία δώρα, γιατί δώρο ήταν συνήθως το ίδιο το καλοκαίρι μας. Στη δική μας την ιστορία δεν υπήρχε θέση για απολογισμούς, η μέρα ήταν μια ακόμα καλοκαιρινή μέρα, καμία δασκάλα δεν είπε ποτέ στην τάξη ότι είχαμε γενέθλια, ποτέ δεν βάλαμε τα καλά μας, ποτέ δεν διαλέξαμε όσους, αυτή την κατά τα άλλα δική μας μέρα, θέλαμε να είναι μαζί μας. Στα γενέθλια μας συνέβαινε συχνά να είμαστε κάθε φορά αλλού και πάντα με άλλους. Γιορτάσαμε στο χωριό μας ή στην πόλη μας, αλλά συντροφιά με ελάχιστους άλλους που δεν κατάφεραν κι αυτοί να δραπετεύσουν. Γιορτάσαμε με μια μεγάλη παρέα στην οποία αυτή τη μέρα έτυχε να βρισκόμαστε, αλλά και σε κάποιο νησί της άγονης γιορτής μπερδεύοντας τα γενέθλια με την αρχή του μήνα του μέλιτος. Γιορτάσαμε με φίλους καλοκαιρινούς που μοιραζόμαστε αγάπη για τα ίδια μέρη – το στα «ίδια μέρη θα ξαναβρεθούμε» για τα παιδιά του Αυγούστου γράφτηκε. Γιορτάσαμε και γιορτάζουμε τέλος με όσους βρίσκουμε αυτή τη μέρα δίπλα μας και καμιά φορά, όταν ήμασταν αληθινά τυχεροί, γιορτάζουμε και με λίγους που ήρθαν και μας βρήκαν – είναι πάντα ωραιότεροι να σε διαλέγουν από το να διαλέγεις.
Εμείς τα παιδιά του Αυγούστου θεωρούμε τα γενέθλια όχι μια ευκαιρία για να οργανώσουμε μια γιορτή, αλλά μια γιορτή που γίνεται ευκαιρία – κυρίως για να τεστάρουμε πόσοι μας θυμούνται και κομμάτι μας αγαπάνε. Αλλά μην νομίζετε ότι το τεστ είχε πάντα καλά αποτελέσματα: πριν το facebook γίνει ο τελάλης των προσωπικών μας δεδομένων, συχνά πυκνά έτυχε να μας θυμούνται λίγοι και ακόμα πιο συχνά όχι αυτοί που θα θέλαμε. Κακό του κεφαλιού τους.
Καλά να πάθετε
Η πιο μεγάλη συνέπεια αυτής της τύχης μας είναι ότι στην πορεία εμείς τα παιδιά του Αυγούστου τα χάσαμε κάποια γενέθλια μας, γιατί γιορτάσαμε λιγότερα από τα άλλα τα παιδιά, που τα γιόρταζαν πάντα κανονικά ζώντας τη μέρα αυτή διαλαλώντας ότι είναι απολύτως δική τους. Εμείς αυτά δεν μπορούσαμε να τα κάνουμε – δεν είχαμε κοινό για την επίδειξή μας. Νομίζαμε ότι αυτό ήταν κακό, αλλά ήταν καλό: γιορτάζουμε όταν τύχει. Ετσι ό,τι και να γράφει η ταυτότητα μας, αν μετρούσαμε τα χρόνια μας, μόνο όταν γιορτάζαμε τα γενέθλια μας, θα ήμασταν μικρότεροι. «Θα ήμασταν;». Λάθος. Είμαστε. Είμαστε ακόμα τα μικρά παιδιά που δεν έχουν καμία βεβαιότητα ότι θα γιορτάσουν τα γενέθλια τους και ως εκ τούτου αμφιβάλουν αν ο χρόνος περνάει για αυτά κανονικά. Είμαστε τα παραπονιάρικα παιδιά του Αυγούστου που μικρά ζήλευαν τα άλλα παιδιά που είχαν ωραία γενέθλια, και που τώρα που μεγαλώσαμε καταλάβαμε ότι ήμασταν τυχερά, γιατί γιορτάζοντας, όποτε θέλουμε και όχι όποτε προβλέπεται, φέραμε το χρόνο στα μέτρα μας.
Εσεις που σβήνετε κεριά και τη μέρα των γενεθλίων σας κοιτάτε μέσα σας καλά να πάθετε. Εμείς τα γενέθλια τα γιορτάζουμε μόνο άμα γουστάρουμε. Δεν είμαστε κανονικά παιδιά. Είμαστε τα παιδιά του Αυγούστου.
