Έβλεπα χθες βράδυ τις ανταποκρίσεις από το Ισραήλ γυρίζοντας αργά σπίτι και δεν μπορούσα να καταλάβω αν ό,τι έβλεπε ήταν πραγματικό στιγμιότυπο ειδησεογραφικής εκπομπής ή b movie από αυτά που μεταδίδουν τα κανάλια αργά το βράδυ: δεν αναφέρομαι στην ειδησεογραφική κάλυψη που ήταν εξαιρετική αλλά στο γεγονός αυτό καθ΄αυτό. Τον τελευταίο καιρό, πρώτα με την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία και μετά με όσα συμβαίνουν στην Γάζα στα σπίτια μας μπαίνει πόλεμος, πολύς πόλεμος. Ολοένα και περισσότερο τον τελευταίο καιρό εθιζόμαστε σε ένα είδος ανάγκης της παρουσίας του – όσοι λατρεύουν τους πολέμους γενικά έχουν καταφέρει να μας δημιουργήσουν ένα είδος βεβαιότητας ότι ο κόσμος είναι καλύτερα να καταστραφεί στο όνομα μιας μεγάλης ιδέας που κατά τα άλλα λίγοι καταλαβαίνουν. Καλλιεργείται παράλληλα κι ένα είδος ανοχής απέναντι στον θάνατο – γίνεται κατά κάποιο τρόπο καλοδεχούμενος γιατί θα είναι τιμημένος και αγωνιστικός κι επομένως δεν χρειάζεται καμία κατανόηση του γιατί θα ‘ρθει. Πρόκειται προφανώς για θυσία και η θυσία θα δημιουργήσει νέους πιστούς – πράγμα που είναι και το ζητούμενο. Ολοένα και πιο πολύ όλα αυτά μου μοιάζουν σαν τηλεοπτικό σποτ εξοικείωσης με μια καταστροφή – το τραγικό αστείο είναι ότι νομίζουμε πως όλα γίνονται πολύ μακριά μας. Ενώ γίνονται δίπλα μας.
Αν πω ότι δεν τρομάζω με όλα αυτά θα πω ψέματα. Το 2022 όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία οι αναφορές σε ένα επερχόμενο πυρηνικό πόλεμο είναι τόσες πολλές, ώστε έχουν πάψει να αποτελούν είδηση – ενώ θα πρεπε. Στην αρχή τις ακούγαμε ως απειλές: τις ξεστόμιζε πχ ο Λαβρόφ για να τρομάξει τους Δυτικούς και να τους κάνει να μην ασχολούνται με την – κατά τους Ρώσσους – εισβολή στην Ουκρανία για ανθρωπιστικούς σκοπούς. Μετά άρχισαν να μιλάνε για ένα τέτοιο πόλεμο οι κάθε είδους ειδικοί που βγάνουν στις τηλεοράσεις ή γράφουν εκτιμήσεις για τη συνέχεια: απόστρατοι, διεθνολόγοι, αναλυτές – οι πάντες. Κάποια στιγμή θυμάμαι, γύρω στα τέλη του 2022, ακουγόταν πως μπορεί να γίνει «μια ήπια χρήση πυρηνικών» - έτσι έμαθα πως οι χρήσεις των πυρηνικών είναι κάτι σαν τα ναρκωτικά πχ. Μετά έγινε η επίθεση της Χεζμπολάχ στο Ισραήλ και η αντεπίθεση των Ισραηλινών στην Γάζα που έμοιαζε με ένα είδος σόου: μαθαίναμε καθημερινά για drone που χτυπάνε ειδικούς στόχους, για έξυπνες βόμβες, για «χειρουργικά» χτυπήματα και άλλα πολλά. Τώρα μπήκαν στο παιγνίδι και οι Ιρανοί. Κι αύριο ποιος ξέρει ποιοι άλλοι.
Οσοι γνωρίζουν την δύναμη της επικοινωνίας ξέρουν πως δεν υπάρχει ευκολότερος τρόπος για να εθίσεις τον κόσμο σε κάτι κακό που πρόκειται να συμβεί από το να μιλάς διαρκώς για αυτό: όταν συμβεί όλοι είναι τόσο εξοικειωμένοι με το γεγονός ώστε το δέχονται αδιαμαρτύρητα. Ωστόσο από όλες τις εξοικειώσεις δεν υπάρχει χειρότερη από αυτή με τον πόλεμο. Το να βάλουμε στο μυαλό μας την πιθανότητα μιας επικείμενης πυρηνικής καταστροφής είναι κάτι σαφώς χειρότερο από οτιδήποτε άλλο έχουμε κατά καιρούς αποδειχτεί γιατί απλά μας το φύτεψαν στο κεφάλι. Μιλάμε για κάτι φρικτό με μια απερίγραπτη πλέον ευκολία – σαν να πρόκειται για κάτι συνηθισμένο. Προφανώς, επειδή δεν αρκεί να συνηθίσει κανείς την ιδέα μιας επικείμενης καταστροφής, από την ανοιχτή πλέον πόρτα ενός πολιτικάντικου φρενοκομείου (η φράση «ο πρόεδρος Πούτιν δεν μπορεί να ηττηθεί στην Ουκρανία» είναι χαρακτηριστικά ιδεοληπτική…) ακολουθούν κι άλλα χειρότερα: στη Μέση Ανατολή πχ ξεπροβάλει πάλι και η απαραίτητος θρησκευτικός φανατισμός. Οι εμπλεκόμενοι θα αρχίσουν να σκοτώνονται με την βεβαιότητα πως θα πάνε όλοι στον παράδεισο. Κι έτσι η τρέλα δεν έχει κόστος, αλλά κέρδος.
Όταν τα ακούω όλα αυτά σκέφτομαι πως οι πιο πολλοί που τα ξεστομίζουν το κάνουν με το χαμόγελο του πονηρού που έχει εξασφαλίσει πως μπορεί να μιλά για μια καταστροφή επειδή αυτή δεν θα τον ακουμπήσει. Οι πιο πολλοί από όσους μιλάνε για τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, χρήση πυρηνικών όπλων, όλεθρο κτλ σου δίνουν την εντύπωση πως το κάνουν έχοντας εξασφαλίσει μια θέση σε ένα πυρηνικό καταφύγιο: αυτό είναι μάλλον ο δικός τους παράδεισος που τους περιμένει, αυτός που έχουν στο κεφάλι τους και που μπορούν και να υπόσχονται. Αλλά όλοι αυτοί, είτε είναι φρικτοί προπαγανδιστές, είτε είναι απλές Κασσάνδρες με ειδικότητα στη δημιουργία τρόμου, δεν με ενδιαφέρουν και πολύ: μου φαίνεται πως απλά κάνουν μια δουλειά. Με ενδιαφέρουν αντιθέτως όλοι αυτοί που κάθονται και συζητάνε σοβαρά αν για το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού πολέμου οι ευθύνες ανήκουν στους Ρώσους, στους Ουκρανούς, στο ΝΑΤΟ, στους Αμερικάνους, στους Ισραηλινούς, στους μουσουλμάνους κτλ. Εχουν άραγε καταλάβει πως σε μια τέτοια εξέλιξη δεν θα υπάρξει καμία δυνατότητα απόδοσης ευθυνών; Τους προβληματίζει ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αφήσει πίσω του μόνο χάος; Καταλαβαίνουν ότι το να συνηθίζεις ένα ολόκληρο πλανήτη να περιμένει την καταστροφή του είναι εξαιρετικά επικίνδυνο διότι δεν υπάρχει στην προκειμένη περίπτωση τίποτα απολύτως μετά την καταστροφή; Καταλαβαίνουν ότι η ευκολία με την οποία γίνονται αναφορές σε πυρηνικά όπλα από όσους τέτοια κατέχουν, μαρτυρά κυρίως την ύπαρξη ενός είδους επικίνδυνης ψυχοπάθειας; Η απλά περιμένουν να πάμε όλοι μαζί στον παράδεισο;
Κάθε πόλεμος σήμερα δεν είναι παρά μια ευκαιρία για να συναντηθούν όλοι οι δογματικοί της γης: παραδόξως όλοι τους μοιάζουν να πιστεύουν ότι υπάρχει παράδεισος ενώ μας προετοιμάζουν για την επί γης κόλαση σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση. Στην οποία σήμερα βλέπουμε εμείς τι συμβαίνει στους άλλους. Κι αύριο θα βλέπουν οι άλλοι τι συμβαίνει σε μας. Ολοι, να ξέρετε, χωράμε στην κόλαση…
