Δεν άκουσα φέτος τα πολιτικά διαγγέλματα για το Πάσχα. Από αυτά προτιμάω τα κηρύγματα των δεσποτάδων που μας ζητάνε ενάρετο βίο με αντάλλαγμα τον παράδεισο – τα βρίσκω όσο περνάει ο καιρός πιο λογικά. Πληροφορήθηκα ότι ο πρωθυπουργός μας μπέρδεψε την Αργοναυτική Εκστρατεία με τις περιπέτειες του Οδυσσέα και είπε ότι για να ξεπεράσουμε τις Συμπληγάδες πρέπει να βουλώσουμε τα αυτιά μας, αλλά κι αυτά έχουν πάψει να με διασκεδάζουν. Ας μιλήσουμε λίγο για πολιτική χωρίς αναφορές σε πολιτικούς.

Υπογράφουν γυρίζοντας

Αφού οι βουλευτές της Κυβέρνησης είχαν τη δυνατότητα να πάνε να κάνουν Πάσχα στα χωριά τους, παριστάνοντας όπου και όσο μπορούσαν τους στεναχωρημένους Ρομπέν των Δασών, που θέλουν να τα πάρουν από τους πλούσιους και να τα δώσουν στους φτωχούς, αλλά δεν τους αφήνουν οι κακοί ξένοι, θα γυρίσουν σιγά σιγά στην Αθήνα και θα ψηφίσουν τα μέτρα για να κλείσει η αξιολόγηση. Τα τεχνικά κλιμάκια, δηλαδή οι χαρτογιακάδες της Τρόικας, που έλεγε κάποτε και ο ΣΥΡΙΖΑ, θα γυρίσουν στο τέλος της εβδομάδας απλά για να κόψουν την απόδειξη του λογαριασμού: η χώρα μας θα κόψει 2 δισ ευρώ από το υστέρημα των συνταξιούχων το 2019 και θα πρέπει να αυξήσει κατά 2 δισ   ευρώ τα φορολογικά της έσοδα μειώνοντας το αφορολόγητο το 2020. Αλλά αυτά είναι τα καλά νέα. Διότι υπάρχουν κι άλλα πολύ χειρότερα.

Τραγικά αποτελέσματα

Πριν από μια εβδομάδα, χωρίς σχεδόν κανείς να το κάνει θέμα, αφού γενικά προτιμούμε το δάσος από το δέντρο, ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για το μήνα Μάρτιο: μου αρέσει πάντα να τους ρίχνω μια ματιά γιατί συνήθως καταγράφουν σημαντικότερα πράγματα από τα μνημόνια και το χρέος, δηλαδή τα προβλήματα της καθημερινότητας, με τα οποία νομίζω ότι η Κυβέρνησή μας έχει σταματήσει να ασχολείται καιρό τώρα, χαμένη σε Αργοναυτικές εκστρατείες και διαπραγματεύσεις με γνωστό τέλος. Η ΕΛΣΑΤ καταγράφει μεταξύ Μαρτίου του 2016 και Μαρτίου του 2017 μια τρομερή αύξηση της τιμής των καυσίμων, ως απόρροια, όχι κάποιας διεθνούς συνομωσίας, αλλά της αύξησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης: αυξήθηκαν η βενζίνη (14,5%), το φυσικό αέριο (27,3%), το πετρέλαιο θέρμανσης (32,9) – ο επόμενος χειμώνας θα ναι δηλαδή ακόμα πιο δύσκολος. Πριν, όμως, από αυτόν θα δυσκολέψει η ζωή του μέσου νοικοκυριού κι άλλο καθώς οι αυξήσεις στα καύσιμα φέρνουν αυξήσεις στα τρόφιμα (9.2% στο ελαιόλαδο, 15% στα φρούτα κτλ) – το ντόμινο της αύξησης του κόστους ζωής που προκαλούν οι φόροι είναι πραγματικά τρομακτικό, αν σκεφτεί κανείς ότι διαρκώς μειώνονται και τα εισοδήματα. Η Ελλάδα έχει πετύχει, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το απίθανο: να έχει άνοδο του πληθωρισμού τον Μάρτιο (1,7%), ενώ χρήματα δεν κυκλοφορούν, η αγορά είναι στεγνή και τα capital control στραγγαλίζουν την οικονομία της κι άλλο. Κανονικά οι οικονομολόγοι θα έπρεπε να πηδάνε από τα παράθυρα: εδώ συμβαίνουν πράγματα εκτός λογικής!  

Λυπάμαι άλλους

Εχει χαθεί πλέον τόσο πολύ ο μπούσουλας, που μου μοιάζει αδύνατο και να φανταστώ κάτι καλό: όσο περνά ο καιρός διαπιστώνουν όλοι ότι επτά χρόνια μετά την αρχή της κρίσης, το φως στο τούνελ που κάποιοι βλέπουν εξακολουθεί να είναι αυτό, που έχει προειδοποιητικά ανάψει, το τραίνο της πραγματικότητας που έρχεται κατά πάνω μας. Εχω σταματήσει να λυπάμαι για τους 450 χιλιάδες ανθρώπους που έχουν φύγει στο εξωτερικό: χαίρομαι μάλιστα για όσους το έκαναν έχοντας εξασφαλίσει ότι θα βρουν όπου διάλεξαν να πάνε μια καλή δουλειά. Απέφυγαν επίσης το αληθινό δίλλημα που υπάρχει στην Ελλάδα και που είναι το «άνεργος ή απερίγραπτα κακοπληρωμένος»: σε λίγο το να δουλεύεις μπορεί να είναι χειρότερο και από το να είσαι άνεργος – ο άνεργος ζει τουλάχιστον με μια ελπίδα. Η μείωση του αφορολόγητου το 2020 σημαίνει πρακτικά πως όποιος αμείβεται με 450 ευρώ το μήνα, θα δίνει στο κράτος μας ένα μήνα από τη ζωή του κάθε χρόνο - στην καλύτερη περίπτωση. Κάθε φορά που ακούω για νέες θέσεις εργασίας, δε θέλω ούτε καν να ξέρω όρους, προϋποθέσεις και αμοιβές: κάθε φορά είναι όλα χειρότερα. Όμως το ακόμα χειρότερο είναι ότι αυτή η ασταμάτητη φτωχοποίηση δεν έχει κανένα απολύτως πρακτικό αποτέλεσμα, αφού δεν δημιουργεί ούτε καν μια λογιστική ανάπτυξη, που θα ήταν χρήσιμη για την εικονική μας οικονομία, δηλαδή το δάσος που λέγαμε. Όταν μεγαλώνει το κόστος ζωής εξαιτίας των φόρων και την ίδια στιγμή μικραίνουν και οι αμοιβές, η ύφεση συνεχίζεται: σε λίγο θα ζούμε στη Νορβηγία με μισθούς Βουλγαρίας και παρόλα αυτά κανένας δεν θα έρχεται να επενδύσει! Ούτε τώρα επενδύει κανείς: απλά όποιος Ελληνας έχει απομείνει με χρήματα και γνωριμίες, προσπαθεί να πείσει κάποιους ξένους ότι υπάρχουν επενδυτικές ευκαιρίες, δηλαδή μεγάλα κέρδη, γιατί «εντάξει μωρέ, μια άκρη με τους πολιτικούς θα τη βρούμε». Αγοράζουν οργανισμούς, ελπίζοντας ότι θα βγάλουν από μας τα χρήματα για να πληρώσουν μια επένδυση, η οποία βασίζεται σε τεράστιες διευκολύνσεις πληρωμής: έγινε με τον ΟΤΕ, τον ΟΠΑΠ, γίνεται με τα αεροδρόμια, το Ελληνικό κτλ. Ανακυκλώνεται χρήμα, αλλά στην αγορά καινούργιο χρήμα δεν μπαίνει. Και χωρίς καινούργιο χρήμα ανάπτυξη δεν υπάρχει: ούτε στα χαρτιά.

Πονοκέφαλος και το χρέος

Χρήμα μπορεί να ρθει από τις αγορές, αλλά σε χρεοκοπημένες Τράπεζες, που αδυνατούν να εισπράξουν ακόμα και τα δάνεια τους είναι δύσκολο. Αν δείτε τους αριθμούς του ελληνικού χρέους θα πάθετε πονοκέφαλο. Στον Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, στον οποίο μετακυλήσανε οι Ευρωπαίοι τα χρήματα που χρωστούσαμε στα πιστωτικά τους ιδρύματα,  χρωστάμε 131 δισ ευρώ. Στα κράτη της Ευρωζώνης 53. Ακόμα κι αν όλα αυτά μας τα χάριζαν, χρωστάμε κι άλλα! Μόνο για ομόλογα που σιγά σιγά λήγουν 39 δισ  ευρώ. Για έντοκα Γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου 14,8. Σε βραχυπρόθεσμα δάνεια 11. Στο ESM σχεδόν 22. Στο ΔΝΤ, που δύσκολα θα μας ξαναδανείσει 14,4. Το δεύτερο μνημόνιο λήγει το καλοκαίρι του 2018, αλλά μοιάζει αδύνατον σε ένα χρόνο να πείσουμε τις αγορές ότι σοβαρευτήκαμε: τον Ιούλιο του 2018 υπάρχει ένα μπουγιουρντί της τάξης των 20 δισ ευρώ που μας περιμένει. Στην καλύτερη θα προσπαθήσουμε να βγάλουμε ένα τριετές ή πενταετές ομόλογο, αλλά αυτό θέλει εγγυήσεις. Δηλαδή νέο μνημόνιο. Δηλαδή μια χρηματοδότηση που δεν εξαρτάται από μας – για να μην μπερδευόμαστε πάλι κι έχουμε αυταπάτες.

Μόνο Γολγοθάς

Στο μεταξύ πάμε για εκλογές μετά το καλοκαίρι. Το 2019 με προγραμματισμένο κόψιμο συντάξεων εκλογές δεν γίνονται. Το καλοκαίρι του 2018 θα χρειαστούμε χρήματα, δηλαδή πάλι διαπραγμάτευση – δεν τον βλέπω τον Τσίπρα να έχει όρεξη να γίνει ο πρώτος πρωθυπουργός που θα υπογράψει δυο μνημόνια: θα φύγει με εκλογές, όπως και οι προηγούμενοι. Αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία: σήμερα που μιλάμε δεν φαίνεται πως μπορεί να βγει ο λογαριασμός. Ανάσταση δεν προβλέπεται. Παρά τις πολλές ευχές που δικαίως ανταλλάξαμε, υπάρχει μόνο Γολγοθάς. Ούτε καν Συμπληγάδες Πέτρες.