Στο πρόγραμμα ενός πρωταθλήματος που έχει κριθεί καιρό τώρα υπήρχαν δυο ματς μεγάλα, στα χαρτιά: ο ΠΑΟΚ έπαιζε με τον Παναθηναϊκό στο ΟΑΚΑ και ο Αρης με την ΑΕΚ στο Βικελίδης. Στα μάτια μου μεγάλο ματς υπήρξε μόνο αυτό στο Βικελίδης – ο ΠΑΟΚ έδωσε μια παράσταση για ένα ρόλο κι αν δεν κέρδισε με μεγάλο σκορ το γεγονός οφείλεται στον εξαιρετικό, αλλά και κακομαθημένο Ζάμπα, που πρώτα τελείωσε το ματς στο 47΄κάνοντας το 0-2 και μετά αποβλήθηκε. Ο ΠΑΟΚ προηγήθηκε στο πρώτο λεπτό και βρήκε ένα αντίπαλο ανήμπορο να του δημιουργήσει προβλήματα – ο Αρης εκτός από την ΑΕΚ έπρεπε να κερδίσει και τον καλό διαιτητή Διαμαντόπουλο, που στο πρώτο ημίχρονο κράτησε το ματς ζωντανό μόνος του. Επίσης ο Αρης είχε ν αντιμετωπίσει την πίεση της ανάγκης να κάνει μια νίκη σε ντέρμπι, αλλά και την υποχρέωση να αποδείξει την πρόοδό του σε όλους. Εν τέλει, αν το ένα ματς ήταν όμορφο, και το άλλο μια τυπική διαδικασία, αυτό οφείλεται στον κόσμο που το παρακολούθησε: ο κόσμος του Αρη με την ζεστασιά και την υποστήριξή του έσπρωξε την ομάδα, ο κόσμος του ΠΑΟ, που πήγε στο γήπεδο ανόρεχτος, απλά κάποια στιγμή άρχισε πάλι να βρίζει τον Γιάννη Αλαφούζο.
Το όραμα του κοινού τους
Σε ένα κανονικό ποδοσφαιρικό κόσμο οι ομάδες θα έπρεπε να υπάρχουν για να υπηρετούν το όραμα του γηπεδικού κοινού τους, χωρίς η δυναμική τους, η νοοτροπία τους και η δύναμή τους να διαμορφώνεται από τα λεφτά που σκορπάει δεξιά κι αριστερά ο ιδιοκτήτης τους. Σε ένα τέτοιο ποδόσφαιρο, όπου η συμμετοχή και η αγάπη του κόσμου είναι κινητήριος δύναμη, ο Αρης θα είχε πιθανότατα άλλη μοίρα. Το ωραίο, φέτος που επέστρεψε, είναι ότι υπενθυμίζει θεαματικά το γιατί της ύπαρξής του. Δεν ξέρω πόσοι το έχετε καταλάβει, αλλά σε ένα πρωτάθλημα χωρίς συγκινήσεις, ανταγωνισμό και θέαμα ο Αρης δείχνει ένα δρόμο - δίνει ένα ωραίο μάθημα. Όχι γιατί κερδίζει και διακρίνεται, αλλά γιατί έρχεται να μας υπενθυμίσει πως υπάρχει κι ένα ποδόσφαιρο στο οποίο η αγάπη του οπαδού είναι αγνή, άδολη και γλυκά υποχρεωτική. Πρόκειται μια αγάπη που δεν βασίζεται σε μια σύμβαση ανταπόκρισης: δεν επιστρέφεται στην ομάδα γιατί τα αποτελέσματα είναι ονειρεμένα, ούτε γιατί υπάρχει ανάγκη συσπείρωσης μπροστά σε κάποια καταστροφή. Είναι μια αγάπη που δεν βασίζεται ούτε στη σιγουριά της ακριβοπληρωμένης τελικής επιτυχίας, ούτε αυξομειώνεται ανάλογα με τη θεαματικότητα της ομάδας – σίγουρα δεν στηρίζεται στο πόσο αρέσει η διοίκηση, ο προπονητής, οι παίκτες, η διοίκηση της ΕΠΟ κτλ. Τέλος, για να φουντώσει η αγάπη αυτή δεν χρειάζεται να σκορπά η διοίκηση της ομάδας λεφτά σε δημοσιογράφους, τηλεοπτικά κανάλια, εφημερίδες και διαμορφωτές της κοινής γνώμης. Δεν έχει να κάνει καν με την κοινή γνώμη: είναι αγάπη, που την κοινή γνώμη την θεωρεί κατασκευασμένη και τους διαμορφωτές της μεροκαματιάρηδες της συμφοράς. Κι έχει δίκιο.
Ο πίνακας των εισιτηρίων
Σας έχω ξαναπεί ότι δεν υπάρχει κανένας δείκτης που να μαρτυρά τη στήριξη μιας ομάδας καλύτερα από τον πίνακα των εισιτηρίων. Ο Αρης, μόλις ανακοινωθούν τα εισιτήρια της 23ης αγωνιστικής, θα έχει συνολικά κόψει όσα εισιτήρια έχει φέτος η πρωταθλήτρια ΑΕΚ και θα έχει κόψει δέκα χιλιάδες (και βάλε…) εισιτήρια πιο πολλά από τον ΠΑΟ με τον οποίο έχει ακριβώς τους ίδιους βαθμούς. Στον ΠΑΟ οι οπαδοί δηλώνουν απογοητευμένοι, κουρασμένοι, βαρέθηκαν λένε. Οι ίδιοι άνθρωποι που με τη Λαμία πήγαν καλοκαιριάτικα στο ΟΑΚΑ μαζικά κι ενώ η ομάδα βρισκόταν στο -3, δεν πατάνε σήμερα το πόδι τους: και με τον ΠΑΟΚ ανόρεχτα πήγανε και μόνο με τον Ολυμπιακό θα κινητοποιηθούν. Εχει κάνει ο Αρης κάποιου τύπου θεαματική σεζόν κι ο κόσμος του είναι πάντα δίπλα του; Ούτε κατά διάνοια. Η ομάδα αποκλείστηκε στο κύπελλο από τον Εργοτέλη, έχασε από το Λεβαδειακό, δεν είχε κερδίσει ντέρμπι μέχρι το Σάββατο και από την ΑΕΚ στον πρώτο γύρο είχε δεχτεί τέσσερα γκολ. Πριν το σαββατιάτικο ματς με την Ενωση στα ντέρμπι είχε ένα βαθμό λιγότερο από τον ΠΑΟ τον οποίο ούτε καν νίκησε: κι όμως με τον ΠΑΣ και τον Πανιώνιο το Βικελίδης ήταν υπέροχο. Τι κάνει τον κόσμο να τρέχει; Μην πει κάποιος το ότι η ομάδα έρχεται από την περιπέτεια στις μικρές Εθνικές: αν ομάδα των μεγάλων του κέντρου είχε σκαλώσει δυο χρόνια στη Γ΄ Εθνική, την επόμενη χρονιά στα παιγνίδια της δεν θα πατούσε άνθρωπος. Συμβαίνει κάτι απλό: ο Αρης λειτουργεί υπεράνω της επικοινωνίας και του φτιασιδώματος, ο κόσμος του δεν πιστεύει σε παραμύθια και για αυτό και δεν απογοητεύεται, αλλά επιμένει. Ακούει τι λέγεται, καμαρώνει για τα μπράβο, θυμώνει όταν κρίνει πως κάποιος δεν σέβεται την ομάδα – αλλά όλο αυτό δεν εξαντλεί την υποχρέωσή του να είναι δίπλα στην ομάδα, ίσα ίσα που την δυναμώνει. Επίσης κρίνει την ομάδα αυστηρά – αυστηρότατα. Αλλά κατανοεί πως άλλο είναι η κριτική και άλλο η υποστήριξη. Δεν υποστηρίζεις για να κριτικάρεις, κριτικάρεις για να υποστηρίζεις: υπάρχει διαφορά.
Ολοι ψάχνουν πανηγύρια
Το ματς Αρης - ΑΕΚ είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το τι ποδόσφαιρο θα μπορούσαμε να έχουμε, αν είχαμε πολλές ομάδες με τους οπαδούς του Αρη –αν δηλαδή ζούσαμε σε μια κανονική ποδοσφαιρικά χώρα. Το κοινό σπρώχνει την ομάδα, κανείς μεγαλοϊδιοκτήτης δεν θεωρεί τσιφλίκι του το πρωτάθλημα ώστε να μπουκάρει στο γήπεδο, όταν ο Διαμαντόπουλος ακυρώνει με μια συζητήσιμη απόφαση ένα γκολ, ο Αρης καταθέτει ψυχή, αλλά παίζει και ωραίο ποδόσφαιρο – εκθέτει τον διαιτητή, βγάζει θεαματικά στο φως τις αδυναμίες της ΑΕΚ, κάνει τουλάχιστον πέντε μεγάλες ευκαιρίες, έχει δυο δοκάρια, εκτός από τα γκολ. Την επόμενη στο σχεδόν άδειο ΟΑΚΑ ο ΠΑΟ παραδίνεται στον ΠΑΟΚ με κάτω τα χέρια, σχεδόν εγκαταλελειμμένος και από το κοινό του. Σε ένα σχεδόν άδειο ΟΑΚΑ παίζει φέτος και η μόλις πέρυσι πρωταθλήτρια ΑΕΚ, που έχει κόψει τα μισά εισιτήρια της στα ματς με τον Ολυμπιακό και τον ΠΑΟΚ – σκεφτείτε τι θα γινόταν αν ο Αρης ήταν πρωταθλητής! Δεν είναι πρόβλημα το κοινό του ΠΑΟ και της ΑΕΚ: πρόβλημα είναι ότι στην Ελλάδα όλοι ψάχνουν ή πανηγύρια για να δώσουν το παρών ή λόγους για να μην πάνε στο γήπεδο. Το κάνουν την στιγμή που ο οπαδός του Αρη λέει σε όλους ότι υπάρχει πάντα ένας και μοναδικός λόγος να πας σε αυτό: η αγάπη για μια ομάδα που ως οπαδός πρέπει να την χρειάζεσαι περισσότερο από όσο σε χρειάζεται αυτή.
Δεν είναι εύκολο
Χθες κέρδισαν ο ΠΑΟΚ και ο Αρης δυο αντιπάλους με ιστορία τεράστια, τον ΠΑΟ και την ΑΕΚ. Είναι δύσκολο να έχουμε ομάδες σαν τον ΠΑΟΚ: πρέπει να τρέχουν οι πολιτικοί μας στα πέρατα της οικουμένης και να παίζουν το ρόλο των πλασιέ αναζητώντας αφεντικά για ΠΑΕ – η κυβέρνηση το προσπάθησε και για τον ΠΑΟ με άτυχα αποτελέσματα. Είναι όμως εύκολο να έχουμε ομάδες σαν τον Αρη - ομάδες που οι οπαδοί δεν τις παρατάνε σε καμία περίπτωση, ομάδες που διακρίνονται γιατί έχουν φανέλα κι όχι γιατί το αφεντικό πετάει λεφτα και ένας κόσμος τρέχει πίσω του να τα μαζέψει. Είναι εύκολο είπα; Συγχωρείστε με. Παρασύρθηκα κι εγώ και νόμιζα βλέποντας το Αρης – ΑΕΚ ότι ζω σε μια κανονική ποδοσφαιρικά χώρα…
