Είναι ένα ιδιαίτερο ντέρμπι το σημερινό Ολυμπιακός – ΑΕΚ, ένα από τα σπάνια. Η ΑΕΚ κατεβαίνει στο Φάληρο, έχει δυο νίκες στη σειρά με τον Ολυμπιακό και τον βρίσκει μετά από δυο σερί ήττες σε τέσσερις μέρες: τρεις στη σειρά έχει να κάνει από το 2009. Στις ήττες αυτές ο Ολυμπιακός δεν σκόραρε κιόλας, απόδειξη ότι δεν είναι καλά. Ο Μπέντο παίζει τον πάγκο του λένε όλοι, αλλά κι ο Κετσπάγια, αν η ΑΕΚ χάσει, δεν μπορεί να αισθάνεται πολύ σίγουρος για τη συνέχεια κι αυτό το καταλαβαίνεις από αυτά που γράφουν όσοι γνωρίζουν πως σκέφτεται η διοίκηση της ΑΕΚ. Κάθε φορά πριν από τα ντέρμπι οι δημοσιογράφοι βγάζουν ένα πόρισμα, που μετά το ματς χρησιμοποιείται ως απόδειξη γνώσης («εγώ σας τα λεγα…») ή ετυμηγορία καταδίκης. Στην περίπτωση του Μπέντο όλοι γράφουν κάτι απλό: κέρδισε για να σωθείς, προεξοφλώντας ότι αν ο Ολυμπιακός χάσει θα φταίει μόνο αυτός. Για τον Κετσπάγια γράφεται κατά κανόνα κάτι άλλο: ότι πρέπει να παίξει για να κερδίσει γιατί αν παίξει για την ισοπαλία θα χάσει. Τι σημαίνει αυτό; Ότι στο ματς αυτό για τον Κετσπάγια δεν υπάρχει παρά ένας αντίπαλος: ο εαυτός του. Η ΑΕΚ, εννοούν, μπορεί να κερδίσει χάρη στους παίκτες της ή να χάσει εξαιτίας του, εξαιτίας δηλαδή της στρατηγικής του. Αν η ΑΕΚ χάσει, θα έχει κι αυτός πρόβλημα κι ας φαίνεται να επικρατεί ηρεμία. Το ίδιο ήρεμα ήταν τα πράγματα και με το Δέλλα πέρυσι.

Εφερε το Μέλμπεργκ

Ο Τιμούρ Κετσπάγια είναι ένας πανέξυπνος άνθρωπος. Ξέρει ότι οι ομάδες πρέπει να νοιώθουν σιγουριά στα μετόπισθεν και γνωρίζει πως οι καλοί στόπερ είναι απαραίτητοι και σπάνιοι: όχι τυχαία στο σύντομο πέρασμά του από τον Ολυμπιακό έπεισε τον Σωκράτη Κόκκαλη να δώσει ένα τεράστιο για τα τότε δεδομένα της ομάδας συμβόλαιο στον Μέλμπεργκ και σήμερα στην ΑΕΚ έχει φέρει τον Τζιγκρίνσκι και τον Λέσκοτ σε πείσμα όσων του ζητούσαν επιθετικά χαφ και επιθετικά ακραία μπακ. Ο Κετσπάγια ξεκίνησε τη σεζόν με τρεις δυσκολίες. Πρέπει να στήσει στα πόδια του τον Αλμέιδα, που εμφανίστηκε υπέρβαρος και μοιάζει «γυάλινος», αφού δεν έχει τελειώσει ματς από την αρχή της σεζόν. Πρέπει να βοηθήσει τον Λέτσκοτ να γίνει ηγέτης της άμυνας παίζοντας κατευθείαν σε επίσημα ματς και τον Χριστοδουλόπουλο να βρει τη φόρμα του: και οι δυο αποκτήθηκαν την τελευταία στιγμή. Πρέπει τέλος να μάθει στους Μάνταλο και Μπακασέτα να συνυπάρχουν στην ενδεκάδα – μολονότι οι δυο προτιμούν να αγωνίζονται, με διαφορετικό τρόπο, στην ίδια θέση. Όλα αυτά δεν είναι καθόλου εύκολα, αλλά ο Κετσπάγια δουλεύει καλά: σε χρόνο ρεκόρ η ΑΕΚ του έχει συγκεκριμένη φυσιογνωμία, βασικούς και αναπληρωματικούς, δείχνει ότι ξέρει να παίζει άμυνα και ξεπέρασε τον ευρωπαϊκό αποκλεισμό της χωρίς προβλήματα. Κι, όμως, δεν είναι λίγοι αυτοί που περιμένουν τον Τιμούρ στη γωνία και περιμένουν το ματς στο Καραϊσκάκη για να τον στήσουν στον τοίχο: αν η ΑΕΚ χάσει στο Καραϊσκάκη δύσκολα θα του δοθεί πολύς χρόνος στη συνέχεια. Ηδη το στραβοπάτημα με τον Ηρακλή υπήρξε αφορμή για κριτική, η οποία δεν είχε και πολύ μεγάλη λογική: η ΑΕΚ δεν κέρδισε τον Ηρακλή, όχι γιατί ο προπονητής της έκανε τρομακτικά λάθη, αλλά γιατί από τους έξι κυνηγούς που συνολικά χρησιμοποίησε διακρίθηκε μόνο ο Λάζαρος – οι άλλοι, για διάφορους λόγους, ήταν αλλού.

Το μεγάλο μυστήριο

Η τύχη του Κετσπάγια είναι ότι ο αντίπαλός του Πάολο Μπέντο έχει ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα: αν η κριτική μετά την ισοπαλία με τον Ηρακλή τελείωσε γρήγορα είναι γιατί ακόμα κι αυτοί που δεν θέλουν να βλέπουν τον Κετσπάγια κατάλαβαν ότι δεν υπάρχει λόγος να τον πιέσουν κι άλλο σε μια στιγμή που ο Ολυμπιακός πνίγεται στην εσωστρέφεια. Η περίπτωση του Μπέντο είναι πραγματικά σπάνια: ποτέ προπονητής, που φάνηκε στην αρχή να κερδίζει τον κόσμο με τις θαρραλέες επιλογές του, δεν βρέθηκε τόσο γρήγορα στο σταυρό του μαρτυρίου της αμφισβήτησης. Ο Μπέντο παρουσίασε ένα πολύ βελτιωμένο Ολυμπιακό στο ματς με την Αρούκα στην Πορτογαλία, χειροκροτήθηκε όταν έδωσε χρόνο συμμετοχής σε μικρούς όπως ο Ρέτσος, ο Μανθάτης και ο Ανδρούτσος, κέρδισε μπράβο για τις νίκες με τη Βέροια και την Γιουνγκ Μπόις και σήμερα, μόλις δεκαπέντε μέρες αργότερα, μοιάζει να παίζει τον πάγκο του!  Και στη δική του περίπτωση στις κρίσεις, θετικές και αρνητικές, υπήρξαν κάμποσες υπερβολές, μια ωστόσο επιλογή του είναι κομμάτι ανεξήγητη: κανείς δεν μπορεί να καταλάβει γιατί δεν χρησιμοποίησε ποτέ ξανά την ενδεκάδα που διέλυσε τη Βέροια και που με μια μόνο αλλαγή – αυτή του τερματοφύλακα – γύρισε με διπλό από την Ελβετία. Εκείνη η ενδεκάδα ήταν σαφώς η πιο ισορροπημένη, αφού δεν είχε ούτε δυο στατικά φορ, όπως αυτή που είδαμε στη Λάρισα, ούτε δυο «δεκάρια» όπως αυτή που είδαμε με τον ΑΠΟΕΛ – κι όμως δεν θα χρησιμοποιηθεί ούτε απόψε. Από όλα όσα έχω δει από τον Μπέντο αυτή του η επιλογή είναι το απόλυτο μυστήριο.

Αναγκαίο κακό

Είναι ένα παράξενο ντέρμπι το αποψινό για τους δυο προπονητές, διότι μπορεί να έχει ένα νικητή, που απλά θα κερδίσει χρόνο, κι ένα χαμένο που θα αρχίσει να φτιάχνει τα πράγματα του μετά τη λήξη: ακόμα κι αν απόλυση δεν υπάρξει απόψε για τον ηττημένο, η βραδιά θα είναι απλά η αρχή του τέλους. Ο Μπέντο θα πληρώσει, εκτός από τα μέτρια αποτελέσματα και το γεγονός ότι στο μυαλό των οπαδών του Ολυμπιακού (και κατ επέκταση και της διοίκησης) έχει καρφωθεί η ιδέα πως οι προπονητές είναι αναλώσιμοι και σχεδόν πάντα υπεύθυνοι για όλες τις δυσκολίες της ομάδας. Ο Κετσπάγια, από την άλλη, αντιμετωπίζεται εξ αρχής από μερίδα οπαδών της ΑΕΚ, αλλά και από δημοσιογράφους και αρθρογράφους πολύ κοντά στη διοίκηση της ομάδας ως ένα είδος αναγκαίου κακού: θα ήθελαν στη θέση του ένα μεγάλο όνομα, τον ανέχονται γιατί είναι επιλογή του Μπάγεβιτς και του Μελισσανίδη, αλλά σε κάθε ευκαιρία αφήνουν να εννοηθεί ότι οι δυνατότητες της ΑΕΚ είναι μεγαλύτερες και ότι ο ίδιος βάζει στην ομάδα χαλινάρι. Όλα αυτά είναι υπερβολικά, αλλά οι προπονητές έχουν μάθει να τα δέχονται γιατί έχουν μάθει να θεωρούν την υπερβολική κριτική μέρος της δουλειάς τους: πληρώνονται για να φταίνε ακόμα κι αν για πολλά η ευθύνη είναι άλλων.

Στην πραγματικότητα ο Μπέντο βρέθηκε στον Ολυμπιακό γιατί η διοίκηση της ομάδας άκουσε τον κόσμο και δεν προχώρησε στην πρόσληψη του Μαρίνου Ουζουνίδη: ο Μπέντο παρέλαβε μια ομάδα που δεν είναι δική του, προσπαθεί να βρει κάθε φορά τον ήρωα της μιας βραδιάς που θα του λύσει το πρόβλημα στην επίθεση με μια ατομική ενέργεια και προσπαθεί να κερδίσει τους αμυντικούς του δια της εμπιστοσύνης – φοβάται πως αν παίξει «κλειστά» η ομάδα θα πιεστεί περισσότερο, δεν συμφωνώ αλλά τον καταλαβαίνω. Καταλαβαίνω επίσης τη δυσκολία του Κετσπάγια να διαχειρισθεί μια ομάδα που πιέζεται πάρα πολύ από τη διοίκηση γιατί ο κόσμος της νοιώθει πως μπορεί να κερδίσει ένα πρωτάθλημα μετά από είκοσι χρόνια. Για αυτό το άγχος, που ήδη στοίχισε στην ΑΕΚ δυο βαθμούς στο ματς με τον Ηρακλή, δεν φταίει σίγουρα ο Κετσπάγια, που πάντως πρέπει να μάθει να ζει με αυτό.

Εδώ χειροκροτήθηκε

Ο Μπέντο και ο Κετσπάγια είναι δυο επαγγελματίες που δουλεύουν σε μια χώρα που το επάγγελμά τους δεν το καταλαβαίνει καλά. Στην Ελλάδα οι προπονητές στήνονται στον τοίχο για ψήλου πήδημα – ήδη έχουν απολυθεί πέντε πριν συμπληρωθεί μήνας από την έναρξη του πρωταθλήματος. Αντιθέτως στους παίκτες συγχωρούνται πολλά. Για παράδειγμα έγινε τεράστια συζήτηση για το ότι ο Μπέντο άλλαξε την αλλαγή του Μάριν μετά την άρνηση του Γερμανού να βγει. Σωστό δεν ήταν αυτό που έκανε, αλλά κανείς δεν επισήμανε ότι η συμπεριφορά του παίκτη υπήρξε άκρως αντιεπαγγελματική: στη Γερμανία θα τον κρεμούσαν, εδώ από κάποιους χειροκροτήθηκε…