Η Εθνική Ελλάδος ταξιδεύει για το Βέλγιο για να αντιμετωπίσει στις Βρυξέλλες τη γηπεδούχο ομάδα και σχεδόν κανείς δεν πιστεύει ότι μπορεί να γλυτώσει την ήττα. Μακάρι να βγω ψεύτης, αλλά αύριο το βράδυ θα αποδειχτεί ότι ο μόνος πραγματικός στόχος αυτής της αποστολής είναι μια αξιοπρεπής ήττα. Τίποτα πιο πολύ.

Μια θεωρία

Υπήρξε μια στιγμή, λίγο πριν την κατάκτηση του Euro της Πορτογαλίας και σίγουρα μετά από αυτή, που, όσο πιο δύσκολος ήταν ο αντίπαλος της Εθνικής μας, τόσο μεγαλύτερη ήταν η αισιοδοξία όλων ότι θα κάνει αποτέλεσμα. Είχε θεμελιωθεί μια θεωρία με βάση την οποία οι δυνατοί αντίπαλοι ταίριαζαν στην Εθνική μας, γιατί μπορούσε να παίζει άμυνα και αντεπιθέσεις και να κλέβει αποτελέσματα, κάτι που δεν μπορούσε θεωρητικά να κάνει με ισοδύναμους της και για αυτό με αυτούς είχε προβλήματα. Ολο αυτό βασιζόταν στα μυθικά ματς που η ομάδα έκανε κάποτε στα γήπεδα της Πορτογαλίας με Πορτογάλους, Γάλους, Ισπανούς και Τσέχους κι όχι τόσο στην πραγματικότητα. Ολες οι μετέπειτα επιτυχίες της Εθνικής μας βασίστηκαν σε νίκες κόντρα σε θηρία του πάλαι ποτέ ανατολικού μπλοκ – νίκες σημαντικές κόντρα σε Δυτικοευρωπαίους δεν καταγράφονται. Η Εθνική μας έχασε από την Ισπανία, την Σουηδία και την Ρωσία στα τελικά του Euro του 2008. Εχασε από τη Γερμανία το 2012 με κατεβασμένα χέρια στην Πολωνία. Στο μουντιάλ του 2010 κέρδισε τη Νιγηρία και σε αυτό του 2014 την Ακτή Ελεφαντοστού. Προκρίσεις πήρε με αντιπάλους την Ρουμανία, την Ουκρανία, την Κροατία, την Σλοβακία και την Βοσνία. Στα χρόνια που ήταν αληθινά αξιόμαχη, σε φιλικά ματς, έφαγε ένα τσουβάλι γκολ από τους Αγγλους και τους Ολλανδούς, έχασε από τους Γάλλους, δεν νίκησε τους Ιταλούς που στα φιλικά κάνουν αγγαρεία. Κι όμως όλα αυτά τα χρόνια πιστεύαμε πως με άμυνα και αντεπιθέσεις μπορούμε να κερδίσουμε τους πάντες, αρκεί να γίνει ένα ματς σε αργό τέμπο. Όταν ο ρυθμός άνοιγε μπορούσαμε να χάσουμε κι από Δανούς, Ελβετούς, Τούρκους, Βόσνιους – αλλά ήταν τόσες πολλές οι νίκες, συνήθως με 1-0, που αυτά τα διαγράφαμε.

Καλούς αμυντικούς έχουμε

Η τωρινή Εθνική έχει πολλούς και καλούς αξιόπιστους κεντρικούς αμυντικούς: ο Παπασταθόπουλος κι ο Μανωλάς, αλλά και ο απών Κυργιάκος Παπαδόπουλος είναι πιθανότατα οι καλύτεροι παίκτες του Σκίμπε. Η Ελλάδα παράγει λάδι, προπονητές μπάσκετ και στόπερ αξιόμαχους και αξιόλογους: στόπερ μπορεί να παίξει κι ο Τζαβέλας, υπάρχει στην αποστολή ο Οικονόμου, έρχεται σιγά σιγά και ο Ρέτσος κι άνετα θα μπορούσε να είναι μέλος της παρέας και ο Μαλεζάς. Η Εθνική μας έχει επίσης αξιόπιστους ακραίους αμυντικούς: ο Τοροσίδης ξέρει τη δουλειά και ο Σταφυλίδης τα πάει μια χαρά στη Γερμανία. Με την προσθήκη του Ζέκα υπάρχει ένας ακόμα χαφ που τρέχει, κι αν ο Μανιάτης και ο Τζιόλης κομμάτι σκούριασαν, υπάρχουν για να βοηθήσουν ανασταλτικά και ο Σάμαρης και Σιώπης. Ολοι αυτοί αρκούν για να υπάρξει στις Βρυξέλες ένας μικρός στρατός καταστροφέων μπροστά από τον τερματοφύλακα: όποιος κι αν επιλεγεί κανονικά να παίξει στη θέση του Καρνέζη θα έπρεπε να αισθάνεται σούπερ προστατευμένος. Σε τελική ανάλυση ο Δέλλας κι ο Καψής, που κάποτε μεγαλούργησαν ως στόπερ δεν έπαιζαν στην Ντόρτμουντ και για τον Κυργιάκο και τον Αντζα που τους διαδέχτηκαν δεν έδινε ποτέ η Ιντερ 50 εκατ ευρώ. Και ναι μπορεί οι τωρινοί μας ακραίοι να μην έχουν την κλάση του Σεϊταρίδη, όμως αμυντικά είναι περισσότερο αξιόπιστοι από τον Χολέμπας π.χ. Κι, όμως, παρόλα αυτά οι Βέλγοι μοιάζουν θηρία ανήμερα και την πιθανότητα ότι θα κάνουμε αποτέλεσμα παίζοντας άμυνα και αντεπιθέσεις δεν την πιστεύει κανείς. Κι ας βάζει ο Μήτρογλου γκολ με την Μπενφίκα, κι ας κέρδισε σε φιλικό ετούτη η ομάδα την Ολλανδία τον Αύγουστο: θαύματα δεν υπάρχουν λέμε μεταξύ μας. Και δεν έχει να κάνει αυτό μόνο με τους Ντε Μπρούν, και τους Αζάρ και τους Μιραλάς, και τους Φελαϊνί και τους Λουκάκου, που θα ναι αντίπαλοι. Δεν είναι μόνο αγωνιστικό το θέμα.

Ο αντιπροσωπευτικότερος εκπρόσωπος

Η Εθνική Ελλάδος του ποδοσφαίρου, από τότε που τη θυμάμαι, είναι ένας ιδανικός εκπρόσωπος της χώρας: την αντιπροσωπεύει όσο καμία άλλη Εθνική. Κάποιοι ακόμα αναρωτιούνται πως η ομάδα αυτή δεν είχε επιτυχίες τον καιρό του Δομάζου, του Παπαϊωάννου, του Κούδα, του Σιδέρη, του Δεληκάρη. Ο λόγος είναι απλός: τη δεκαετία του ‘60 και του ‘70 αντιπροσώπευε μια Ελλάδα ψαρωμένη από την Ευρώπη, ανίκανη να σηκώσει κεφάλι, ευτυχισμένη στα μπουζούκια της παραλιακής και της εσωστρέφειας της. Ξεμύτησε η Ελλάδα το ΄80, μπήκε στην ΕΟΚ και βρέθηκε και η Εθνική της στα τελικά του Euro της Ιταλίας με τον Μαύρο, τον Γαλάκο, τον Αναστόπουλο και τους υπόλοιπους, που ονειρεύονταν να παίξουν στο εξωτερικό. Έσπαγε μετά το κεφάλι της για χρόνια, τρακάροντας στον τοίχο της καλοπέρασής της, μέχρι που το 1994, όταν η χώρα άφησε πίσω της τα οράματα του τριτοκοσμικού σοσιαλισμού, κι ο Αλκέτας, καθόλου τυχαία, έπεισε τους διεθνείς του ότι δεν πρέπει να φοβούνται. Μόνο που ενώ η καλή ψυχολογία αρκούσε για μια πρόκριση στα τελικά του Μουντιάλ, η έλλειψη οργάνωσης πληρώθηκε με ένα διασυρμό: τα σαλόνια εκθέτουν τους αρχοντοχωριάτες. Χρειάστηκε η στενοκεφαλιά ενός Γερμανού και η πίστη μιας ομάδας στο δυτικοευρωπαϊκό «όλα γίνονται» για να ανοίξει ένας κύκλος θεαματικών αποτελεσμάτων, συνδεδεμένων με την Ελλάδα της ευημερίας των φτηνών δανεικών. Το 2006, το 2007, ακόμα και το 2010 θα πιστεύαμε ότι το Βέλγιο δεν είναι και τίποτα σπουδαίο, γιατί όλα τότε μας έμοιαζαν κομμάτι στα μέτρα μας. Τα σκορπούσαμε τα λεφτά για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τη Eurovision –σιγά μην φοβόμασταν τους Βέλγους: άλλωστε παίζαμε μια (Εθνική) άμυνα, απέναντι σε οτιδήποτε εκσυγχρονιστικό, που την καραγουστάραμε. Οι άλλοι ίδρωναν κι εμείς κερδίζαμε: καμιά φορά απλώς στο μυαλό μας, αλλά ας μην αφήσουμε τις μικρές λεπτομέρειες να χαλάσουν τις ωραίες ιστορίες μας.      

Ηρθε ο φόβος

Και μετά ήρθε η κρίση. Και η κρίση έφερε φόβους, αποστροφή για την Ευρώπη, χρεοκοπία: ξεμείναμε και από λεφτά και από ιδέες. Και ξαφνικά, ενώ προσπαθούμε να κάνουμε το ίδιο παίζοντας άμυνα και αντεπιθέσεις, βλέπουμε πως αυτό δεν γίνεται και μας φταίνε οι παίκτες και οι προπονητές, ενώ η χώρα γενικά δυσκολεύεται να παρακολουθήσει τις ταχύτητες του κανονικού κόσμου: φτωχαίνει, σέρνεται, τρέμει, της φταίνε πάντα οι άλλοι και δεν την γλυτώνουν ούτε καν τα μεγάλα της στόπερ. Στις Βρυξέλλες η Ελλάς Ελλήνων στόπερ δύσκολα θα αντέξει. Θα ήταν προτιμότερο να κατέβαιναν οι παίκτες με φουστανέλες και γιαταγάνια. Κόντρα στον Αζάρ, στον Φελαϊνί και στον αλήτη τον Νταϊσελμπλουμ…