Ομολογώ ότι δεν θα έγραφα τίποτα για το θόρυβο που προέκυψε μετά το μετάλλιο της Βούλας Παπαχρήστου, αλλά ήταν τόσοι πολλοί οι φίλοι, που μου ζήτησαν να πάρω θέση για όσα γράφτηκαν κι ακούστηκαν δεξιά κι αριστερά, που νοιώθω ότι (τους) χρωστάω μια τοποθέτηση. Που επειδή είναι καθυστερημένη ελπίζω να είναι και περισσότερο ψύχραιμη.

Όλα αυτά είναι πανεύκολα

Είναι εύκολο να υπερασπιστεί κανείς την ελληνίδα αθλήτρια υπενθυμίζοντας τις λεπτομέρειες εκείνης της παλιάς ιστορίας, που της στοίχισε κάποτε την συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου. Μπορείς να πεις ότι τότε ήταν μικρή, ότι εν τέλει πλήρωσε (και μάλιστα ακριβά) ένα ηλίθιο σίγουρα ρατσιστικό ανέκδοτο και ότι εκείνη η ποινή της, από μόνη της, αποτελεί και τιμωρία. Είναι επίσης εύκολο και το αντίθετο, δηλαδή να εξακολουθείς να την καταδικάζεις με βάση τα προηγούμενα. Μπορείς να εξακολουθείς να υπενθυμίζεις εκείνο της το ατόπημα, κάνοντας αναφορές και στις κάποτε παρέες της, προσθέτοντας ότι κανένα μετάλλιο δεν ξεπλένει προκλητικές συμπεριφορές κτλ. Όλα αυτά είναι πανεύκολα και μπορεί να τα κάνεις. Να ξέρεις, όμως, ότι αφορούν εσένα και όχι την αθλήτρια. Αυτή, όπως όλοι οι αθλητές, στο δρόμο της πορεύεται μόνη της. Θέλω να πω πως αν ο βουλευτής Κυρίτσης (και πολλοί άλλοι) θεωρούν ότι η Παπαχρήστου δεν είναι άξια συγχαρητηρίων από τον πρωθυπουργό είναι πρόβλημά του και η όποια συζήτηση αφορά τον ίδιο και τα γούστα του. Όχι την Παπαχρήστου.

Απλή πολιτική και τίποτα άλλο

Ολος αυτός ο ντόρος που ξέσπασε καλοκαιριάτικα αφορά όποιον τον προκάλεσε: η Παπαχρήστου ήταν απλά η αφορμή. Όχι μόνο ο Κυρίτσης, αλλά και όποιος άλλος ασχολήθηκε με αυτό τον τρόπο μαζί της προσπάθησε να τραβήξει την προσοχή της κοινής γνώμης για να μας υπενθυμίσει ότι την αθλήτρια την αντιπαθεί, ζητώντας μας, εμμέσως πλην σαφώς, να κάνουμε το ίδιο. Φυσικά και έχει δικαίωμα να το κάνει, όπως έχει κάθε δικαίωμα και η ίδια να του απαντήσει ή να κάνει κι αυτή ένα τουίτ ζητώντας από τον πρωθυπουργό να τον διώξει κτλ, αλλά όλα αυτά έχουν ελάχιστη σχέση με τον αθλητισμό, το μετάλλιο της και το πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα. Είναι απλή (και μάλλον χαμηλού επιπέδου) πολιτική και ως τέτοια μπορούμε να την παρακολουθούμε, αλλά και να μην την παρακολουθούμε. Η για να το πω σωστότερα να τσιμπάμε ή να μην τσιμπάμε.

Το 2012 όταν είχαμε την αποβολή της Παπαχρήστου από τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου είχαν τσιμπήσει με εκείνη την ιστορία πολλοί. Τώρα ήταν πολλοί λιγότεροι. Ξέρετε γιατί; Γιατί στο κέντρο της ιστορίας ήταν η ίδια η αθλήτρια– τώρα στο κέντρο προσπάθησε να μπει ένας βουλευτής. Στην πρώτη περίπτωση είχαμε τη σπάνια χαζομάρα της Παπαχρήστου, καταδικαστέα φυσικά και για αυτό σχεδόν αξέχαστη. Τώρα είχαμε κάτι τελείως διαφορετικό: μια προσπάθεια για να γίνει ένα είδος διαχωρισμού των μεταλλίων ανάμεσα σε μετάλλια που επιτρέπεται κάποιος να πανηγυρίσει και μετάλλια που δεν πρέπει να πανηγυρίζει. Το 2012 ένα ρατσιστικό ανέκδοτο σόκαρε όσους νόμιζαν ότι οι αθλητές είναι κάτι σαν κοσμοκαλόγεροι που προσέχουν τα λόγια τους και όταν μιλάνε κάνουν κηρύγματα στα παιδάκια – ενίοτε τους δίνουν και εικονίτσες. Τώρα τα πιο πολλά από όσα ακούστηκαν ήταν αστειότητες για ένα κυρίως λόγο: διότι κανείς δεν μπορεί να δημιουργήσει ένα κώδικα πανηγυρισμού των όποιων αθλητικών επιτυχιών – πόσο μάλλον και να τον επιβάλει.

Οποιος παρακολουθεί τα σπορ έχει το δικό του κώδικα: πανηγυρίζει ό,τι γουστάρει, στεναχωριέται με ό,τι θέλει, αδιαφορεί για ό,τι δεν τον αγγίζει ή για ό,τι δεν καταλαβαίνει. Αλίμονο, αν για να τα κάνει αυτά, θα έπρεπε να πάρει κάποιου είδους έγκριση.

Προβλέψιμα και βαρετά όλα

Φυσικά και έχει δικαίωμα κάποιος να λέει «δεν γουστάρω την Παπαχρήστου και δεν πανηγυρίζω τα μετάλλιά της». Αλλά αυτή του η στάση αφορά τον ίδιο και η όποια συζήτηση δεν έχει να κάνει με την ίδια την Παπαχρήστου: αυτή είναι το πρόσχημα. Ο αθλητής οφείλει να σέβεται ένα κώδικα συμπεριφοράς: αν δεν τον σέβεται, τιμωρείται. Αλλά οι συζητήσεις που γίνονται για αυτόν αφορούν συνήθως όσους τις κάνουν. Για αυτό δεν έγραψα τίποτα: γιατί η παραίνεση του Κυρίτση στον Πρωθυπουργό να μην δώσει συγχαρητήρια σε ένα κορίτσι που κέρδισε ένα χρυσό μετάλλιο φορώντας τη φανέλα με το εθνόσημο, μου είναι το ίδιο αδιάφορη και με τα ίδια τα συγχαρητήρια που η πολιτική ηγεσία της έδωσε. Και στις δυο περιπτώσεις έχουμε να κάνουμε με συμπεριφορές προκάτ, προβλέψιμες όσο η ανατολή και η δύση του ήλιου. Με απλά λόγια έχω σταματήσει να τσιμπάω και θα σας συνιστούσα να κάνετε το ίδιο.

Αν σας ενθουσίασε το κατόρθωμα της αθλήτριας πείτε της μπράβο, αν όχι αδιαφορήστε. Αν δεν σας αρέσει γιατί πιστεύετε ότι έχετε διαφορετικές πολιτικές ιδέες ή άλλο life style, θάψτε την. Αλλά μόνοι σας και με την καρδιά σας: χωρίς να υπακούτε στις εντολές μιας περίεργης αστυνομίας της χαράς και της απόλαυσης, που κάποιοι θα ήθελαν ενδεχομένως να υπάρχει και να αφορά όλους και όλα.

Το πιο μικρό κίνητρο

Και οι αθλητές; Πως αντιδρούν άραγε μπροστά σε αυτό το μίξερ των αντιδράσεων που προκαλούν; Λυπάμαι, αν θα στεναχωρήσω, όσους πιστεύουν πως πρωταθλητές δημιουργεί η αγάπη και η προσοχή μας, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Επίσης δεν ισχύει και το αντίθετο: το ανάθεμα σε κάποιον για τις πολιτικές του ιδέες ή ακόμα και η ίδια η αντιπάθεια που προκαλεί η συμπεριφορά του, δεν απέτρεψαν κανένα πρωταθλητή από το να κάνει σπουδαία πράγματα. Το χειροκρότημα του κόσμου είναι για τον αθλητή άλλοτε παρηγοριά κι άλλοτε επιβράβευση: και τα δυο ακολουθούν την όποια προσπάθειά του. Αν τα μπράβο για το κατόρθωμα είναι κίνητρο, να ξέρετε ότι είναι το πιο μικρό: ο αθλητής το περιμένει, αλλά δεν βασίζει σε αυτό την όποια επιτυχία του. Ανάμεσα σε μια επιτυχία χωρίς συγχαρητήρια και μια αποτυχία με πολλά μπράβο, η συντριπτική πλειοψηφία των αθλητών προτιμά το πρώτο και καλά κάνει: ο Τζέσε Οουενς έγραψε ιστορία κάποτε βουβαίνοντας το Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου. Αντίθετα ο πολιτικός στην Ελλάδα χωρίς «μπράβο» δεν υπάρχει. Μεθοδεύει το πώς θα κερδίσει αναγνώριση, αποδοχή, προσοχή και τελικά ψήφους.

Συγχωρέστε αλλά ανάμεσα στην ακατάσχετη μπουρδολογία για προβολή και στον ιδρώτα για ένα μετάλλιο προτιμό τον ιδρώτα. Θα το πω πιο απλά: ανάμεσα στον πιο μέτριο αθλητή και τον πιο ικανό πολιτικάντη, εγώ είμαι πάντα με τον αθλητή. Που αληθινά αγωνίζεται…