Περίμενα κάποιες μέρες για να γράψω κάτι για το Θόδωρο Νικολάϊδη, δημοσιογράφο και εκδότη, αλλά κυρίως μεγάλο οπαδό του Ολυμπιακού, που έφυγε από κοντά μας ξαφνικά την Κυριακή το πρωί. Κηδεύεται σήμερα. Θα τον αποχαιρετήσουν με το σεβασμό που στη ζωή του κέρδισε η οικογένειά του, οι φίλοι του και όποιος τον γνώρισε - και τον γνώριζαν πάρα πολλοί. Ως άνθρωπος υπήρξε προσωπικότητα τεράστια, έγραψε ένα κεφάλαιο της ιστορίας του ελληνικού Τύπου και για αυτό κανείς δεν θα τον ξεχάσει. Κυρίως δεν θα τον ξεχάσουν δυο γενιές οπαδών του Ολυμπιακού που ο ίδιος μεγάλωσε με τα πρωτοσέλιδα του Φωτός, μαθαίνοντάς τους να αγαπούν την ομάδα και να την έχουν ψηλά στη ζωή τους. Γράφτηκαν πολλά αυτές τις μέρες για τον Θόδωρο Νικολαϊδη. Εγω θέλω να πω δυο λόγια ως αναγνώστης του.
Γεννήθηκε με τον Ολυμπιακό
Ο Νικολαϊδης γεννήθηκε λίγο μετά τον Ολυμπιακό και, ως σύμπτωση, αυτό το έβρισκα πάντα καταπληκτικό: μόλις η ομάδα ιδρύθηκε, το Μάρτιο του 1925, χρειάστηκε αμέσως και τον άνθρωπο που θα κατέγραφε την δική της πραγματικότητα, τους θριάμβους και τις λύπες της, τις μεγάλες αλλά και τις δύσκολες στιγμές της κι έτσι ήρθε στη ζωή ο Θόδωρος Νικολάϊδης. Λίγοι έχουν καταλάβει ότι όταν σε ηλικία τριάντα χρονών ο Νικολαϊδης δημιούργησε το Αθλητικόν Φως, που στη συνέχεια ονομάστηκε Φως των Σπορ, ουσιαστικά έβαλε τις βάσεις για να υπάρξει κάτι αληθινά πρωτοποριακό και όχι μόνο στην Ελλάδα, δηλαδή μια εφημερίδα προορισμένη για ένα συγκεκριμένο κόσμο, τον κόσμο του Ολυμπιακού. Ο Νικολαϊδης δεν ήταν ένας απλός εκδότης: ήταν ένας μοναδικός οραματιστής. Κατάλαβε το 1955, ότι ο Ολυμπιακός είναι τεράστιος και θα μεγαλώσει κι άλλο και όσο μεγαλώνει τόσο θα μεγαλώνει και ο στρατός των πιστών του και η αγάπη τους για την ομάδα. Ο Νικολαϊδης δεν θέλησε ποτέ να εκμεταλλευτεί αυτή την αγάπη. Δεν έφτιαξε μια εφημερίδα που έβριζε τους ανταγωνιστές του Ολυμπιακού – ίσα ίσα που τους αντιμετώπιζε πάντα με το σεβασμό που επιβάλει το μέγεθός τους. Δεν απευθύνθηκε ποτέ στα κατώτερα ένστικτα των οπαδών του Ολυμπιακού, για να μεγαλώσει π.χ το θυμό τους. Δεν έφτιαξε ποτέ μια μπροσούρα που να στοχοποιεί ανθρώπους και είχε πάντα στο μυαλό του ότι ο κόσμος του Ολυμπιακού δεν θέλει να του κάνεις το άσπρο μαύρο. Εκανε κάτι δυσκολότερο και δημοσιογραφικά αξιοζήλευτο: γαλούχησε τον κόσμο της ομάδας με αξίες. Αποθέωσε τις επιτυχίες, ομόρφυνε με τα πρωτοσέλιδα του τις ιστορίες των κατορθωμάτων της, έκανε κριτική στην ομάδα για να τη δει να γίνεται καλύτερη, περιέγραψε το αίσθημα της θλίψης όταν τα πράγματα δεν πήγαν καλά, έδωσε σε αυτή την γιγάντια και μοναδική αγάπη για τον Ολυμπιακό λέξεις και περιεχόμενο. Ο Νικολαϊδης ήταν ο μεγάλος συγγραφέας της ιστορίας του Ολυμπιακού και την ίδια στιγμή ένας ποιητής: αν δεις τα πρωτοσέλιδα του Φωτός ένα ένα, από τη μέρα που βγήκε το πρώτο φύλλο του μέχρι σήμερα, θα δεις το χρονικό των θριάμβων και των απογοητεύσεων δοσμένο τις πιο πολλές φορές με λίγη άγια λατρεία. Ο Νικολαϊδης λάτρεψε τους αληθινούς πρωταγωνιστές του Ολυμπιακού, δηλαδή τους αθλητές του, και απευθύνθηκε πάντα σε όποιους αυτή του την αγάπη μπορούσαν να την καταλάβουν, δηλαδή στους οπαδούς της ομάδας.
Μέρος του τελετουργικού
Το μακρινό 1955 ο Νικολαϊδης φτιάχνοντας μια εφημερίδα για τον Ολυμπιακό κατάλαβε ότι σε αυτή τη χώρα όλα σχεδόν θα περιστρέφονται γύρω από την ομάδα αυτή – κυρίως στο ποδόσφαιρο. Το μέγεθος του συλλόγου απαιτούσε να υπάρχει μια αφήγηση της αθλητικής καθημερινότητας δοσμένη από τη σκοπιά όποιου για το σύλλογο αυτό ενδιαφέρεται. Ο Νικολαϊδης και το Φως του κατέγραφαν καθημερινά προσδοκίες και αγωνίες, πράξεις και παραλείψεις, πάθη και λάθη. Συχνά ο Νικολαϊδης έβαζε σε τάξη τους προβληματισμούς των οπαδών του Ολυμπιακού και κατέγραφε όχι μόνο την πραγματικότητα της ομάδας, αλλά και τη δική τους πραγματικότητα, δηλαδή το πώς την ομάδα την έβλεπαν. Αν το Φως για χρόνια οι οπαδοί του Ολυμπιακού το αποκαλούσαν «Ευαγγέλιο» είναι γιατί έβλεπαν την εφημερίδα ως φορέα της δικής τους αλήθειας: αληθινό ήταν ό,τι το Φως αναδείκνυε. Ο Νικολαϊδης έκανε δημοσιογραφία, δηλαδή κατέγραφε την πραγματικότητα. Η διαφορά του Φωτός από άλλες οπαδικές εφημερίδες ήταν κυρίως αυτό: οι άλλες έκαναν προπαγάνδα – το Φως έπαιζε πάντα άμυνα ή επίθεση. Με τον καιρό προέκυψαν διάφοροι μιμητές – συμβαίνει πάντα. Δημιουργήθηκαν εφημερίδες για να προβάλουν την καθημερινότητα κι άλλων ομάδων και των οπαδών τους. Αν καμία ποτέ δεν κατάφερε να συγκριθεί με το Φως είναι γιατί καμία δεν απέκτησε την εγκυρότητα, που απέκτησε η μεγάλη εφημερίδα του Νικολαϊδη. Ολες προσπαθούσαν να βρουν λόγια να κολακέψουν οπαδούς, να επιτεθούν στον Ολυμπιακό που ήταν και θα είναι πάντα στο κέντρο της προσοχής ακόμα και των εχθρών του, να χτίσουν θεωρίες και να αμαυρώσουν επιτυχίες. Ολες στάθηκε αδύνατο να μιμηθούν το Φως και την ξεκάθαρη θέση του, γιατί δεν μπορούσαν να χτίσουν με τους αναγνώστες τους τη σχέση που έχτισε ο Νικολαϊδης με τον κόσμο του Ολυμπιακού. Για τον οπαδό του Ολυμπιακού κάθε μεγάλη νίκη ήταν λόγος για να αγοράσει το Φως: τη γιόρταζε μόνο με το Φως και η αγορά της εφημερίδας ήταν μέρος του τελετουργικού. Το ίδιο συνέβαινε και στις μεταγραφές, ή ακόμα και στις αποτυχίες. Την προσδοκία, το όνειρο και τον προβληματισμό τα μοιράζεσαι με το δικό σου άνθρωπο – είναι όλα ενδοοικογενειακά θέματα συνήθως. Κι έπειτα το πρωτοσέλιδο του Φωτός ήταν συνήθως αυτή η φράση, που ο κάθε οπαδός του Ολυμπιακού είχε στο στόμα του, όταν έβλεπε την ομάδα. Το «Μέγας είσαι Πάσπαλιε», το «Λάγιος ο Θεός», το ο «Θρύλος Αγγλία», το «2-0 αντί για 6-0», αλλά και το «Τζάμπα ήττα» ή το «Τον έφαγε το άγχος του», τα σκεφτόσουν όταν έβλεπες το παιγνίδι κι ο κυρ Θόδωρος την επόμενη τα είχε στο πρωτοσέλιδο. Γιατί σε μεγάλωσε, σε έμαθε να σκέφτεσαι, σε έκανε λιγάκι αυτό που είσαι: παρορμητικός, γκρινιάρης ίσως, αλλά με τον Ολυμπιακό σου στην καρδιά και το μυαλό.
Και μεγάλος παράγοντας
Εχω ακούσει δεκάδες ιστορίες για τον κυρ Θόδωρο: κάποιοι χαμογελούσαν με τα ολυμπιακά του κολλήματα, τα γούρια του, τις ισοπεδωτικές του καμιά φορά ατάκες. Εγω τα έβρισκα όλα λογικά – απλές αντιδράσεις ενός μεγάλου Ολυμπιακού: στη θέση του κάθε οπαδός του Ολυμπιακού θα έλεγε και θα έκανε τα ίδια πιστεύω. Ελεγαν ότι με τον τρόπο του ήταν παράγοντας – ίσως ο σταθερότερος, μεγαλύτερος και ισχυρότερος παράγοντας του Ολυμπιακού: ακόμα και ο Σάββας Θεοδωρίδης το όνομα Θόδωρος Νικολαϊδης το πρόφερε πάντα με δέος. Εγω το έβρισκα πάντα υπέροχο να υπάρχει ένας παράγοντας όπως ο Νικολαϊδης, γιατί ήμουν πάντα βέβαιος ότι κανένας ανάλογος δεν ήθελε το καλό της ομάδας όσο αυτός: ίσως εν τέλει η διαφορά του Ολυμπιακού να είναι ότι είχε ένα τέτοιο παράγοντα. Δεν δούλεψα ποτέ στο Φως, παρότι δυο – τρεις κρούσεις μου κάνανε: ήθελα να ήμουν πάντα αναγνώστης του. Και ως τέτοιος τον αποχαιρετώ: ως ένας από τους εκατοντάδες χιλιάδες που ο ίδιος μεγάλωσε. Ηταν ένας μεγάλος οραματιστής κι ένας τυχερός άνθρωπος: χάρη στα πρωτοσέλιδά του έμαθε ένα ολόκληρο κόσμο να έχει για καμάρι του τον Ολυμπιακό του.
