Δεν ξέρω πόσοι διαβάστε τι δηλώσεις του Ζοζέ Μουρίνιο για την αποκλεισμό της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από την Μπαρτσελόνα – πέρασαν μάλλον στα ψιλά. Αλλά ήταν από τις καλύτερες που έγιναν μετά τα ματς του Τσάμπιονς λιγκ για τρεις τουλάχιστον λόγους. Πρώτον γιατί ως παρατηρήσεις, δεν ήταν αστήρικτες και δεν ήταν γενικές. Δεύτερον γιατί μαρτυρούν τη λογική, αλλά και τη συνέπεια του ανδρός – εμμέσως πλην σαφώς είπε τι θα έκανε ο ίδιος. Και τρίτον γιατί δείχνουν το πόσο αγαπάει να μιλάει και να προκαλεί την προσοχή όλων.
Ένας άλλος ενδεχομένως…
Τι είπε ο Μου; Οτι η πρώην ομάδα του δικαίως αποκλείστηκε – δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να πει και κάτι άλλο. Το ενδιαφέρον έχει να κάνει με το πώς αιτιολόγησε την άποψή του. «Πολλά λάθη, πολλά γκολ και απαίσια αμυντική λειτουργία. Στο πρώτο παιχνίδι η Μάντσεστερ έπαιξε άμυνα ζώνης, αλλά ο τρόπος που αμύνθηκε στη Βαρκελώνη ήταν τελείως διαφορετικός, ίσως γιατί είχαν ήδη χάσει 1-0. Ποτέ δεν μου άρεσε το μαν του μαν σαν λύση απέναντι στον Μέσι. Όταν αυτός βρεθεί μόνος απέναντι σε έναν αντίπαλο, τον έχει τελειώσει. Η Μπαρτσελόνα έχει καλύτερους παίκτες από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και ήταν φυσιολογική η νίκη της, ειδικά απέναντι σε μια ομάδα που δεν κατάφερε να την περιορίσει». Ακόμα και όποιος συμφωνεί μαζί του δεν μπορεί παρά να παρατηρήσει την μερικότητα με την οποία βλέπει το ποδόσφαιρο. Είναι αλήθεια ότι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στη Βαρκελώνη δεν κατάφερε να περιορίσει το Μέσι, αλλά ισχύει και ότι σε δυο ματς με τους Καταλανούς δεν κατάφερε να πετύχει γκολ. Ενας άλλος προπονητής, ενδεχομένως να τόνιζε αυτή κυρίως την αδυναμία της – πόσο μάλλον όταν στο Τσάμπιονς λιγκ την Τετάρτη του βράδυ είδαμε ματς με πρωταγωνίστριες αγγλικές ομάδες που σκόραραν πολύ. Ενας άλλος προπονητής θα μπορούσε να πει ότι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και οι εμφανίσεις της υπήρξαν μια παραφωνία – σε ό,τι έχει να κάνει τουλάχιστον με τη δημιουργία και την επίθεση, αφού το μεν αγγλικό ντέρμπι Μάντσεστερ Σίτυ – Τότεναμ έληξε 4-3, η δε Λίβερπουλ πέτυχε στο Οπόρτο μισό τσουβάλι γκολ. Όμως αυτός ο προπονητής δεν θα ήταν ο Ζοζέ: για τον Ζοζέ το βασικό είναι η άμυνα και το πώς οι πρώην παίκτες του (αυτά τα παλιόπαιδα που τον έδιωξαν) δεν κατάφεραν, χωρίς τις δικές του οδηγίες, να σταματήσουν το Μέσι.
Ατυχος που δεν ήρθε στην Ελλάδα
Το άλλο που καιρό θέλω τώρα να πω είναι ότι ο Μουρίνιο ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που είναι άτυχοι που δεν ήρθαν ποτέ στην Ελλάδα. Σε κάθε τομέα υπάρχουν μερικοί τέτοιοι – υπάρχουν αρκετοί ποδοσφαιριστές, σίγουρα πολλοί μπασκετμπολίστες, κάμποσοι καλλιτέχνες και αναμφίβολα και μερικοί πολιτικοί, φιλόσοφοι, οικονομολόγοι και λοιποί μπουρδολόγοι. Όλοι μακριά μας έκαναν μεγάλες καριέρες – μάλλον σημαντικότερες από αυτές που θα έκαναν στην κομμάτι μικρή μας χώρα, όμως πουθενά δεν γνώρισαν την αποθέωση, την προσοχή και ίσως και την απόρριψη, που θα γνώριζαν εδώ. Νομίζω πουθενά δεν κατάφεραν να κάνουν τον κόσμο να ασχολείται μαζί τους, συμφωνώντας ή θυμώνοντας, όπως θα είχε πετύχει ο Μουρίνιο π.χ, αν ήταν δικός μας. Δεν εννοώ αν ήταν Ελληνας: δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι. Απλά πιστεύω πως αν ως προπονητής είχε δουλέψει εδώ και είχε μείνει και κάποια χρόνια (σαν τον Γκμοχ, τον Μπάγεβιτς ή έστω τον Λουτσέσκου) θα είχε γίνει λαϊκό είδωλο. Όχι με όσα θα έκανε, αλλά με όσα θα έλεγε. Τα μισά από όσα έχει πει αν τα έλεγε εδώ θα τον κάνανε μάθημα στα σχολεία.
Άλλο το να μιλάς, άλλο το να ξέρεις
Νομίζω στα πολλά που λείπουν από το ποδόσφαιρό μας σίγουρα μας λείπει ένας Μουρίνιο – δεν εννοώ ένας τόσο μεγάλος προπονητής, αλλά ένας τέτοιος προπονητής. Η λογική του («μετράει μόνο το αποτέλεσμα«) είναι απόλυτα συνεπής με τη λογική των περισσότερων που παρακολουθούν ποδόσφαιρο στην Ελλάδα. Η στρατηγική του («ψάχνω τι να κάνω για να μην αφήσω τον αντίπαλο να παίξει») θα ενθουσίαζε τους δημοσιογράφους. Η άνεσή του στο φακό θα τον έκανε απαραίτητο στα κανάλια – οι εγχώριοι παίκτες και προπονητές, πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, λένε συνήθως τα τετριμμένα. Η ευκολία με την οποία τοποθετείται για οτιδήποτε θα τον έκανε περιζήτητο. Κυρίως θα τον έκανε τεράστια φίρμα η γενικότερη απλοϊκότητα με την οποία πάντα αντιμετωπίζει τα πράγματα: θα ήταν κατανοητός από όλους – και από όσους ξέρουν και από όσους δεν ξέρουν ποδόσφαιρο. Στην Ελλάδα το να μιλάς όπως πρέπει σε βοηθά περισσότερο από το να ξέρεις.
Ενας μικρός Θεός
Στην χώρα μας ο Μουρίνιο θα μπορούσε άνετα να κάνει όσα έχει κάνει στην καριέρα του, με τη διαφορά ότι εδώ θα τον αποθεώναμε, ενώ σε μερικές από τις χώρες που δούλεψε βρήκε το μπελά του. Θα μπορούσε να τσακώνεται δημοσίως με τους παίκτες – ή θα είχε έστω «κύκλους» που θα έκαναν γνωστά όσα για αυτούς πιστεύει. Θα ζητούσε του κόσμου τα λεφτά για να κάνει μεταγραφές κι αν δεν του τα δίνανε θα είχε το λαό μαζί του. Θα τσακωνόταν στις συνεντεύξεις Τύπου με αντιπάλους προπονητές (ή ακόμα και μέσα στο γήπεδο) και οι καυγάδες του θα ξεσήκωναν θύελλες ενθουσιασμού. Δεν θα είχε κανένα πρόβλημα να κάνει κριτική σε ομάδες που τον έχουν απολύσει και κανείς δεν θα του έλεγε ότι όταν ήταν αυτός τα χε κάνει χειρότερα: στην Ελλάδα λατρεύουμε την κριτική και δεν μας νοιάζει ποιος την κάνει. Επίσης ο Μου θα την έπεφτε στους δημοσιογράφους όπως μόνο αυτός ξέρει – κι αυτό από μόνο του αρκεί για να τον αποθεώνουν άλλοι δημοσιογράφοι: έτσι κι αλλιώς οι δημοσιογράφοι, πιο πολύ και από τα σπορ, γουστάρουν να ασχολούνται ο ένας με τον άλλο. Ακόμα κι αν ήταν άνεργος ο Ζοζέ στην Ελλάδα όλοι θα κρεμόμασταν από τα χείλι του: νομίζω ότι πάντα γούσταρε πιο πολύ να έχει ένα μεγάλο κοινό από το να κερδίζει με μια ομάδα. Όταν κερδίζεις, χάνεις κιόλας – όταν ρητορεύεις είσαι ανίκητος.
Λέει ότι έχει πολλές προτάσεις. Δυστυχώς για τον ίδιο δεν έχει από τη χώρα μας. Στην Ελλάδα ο Μουρίνιο θα ήταν αληθινός σταρ – ένας μικρός Θεός με χιλιάδες πιστούς. Αυτό που νομίζει ότι είναι δηλαδή…
